पर्यावरण

दुर्मिळ पक्ष्याच्या शोधात: जेर्डन्स कोर्सर. (उत्तरार्ध)

दि.१० जून २००६:
दुर्मिळ जेर्डन्स कोर्सरच्या शोधात. या दिवशी सकाळी आम्हाला ब्लॅक आयबिस, कॉमन वूडश्राइक, पाम स्विफ्ट, यलो-लेग बटनक्वेल आणि पिवळ्या चोचीचा सातभाई दिसला. ह्या सातभाईंची शिळ खूप मंजुळ आणि कर्णमधुर असते.

दुर्मिळ पक्ष्याच्या शोधात: जेर्डन्स कोर्सर. (पूर्वार्ध).

बॅले डान्स, रोहित पक्ष्यांचा

हजारो अग्निपंखांचे थवे गुलाबी
खाडीत कांदळवनाच्या उतरती
लावे वेध मिलनाचे, चाहूल मृगाची
ठेका धरतो ‘फ्लॅश मॉब’ नृत्याचा
बॅले डान्स, रोहित पक्ष्यांचा !

लिपस्टिक आयशाडो
मिनिस्कर्ट स्टॉकिंग्ज
तयारी गुलाबी गुलाबी
करून मेकअप पूर्ण पार्टीचा
बॅले डान्स, रोहित पक्ष्यांचा !

कॅटवॉक गुलाबी सुंदरींचा
नटून, खेटून चाले तुरुतुरु
जणू परेड नृत्यांगणांची
आभास नुसता खाण्याचा
बॅले डान्स, रोहित पक्ष्यांचा !

गमती पक्षीनिरीक्षणाच्या!

रानडुकराची शिकार

यवतमाळ जिल्ह्यातील दारव्हा तालुक्यातील गणेशपुर पारधी बेडा. दारव्हा तसं जुनं शहर. असं म्हणतात की येथील शेतात पूर्वी मोती पिकायचे. म्हणजे ज्वारीचे दाणे असे काही टपोरे असायचे की जणू काही मोतीच! म्हणून ह्या गावाच्या रेल्वे स्टेशनाला दारव्हा मोतीबाग असेच नाव आहे. गावाच्या उत्तरेला इंग्रजांच्या जमान्यातले ईवलेसे रेल्वे स्टेशन आहे. काल-परवापर्यंत ‘शकुंतला एक्स्प्रेस’नावाची आगगाडी कोळशावर ‘चालत’ असे. आताशा कुठे तिला डिझेल इंजिन मिळालेय. तिचे भाग्य फळफळले म्हणायचे.

गिधाडे कुणी खाल्ली? गिधाडे नामशेष होत आहेत!

‘देवा खोटं नाही सांगत. गेल्या दहा वर्षात एकबी गिधाड पाह्यलं नाही. गावाकडे दुष्काळ पडत होता तेव्हा देव आमच्यासाठी आकाशातून गिधाडं पाठवत होता. माहे सगळे लेकरं गिधाडायचं मटण खाऊनशान वाचले. दुसरं कायचं मटण त्यायले आवडतच नव्हतं’.

85 वर्षांचा पारधी भुरा सोनावजी सोळंकी शपथेवर सांगत होता. माझ्याकडच्या पुस्तकातील गिधाडांची चित्रे बघुन त्याचे डोळे पाणावले होते. कंठ रुद्ध झाला होता.

झाड

असतात झाडांना भावना
असतो त्यांनाही रागलोभ
लोभ मायेच्या स्पर्शाचा
सोस सुमधुर संगीताचा

असतात झाडेही लाजरी बुजरी
काही काटेरी स्वभावाची, बोचरी
काही स्वभावानेच विषारी, विखारी
तर काही रक्तबंबाळ करणारी

असतात झाडांनाही नातीगोती
असतात पाळेमुळे रुजलेली खोलवर
करीत हस्तांदोलन भूगर्भात
भुमिगत चुगल्यांची खलबत

फुलपाखरांचे मराठमोळे नामकरण

कुठलेही विज्ञान मातृभाषेतून शिकविले तर ते शिकायला आनंद मिळतो आणि ते शिकायला सोपे जाते. मग आपल्या आजूबाजूला विहरणार्‍या बागडणार्‍या पक्षी – फुलपाखरांना मातृभाषेत नावे नकोत का?

बहूपतीत्व पाळणार्‍या कमळपक्ष्याची वीण

इस्त्रायलमधील कावळे, राघू आणि भारतीय गाढवे