अभंग

ग्रंथसाहिबातील गुरुमुखीमध्ये लिखित व पंजाबी भाषेत रचलेल्या ''शबद'' रचनांचे वाचन करत असताना ईश्वराच्या अगाध लीलांचे वर्णन करणार्‍या संत नामदेव रचित सुंदर रचना वाचणे हा खरोखर प्रासादिक अनुभव आहे. एरवी हरीभक्तीबरोबरच समाजातील अंधश्रद्धा, भोंदूगिरी व पाखंडीपणावर आपल्या अभंगांमधून शब्दांचे आसूड उगारून खरमरीत टीका करणार्‍या संत नामदेवांच्या या एकूण ६१ रचनांमध्ये त्यांच्या आयुष्यातील काही चमत्कारांचे त्यांनी काव्यरूपात केलेले वर्णनही आगळे व अभ्यास करण्याजोगे आहे. नवरसांमधील अद्भुतरसाला, विस्मयाला जागृत करणार्‍या या रचनांमधील शब्दप्रयोग काहीवेळा मराठी धाटणीचेही आहेत.

अभंगः विठ्ठल उभा विटेवरी

विठ्ठल उभा विटेवरी
भक्ताचीये वाट पाही ||धृ||

पुंडलीक लावी भक्तां मार्गा
कर्म करण्या सोडी योगा
तरची पावें प्रेमे देवा
विठ्ठल पुंडलीक एकची राही ||१||

नामजप करता विठ्ठल
अवघे हरपले भान
कोण विठ्ठल कोण भक्त
दोन ब्रम्ह वेगळे नाही ||२||

- पाषाणभेद (दगडफोड्या)
०६/११/२०१०

विठ्ठल उभा राहीला

(धृपदात थोडी आलापी घेतली आहे त्यामुळे धृपद जरा लाबंल्यासारखे वाटेल. प्रत्यक्षात
विठ्ठल उभा राहीला |
मी तो डोळा पाहीला || एवढेच धृपद आहे. )

विठ्ठल उभा राहीला
विटेवरी उभा राहीला
राहीला राहीला उभा राहीला
विटेवरी विठ्ठल उभा राहीला
मी तो डोळा पाहीला
पाहीला पाहीला डोळा पाहीला
डोळा पाहीला
मी तो डोळा पाहीला ||धृ||

वाळवंटी काठी किती नाचू गावू
विठ्ठल चरणी किती लिन होवू
आनंदाचा पुर येई
आनंदाचा पुर येई