इतिहास

The Love of Crocus and Smilax ह्या ग्रीक दंतकथेचे मराठीत शब्दांकन:

कोणे एके काळी ग्रीस मध्ये 'क्रोकस' नावाचा देखणा तरुण आणि 'स्मिलॅक्स' नावाची एक अप्सरा एकमेकांच्या प्रेमात पडले होते. त्या दोघांचे प्रेम पवित्र असले तरी भूलोकातील मर्त्य मानव आणि देवलोकातील अप्सरेतले हे प्रेमसंबंध देवी-देवतांना मान्य नसल्याने त्यांचा ह्या प्रेमाला विरोध होता. देवी-देवतांचा आपल्या प्रेमाला असलेला विरोध पत्करूनही क्रोकस आणि स्मिलॅक्स ह्यांच्या गुप्तपणे भेटी-गाठी सुरूच होत्या.

आज गणेश चतुर्थी! गणपती बाप्पा मोरया... मंगलमूर्ती मोरया..., पायी हळू हळू चाला... मुखाने गजानन बोला..., कपाळी 'केशरी' गंध... बाप्पा तुझा मला छंदच्या गजरात आपल्या घरी गणरायाचे आगमन झाले असेल, विधिवत पूजा-अर्चा, आरती झाल्यावर प्रसाद म्हणून खाल्लेल्या 'केशरी' पेढ्यांची चव जिभेवर रेंगाळत असतानाच नैवेद्द्यासाठी केलेले बाप्पाच्या आवडीचे उकडीचे मोदक आणि शिरा, खीर, पुरणपोळी, श्रीखंड अशा 'केशरयुक्त' पंचपक्वान्नांचा समावेश असलेल्या सुग्रास भोजनावर आडवा हातही मारून झाला असेल!

सह्याद्री पठाररावरून किनारपट्टीकडे जायला २५० पेक्षा जास्त वाटा होत्या. त्यातील सर्वच वाटा वापरात होत्या असं नाही पण या सर्व वाटांचे आराखडे १७०० व्या शतकात तयार केले गेले आहेत. औरंगजेबाने असंख्य माणसे कामाला लावून हे आराखडे तयार केले. शिवाजी राजांचे बलस्थान हे सह्याद्री आणि त्यातील वाटा आहेत आणि गड हे शक्तीकेंद्रे आहेत हे त्यांनी केव्हाच ओळखले होते. या उलट मुघल फ़ौज मैदानावरील लढाई करण्याचा जास्त अनुभव होता. या उलट त्यांना सह्याद्रीचे किल्ले, असंख्य फ़ौज आणि दारू गोळा वापरूनही मिळवता येत नव्हते.

रामेश्वर - एक रामेश्वर स्थापनेची सुरस कथा.
वाल्मिकी रामायण सोडून इतर अनेक रामायणे आहेत. अगदी आत्तापर्यंतच्या गीत रामायणापर्यंत.
स्कंद रामायण, अध्यात्म रामायण, रामचरितमानास , अनेक भाषांतील अनेक रामायणे आणि माहित नसलेल्यात अनेक कथा या रामायणातून आहेत.
रामेश्वर - एक रामेश्वर स्थापनेची सुरस कथा.
रावणावर विजय मिळवावा या हेतूने श्री रामाने स्वारीपूर्वी शिवलिंगाची स्थापना करण्याचे ठरविले. स्थापनेची सर्व तयारी तर झाली, पण नंतर सुग्रीवाच्या असे लक्षात आले कि दंडकअरण्य आणि त्याच्या दक्षिणेला आता कोठेही पुरोहित मिळणे शक्य नाही. पुरोहिताशिवाय पूजा शक्यच नव्हती.

रामायण - एक राजकीय प्रवास – भाग ५ अंतिम भाग

रामायण - एक राजकीय प्रवास – भाग ४

रामायण - एक राजकीय प्रवास – भाग 3

रामायण - एक राजकीय प्रवास भाग - २

सीतेचे हरण केल्यामुळे राम- रावण युद्ध झाले हा चुकीचा समज आहे. बहुतेक रामायणाच्या सर्व प्रकारच्या प्रतीमधून एक गोष्ट निश्चित आहे. श्रीराम अवतार मुळातच रावण वधासाठी झाला होता. या लेखात काही दंत कथा, पुराणोक्त कथा आणि वेगळे विचार मांडले जाऊ शकतात.

(या सर्व सुधारकांचं कार्य प्रचंड मोठं आहे, खूप कष्ट घेऊन सविस्तर संशोधनपर लेख लिहावा इतकं यांचं कार्य! आजचे आपले जीवन जसे आहे, त्यात या सुधारकांचा मोठा वाटा आहे.