मराठी गझल

विश्वात त्याच माझ्या रमते कधी कधी मी
ज्याच्यामधे असूनी नसते कधी कधी मी

'जे जे मनात माझ्या, ते ते तुझ्या असावे!'
अंदाज बांधताना फसते कधी कधी मी

प्रीती निभावण्याची माझी त-हा निराळी...
नुसती प्रतारणाही जपते कधी कधी मी

तुलना नकोच माझी, व्याकूळ चातकाशी...
बघ कोरडी भिजुनही उरते कधी कधी मी

चटके सुसह्य होते ग्रीष्मातल्या झळांचे...
भर श्रावणातही का जळते कधी कधी मी?

पंखात जोम आहे आकाश भेदण्याचा...
छाटून पिंज-याशी अडते कधी कधी मी

गोष्टीत ऐकलेल्या गोष्टी विरुन गेल्या...
प्रत्यक्ष अनुभवांनी घडते कधी कधी मी

गझल
उगाळतो मी तुझ्या स्मृतींचे चंदन अजून सुद्धा!
तुझीच मूर्ती मनात करते नर्तन अजून सुद्धा!!

तुझे नि माझे प्रेम पाहिले लक्ष लक्ष ता-यांनी;
हरेक तारा लवून करतो वंदन अजून सुद्धा!

फूल फूल दरवळू लागले तुझ्या अधर स्पर्शांनी;
हुळहुळते प्राणांत तरूच्या चुंबन अजून सुद्धा!

कुठून आले पंखांमध्ये बळ इतके उडण्याचे?
मला तोलते तुझे रेशमी बंधन अजून सुद्धा!

रुणझुणणारी तुझी पैंजणे हृदयामध्ये रुतली;
युगे लोटली तरी चालले स्पंदन अजून सुद्धा!

चराचराची सतार सांगा, कुणी छेडली आहे?
अनाहताचे ऎकू येते गुंजन अजून सुद्धा!

-------प्रा.सतीश देवपूरकर

*
वाटे घरी सुखाने,यावे कधी कधी
स्वप्नात मी सुखांच्या,जावे कधी कधी

तृष्णा कशी शमावी,माझी तुझ्याविना ?
पीयूष लोचनांचे,प्यावे कधी कधी

ओलांडला कधीचा,नाहीच उंबरा
पंखांवरी मला तू,न्यावे कधी कधी

पोटात घातल्या मी,सा-या चुका तुझ्या
माझ्यावरी तरी कां,दावे कधी कधी !

ओझे तुझ्या स्मृतींचे,वाहून वाकलो
आधार तूच माझा,व्हावे कधी कधी

व्हावेस तू शहाणा,वेडया मना जरा
घेऊन खूप झाले,द्यावे कधी कधी

----- अरविंद

एकदा जगातुनी तुला-मला निघायचे
घे मनात ठरवुनी,कुठे-किती रमायचे

हा असा जुगार आपल्यात जीवना कसा?
सारखे हरून रोज गंजिफा पिसायचे

चंद्र्,सूर्य्,तारका,फुले,पतंग्,निर्झरे
दर्शनी तुझ्या कुणाकुणास विस्मरायचे

एक थेंब सागरामधील खार खार मी
मोल काय आपले? असायचे...नसायचे

एवढा घृणेस पात्र मी जगात ...... माझिया
फूलही कलेवरावरी न आढळायचे

--डॉ.कैलास गायकवाड

'सिमटकर बन दिले आशिक' अशा थाटात ही दु:खे
मराठीतून कोठे सांगता येतात ही दु:खे

इथे नाहीस तू 'आहेस' हे वाटेल इतकीही
तरी असण्याहुनी नसण्यामुळे घटतात ही दु:खे

तुझा कोणीच नाही तो तुझे सर्वस्व असल्याने
तुझ्या दु:खातही दु:खे नि आनंदातही दु:खे *

मला दारू मिळाली की असे लक्षात येते की
असो दारू नसो दारू तरी लक्षात ही दु:खे

खरे आहे तुझ्या फर्माइशी जुळल्या बर्‍यापैकी
तशीही चालली होतीच गाणी गात ही दु:खे

तुझ्याआधी कसा होतो विचारावे कुणाला मी
तिच्याआधी कुठे होतास तू म्हणतात ही दु:खे

मला लाभायचा नाही निखळसा मोक्ष केव्हाही
स्वतःबाहेर जाताना स्वतःच्या आत ही दु:खे

मी भले आहे कितीही जवळचा
शेवटी मी उंबर्‍याबाहेरचा!

चालताना वाट मागे सोडतो
सोबतीला गंध नेतो कालचा

शेत माझे! कष्ट माझे! पीक पण -
चोरुनी उपभोगतो शेजारचा

रडत असतो मामुली गोष्टीतही!
छंद हा तर पाळण्यापासूनचा!

नेमका गाफील होतो क्षणभरी
डाव मग निसटून गेला हातचा

- नचिकेत जोशी
(ब्लॉगवर प्रकाशित - http://anandyatra.blogspot.in/2012/06/blog-post.html)

गझल
काय हे प्राणांत माझ्या सारखे झंकारते?
तू दिलेल्या वेदनेची एकतारी वाजते!

साथ येते, हात देते, ही कुणाची सावली?
कोण जाणे कोण माझ्या सोबतीला चालते!

ऊन्ह माध्यान्हातले मी, तू पहाटेची प्रभा!
आग जी हृदयात माझ्या, तीच तूही साहते!!

मी शिगेला पोचलेल्या मारव्याची आर्तता!
पूर्तता तू! सांगता तू! भैरवी तू वाटते!!

रोज उल्कापात होतो, कल्पनाही ना नभा;
ऊर धरणीचे परंतू रोज थोडे फाटते!

हाय सोन्याचा मुलामा काय किमया दाखवी?
खुद्द सोन्याची परिक्षा पितळ घेवू पाहते!

कोणता नुसता मुलामा? चोख सोने कोणते?
हे कळायाला नजरही चोख व्हावी लागते!

ईश्वराला वाहलेले फूल आहे एक मी;

एकटा असतो कधी मी का जगाला वाटते?
वेदना मैत्रीण माझी मज कधी ना सोडते

व्यक्त करण्या भाव माझे मैत्रिणी सरसावती
आसवांची धार माझे दु:ख सारे सांगते

भोवती गर्दी तरीही सौंगडी नाही कुंणी
पण बिचारे एकलेपण नेहमी मज शोधते

मस्त नाते जोडले मी आज आहे मजसवे
गैरसमजाची हवा येथे कधी ना वाहते

एकटेपण अवयवांनाही नकोसे जाहले
पापण्यांना आसवाची साथसंगत लागते

एकलेपण जन्म देते कल्पनांना नवनव्या
काव्य, गजला, शेर लिहिण्या लेखणी सरसावते

मी जरी धनवान नाही गच्च भरलेला खिसा
एकलेपण ठेवलेले शीळ घाल चालते

श्वास अन् निश्वास दोन्ही संगतीने राहती
एक गेला एक उरला शक्य हे का वाटते?

तुझी नि माझी स्वप्ने सारी उधळलीस ना ?
जुन्यांस फेकुन नवी सजावट करवलीस ना ?

कश्या अचानक वाटा झाल्या धूसर धूसर ?
डोळ्यांमधले बनून पाणी तरळलीस ना ?

तू नसताना नको वाटले जगणे तरिही
पुन्हा आज मी मजेत आहे, समजलीस ना ?

हल्ली तू काजळ भरणेही सोडले, म्हणे !
तुझ्याच प्रतिमेच्या नजरेतुन उतरलीस ना ?

फुलांसारख्या कितीक कविता तुला दिल्या मी
माझ्या दु:खाच्या गंधाने बहरलीस ना ?

नकोच होती संगत 'जीतू' तुझी कुणाला
तुझी सावली पसार झाली, बघितलीस ना ?

गझल
तुला आज माझी कशी याद आली?
कधीचाच झालो तुझ्या मी हवाली!

इथे ह्या घडीला, तिथे त्या घडीला....
धुळीच्या कणांना कुठे कोण वाली?

किती हाक द्यावी मुक्या दु:खितांनी?
कुठे चालल्या या सुखांच्या पखाली?

जळाली न माझी वृथा जिंदगानी;
पहा पेटल्या या दिशांच्या मशाली!

तुझ्या आसवांच्या सरी काय आल्या.....
निखा-यास माझ्या पुन्हा जाग आली!

मला चेह-यांची कळे आज भाषा;
जगा; जाणतो मी तुझ्या हालचाली!

कशाला हवे हे? कशाला हवे ते?
अरे जीवनाची तिन्हीसांज झाली!

तिची दोन शस्त्रे गुलाबी गुलाबी.......
कपाळी बटा अन् खळी गोड गाली!

असेही नव्हे की, न काहीच झाले;