इतिहास

लग्नाआधी लिटमसची चाचणी करून घ्यावी

निर्व्यसनी असाल तर नको नको ती सवय लावून घ्यावी

कधी तंबाखू चोळावा निवांत तर कधी दारू ढोसावी

जर सर्व ठीक आले ,, तरच बायको करावी

अन्यथा बोहल्यावर चढू नये

चढल्यावर तोंडावर पडू नये

यातून अखेरपर्यंत सुटका नाही

हेच सत्य मानून , खालील पध्द्त अवलंबावी

व्यसनांनुसार टाकावा एकेक थेम्ब लाळेचा

हातातल्या लिटमस कागदावरी

बघावे सामूचे मोजमाप नीट

बायको येण्यापूर्वी घरी

जर सामू आला सात

खुशाल आपली काढावी वरात

जर त्यामध्ये असेल चढउतार

नवीन दशक चालू होण्याच्या उंबरठयावर जे अनेक बदल आपण पाहतो आहोत त्यातील सर्वात मोठा बदल म्हणजे गेल्या दशकातील तंत्रज्ञानाने उत्तम सेवा( Excellent Customer Service ) देणारी संसाधने( Resources ) हाती दिल्यानंतर माणसाचा प्रवास हा ते वापरून आपले जीवन समृद्ध करण्याकडे चाललेला दिसतो। त्यातील परवालीचा शब्द म्हणजे जीवनाभुव ( Life Experiences ).

"इतिहास, राजकिय आणि नैतिकदृष्ट्या"
(History ,Political And Ethically )
प्रथमतः २६ जानेवारी २०२० प्रजासत्ताक दिनानिमित्त सर्व नविन विचारवंताना व सदस्यानां हार्दिक शुभेच्छा....

तुझा निरोप घेताना

मन दाटून आले

का कुणास ठावूक

पण माघारी फिरताना

मनी धैर्य कोठून आले

मन हिमाच्छादित गोठले होते

विचारांनी वेढले होते

हात हलत होते

निव्वळ तुझ्या हातांना प्रतिक्रिया म्हणून

डोळे स्तब्ध होते

हातांचे खेळ बघून

आठवणींचा भृंग पिंगाया लागला

क्लेशांचा अरी जोर धराया लागला

जवळच एका पारावर बसून

समस्त आठवणीना एक करून

वाज वळू लागलो

अश्रुनी दिवा भरून

माघारी चालू लागलो

==================================

सिद्धेश्वर विलास पाटणकर

पूर्वेकडून सूर्याची किरणे संपूर्ण सृष्टीवर प्रकाशाची उधळण करत होती . सर्व सृष्टी प्रकाशाने न्हाऊन निघत होती .प्रकाशाची चाहुल लागताच पक्षी किलबिलाट करत होते.पक्षांचे थवेच्या -थवे घरटी सोडत आकाशात उड्डाण करत होते .नदी घाटावर लोक सकाळची स्नान संध्या उरकत होते .तर कोणी मंत्रोच्चार तर कोणी सूर्य नमस्कार करत होते .महिला घरदार स्वच्छ करत होत्या; तर कुठे रांगोळी काढण्यात मग्न होत्या .गुरेढोरे ,घोडे ,हत्ती अंग झटकून उभी राहत होती . गोशाळांमध्ये स्त्री -पुरुष धारा काढत होते.कोठे लांबच्या मंदिराचा घंटा रव कानावर येत होता.तर कुठे भूपाळीचे मधुर स्वर कानावर पडत होते .

सूर्य मावळतीला झुकत चालला होता.सूर्याचा लाल गोळा आकाशात केसरी रंगाची उधळण करत होता. संपूर्ण सृष्टि अंधाराची चादर पांघरूण निद्राधीन होण्यासाठी सज्ज होत होती.आकाशात पक्षांचे थवेच्या -थवे घरट्याकडे उड्डाण करत होते.नदी घाट शांत होता.गुरेढोरे दावणीकडे निघाली होती.हस्तिनापूरची प्रजा ही आप आपली कामे उरकण्यात मग्न होती.शेतकरी शेतातून घरी निघाले होते.व्यापारी दुकाने बंद करण्याच्या तयारीत होते. लहान मुले अजून ही खेळण्यात गुंग होती. कुठे स्त्रीयांची दिवे लावण्याची लगबग सुरू होती तर कुठे स्त्रीया रात्रीचे भोजन रांधत होत्या.

आपल्या पुरातन कालगणनेचे गणित, विश्वाच्या आधुनिक कालमापनाशी किती जुळते ? सर्वसाधारणत: पंचागात या कालमापनेचे गणित दिलेले असते. अनेकांना हे गणित माहीत आहे, पण या लेखात आवश्यक वाटले म्हणून इथे त्याची पुनरावृत्ती करत आहे.
(इथे एकम, दशम, शत, सहस्र, दशसहस्र, लक्ष, दशलक्ष, कोटी, दशकोटी, अब्ज, खर्व, निखर्व, महापद्म, शंकु, मध्य, अंत्य, जलधि, परार्ध ही अंकगणना विचारात घेतली आहे.)

सर्वप्रथम हे मान्यच करायला पाहिजे की छत्रपती शिवाजी महाराज हे सर्व महाराष्ट्राचे दैवत आहे. त्यांचे चरित्र अतुलनीय आहे. इतिहासात एक द्रष्टा राजा, कुशल राज्यकर्ता, सेनापती, संघटक, शककर्ता, प्रजाहितदक्ष; इतकेच काय - सिंहासनाधीश्वर, प्रौढप्रतापपुरंधर, राजाधिराज - अशी कितीतरी विशेषणे लावली तरी ती कमीच पडतील. त्यांच्या विषयी लिहिताना रामदासस्वामीं पासून ते आजपर्यंत कित्येक इतिहासकार, कादंबरीकर, नाटककार, चित्रपटकथालेखक यांची लेखणी थकली तरी त्यांचे संपूर्ण वर्णन लिहायला ती अपुरीच पडेल इतके उत्तुंग व्यक्तिमत्त्व!