मुक्तस्रोत(Open Source)

ऍड. जंगमची हकीकत ऐकल्यावर राजेश संभ्रमात पडला. पटवर्धनांचा वाडा सामान्य नव्हता, हे स्पष्ट झालं होतं. त्यामुळे आता काय करावं? हा विचार त्याला बेचैन करत होता. काहीच न सुचल्याने राजेश आपल्या जुन्या घरी आला. गेल्या रात्री झोप पूर्ण झाली नव्हती. त्याचे डोळे चुरचुरत होते. त्यामुळे काही वेळ झोप काढण्यासाठी तो आडवा झाला.

झोप लागली खरी पण आत कोठेतरी खोलवर विचार चालूच असले पाहिजे. त्यामुळे निद्रित मनासमोर स्वप्नं तरळत आली.जागतेपणी त्यास न आठवलेल्या - किंवा त्याने जाणूनबुजून दूर ठेवलेल्या श्रुत-स्मृत-कल्पित अनुभवांची त्यात भर पडत होती..!

प्रत्येक घटनेमागे काही ना काही कारण हे असतंच..काही वेळा समोर दिसतं, काही वेळा अज्ञात असतं. पण,कारणाशिवाय काहीही घडत नाही. आपण घटनाक्रमाकडे कोणत्या दृष्टीने बघतो यावर सर्व काही अवलंबून असतं असतं. राजेशला अर्धजागृत अवस्थेत आलेला अनुभव बऱ्याच अर्थाने सूचक होता. पटवर्धनांच्या वाड्यात कोणते प्रकार चालायचे; किंबहुना, पटवर्धनांचे व्यक्तित्व कसं होतं. हे दर्शवणारा तो एक इशारा होता. राजेश ने तो समजून घेतला असता तर कदाचित पुढच्या घटना रोखता आल्या असत्या.. ? कुणी सांगावं? कदाचित हा घटनाक्रम अगोदरच निश्चित झाला असावा..!

विषवल्ली !

कधीकधी मी हळवा होतो

बघुनी देव दानवांत

का उगविली हि बीजे तू ?

अर्धपोटी मानवात

कधीकधी मी कठोर होतो

बघून साऱ्या वेदनांना

भळभळ त्या वाहत असतात

पण पुन्हा करतो सुरुवात

कधीकधी मी हळहळतो

कोमेजल्या कळ्या बघुनी

नव्या उमलताना बघून

त्याला करतो कुर्निसात

कधीकधी मी बिथरतो

भविष्यकाळ चिंतूनि

कल्पनांच्या माध्यमातून

पेटवतो नवी वात

कधीकधी मी शोधतो

हरवलेली जुनी वाट

मिट्ट काळोख दूरदूर

आता हीच माझी वहिवाट

हीच माझी वहिवाट ....

सुखाच्या सीमेवर दुःखांची घरे वसतात

तुम्ही हसा प्रसन्नतेने ,मग बघा आजूबाजूला कश्या चीता पेटतात

तुमच्या हसण्याची किंमत , तुम्हालाच ठाऊक नाही

तुम्हाला हसताना बघून, त्यांचं स्वतःच कामच होत नाही

त्यांचं खिन्नपण जणू तुमच्याशीच निगडित असतं

वाया घालवत असतात वेळ , हळूहळू प्रारब्ध बदलत असतं

रोवूनीया झेंडे कैक , कैफ मिरविती एकमुखाने

एक हास्याची लकेर मात्र , सारं काही उधळत असतं

कोण कुणाच्या मनी वसला , तरीहि गवसत नाही कुणाला

फक्त एका हर्ष होता , सारे बैसती पुसत दुःखाला

षड्रिपूंच्या विळख्यात सारे ऎसेकाही गुरफटलेले

अश्रु..

तुझ्या डोळ्यांतील
अश्रु पाहुन
आई!..जीव माझा
कासावीस झाला
नेमका काय असेल
अर्थ तयाचा
तो आज उमगला

माझ्या प्रत्येक
वाटचालीसाठीची
तुझी होणारी
तगमग
आज मज जाणवली
अशा अजुन किती
वेदनांची अश्रुफुले
तु माझ्यासाठी सांडवली

तुझ्या नयनांतील
हे अश्रु
नसतील आता
वेदनेचे
ते अश्रु
असतील आता
आनंददायी क्षणांचे
तो टिपुन घेता तु
अलगद तुझ्या करांने
सफल होईल माझे
अवघे जीवन
तुझ्या पोटी
जन्मल्याचे!..

(दिप्ती भगत)

आपल्या तथाकथित उदात्त विचारांच्या व्याख्यानाचा सिद्धीवर किती फरक पडला, हे जाणून घेण्यासाठी सुबोधने सिद्धीकडे बघितलं.
डोळ्यात आग परंतु चेहऱ्यावरील मिश्किल हसण्याचे भाव पाहून सिद्दीच्या मनोभावणेचा त्याला अंदाज बांधता आला नाही...!

"मग, पटतंय का तुला?"

सुबोध ने सिद्दीला विचारलं;

"पटलं, अगदी पूर्णपणे पटलं.."

संपव तु वटवृक्षाच अस्तित्व माझं
तरीही लहानस बीज होईन म्हणतो...

गाड मातीत मला क्रूरतेने
होऊन अंकुर इवलसं उगवीन म्हणतो...

कर आभाळाचे घाव तू
पोलादी छातीवर झेलीन म्हणतो...

घेऊनी त्यांनाच पदाखाली
तयावर उभा राहीन म्हणतो...

उधळले कैक हजार डाव जरी तू
आणिक एक खेळीन म्हणतो...

पडेन कितीदा मोजणार नाही
नेटानं पुन्हा उभा राहीन म्हणतो...

काट्या-कुट्यांच खाच-खळग्यांच घेणं नाही
त्याच पथावर अविरत चालीन म्हणतो...

असशील तू विधीलिखित जरी
तुलाच आव्हान देईन म्हणतो...

स्वैराचार..!

मनासारखं लबाड काहीही नाही. सर्व प्रसंगांना सोयिस्कर वळण देण्यात ते मोठं तरबेज असतं. प्रत्येक गोष्टीचा आपल्याला हवा तसा अर्थ लावून घेणं मनाकडून शिकावं. मन कधी डोळ्यावर पट्टी बांधून खरा देखावा लपवून टाकतं, तर कधी पट्टी सोडून वास्तविकता समोर आणतं..! 
मनाचा हा खेळ समजून घेतांना भल्याभल्यांची फसगत होते. 'जिथं मोठमोठे विचारवंत मनाचा ठाव घेण्यात अयशस्वी ठरतात, तिथे चार वर्ग शिकलेल्या 'सिद्धी' ची काय कथा..?