आनंदयात्री

सह्यांकन २०११ - भाग १ : पूर्वतयारी आणि प्रस्थान

Submitted by आनंदयात्री on 2 January, 2012 - 00:04

नेहमीप्रमाणे डिसेंबर उजाडला, वाटा-खोपटांमध्ये उतरलेली थंडी हाडांमध्ये शिरू लागली आणि नेहमीप्रमाणे वेध लागले ते सह्याद्रीमधल्या मोठ्या भ्रमंतीचे! २००९ मध्ये तोरणा ते रायगड, २०१० मध्ये बागलाण प्रांतातली ४ किल्ले आणि २ सुळक्यांची भटकंती असे सलग दोन डिसेंबर सार्थकी लावल्यानंतर यंदा काय, हा प्रश्न जसा अचानक पडला तसा ताबडतोब सुटलाही! आणि उत्तर होते - चक्रम हायकर्स, मुलुंड, आयोजित "सह्यांकन २०११"!

१९८३ पासून 'चक्रम' दरवर्षाआड 'सह्यांकन' या नावाने सह्याद्रीमधली दीर्घमुदतीची मोहीम आयोजित करते. यंदाच्या मोहिमेचा प्लॅन पुढीलप्रमाणे होता -

विषय: 

स्वप्न

Submitted by आनंदयात्री on 14 December, 2011 - 01:23

तुझं पहिल्यापासून असंच!

स्वप्नांची पेरणी करत करत
वाट चालायचा तुझा स्वभाव!
पण स्वप्नं रुजून वर आली की
ती खुडून ओंजळीत घ्यायला तू
तिथे नसणारच!
तू पुढच्या वळणाच्याही पुढे पसार!
आणि यांचा उपभोग घेणारे नेहमी वेगळेच असणार!
बरं, याला तुझा नि:स्वार्थीपणा म्हणावं तर तसंही नाही!
तुझा हेतू फक्त पेरणीचाच - फळाची आशा तुला नाहीच!
उमलून आलेली तुझीच स्वप्नं
ऋतुभर तुझी वाट बघत डोलायची...
आणि एक दिवस पुन्हा मातीमोल होऊन जायची..

तुला असा स्वप्नांचा फक्त प्रवासच करायचा होता,
हे उशीरा कळलं..

आता वाटतं, मी तुझं स्वप्न झालो नसतो,
तर फार फार बरं होतं!
'हे स्वप्न फार वेगळं आहे,

गुलमोहर: 

भैरवगड (मोरोशी) - केवळ थ रा र क!!

Submitted by आनंदयात्री on 7 December, 2011 - 02:19

हजार फूट लांब, चाळीस-पन्नास फूट रुंद, दीड-दोन हजार फूट उंच असा भिंतीसारखा दिसणारा एक लोभसवाणा डोंगर! आजूबाजूला सरळसोट कडे, डोकावलं की चक्कर यावी इतकी खोली, सकाळी अकरा वाजताही सूर्यकिरणे अडवली जातील अशा डोंगरांचा शेजार! त्याच्या एका बाजूला सरळसोट भिंत आणि दुसर्‍या बाजूच्या पोटात कोरलेली वेडीवाकडी कातळवाट! त्या भिंतीखाली थोडंस मोकळं पठार, त्याखाली बर्‍यापैकी उताराच्या वाटा आणि पायथ्याला वळसा मारून माळशेजकडे जाणारा कल्याण-नगर रस्ता! - भैरवगड या वर्णनापेक्षाही अधिक काहीतरी आहे!

विषय: 

दंश

Submitted by आनंदयात्री on 5 December, 2011 - 01:22

त्याच पात्रांचे तमाशे रोज येथे...
एक होता, त्यात हा दुसरा उघडला!

**********************

पावसावर आज माझा जीव जडला
भावना समजून माझ्या तोच रडला

पटकथा एकाच नात्याची बदलली
आज अंकाचा नव्या पडदा उघडला

लाघवी हास्यास मी उत्तर समजलो
प्रश्न मग ओठांवरी कायम रखडला

चार घटका लाज सैलावून निजली
दंश चारित्र्यास ओघानेच घडला

मी जरी पत्रामध्ये नव्हतो कुठेही
अक्षरावरती तुझ्या हा जीव जडला

स्पर्श कवितेने कधी केलाच नाही
ढीग शब्दांचा ­­मनामध्येच सडला

सावलीही शेवटी सोडून गेली
भाबडा विश्वास माझा फार नडला

गुलमोहर: 

बातमी

Submitted by आनंदयात्री on 3 December, 2011 - 00:59

(एक जुनी गझल. माबोवर टाकायची राहिली असावी)

दाटुनी आलो जरी नव्हतो मुळी बरसायला
उगवलो होतो तरी होतो कुठे बहरायला?

वेदनेची जाणुनी घ्यावी खुशाली एकदा
सोबती कोणीच नसता जीव हा रमवायला

शब्द माझे अधिक तुजला खातरीचे वाटले
त्याहुनी मी योग्य होतो भरवसा ठेवायला

मी कसा समजून घेऊ सारवासारव तुझी?
कोण आठवले तुला - इतके मला विसरायला?

लोक डोकावून माझा भावही ठरवायचे
खोल मी होतो कितीसा आतवर उतरायला?

सोंग आहे रोजचे - सार्‍यांस ऐसे वाटले
फक्त तू उठलीस माझा चेहरा निरखायला

भेटलो बागेत अवचित, चार होत्या चांदण्या
बातमी झाली चवीची - लागली पसरायला!

वार तू करताक्षणी मी दरवळाया लागलो

गुलमोहर: 

धक-धक धाक-धाक ढाक-ढाक...

Submitted by आनंदयात्री on 24 November, 2011 - 03:14

ढाक-बहिरीबद्दल चिक्कार ऐकलं होतं. सह्याद्रीमधला एक अवघड, थरारक ट्रेक ते शेवटच्या टप्प्यात भल्याभल्यांची XXX फाटते इथपर्यंतचे किस्से ऐकले होते. "रॉकपॅचवर स्वत:चेच ठोके स्वतःला ऐकू येतील इतके घाबरलेलो असतो आपण", "पाय नीट ठेवला नाही तर खाली दरी 'आ' करून तयारच असते, सो, ओन्ली वरी अबाऊट दॅट!" इ. इ. इ.

एका प्रवासाची गोष्ट

Submitted by आनंदयात्री on 21 November, 2011 - 04:35

शनिवार, १९ नोव्हेंबर २०११ रोजी सायंकाळी पाच वाजून पंचावन्न मिनिटांनी सीएसटीहून सुटलेल्या "११०२३ डाऊन छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस, मुंबई ते छत्रपती शाहू महाराज टर्मिनस,कोल्हापूर सह्याद्री एक्सप्रेस"मधल्या दोन तासांच्या प्रवासाची ही गोष्ट आहे!

गुलमोहर: 

कशास त्याची वाट पहावी... (तरही)

Submitted by आनंदयात्री on 23 September, 2011 - 13:52

कशास त्याची वाट पहावी, जे घडणे आहेच असंभव
उत्तर बदलत नाही, तरिही, करते मन आशाळू आर्जव

या काठावर जसे पोचलो, त्यांच्यासाठी परके झालो
मुठीत अजुनी धरले आहे पैलतिराचे साखर-शैशव

पत्राचा मायना तसाही बदलावा लागणार तुजला
(फक्त बदललेल्या पत्त्यावर आता सारी पत्रे पाठव)

इथून वाटा वेगवेग़ळ्या - तुझे चांदणे सोबत नेतो
माझ्या नशिबातील पोकळी भाळी चंद्रामागे गोंदव

अवचित स्मरते कातरवेळी तिला वगळुनी तिची सावली
जीव तिथे अडकून राहतो धरून काळोखाचा विस्तव

जगता ते लिहिलेच पाहिजे असली काही सक्ती आहे?
सोडुन जावे काळापाशी दुखलेल्याही श्वासाचे शव

वाट एकही कधीच बहुधा मुक्कामाला पोचत नाही

गुलमोहर: 

या इथे कधी काळी... (तरही)

Submitted by आनंदयात्री on 19 September, 2011 - 00:49

माणसांमधे इथल्या एक देवघर होते
या इथे कधी काळी देखणे शहर होते

या इथे तिचे माझे चिमुकलेच घर होते
या इथे कधी काळी देखणे शहर होते

भेटतो कधीकाळी, त्यातही तुझे नखरे!
बातमी उगाचच पण पूर्ण गावभर होते!

वाढली महागाई, हरवले जुने पैसे
मोजके जिव्हाळे पण नेहमी हजर होते

सर्व भरजरी नाती मी लपेटली देही
नेमके मनावरचे घसरले पदर होते

एकट्या सुन्या वाटा, झुंजल्यात दिवसांशी
सोबतीस स्वप्नांचे खूळ रातभर होते

ओळ मागते काही, शब्द उमटती काही
हे असेच आताशा रोज पानभर होते

दु:ख खोल गेले की, जीव पोरका होतो
संपतात जाणीवा, कोरडी नजर होते

एकटाच जगलो पण, शेवटी सुखी झालो

गुलमोहर: 

जगावेगळे मागणे (तरही गझल)

Submitted by आनंदयात्री on 22 August, 2011 - 05:54

जगावेगळे मागणे मागते मी
मला शोध तू, फक्त तू! - हरवते मी!

पुन्हा रंग येतो नव्याने ऋतूंना
पुन्हा फूल होऊन गंधाळते मी

कवडसे, झुले, आरसे, बंद खोल्या
अशा चौकटींशीच सैलावते मी

असा मान आहे समाजात मजला -
नजर चुकवते, झेलते, सोसते मी!

नभातून येते खुळी हाक त्याची
उभी स्तब्ध जागीच नादावते मी

जरी करपते रोज मेंदी चुलीवर
बिछान्यातला चंद्र सांभाळते मी

असे साचले काय आहे तळाशी
अशी का सतत खिन्न फेसाळते मी?

कधी एकटी भांडते मी स्वतःशी
अखेरी स्वतःलाच समजावते मी

गुलमोहर: 

Pages

Subscribe to RSS - आनंदयात्री