समाज

एक जुना किस्सा आठवतो.
अंनिसच्या मिटींग मध्ये आमच्या एका मित्राने निरंजन घाटे हे शनिपाराला दर्शनाच्या रांगेत उभे असल्याचे दिसले असे सांगितले. त्याने लगेच मिटींगमध्ये टीकेची झोड उठवली . " निरंजन घाटे तुम्ही सुद्धा?" स्टाईलने. मग स्यूडो सायंटिस्ट, भंपक विज्ञानवादी अशी विशेषणे लावायला सुरुवात केली. थोडक्यात सगळ्यांनी त्यांना वाळीत टाकले. मी खालील मुद्दे मांडले
१) निरंजन घाटे हा ही माणूसच आहे
२) त्यांची त्या मागील भूमिका विचारुन न घेताच टीका करणे वैज्ञानिक दृष्टिकोनात बसत नाही व ते मला योग्य वाटत नाही.

'आजचा सुधारक' हे नियतकालीक अनेक वर्षे सातत्याने चालल्यानंतर बंद पडले होते. त्याचे या महिन्यापासून पुनरुज्जीवन होते आहे. थोडेफार डावीकडे झुकणारे लिखाण असले तरी जगभरातील आजच्या राईट वींग प्रवृत्तींना ते टक्कर देऊ शकतील का ते पहायचे. निवडणुका जवळ आल्यामुळे हा अंक राजकारणावर आहे.

अस्मादिकांचाही एक लेख या पहिल्या अंकात आहे. भल्या बुऱ्या प्रतिक्रिया जरुर द्या

http://www.sudharak.in/

साधा भोळा चेहरा होता चांगल्यापैकी गुण होते
जगाच्या बाजारामध्ये यातले काहीच चालणार नव्हते

कपडे अगदी साधे होते बूट काय ते माहीत नव्हते
दुर्लक्षाचे कटाक्ष त्यामुळे अंगावर मात्र पडत होते

वशिल्याची काही तट्टे होती त्यांचे मात्र बरे होते
दाखवण्यापुरते त्यांना नाटक फक्त करायचे होते

फिरणारे काही दलाल होते दादासारखे वावरत होते
आणि मालवाल्या धेंडाकडे आशेने तर बघत होते

साधे अर्ज टोपलीत होते नाटक पूर्ण झाले होते
गल्लाभरुंच्या जमान्यामध्ये धंदे सगळे जोरात होते

#metoo चळवळ आजकाल फार गाजत असलेली सोशल मिडिया मध्ये आपल्याला दिसते. मला स्त्रियांच्या बद्दल नितांत आदर आहे हे मी पोस्ट च्या सुरुवातीलाच नमूद करू इच्छितो नाहीतर तथाकथित फेमिनिस्ट माझ्यावर तुटून पडणार आहेत याची मला खात्री आहे.

गेल्या काही वर्षांत महाराष्ट्रातील बहुतेक शहरांत वाहतुकीचा बोजवारा उडालेला आहे. बेशिस्त वाहनचालकांनी ‘वाहतूक कशी नसावी’ याचा आदर्श सर्वांसमोर ठेवला आहे. त्यातून मला वाहतुकीसंबंधी काही शब्दांचा अर्थ नव्याने उमगला आहे. अशा शब्दांच्या व्याख्या तुमच्यासमोर ठेवतो. आपणही त्यात भर घालावी अशी विनंती !

१. सिग्नलचा चौक: वाहनचालकांनी वाहतुकीचे प्राथमिक नियम चढाओढीत मोडण्याचे ठिकाण.

२. पदपथ : मुळात पादचाऱ्यांसाठी असलेली परंतु, विक्रेत्यांनी कायमस्वरूपी बळकावलेली बिनभाड्याची जागा.

काही दिवसांपूर्वी मी ‘माणसे वाचताना’ नावाचा एक लेख लिहिला होता.
पूर्वग्रह पुसून टाकण्यासाठी, सामान्य पांढरपेशा माणसासाठी taboo असे आयुष्य जगणाऱ्या माणसांची ’माणूस’ म्हणून ओळख करून घेण्यासाठी ’ह्युमन लायब्ररी’ हा उपक्रम आहे.
दरम्यान या उपक्रमाची मुंबईत दोन सत्रे पार पडली, पुण्यातही एक सत्र झाले,
मी या उपक्रमाला एक वाचक म्हणून हजर राहिलो होतो.
इथे एक पुस्तक होते, ’NOT JUST A MEDICAL ERROR’- डॉ. प्रसाद दांडेकर

या धाग्याचा संदर्भ मार्च फॉर सायन्स ह्या मूळ धाग्यावरील चर्चेत आहे.

अश्विनी के यांचे म्हणणे असे:
विज्ञानवादी हा नास्तिक असलाच पाहिजे किंवा आस्तिक हा विज्ञानवादी नसतोच.... असं काही आहे का? पूजा, मंदिराला देणग्या वगैरे सोडा. अगदी मंदिरही सोडा. पण विज्ञानवाद्याने देवाचे अस्तित्व नाकारलेच पाहिजे असं आहे का? एखाद्या संशोधकाने, वैज्ञानिकाने त्याच्या अनुभवावरून (घरातल्या conditioning मुळे नव्हे) देवाचे अस्तित्व मान्य केले तर तो संशोधक किंवा वैज्ञानिक म्हणवून घ्यायला लायक नाही का?

मी मुस्लिम मोहल्ल्यात लहानाची मोठी झाले. घराभोवती पाच मशिदी होत्या. शिवाजी रोड, भाऊसिंगजी रोड, गंजी गल्ली, आझाद गल्ली, शिवाजी मार्केट, महानगरपालिका, जेल ते पार मटण मार्केट एवढ्या परिसरात पसरलेल्या. बोहरी समाजाची एक मशीद तर घराच्या अगदी समोर. त्यामुळे पहाटे पाच ते रात्री आठ, अशी नियमित अजान कानावर पडायची. तीही एकोनं. कारण सगळ्या मशिदींची बांग एकानंतर एक सुरू व्हायची. त्यापैकी काही अत्यंत अत्यंत सुरेल, ऐकताना ब्रह्मानंदी लागावी, इतक्या.

माणसे वाचताना.

काही दिवसांपूर्वी फेसबुक वर फिरता एक पोस्ट दिसली
“Meet people who aren’t your age. Hang out with people whose first language isn’t the same as yours, get to know someone who doesn’t come from your social class, This is the only way to see the world. This is how you grow."
आणि पुढे कुठल्यातरी travel डेस्टीनेशन चे फोटो. पण त्या मिनिटाला ती वाक्ये मला फार अपील झाली.