पक्षी

दिवाळीतील पाडव्याचा दिवस होता. सकाळीच जाऊबाईंच लक्ष किचनच्या खिडकीतून बाहेर गेल आणि त्यांनी आधी मला हाक मारली लवकर ये म्हणून. मी समजले साप, पक्षी काहीतरी आल आहे. जाऊन पहाते तर बदामाच्या सुकलेल्या झाडावर घार बसली होती. ती एकदम शांतपणे उन खात बसली होती पण माझी मात्र कॅमेरा आणण्याची घाई झाली आणि धावत जाऊन कॅमेरा आणला. पण घार शांतपणे इकडे तिकडे पहात उभी होती. घारी बद्दल ती शिकारी पक्षी आहे, जमिनीवर भक्ष दिसल की लगेच खाली येउन उचलून नेते, पायांमध्ये भक्ष उचलून नेते, वार करते अस बरच लहानणापासून मारकुटा पक्षी असच माझ्या डोक्यात घारीबद्दल बसल होत.

एक पक्षी उडताना अचानक
उंच भिंतीला धडकला
मेलाबिला नाही तो
जीव त्याचा मुडपला

दरवाज्याच्या अगदी समोरच शिंजीर (सुर्यपक्षी / Sunbird) पक्षाने घरटे बनवुन अंडी घातली होती. त्याची ही छायाचित्रं.
सर्व छायाचित्रांचे आकार लहान केलेले आहेत. मुळ मोठ्या आकारातल्या अजुन चांगल्या प्रती बघण्यासाठी इथे क्लिक करा.

१] दरवाज्यावरच्या छोट्या खिडकीतुन दिसणारे घरटे
|

|
|
|
|
|

शिंपी (Ashy Tailorbird), स्थळः सिंगापूर, तारीख: 26th December 2016

कोळीखाउ (Streaked Spiderhunter), स्थळ: फ्रेज़र हिल्स, मलेशिया, तारीख: 13th Aug 2016

चष्मेवला (Oriental White Eye), स्थळः सिंगापूर, तारीख: 2nd January 2017

एका बागेत होते अनेक पक्षी सुरेख
आला होता पक्षी, कोरियाहून ही एक

सदा पडून राही शीत-गृहाच्या संगे
बालहट्ट संमजुनी ते वेगळे तरंगे
दावुनी बोट त्याला मनसे हसती लोक
आला होता पक्षी, कोरियाहून ही एक

पक्षास दु:ख भारी,झोपू पाही तळाशी
कोणीच ना विचारी, राहिले ते उपाशी
जे.जे पाहून बाजूस वाटे उगाच धाक
आला होता पक्षी, कोरियाहून ही एक

सिंगापूरच्या सहलीत एक दिवस हातात रिकामा होता. काय करावे? या प्रश्नावर तिघा चौघांनी जुराँग बर्ड पार्क असे एकमुखी उत्तर दिले. झू हा प्रकार मला फारसा आवडत नाही. पण मित्राने 'तुला १००% आवडेल याची खात्री मी देतो' असे सांगितल्यावर आणि त्याचेही निसर्गप्रेम माहीत असल्यामुळे जायचा बेत आखला.

पक्षी निरीक्षण हा काही माझा छंद नाही - कारण बर्‍याच वेळा पक्षी मला दिसेपर्यंत तो तिथून उडून गेला असतो. मला बहूतेक वेळा हलणारी पानेच दिसतात. पण यावेळेस मात्र ते आकाशीय सौंदर्य भरपूर आणि अगदी जवळून बघता आले. त्याचीच ही झलक...

१. खुन्नस

तुम्हाला॑ दैनंदिन जीवनात वन्य प्राण्यांचा कधी सहवास लाभलाय का? तुम्ही त्यांच्या कितपत जवळ गेले आहात? तुम्हाला काही अतर्क्य अनूभव आलेत का? असल्यास जरुर शेअर करा. खरे तर आपले वेमा, अजय यांचाही असा एक अनूभव आहे. पण मी भारतातल्या बद्दल बोलतेय. कारण लहानपणापासुन आपल्या सहवासात आलेले भुभु आणी माऊ तसेच हम्मा व बकरी सोडले तर इतर वन्यजीव जवळ यायची शक्यता कमीच किंवा दुर्मिळ. कधीतरी घरात वा घराजवळ निघालेले विषारी साप सोडले तर आम्हालाही असे अनूभव फार आले नाही.

कॅनडा गीजचे काही व्हिडीओज
वॉशिन्ग्टन डीसीतल्या वास्तव्यात एके दिवशी सकाळीच कॅनडा गीजचं हॉन्किन्ग ऐकू आलं. आणि सकाळी बाहेर पडले तर मेट्रो स्टेशनच्या परिसरात कॅनडा गीजचा एक प्रचंड मोठा कळपच दिसला. आयुष्यात पहिल्यांदाच हे पक्षी पहात होते आणि तेही स्थलांतरित! इतकं सह्ही वाटलं!
लगोलग घरी गेले आणि आयपॅड घेऊन परत आले. आणि खूप फोटो घेतले. आणि काही व्हिडिओजही.
हे सगळे व्हिडिओज अगदी सामान्य माणसाच्या उत्सुकतेने घेतलेले आहेत. पण "रार"चे याच विषयावरचा अत्यंत सुंदर आणि इन्टरेस्टिन्ग असा व्हिडिओ पाहिला आणि वाटलं ...चला आपणही आपले व्हिडिओ डकवूया!
हे व्हिडिओज फेब्रुवारीतले आहेत.

नोव्हेंबरच्या दुसर्‍या - तिसर्‍या आठवड्यात आकाशात काळ्या-पांढर्या रंगाचे पट्टे उमटायला लागतात आणि अचानक कॅनडा गीझचा आवाज आसमंत भरून टाकायला लागतो. कॅनडाहून दक्षिणेला प्रयाण करणारे हे कॅनडा गीझ मजल दरमजल प्रवास करताना काही काळासाठी आपल्या भागात मुक्कामाला आल्याची जाणीव होते. अतिशय शिस्तबद्ध पद्धतीनं या पक्षांचं चाललेलं ट्रेनिंग पाहणं हा विलक्षण अनुभव. त्यांचं एकत्र येणं, विविध गट करणं, आवाजातून आणि पंख फडफडवून संदेश देणं, फिजीकल कपॅसीटी आणि वयानुसार वेगवेगळे ग्रुप्स करून सगळ्यांना एकत्र घेऊन उड्डाण करणं हे सगळंच अचंबित करणारं.

बरेच दिवस ऐकून होते उरणच्या पाणजे येथील खाडीत फ्लेमिंगो पक्षी आले आहेत. आज जाऊ उद्या जाऊ करत एक रविवारी वेळ काढलाच आणि कौटुंबीक मित्रपरीवारासह गेलोच हे पक्षी पहायला. ही खाडी माशांसाठी खास करून कोलीम (माझ्या माशांच्या मालिकेत हा प्रकार आहे) ह्या प्रकारासाठी प्रसिद्ध आहे. खाडीपर्यंत पोहोचलो तेंव्हा फ्लेमिंगोचे नामोनिशान नव्हते. सुरुवातीला छोटे काळे पक्षी दिसू लागले. सुर्यप्रकाशामुळे त्यांचे मुखदर्शन न झाल्याने नक्की कुठल्या जातीचे आहेत ते कळत नव्हते.