मराठी गझल

गझल
धर्मशाळेची दशा झाली घराची!
काळजी नाही कुणालाही कुणाची!!

नेम येण्याचा न जाण्याचा कुणाच्या;
सोय जो तो पाहतो केवळ स्वत:ची!

पाहताना वाट गेला जन्म सारा;
जिंदगी जगलो घराच्या उंब-याची!

छप्पराची चाळणी होवू दिली मी;
राखली मर्जी परंतू पावसाची!

मेघ शाकारायला येतात कौले;
त्या घराला काळजी नसते छताची!

झोपडीला माझिया दारे दिशांची;
घेतली जागा नभाने छप्पराची!

मान्य जीर्णोद्धार ना आला कराया;
रंगरंगोटी करू पडक्या घराची!

ती पहा तोंडावरी आली दिवाळी;
माळ गुंफू या नव्याने तोरणाची!

लागल्या लगडीच स्वप्नांच्या विकाया;
फार होती हौस घरटे बांधण्याची!

कुणी रडावे, कुणी हसावे, मी तर माझा मजेत आहे
कुणी जगावे, कुणी मरावे, मी तर माझा मजेत आहे!

आयुष्याचा अथांग सागर, दु:खाची त्याच्यात वादळे
कुणी बुडावे, कुणी तरावे, मी तर माझा मजेत आहे !

पुण्याचा अन् पापाचाही हिशेब कोणी कधी ठेवला?
कुणी करावे, कुणी भरावे, मी तर माझा मजेत आहे !

जीवनभर जळतोच इथे, मग मेल्यानंतर काय करावे?
कुणी सडावे, कुणी जळावे, मी तर माझा मजेत आहे !

पहा लागली शर्यत येथे, उंदिर सारे धडपड करती
कुणी थकावे, कुणी पळावे, मी तर माझा मजेत आहे !

पाठ फिरवता बरेच म्हणती, 'हा तर पक्का हलकट आहे'
कुणी चिडावे, कुणी कुढावे मी तर माझा मजेत आहे !

....रसप....
२९ मे २०१२

व्यर्थ आहे ठेवणे ह्या काळजावरती पहारा
चोरणार्‍या 'त्या' हजारो,एकटा मी राखणारा

भेटल्यावर चौकशी आधी पगाराची कशाला?
वाढवूनी दोन शून्ये सांगतो मग सांगणारा!

मावशी,आई वगैरे सोबती असल्या कधी तर
हाय! तेंव्हा व्हायचे मी तो 'दुरूनी हासणारा!'

लागते जावे तिला घेवून हॉटेलात उंची
वाचतो उर्दूप्रमाणे मेनुकार्डे वाचणारा..

व्यर्थ ठरते सर्व काही शेवटी होते असे की
भाग्य माझे ठरवितो तो 'चंद्र-तारे' पाहणारा

----------------------------------------------जयन्ता५२

मनी कैक जखमा किती भळभळावे
मला मीच आता किती फुंकरावे

जिवा लागली वाळवी आपुल्यांची
मनीच्या नमीला कसे वाळवावे?

कती माळ ओसाड माझ्या मनाचा!
बिजाने खुषीच्या कसे अंकुरावे?

हुबेहुब जसा चेहरा, बिंब दावी
वृथा आरशावर कुणी का चिडावे?

तिचा अंत होतो जरी सागरी पण
नदीने प्रवाही न का खळखळावे?

जरी भाग्य अपुल्या हातात असते
तरी कुंडलीतील गुण का बघावे?

दुशाली न देती खरी ऊब आई!
कुशीला तुझ्या शांत वाटे निजावे

जरी जाहलो डोंगरा एवढा मी
दुरूनच मला साजरे का म्हणावे?

आहे बरेच काही पण बोलणार नाही
पेचात मी कधीही तुज टाकणार नाही

जातेच भरकटूनी, तरिही पुन्हा ठरवते
पेटी तुझ्या सयींची मी खोलणार नाही

कवटाळुनी उराशी दु:खास घेतलेले
ते पापण्यात आता बघ दाटणार नाही

विझलाय जो निखारा, शिंपून काळ ओला
फ़ुंकर नकोस घालू, तो पेटणार नाही

काळोख वाटतो मज आता हवाहवासा
सुर्या प्रकाश आता, मी मागणार नाही

हे स्पंद चांदण्यांचे, खुपले असे जणू की
कुठलेच शब्द-काटे, मज बोचणार नाही

झोळीस छिद्र असता, तू सौख्य घातलेले
गेले गळून कितीसे, मी मोजणार नाही

पांगले का विश्व सारे, सांग बा रे विठ्ठला
सावरावे या मनाने, आज का रे विठ्ठला

जिंकलेले खेळ सारे, आज आहे हारलो
मागतो का सांग मी रे, चांद तारे विठ्ठला

पाहिले मी आज काही, जे न होते पाहिले
हे बरे की अंध होतो, तेधवा रे विठ्ठला

काय केले काम त्यांनी, भाषणेची ठोकली
नाम नाही श्रीहरीचे, फक्त नारे विठ्ठला

राम नाही देखिला मी, भांडतो त्याला जरी
देव तोची आज हृदयी, थाटला रे विठ्ठला

- रमेश ठोंबरे
(विठूच्या गझला)

रसिक मित्रमैत्रिणींनो! आज सकाळपासूनच माझे गुरू, कविवर्य श्री. सुरेश भट यांची खूप आठवण येत होती. त्यांना अर्पिलेली ही माझी गझल! ही गझल मुसलसल गझलेच्या अंगाने जाणारी एक गझल रचना आहे.

गझल

एकटा गेला, परंतू पावले सोडून गेला!
एक हमरस्ता जगाला, काल तो देवून गेला!!

आजही गझलेत त्याच्या केवढे चैतन्य आहे!
वाटते गझलेवरी तो, प्राण ओवाळून गेला!!

शेर आहे की, सुभाषित; आज त्यांना बोध झाला;
काल त्याला मात्र, जो तो, टोमणे मारून गेला!

हा नव्हे एल्गार! ही तर, एक गझलांचीच गीता!
आज जो तो बोलतो जे, काल तो बोलून गेला!!

ठेवल्या मागेच त्याने स्पंदणा-या सर्व गझला!

कितीक सारे मित्र 'च्याटले' फेसबुकावर
तुझे नि माझे नित्य 'फाटले' फेसबुकावर.

गल्लीमधली पुसती सारी 'कोण पाहुणा ?'
'विश्वची माझे सगे' वाटले फेसबुकावर.

सोशल त्याचा श्वाश जाहला, जगणे झाले
झुकरबर्ग ने द्रव्य लाटले फेसबुकावर.

अण्णा, बाबा सांगत सुटले 'देश वाचवा'
दुकान त्यांनी नवे थाटले फेसबुकावर.

प्रकांड ज्ञानी सवे बैसुनी चर्चा करती
कसे कुणाचे नाक छाटले फेसबुकावर.

आम्हास अमुचे पुस्तक प्यारे, छापुन घेऊ !
कसे रमेशा शब्द बाटले फेसबुकावर ?

- रमेश ठोंबरे

कालचा मी तोच होतो आजही मी तोच आहे
अन् तुझ्या लेखी कधीचा वेगळा झालोच आहे

वाहतो आहे कधीचा एकटा ओझे सुखांचे
संपते ना दु:ख येथे, जीवना ही खोच आहे

गालिचे ताज्या फुलांचे भोवताली पसरलेले
मोह ना त्यांचा मला काट्यातुनी गेलोच आहे

वाळवंटे जीवनाची पार करता संपलो मी
स्वागतासाठी तुझ्या, मरणा पुन्हा आलोच आहे

यार थकल्या वादळाची झुंज आहे ही स्वतःशी
थांबण्याची सोय नाही हीच मोठी बोच आहे

मी न उरलो आज माझा, ना कधी झालो कुणाचा
संपले अस्तित्व माझे शून्य मी झालोच आहे

विशाल...

वेढले या संकटांनी घोर आता
कापलेले प्राक्तनाचे दोर आता

'घे भरारी' सांगते दुनिया मलाही
संपला पंखातला या जोर आता

टाकुनी रस्त्यात निघुनी बाप गेला
पाप त्याचे भोगते हे पोर आता

चोरता तू भाग्य माझे खंगलो मी
क्रंदने वेचून थोडी चोर आता

पावसाची साद आली 'येत आहे'
नाच करण्या 'ना' म्हणाला मोर आता

पाहुनी कांती तुझ्या गोऱ्या कपोली
रुक्षली ती चंद्रम्याची कोर आता

वैभव फाटक ( २०-०२-२०१२ - वापी )