आपल्याशीच गुणगुणनारे तानपुरे, संध्याकाळची वेळ, झोपाळ्यावर बसलेल्या त्या आणि खाली चटईवर त्यांची शिष्या. मध्येच एकाधि वाऱ्याची झुळुक अंगणातल्या तुळशीजवळ लावलेल्या अगरबत्तीचा परिमळ घेऊन येत होती.
बाईंकडे अनेक वर्ष गाणं शिकणारी ती त्यांच्या घरातलीच झाली होती. पुष्कळ दिवस बेचैन करणारा प्रश्न तिने थोडासा भीतभीतच विचारला. "बाई, तुम्हाला गाण्याने सगळं काही दिलं, पैसा, ओळख, मान. तरी अजूनही कधीकधी तुम्ही बेचैन का वाटता?"
"एका प्रश्नाचं उत्तर नाही सापडलंय गं अजून, म्हणून," बाई शांतपणे म्हणाल्या.
"कोणता प्रश्न?"
"या माझ्या गाण्यातून, पुन्हा पुन्हा नेमकं व्यक्त कोण होतंय?"
इंडियन रेल्वेज्
नक्की दिनांक माहीत नाही, पण भारतीय रेल्वेकडून स्वातंत्र्यपूर्व काळापासून एक माहितीपूर्ण मासिक प्रकाशित होत आहे. 'इंडियन रेल्वेज्' या नावाने प्रकाशित होणारे हे मासिक रेल्वेप्रेमींच्या दृष्टीने एक महत्त्वाचे प्रकाशन ठरत आहे. या मासिकामध्ये रेल्वे मंत्रालयाचे निर्णय, रेल्वे यंत्रणेवरील घडामोडींचा समावेश असतोच, शिवाय रेल्वे, पर्यटन, योग इत्यादी विषयांवर लेखन प्रकाशित होत असते. वेगळ्या पद्धती मांडणी असलेले हे मासिक सर्वांसाठी हिंदी (भारतीय रेल) आणि इंग्रजी (इंडियन रेल्वेज्) भाषांमधून उपलब्ध आहे.
आपण आपल्या आजूबाजूला लोकांना आयुष्यात यशस्वी झालेले पाहतो आणि त्यातल्या कित्येकांचे वर्णन ‘स्वकर्तृत्वावर पुढे आलेला’ असे ऐकतो. परंतु यशस्वी होण्याकरता हुशारी आणि कर्तुत्व सोडून इतरही अनेक घटक कारणीभूत असतात असे माल्कम ग्लाड्वेल या लेखकाला वाटते. या इतर ‘अदृश्य’ घटकांचा शोध त्याने त्याच्या ‘आउटलायर’ या पुस्तकामधून घेतला आहे. लेखकाच्या मते यशस्वी होण्याकरता ‘हुशारी’ हा जरी मुलभूत घटक आवश्यक असला तरी एका ठराविक टप्प्यानंतर, बुद्धी आणि यश यांचा संबंध नसतो. नाहीतर प्रत्येक हुशार माणूस यशस्वी झाला असता.
प्रिय मायबोलीकर मित्र,
नमस्कार !
आपणास कळविण्यास आनंद वाटतो कि 'मायबोली'वर मी लिहिलेल्या कथांचा संग्रह 'निदान' या नावाने सकाळ प्रकाशनाने नुकताच पुस्तकरूपाने प्रसिद्ध केला आहे. हे पुस्तक बुकगंगा, सकाळ प्रकाशन, अमेझोन इत्यादी ठिकाणी व पुस्तक दुकानातही उपलब्ध आहे. (पृष्ठसंख्या - १६८ किंमत- रु. १९०.)
सर्वश्री डॉ. अशोकराव निरफराके, ह वि सरदेसाई, लिली जोशी यांनी प्रस्तावना लिहिली आहे. वाचकांचा प्रतिसादही उत्तम आहे.
काही वर्षांपूर्वी एक कादंबरी अभिवाचन ऐकायचा योग आला. कादंबरी होती गो. नी. दांडेकर लिखीत "पडघवली." हे अप्रतिम अभिवाचन केलं होतं त्यांची कन्या वीणा देव व त्यांचे कुटुंबीय यांनी. आधीच आवडती कादंबरी पुन्हा एकदा मनात ठसली.
"पडघवली" पहिल्यांदा वाचली तेव्हा आवडलं होतं गोनीदांनी केलेलं "पडघवली"चं, कधीही न पाहिलेल्या कोकणाचं वर्णन. त्यांची ओघवती भाषा. काही वर्षांनी पुन्हा वाचली तेव्हा अगदी भिडली कादंबरीची नायिका "अंबावहिनी."
गोनीदांची पुस्तके वाचणे हा नेहमीच आनंददायी अनुभव असतो. अफाट शब्दकळा, चित्रदर्शी भाषा आणि पुनःपुन्हा वाचले तरी काहीतरी नवीन सापडेल अशी साहित्यिक समृद्धी. ह्या साऱ्याबरोबर गोनीदांच्या लेखनाचं खास वैशिष्ठ्य म्हणजे त्यातील अनुभवांचा अस्सलपणा. आता शाळा कॉलेजचं तोंडही न पाहता आयुष्याच्या शाळेत धडे गिरवलेल्या व्यक्तीच्या लेखनात हा अस्सलपणा न येता तरच नवल.
हे पुस्तक बरेच महिने टेबलवर पडून होतं पण काही केल्या वाचायला मुहूर्त लागत नव्हता याचं माझं मलाच आश्चर्य वाटत होतं. कारण पुस्तकाच्या मुखपृष्ठावर चरित्रनायिकेचं नाव स्पष्ट लिहिलं आहे आणि तिचं प्रकाशचित्रही आहे. या राजबंदिनीच्या आयुष्याबद्दल फार सविस्तर माहिती मला नसली तरी एकंदर तिचं आयुष्य संघर्षाचं आहे हे माहिती होतं. पण नुकतंच वाचलेल्या ‘मीना’चे ठसे अद्याप ताजे होते, तोवर आणखी एक तसंचं संघर्षमय आयुष्य वाचायची मनाची तयारी होत नव्हती आणि त्यामुळे पुस्तक माझी वाट पहात होतं.
पुस्तकाचे नाव आहे "एक होता युरा". युरी गागारीन च्या बालपणीच्या आठवणी त्याच्या भावाने, valentine gagarine ने लिहिलेल्या आहेत. मराठी अनुवाद कोणी केलाय आठवता नाही. पण खूप जुनं पुस्तक असावं. कदाचित out of print पण असेल. कोणाला या पुस्तकाविषयी किंवा ते कुठे मिळेल याविषयी काही माहिती देता येईल का? Please help. Any clue is welcome.
merakuchhsaman@gmail.com
शुभेच्छा नव-वर्षाच्या
करा निर्धार नव-वर्षाचा
यशप्राप्तीसाठी झटण्याचा
सुख-शांती-यश देखील
खुशी-खुशीने वाटण्याचा
मिळत राहील यश सदैव
तुमच्या सार्या प्रयत्नांना
जीवनी तुमच्या तत्परतेने
डिस्चार्ज मिळो यातनांना
झाला प्रफूल्लित मन:पुर्वक
हा घ्या शब्दफूलांचा गुच्छा
देतो आपणास स्नेहबंधाच्या
नव वर्षाच्या नव शुभेच्छा
विशाल मस्के
सौताडा,पाटोदा,बीड.
मो.९७३०५७३७८३
आमचे संविधान
स्वातंत्र्य समता बंधुत्वाचा
चरा-चरात मिळतो मान
अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याचा
इथे मिळतो हो बहूमान
धर्मनिरपेक्षता समाजवादी
आहे एकात्मतेचा प्राण
मानवतेच्या कल्याणासाठी
जगात भारी आमचे संविधान
विशाल मस्के
सौताडा,पाटोदा,बीड.
मो.९७३०५७३७८३