"ऐरणीच्या देवा तुला ठिणगी ठिणगी वाहू दे,
आभाळागत माया तुझी आम्हावरी राहूदे"
ह्या लोकप्रिय गाण्याची आर्तता मला खर्‍या अर्थाने कळली ती उरणमधील लोहार दादांची भेट घेतल्यावरच. माझ्या ऑफिसला जाण्याच्या वाटेवरच मला बरेचदा हे लोहार काम दृष्टीस पाडायचा त्यामुळे ह्या कलेबद्दल जाणून घेण्यासाठी एक दिवस माझ्या पतीसोबत मी उत्सुकतेपोटी लोहार परिवाराची भेट घेतली.
मराठीत संख्या वाचण्याची पद्धती बदलण्यावरून काही दिवसांपूर्वी महाराष्ट्रात बराच उहापोह आणि गदारोळ झाला. त्यानिमित्ताने सहज काही निरीक्षणं केली. सुदैवाने खालील संकेतस्थळ मला सापडले ज्यावर एक ते शंभरपर्यंतच्या सर्व संख्या तसेच त्यापुढील शतक सहस्र इत्यादी संख्या जगातील अनेक भाषांत कसे लिहितात ते सांगितले आहे (पण त्यात त्यांनी मराठी मात्र घेतलेली नाही!):
भारतीय संस्कृतीत सकाळी उठल्याबरोबर पहिले आंघोळ आयुष्याचे अविभाज्य अंग आहे. आंघोळ केल्याशिवाय सहसा लोक बाहेर कामाला पडत नाहीत. अनेक जण चहासुद्धा घेत नाहीत. लहानपणापासून सकाळी उठल्याबरोबर आंघोळ हे इतके डोक्यात पक्के बसले होते की इतर संस्कृती/प्रदेशात दुसरी कुठली पद्धत असेल असे मनातदेखील कधी आले नाही.
(भवताल नामक पर्यावरणविषयक जागृती करणार्‍या संस्थेतर्फे दरवर्षी एका विशिष्ट विषयाला वाहिलेला दिवाळी अंक प्रकाशित होतो. २०१८ च्या दिवाळी विशेषांकाचा विषय पारंपरिक जलसंधारण पद्धती हा होता. अंकाचे नाव 'उदक राखिले युक्तीने' (संपादक; अभिजित घोरपडे). त्यात प्रकाशित झालेल्या माझ्या लेखाची असंपादित/ संपादकीय काटछाट न केलेली आवृत्ती इथे पुनर्प्रकाशित करत आहे)
सध्या एक पत्रिका सोशल मीडीयात धुमाकूळ घालतेय. एबीपी माझाने सुद्धा ही बातमी कव्हर केली. पालगर इथल्या एका रिक्षाचालकाचे बेबी नावाच्या एका मुलीशी सूत जुळले. ते एकत्र राहू लागले. काही वर्षांनी त्याचे सूत पुन्हा रिना नावाच्या दुस-या मुलीशी जुळले. ती ही यांच्या बरोबर राहू लागली. अशी पाच सहा वर्षे झाली. दरम्यान रीनाला एक अपत्य झाले.
आता एकाच मांडवात हे तिघेही लग्न करीत आहेत. या लग्नाची पत्रिका सध्या चर्चेचा विषय झालेली आहे. मात्र त्यात आश्चर्य करण्यासारखे फक्त एकच कारण आहे ते म्हणजे एकाच मांडवात दोघींशी लग्न.
.
फक्त नावच नको मला , ज्यात माझी जात भासते
मौन ठेऊ नका मला , फणा त्याची कात भासते
भूक भागते कोणाची , दुःख त्यांची पात सोलली
रात्रीतील चंद्र हीच , किती ताटात भासते
हुंडा देत जन्मभर , बहिऱ्या व्याधीस रात गिळून
खिन्न झाले जीवन , मृत्यू विचारात भासते
घातपात किती झाले ,फतवे कसे शांत जरी
कुढले स्वर कंठात , हे प्रेम ज्यात भासते
आई न होताच हत्या ,कोण शोकांत देईल
त्यांना स्वर्ग लाभले , नाही घरात भासते
मायबोलीचे मोबाईल अॅप (अँड्रोईड + आयओएस) सर्वांसाठी उपलब्ध आहे.