सुमारे ऐंशी वर्षापूर्वी डॉ फ्रेड अर्कहार्ट या एका कॅनेडियन संशोधकाने मोनार्क या अतिशय सुंदर व नावाला अनुरूप, राजबिंड्या फुलपाखरांचा अभ्यास सुरु केला. कडाक्याच्या थंडीत ही फुलपाखरे कुठे जातात? हा लहानपणापासून त्याला पडलेला प्रश्न! कीटक विषयात डॉक्टरेट मिळवून त्यांनी व त्यांच्या पत्नी नोराह यांनी या फुलपाखरांच्या स्थलांतराचा शोध चालू ठेवला. फुलपाखरांच्या एकत्र येण्याबद्दल ब्रिटिश कीटक शास्त्रज्ञ सी.बी. विल्यम यांनी १९३० मध्ये एक पुस्तक लिहिले होते. पण मोनार्क फुलपाखरे कॅनडा व अमेरिकेतून थंडीच्या ऋतूत नक्की जातात कुठे? हे गूढ उकलले नव्हते.
सगळे गोंगाट मनातले क्षणभर मी विसरतो
समन्वय हा विस्मयकारक डोळ्यात मी साठवतो
भाग्य समजतो, विनम्र होतो, निरव या शांततेपुढे
हळूच आलेल्या झुळकेचा आवाज तरी ऐकतो
डोकावतो गवतातून पिवळ्या कभिन्न काळा कातळ
धुंदीत आपल्या धवल पक्षी विराजमान एक त्यावर
नाही बांधलेले जे दृश्य, फक्त रंग रूपाच्या बंधनात
परिभाषा या सौंदर्याची एकच नाही केवळ
विराट या सृष्टीत स्थान मानवाचे नगण्य
विस्मरण नको या सत्याचा नाद हा घुमतो
प्रकर्षाने जाणवतात सीमा मानवी स्वभावाच्या
हव्यासाच्या आधीन गुरफटलेल्या आयुष्याच्या
पहील्या भागात मला माझ्या भटकंती दरम्यान भेटलेल्या माणसांविषयी, दिसलेल्या गावांविषयी, सह्याद्री विषयी लिहीले. या भागात अजून काही शब्दचित्रे:
पहील्या भागाची ही लिंक
----------------
शब्दचित्र चौथे: संतोष जंगम - मु. पो. चकदेव पर्वत किवा वळवण गाव किंवा पुणे किंवा मुंबई किंवा कुठेही
सण हा आपल्या जीवनाचा अविभाज्य भाग आहेत. भारतीय शेतकऱ्याची शेतीशी नाळ जोडलेली आहे. शेतकरी विविध सण साजरे करून निसर्गाशी आपले नाते दृढ करत असतो. या सणाला रब्बीची पार्श्वभूमी आहे. या दिवसात रब्बीचा हंगाम जोरात असतो. मराठवाडाच्या भूमीत अनेक सण, परंपरा, चाली रीती साजऱ्या केल्या जातात. सणाची नावे जरी वेगवेगळी असली तरी त्यात कुटुंबा सोबत साजरा करण्याची वेगळीच मज्जा आहे.
कॅनडातली बुचार्ट गार्डन ही जागा. वेगवेगळ्या ऋतूत वेगळा अनुभव देणारी. मागच्या वर्षी बुचार्ट गार्डन ला भेट दिली त्या दिवशी भरपूर पाऊस होता. त्यामुळे बागेचे, फुलांचे फोटो काढण्यापेक्षाही मला माणसं आणि त्यांच्या हातातल्या छत्र्या ही स्टोरी कॅपचर करावीशी वाटली होती. ते फोटोज मी शेयर देखील केले होते.
यावर्षी परत एकदा बुचार्ट गार्डनला जायचा योग आला. यावेळी मस्त सूर्यप्रकाश आणि त्या प्रकाशात आपले रंग मुक्तपणे उधळणारी फुलं यांनी माझं लक्ष वेधून घेतलं.
कासव बघितला. बघताना बोरकरांची 'जेथे जातो तेथे' आठवत राहिली.
जेथे जातो तेथे मी माझा सांगाती
पुढे आणि पाठी मीच माझ्या
मीच माझी वाट मीच माझा दिवा
हि-याचा ताजवा मीच माझ्या
मीच माझी रुपे पाहतो पाण्यात
आणितो गाण्यात मीच त्यांना
मीच मला कधी हासडितो शिव्या
कधी गातो ओव्या मीच मला
अशी माजी चाले नित्य मम पूजा
लोकी माझ्या ध्वजा मिरवितो
नाही कधी केली तुझी आठवण
म्हणालास पण मीच तू रे
दरवाज्याच्या अगदी समोरच शिंजीर (सुर्यपक्षी / Sunbird) पक्षाने घरटे बनवुन अंडी घातली होती. त्याची ही छायाचित्रं.
सर्व छायाचित्रांचे आकार लहान केलेले आहेत. मुळ मोठ्या आकारातल्या अजुन चांगल्या प्रती बघण्यासाठी इथे क्लिक करा.
१] दरवाज्यावरच्या छोट्या खिडकीतुन दिसणारे घरटे
|

|
|
|
|
|
कविता - माणूस नावाच एक झाड असत !
झाड
माणूस नावाचं एक झाड असतं !
रंग, रूप, आकार विविध तरी
सर्वांचं मूळ - मन एकच असतं
त्या मनाच्या गाभ्यातून बीज अंकुरतं,
माणूस नावाचं एक झाड असतं !
प्रत्येक दिवसाचं पान उगवतं
नवं खुलतं, जुनं गळतं !
कधी आठवणींच्या फांदीवरती
हिरवा फुलोरा बनून टिकून राहतं,
माणूस नावाचं एक झाड असतं !
प्रत्येक ऋतूचा अनोखा रंग, गंध
पिवळा रुक्ष, ओला हिरवा वृक्ष
लाल गुलाबी शेंदरी, पानांत खुलतं
जुनी कात टाकून ऋतुरंगात न्हातं,
माणूस नावाचं एक झाड असतं !