#लित्त्लेमोमेन्त्स

आमची दिवाळी ३ plots वर होत असे.
एक गावाला, बिनाफटाके बिनारोषणाई बिनामित्रमंडळींची दिवाळी. आमची अगदी नावडतीच म्हणा ना! एखाद् दोन दिवळीचं तिकडे गेलो असू. म्हणजे आम्हाला ( मी आणि बहीण) गणपती गावाला अगदी साग्रसंगीत आवडे पण दिवाळीची मजा मात्र शहरातच येई, ठाण्याला आणि आजोळी पनवेलला.

मालतीबाई स्वयंपाकघरातल सगळं आटपून दुपारी बाहेर आल्या न आल्या तोच घराची बेल वाजली.

बस्स करा आता ...
मी लक्ष्मी, अन्नपूर्णा, किंवा इतरही कोणती देवी नाही
मला देव्हाऱ्यात बसवू नका
मी हरायला, लुटायला, पणाला लावायला एखादी वस्तू नाही
उपभोग करून फेकू नका
माझं स्त्रीत्व म्हणजे ना कुणा एकाची मक्तेदारी कि कुटुंबाची मानमर्यादा
काचेचं भांड समजून फोडायला जाऊ नका
मी आहे हाडामासाची, धडकणाऱ्या हृदयाची, तळपत्या बुद्धीची एक जिवंत माणूस
मला माणसा सारख जगू द्या!

रात्रीचे अकरा वाजून गेलेले तरी आमच्याकडे मात्र दिवे लख्ख चालू. पौराणिक प्रसंगाचं चित्र काढायचं होत, राम, हनुमान, श्रीकृष्ण सगळ्यांचा धावा करून झाला, पण बहुदा सगळेच माझ्यापासून लांब पळत होते जणू. हा आपला पप्रांतच नव्हे अशी माझी पक्की खात्री झाली. शेवटी दया येऊन रांगोळी काढण्यात एक्स्पर्ट असलेली माझी आई द्रोणगिरी उचलून घेऊन जाणारा हवेतला हनुमान रंगवत होती. कारण दुसऱ्या दिवशी सगळ्या sheets शाळेत द्यायच्या होत्या. आणि चित्रकले सारख्या विषयात गटांगळ्या खाण अर्थातच घरच्यांच्या पचनी पडणार नव्हतं.

अरेंज मॅरेज, लव्ह मॅरेज किंवा लिव्ह इन् याच्या घोळात काही आपल्याला जायचं नाही.
पण आपल्याकडे अरेंज मॅरेजला फार मोठी परंपरा आहे. दोन अनोळखी भिन्न माणसचं नाही तर अख्खी कुटुंब एकत्र येतात, मग त्यात विरोधाभास असणार, आणि त्यातून गमती जमती होणार हे ही ओघाने आलंच.
अगदी पु.लं. च्या 'नारायण' आणि 'असा मी असामी' पासून ते अलिकडच्या (बर्याचशा रटाळ) दैनंदिन मालिकांपर्यंत अनेक ढंगात ते आपल्या समोर आलंय.
अशीच एक मजेशीर(?) गोष्ट!
___________________________________________________________________________
लग्न ठरायच्या सहा आठ महिने आधी,

आमच्या कॉलेजमध्ये एक मुलगी होती. थोडी हटके.
आमची Fresher's Party होती. Party Games मधे एक लाल रंगाचा रुमाल मागितला.
"लाल रंगाचा रुमाल ? कोण वापरतं ??" आम्ही विचार करतोय तोपर्यंत तिने तो काढूनही दिला आणि बक्षिसपण मिळवले.
नंतर ती कोणाशी तरी बोलताना ऐकलं " अरे , वो party games मे ना ऐसा ही कुछ पुछते है इसलिये मै लाल रुमाल राखति हू |" झालात ना आश्चर्यचकीत . येवढं party च्या जामानिम्यात इतकं सगळं कोण लक्षात ठेवतो ? आणि ते सुद्धा लाल रुमाल?? माझं पण तसच झाल.

हातात टपोऱ्या लाल गुलाबांचा डेरेदार गुच्छ घेऊन ती हलकेच लिफ्ट मधून बाहेर आली.

हळुवार पावलांनी रूम मध्ये शिरली. आवाज न करता टेबलावरचा फ्लॉवर पॉट अलगद उचलला, त्यात तो गुच्छ ठेवताना डोळे शांत निपचित पडलेल्या नचिकडेच होते. गेले काही दिवस हाच दिनक्रम सुरु आहे. त्याने डोळे उघडले कि त्याला त्याच्या आवडीची, टवटवीत फुलं दिसावीत, म्हणून सगळ्या धबडग्यात तिने केलेला हा अट्टहासच म्हणा ना.

“आज बहुतेक व्हॅलेंटाईन दिवस असावा म्हणून आज लाल गुलाब घ्यायला कोण गर्दी.. “, ती पुटपुटली.

आमचा नेहेमीचा वादाचा एक मुद्दा म्हणजे 'ग्राहकपेठ'. माझ्या मते " अतिशय उत्कृष्ट प्रतीचं सामान अत्यंत वाजवी दरात मिळत. आता (कधी कधी) थोडं गैरसोयीचं झालं म्हणून काय झालं? 'ग्राहकपेठ' एक खूप चांगली संस्थाच नाही तर एक चळ!वळ आहे, चांगलया गोष्टींना लोकांनी उचलून नाही घेतलं तर त्या बंद पडायला वेळ नाही लागत वगैरे वगैरे"

जुलै २०२१ मधील अनुभव

आज सकाळी नवर्याने घाईघाईने बाहेर बागेत बोलावले. बघते तर कोपर्यातल्या निवडुन्गाला एक भले मोठे फ़ुल आले होते. पांढरे शुभ्र. जवळ गेल्यावर खूप छान सुगंध आला.
आम्ही ह्या घरात रहायला येऊन तीन महीने होतील. त्यामुळे येथील झाडांशी पूर्ण परिचय नाही झाला अजून. कोपर्यात 2-3 निवडुंग होती, काहिशी दुर्लक्षितच. मला निवडुन्गाची फारशी आवड नाही. आणि त्या ओबड दोभडं दिसणाऱ्या निवडुंगाला इतके सुंदर आणि सुगंधित फुल. क्षणभर डोळ्यांवर विश्वासच बसेना.

खरं तर माझा हा पहिलाच अनुभव आहे. म्हणून एवढं अप्रूप! वसंत ऋतू , स्प्रिंगला अजून अवकाश आहे. हळू हळू दिवस मोठा होतोय. सकाळी सगळं आवरल्यावर थोडा वेळ मिळाला तर मागे अंगणात गेले सहजच. मोसंब्याच्या आणि त्याच्या बाजूच्या पपनसाच्या झाड कडे लक्ष गेल तर अनंताच्या फुलांपेक्षा थोडी लहान अशी पांढऱ्या रंगाची छान फुलं आलेली त्यांच्यावर. उत्सुकतेने जवळ गेले तर त्या फुलांना इतका सुंदर वास. अगदी सुवासिक फुलांचंच झाड जणू.