आजवर अनेक शुद्ध सारंग अनुभवले! माझा अतिशय आवडता राग आहे. खरं तर एकापाठोपाठ एकाच स्वराच्या शुद्ध आणि कोमल श्रुती ज्या रागांत येतात ते सगळेच राग आवडतात, मग तो दोन गंधारांना वापरून रात्रीला जगवणारा जोग असो कि दोन्ही निषादांच्या ढगांवरून बरसणारा मिया मल्हार असो किंवा कोमल गंधाराच दुखणं शुद्ध गंधराने संहत करणारी शिवरंजनी असो! ती शुद्ध स्वरावरून कोमल स्वरावर येणारी अलगद उतरण काही तरी करते काळजात एवढं नक्की.

आपल्या वाढीसाठी, निरोगी व सुदृढ राहण्यासाठी जशी प्रथिने, जीवनसत्वे, इत्यादींची आवश्यकता असते त्याच प्रकारे झाडांनाही वाढीसाठी, रोगांशी लढा देण्यासाठी जीवनसत्वे, minerals, इत्यादींची गरज असते. जे त्यांना खतापासून मिळतं. खतांच्या बराच प्रकारांमधील एक प्रकार म्हणजे "कंपोस्ट". कंपोस्ट आपण घरच्या घरी, घरात असणाऱ्या टाकाऊ वस्तूंपासून बनवू शकतो.

१५ मार्च रोजी 'ह्यांनी' चीनमध्ये जाण्याचा घेतलेला निर्णय, येथून या सगळ्याची सुरुवात झाली. ते भारतात असताना १४ तारखेला ताजी खबरबात घेण्याच्या दृष्टीने चीनमधील ग्वांगझौमध्ये राहणाऱ्या व्यावसायिक परिचितांस फोन केला. विशिष्ट देशांतून आलेल्या वा विमानात विशिष्ट देशांच्या नागरिकांच्या संपर्कात आलेल्या सगळ्यांना विमानतळावरून थेट हॉटेलमध्ये नेताहेत, तेही कोरोना निगेटिव्ह असलात तर;नपेक्षा अर्थातच सरळ हॉस्पिटलमध्ये (?) रवानगी.

मी चौकीच्या पायर्‍या चढून काळ्या चहाचे भुरके घेत ‘टेरिटरी’चा मालक असलेल्या गेंडयाकडे आणि त्याच्या साम्राज्याकडे (आजूबाजूला त्याचे खूप सारे गेंडाबंधु शांतपणे चरत होते) बघत सुरक्षितपणे बाल्कनीत बसून राहिलो. नजर पोचेल तिथपर्यंत चारही दिशांना पसरलेला काझीरंगाचा गवताळ प्रदेश. मध्येच दलदली. दूर टेकड्यांवर हिरवी आणि ब्रोकोली सारखी सजलेली घनदाट सदाहरित जंगलं. समीरनी त्या दिवशी काय ‘मीस’ केलं ते मी त्याला एकदा सांगणारच आहे!!

या फसवणुकीच्या वेगवेगळ्या क्लुप्त्या नक्की आहेत काय, त्यात आपण कसे फसवले जातो आणि त्यापासून कसे सावध राहता येईल याची एकत्रीत संकलीत माहीती.