आई

सर्वांना मातृदिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा. ह्या निमित्ताने एक हृद्य जाणीव शेअर करायची होती.

मी कार्यालयात जायला निघते तेव्हा कधीमधी एक वयस्कर दाक्षिणात्य बाई पार्किन्ग लॉट मध्ये बसलेली दिसायची ;कधी पिशवी घेउन रिक्षेतून उतरताना दिसायची. बघा ही इकडे दुरून कामाला येते तर आपल्याला काय झाले कामाचा कंटाळा करायला? आहे ते काम मन लावुन करावे, निदान असे शारीरिक कष्ट तर नाही पडत. असे साधारण विचार करून मी रिक्षा पकडत असे.

'जगायला ना नाहीये ग माझी, पण हे असं अंथरुणात पडून जगायची इच्छा नाहीये.' आईचं बोलता येत असतानाचं माझ्याशी बोललेलं शेवटचं वाक्य! नंतरचे तीन दिवस फार अवघड होते. वेदनांमुळे तिच्यासाठी आणि ती जाणार हे कळलं होतं त्यामुळे आमच्यासाठी. त्यानंतर तिचा आवाजही गेला. एकेक गात्र शिथिल होत गेली. ती आता फार दिवसांची सोबती नाही हे कसं कोण जाणे तिलाही जाणवलं होतं.

आई कधी जात नसते
नेहमी आसपास असते
देहाने जरी उरली नाही
तरी अनेक रुपात असते
आई कधी जात नसते ||१||
.
वात्सल्य अमर असते
पुन्हा पुन्हा येत असते
प्रत्येक बाळा सोबत
जन्म पुन्हा घेत असते
आई कधी जात नसते ||२||
.
जाते पण जेंव्हा ती
जग सुन्न करत असते
स्वप्नात येऊन मात्र
पाठीवर हात फिरवत असते
आई कधी जात नसते ||३||
.
'आई' या हाकेला
पुन्हा उत्तर देत नसते
परी नवीन बाळासाठी
पुन्हा ती हजर असते
आई कधी जात नसते ||४||
.
आई कधीच जात नसते

पुन्हा वाटते

वार्‍या संगे राना मध्ये
पुन्हा वाटते धावत जावे
आणि तरूच्या अंगावरती
मजेत अलगद झोके घ्यावे

भर दुपारी डोहा मध्ये
पाठशिवणी खेळत डुंबावे
उन्हे घेऊनी पाठीवरती
सावलीत अर्ध्या पहुडावे

कुठे मधाचे पोळे दिसता
वरून झटकून मोडून घ्यावे
या फांदिहून त्या फांदीवर
सरसर जाऊन मस्त चुपावे

सायंकाळी खेळ खेळुनी
पारावरती पैस बसावे
मित्रांसंगे गप्पा मारत
आयुष्यावर खूप हसावे

कानावरती हाक आईची
घराकडे झेपावत जावे
मायेचा तो घास खाऊनी
कुशीत तीच्या झोपी जावे

राजकुमार जाधव

She was a troubled soul. तिच्या आठवणींचं कोलाज मनात रेखाटू लागते आणि वळवाच पाऊस भरुन येतो. ढग, वीजा, कुंद हवा, वावटळ आणि एक चिमटीत न पकडता येणारं, गदगदुन आलेला मूड. पण पाऊस काही केल्या पडत नाही. तिच म्हणायची "असं आभाळ दाटून आलं की तुला गलबलल्यासारखं होतं का गं?" आणि न कळणा र्‍या त्या वयात मी म्हणत असे "नाही. असं काही होत नाही मला." मला कुठे माहीत असायचं तो र्हेटॉरिक प्रश्न असायचा. 'आईच्या नसलेपणातून आलेला' ..... त्यामुळे आपल्या लहानग्या मुलीलाच विचारला गेलेला र्‍हेटॉरिक प्रश्नं. पावसाळी हवेत कासाविस होत असे ती, डोळे विनाकारण ओलावायचे. तिच्या आईची आठवण येत असेल का तिला?

ऋण तुमचे कसे फेडू मला कळेना
एवढे कोण कसे प्रेम करू शकते मला वळेना....

एक न पाहता सोसते नऊ महिने त्रास
तर दुसरा पाहतो वाट भरवण्याचा घास

शाळेत सहलीसाठी एक असते परवानगीचे तिकीट
तर दुसरा कधीच कमी पडू देत नाही पैशांचं पाकीट

एक असते वर्षानुवर्षे वाफ चुलीची झेलतं
तर दुसरा असतो शेवटपर्यंत मुलांसाठीच घाम गाळत

एक करिते काटकसर कुटुंबासाठी
तर दुसरा कष्ट च काय रडतो सुद्धा दुसऱ्यांसाठी

थोडक्यात काय ,एक असते संस्कारांची मूर्ती
तर दुसरा पाजत असतो अनुभवांची कीर्ती

सकाळी आरुषचा फोन आला - "हॅलो मामा, आजी आहे का रे ? दे ना तिला, मला तिला काहीतरी सांगायचंय तिला", त्यानं एकदम गोड आवाजात सुरुवात केली.
"आजी नाहीये इथे, माझ्याशी बोल की" मी
"नाही, तू आsधी आजीला फोsन दे..य ..."
"हम्म घ्या, लाडक्या नातवाचा फोन आलाय. फक्त आजी सोबतच बोलायचं आहे म्हणे" मी आईच्या हातात फोन देत तिला म्हणालो.

पुढची पाच मिनिटं आजी आणि नातवाचं फोनवर काय खुसुरफुसुर चालू होतं कोणास ठाऊक.
"काय म्हणाले साहेब ?" फोन झाल्यावर मी आईला विचारलं,

प्रत्येक बापात एक आई लपली असते..

पण असे फोटोशॉप केल्याशिवाय ती कोणाला कळत नाही

------------------------

आईच्या गर्भपोकळीत
प्रवास झाला सुरू!
आई हीच माझी विधाता;
आई हीच माझी गुरू!!

मला या जगात आणण्यासाठी
किती सहन केल्या तीने वेदना!
आयुष्य व्यापीले सर्वस्व तीने;
तीच माझ्या आयुष्याची प्रेरणा!!

आयुष्याची ती गुरुकिल्ली
कल्पवृक्षाची ती छाया!
आनंदी माझ्या जीवनाचा;
तीच आधारभूत पाया!!

जन्मोजन्मी न फिटणार
हे मातृत्वाचे ॠण!
आठवतो तो सर्व प्रवास;
जेव्हा होतो मी एक भ्रूण!!