समाज

भारत देश हा विविधतेतून बनला आहे. प्रत्येक प्रांताची, धर्माची , भाषेची आपली एक खासियत आहे.
मा़झ्या बाजूच्या डेस्कवरची माझी एक साऊथ इंडीयन कुलीग आहे. तिला रस्सम आवडते. ती रस्सम पाऊडर आणून ऑफीसमधे रस्सम बनवते. त्याचा फायदा म्हणजे मला हमखास रस्सम मिळते. पण ती माझी आमटी भातची डिश खात नाही. तोंड वाकडं करते. मी तिला म्हणालो की रस्सम तुमच्यासाठी खूप ग्रेट आहे आणि मलाही तुझ्या या आवडीबद्दल फुल्ल रिस्पेक्ट आहे तरी आमची आमसुलाची आमटी आणि नारळभात आम्हाला प्रिय आहे.

You have to understand,
That no one puts their children in a boat
Unless the water is safer than the land...

- वारसन शायर, ब्रिटिश कवयित्री

१.

"कुटायस रे ल*ड्या? कार्पोरेशनला ये. 'संगम'ला बसू."
सरकारांचा मेसेज.
आता तुम्ही म्हणाल की बरं मग?
तर मग वगैरे काही नाही. सरकार म्हणजे आमचे जुने
हितसंबंधी. या शहरात उगवतात अधूनमधून आणि मग
काढतात आमची आठवण. आकस्मिक येऊन चकित
करण्याची त्यांची पद्धत आहे.
आपणही समजा अशा ऑफरला नाही म्हणत नाही. अर्थात कामं वगैरे नाचत असतातच पुढ्यात. पण त्याचं काय एवढं..! आख्खं आयुष्य त्यासाठीच पडलेलं आहे..! आज नाही केली तर उद्या करता येतील. किंवा परवा करता येतील. किंवा करू करू म्हणता येईल.

अनेक कंपन्यांमधे HR तर्फे आणि कधी टीम लीडर किंवा मॅनेजर कडून वेगवेगळ्या टीम बिल्डींग अ‍ॅक्टीव्हीटीज organize केल्या जातात. करोना पूर्व काळात ह्या अश्या अ‍ॅक्टीव्हीटीज साठी अनेक पर्याय उपलब्ध होते. कुठे तरी सहलीला जाणे/ एकत्र जेवायला जाणे इथपासून ते सगळ्यांनी मिळून काहीतरी हॉबी वर्कशॉप करणे इथपर्यंत मोठी रेंज होती पर्यायांची. पण वर्क फ्रॉम होम सुरू झाल्यापासून या अ‍ॅक्टीव्हीटीज वर बर्‍यापैकी मर्यादा आल्या आहेत. तरीही त्यातही HR किंवा टीम लीडर किंवा टीम लीडर बनण्याची महत्वाकांक्षा बाळगणारे होतकरू लोक सतत नविन नविन टीम बिल्डींग अ‍ॅक्टीव्हीटीज organize करत रहातात.

कशाला त्या सायकियाट्रिस्टच्या डोंबल्यावर पैसे घालायचे? घडा घडा बोलावं. धडाधडा काम करावीत. रिकाम मन सैतानाचे घर. रिकामटेकडेपणातून हे नसते उद्योग सुचतात. तो काय सांगणार? आम्ही जे सांगतो तेच ना! मित्रमंडळींशी, घरच्यांशी शेअर करा, बोला. कामात गुंतवून घ्या! पण फी देउन हेच ऐकल की बरं वाटत. आम्ही सांगितलं तर त्याची किंमत नाही. प्रत्येक गोष्टीवर शंका घेत बसले की मग नस्ते आजार मागे लागतात. हे होतय ते होतयं. लवंग खाल्ली कि उष्णता होती आन वेलची खाल्ली की सर्दी होते. आम्ही बघा! जातो का उठसुट डॉक्टर कडे? आपली रोगप्रतिकार शक्ती असतेच ना! एकदा औषध गोळ्या मागे लागल्या कि घेत बसा आयुष्यभर.

कर्नाटकची राजधानी बंगळुरुमध्ये छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्या पुतळ्याची शुक्रवार १७/१२/२०२१ रोजी विटंबना करण्यात आल्याची धक्कादायक घटना समोर आली आहे.

नका उखडू पुतळे आदर्शाचे
जे आम्हा पुजनीय असती
नका विटंबवू आदर्श आमचे
जे आमच्या हृदयात वसती

हे पुतळे नेहमीचे साधे नाहीत
अगदीच लेचेपेचे नाहीत
ते जीवंत जरी नसले तरीही
कार्य त्यांचे तळपत राहील

पुतळे जरी नष्ट केले
आदर्श नष्ट होत नसतात
त्यांच्या येथल्या असण्याने
तुम्ही येथे राहत असतात

- पाषाणभेद
२०/१२/२०२१

समींदरा रे समींदरा,
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला
लई दिवसांन परतून येईल घराला ||धृ||

नको उधाण आणू तुज्या पाण्याला
नको मस्ती करू देऊ वार्‍याला
काय नको होवू देऊ त्याचे होडीला
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला ||२||

नारल पुनवचा सण आता सरला
तुला सोन्याचा नारल वाढवला
नेल्या होड्या त्यानं मासेमारीला
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला ||३||

मी कोलीण घरला एकली
सारं आवरून बाजारा निघाली
म्हावरं विकून येवूदे बरकतीला
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला ||४||

फलज्योतिषाचा उपयोग हा त्या व्यक्तीच्या स्वभावाबद्दल आणि रुपाबद्दल अंदाज करणे, त्या व्यक्तीचा उपजीविकेचा प्रांत अंदाजे कोणता असेल? त्याला कोणता दखल घेण्याजोगा आजार/विकार आहे का याचा अंदाज करणे, आयुष्याचा जोडीदार म्हणून योग्य ठरेल का याबद्दल अंदाज करणे, जातकाचा प्रेमविवाह होईल का? तसेच जातकाच्या आयुष्यातला मानसिक संतुलन बिघडवणारा कालावधी ओळखणे, त्या व्यक्तीची एखादी इच्छा पूर्ण होईल की नाही आणि कधी होईल अशा कामांसाठी केला जातो.

''दांडेकरांच्या राज्यात होळकरांची फौज आल्यावर कस काय व्हायचं?`` असा प्रश्न एकानं थोडं चिंतातूर होउन विचारल्यावर त्याला दुसरा म्हणाला, ''अरे त्यात काय? इथंच सोय झाल्यावर बाहेर धुंडत बसायला नको. साली पन साहेब लोकांची मज्जा !`` 'हित कशाला चांगल्या घरातल्या पोरीबाळी येताहेत. अहो इथं तसल्याच बाया येणारं. एकीकडं हे बी चालू दुसरीकडे नोकरी बी चालू` पोलीस खात्यात महिला पोलीस भरती मोठया प्रमाणात भरती जेव्हा होणार होत्या त्यावेळी उमटणारी ही स्पंदन.

शेतकरी आंदोलन आता थांबवतील, आणि नापसंत कृषी कायदे मागे घेतले म्हणून घरी जाऊन कदाचित दिवाळी साजरी करतील. आणि आपलं रोजचं आयुष्य जगतील.
पण दलित मजदुर ज्यांनी शेतकरी आंदोलनात भाग घेतला होता, भावनिक होऊन शेतमजूर असुनही तिथे त्या शेतकऱ्या सोबत ठिय्या दिला आंदोलनात त्यांना मात्र आंदोलन आटोपून घरी जाणं तेवढ्या आंनदाचं राहणार नाही. रोज परत जातीवादी जगणं तिथं चुकणार नाही जे ग्रामीण, शहरी भागात आहे.