लेखन

अश्रूंची झाली फुले

लोंबकळणाऱ्या मंगळसूत्राशी मृदुला खेळत बसली होती. गेल्याच आठवड्यात ती हरिहरेश्वरला सहलीला गेली होती. निसर्गाचे रौद्र स्वरूप पाहून तिला भीती वाटत होती. असंख्य प्रेमी जीवांनी जीवनाचे स्वप्न बघितलेल्या या भरतीच्या लाटा, पण याच भरतीच्या लाटा पाण्याने कातळ फोडू शकतात हे तिने प्रथमच पहिले. जीवन असलेला समुद्र जेव्हा हजारो मासे भरती बरोबर बाहेर टाकून देतो, त्यावेळेस त्यांचा आधार नाहीसा होऊन हजारो मासे काठावर मृत्युमुखी पडलेली तिने गेल्या आठवड्यातच पहिली.

हल्ली ए आयचं आणि त्यातल्या त्यात चॅट जीपीटीचं फॅड भलतंच वाढत चालललं आहे. कोडींग, मैत्री, शिक्षण, चित्रकारी कोणतंही क्षेत्र या बाबाने सोडलेलं नाही. पण "भविष्यात हे चॅट जीपीटी किंवा तत्सम कोणतंही ए आय टूल लेखन क्षेत्रातसुद्धा घुसखोरी करून आपणा लेखकांच्या पोटावर पाय आणू शकेल काय?" अशी बसल्याबसल्या उगाचच धास्ती वाटली. शेवटी या बोचऱ्या शंकेचा सोक्षमोक्ष लावायचा म्हणून एक चाचणी घ्यायची असा बेत मनात आखला आणि एक अर्धवट लेख लिहून चॅट जीपीटीला तो पूर्ण करायला सांगितला. सदरच्या रामायणानंतर या चाचणीचा आऊटपुट इथे शेअर करून माझ्या शंकेचा अंतिम निकाल मी मायबोलीवरील समस्त महारथी लेखकांवर सोपवत आहे.

नसलेल्या मुलीची गोष्ट

“एकटी एकटी घाबरलीस ना?
वाटलंच होत आई
म्हणूनच तर सोडून तुला लांब गेलो नाही…”

एफएमवर गाणं सुरू होतं. बाहेर एप्रिलचा उन्हाळा भरात होता, तरी एसीच्या हवेत उकाडा निलमपर्यंत पोहोचत नव्हता. गाणं संपेपर्यंत ती डेंटिस्टच्या क्लिनिकजवळ पोहोचली. तिने गाडी पार्क केली आणि घड्याळात पाहिलं- अपॉईंटमेंटला अजून चाळीस मिनिटं होती.

“दातात फिलिंग झालं की भूल उतरेपर्यंत काही खायचं नाही, त्यामुळे त्याआधी मस्त खाऊन या”, नेहमीच्या खेळकरपणाने डॉक्टरांनी तिला मागच्या अपॉईंटमेंटमध्ये सांगितलं होतं. नेमकं आजच सकाळपासून कामाच्या धावपळीत, निलमला दोन घास खायला देखील वेळ मिळाला नव्हता.

वाटते जगावे मला पुन्हा एकदा नव्याने
उशाशी ठेवला गे फोटो तुझ्या विचाराने
तोडून सारी बंधने तू चाल माझ्या सवे
दिला संकेत केव्हांच मला श्रीविठ्ठलाने
विचारते सवाल जिंदगी नि दुनिया मला
मिळेल उत्तरही दोघांना तुझ्या असण्याने
या कुशीत त्या कुशीवर रे ती झोपमोड
पुन्हा एक रात्र रेंगाळली तुझ्या नसण्याने
होईल संसार आपलाही रामजानकीचा
ठेवली हातावर चतकोर वेड्या नशिबाने
ही दुभंगलेली नाती अन् तुझी आठवणं
एकटा पुसतो कैकदा आसवे रूमालाने

नसलेल्या बोटाची गोष्ट
इन्स्पेक्टर दळवी चौकीत वर्तमानपत्र वाचत होते. बाकी काय तशी शांतता होती. पीएसआय मते आणि हवलदार शिंदे गप्पा मारण्यात गुंतले होते. गाव तसे शांत होते उगीचच कुठेतरी मारामाऱ्या, नवरा बायकोची भांडणे अशीच भांडणे पोलीस चौकीत यायची. दळवी बहुतेक सर्व भांडणे परस्पर मिटवून टाकायचे त्यामुळे कुठल्याच गुन्ह्याची नोंद होत नव्हती.

कैरी-आंब्याच्या गुजगोष्टी आणि आम्रचर्चा

भारतीयांचे आंबाप्रेम जगप्रसिद्धच आहे. त्यातही आंब्याचे प्रचंड कौतुक करण्यात आणि चवीने आस्वाद घेण्यात महाराष्ट्राचा नंबर पहिला. गुजरात आणि उत्तर प्रदेश नंतर येतात मागोमाग.

आंबा कोणताही आणि कसाही खाल्ला तरी आवडणारे कोट्यावधी लोक आपल्या देशात आहेत. आंब्याची फुले-आम्रमंजिरी, कैरी, पिकलेला आंबा तर आहेच, त्यातली कोय सुद्धा चवीने खाणारी लोकं आपण.

ढेरी पॉमपॉम

----------------------------------------------------------------------------------

माझी आई मला ना ढेरी पॉमपॉम म्हणते . असं म्हणतात का एखाद्याला ? आता आहे माझी ढेरी पॉमपॉम ! थोडीशी मोठी . थोडीशी गोलगोल .

मला नाही आवडत असं . ती ना थोडीशी खोडकर आहे . पण काय करणार ? आईसाहेब आहेत ना . हा शब्द मी कुठून घेतला ? तर - बाबा तिला बाईसाहेब असं म्हणतात .

अन गंमत सांगू ? - खरं तर बाबांची ढेरी तर जाम पॉमपॉम आहे . मग ती त्यांना असं म्हणत नाही ते . पण मी म्हणते बरं का बाबांना - ए ढेरी -ए पॉमपॉम ! पण ते ना माझ्यावर रागवत नाहीत .

कल्पना करा- तुम्ही रस्त्याने चालत जात आहात.

रस्त्याच्या कडेला एक बांधकाम साइट आहे. काही जण भिंती बांधत आहेत, सिमेंट मिसळत आहेत. एका कोपऱ्यात एक साइट इंजिनिअर हातात कागद घेऊन इमारतीकडे पाहत आहे — एखाद्या महत्त्वाच्या निर्णयाची निर्णयाच्या प्रतीक्षेत.

थोडं पुढे गेलात, तर एक लहान मुलांचं डेकेअर सेंटर लागतं. रंगीबेरंगी भिंती, खेळणारी मुलं, आणि त्यांच्यासोबत हसतखेळत अ‍ॅक्टिव्हिटी करणारे कर्मचारी — कोणी चित्रं दाखवतंय, कोणी गाणी म्हणतंय.

हे ताडपत्रीवाल्या,
गतसाली न खपलेल्या मालावरची धूळ झटक

हे पाणीपुरवठा खात्यातल्या टेंडर बाबू,
फिल्टर सफाईच्या निविदांच्या नैवेद्यांची ताटे सजव

हे वृक्षसंवर्धन खात्यातील खात्यापित्या लोकसेवका,
ट्री ट्रिमिंग च्या निमित्ताने कोणते वृक्ष भुईसपाट करायचे ते बिल्डरांबरोबर ठरव

हे नगर सेवका,
नालेसफाईच्या हातसफाईवरच्या श्वेतपत्रिकेचा कच्चा खर्डा बनवायला घे

हे पालक मंत्र्या,
महापुरोत्तर अन् दरडस्खलनोत्तर सहसंवेदनांचे वार्षिक भावविभोर सांत्वनसंदेश बनवायला घे