मराठी गझल

लेवून प्रीत माझी मिरवू नको सखे तू
आत्ताच या जगाला कळवू नको सखे तू

दारापुढे तुझ्या मी का थांबलो कळे ना
ते ताट आरतीचे सजवू नको सखे तू

लाटा अनोळखी या ठेवू नको भरवसा
वाळूत नाव माझे गिरवू नको सखे तू

कानावरी तुझ्याही येतील चार गोष्टी
इतक्यात फार पुढचे ठरवू नको सखे तू

येईल वेळ तीही एकांत भेटण्याची
लाजून चेहरा मग लपवू नको सखे तू

----------------------------------------- जयन्ता५२

गझल
जीवाश्म मी! जणू मी, तो काळ, लोटलेला!
क्षण एक एक माझ्या हृदयात गोठलेला!!

प्रत्येक रात्र आता वाटेल पौर्णिमेची;
माझ्या उरात आहे तो चंद्र कोरलेला!

काही पुढून, काही मागून वार झाले;
प्रत्येक घाव माझ्या प्राणांत पोचलेला!

गेले जरी दवाचे पक्षी उडून सारे;
पानाफुलांत त्यांचा आभास गोंदलेला!

माझे नशीब सुद्धा होईल आज जागे;
बदलीत कूस आहे तो सूर्य झोपलेला!

माझ्या मते प्रसिद्धी हा दागिना गळ्याचा;
ज्याच्यामधेच असतो गळफास गोवलेला!

त्यांनी जरी पुरावे वेचून नष्ट केले;
त्यांच्या मनात त्यांचा अपराध नोंदलेला!

-------प्रा.सतीश देवपूरकर

रसिक मित्रमैत्रिणिंनो! १९९६ साली, डिसेंबर महिन्यात M.Sc. व B.Sc. च्या मुलामुलींना मालवणच्या भूशास्त्रीय दौ-यावर घेवून गेलो होतो. मालवणच्या समुद्रकिना-यावरती लांटाची ये-जा पहात होतो. तेव्हा मला पहिले दोन शेर सुचले होते. नंतर पुण्यास माघारी आल्यावर दोन दिवसात ही गझल लिहून झाली. सहज जुन्या आठवणी जाग्या झाल्या म्हणून ही प्रस्तावना!

गझल
अंगाखांद्यावरी मनाच्या बागडती स्मरणांच्या लाटा!
अन् हृदयाच्या पुळणीवरती पुन्हा उमटल्या नवीन वाटा!

पुन्हा पसरला सुखद क्षणांच्या वाळूचा गालिचा मनोहर;
पुन्हा एकदा अंगावरती, सरकन आला गुलाब काटा!

गझल
चाखली न चव जगण्याची, जगलो असा कसा मी?
गंधोत्सवात गंधाला मुकलो असा कसा मी?

एकेक रात्र ज्याच्यास्तव, जागून काढली मी;
तो सूर्य उगवल्यावरती निजलो असा कसा मी?

तो खेळ मनाचा होता, ती भ्रांत लोचनांची!
वरवरच्या देखाव्यांनी दिपलो असा कसा मी?

सावली स्वत:ची सुद्धा, असते कुठे स्वत:ची?
खेळात ऊनछायेच्या रमलो असा कसा मी?

वय गुणगुणण्याचे होते माझे झ-याप्रमाणे;
वय झुळझुळण्याचे होते, थिजलो असा कसा मी?

धमन्यात धुगधुगी होती, हृदयात हालचाली;
इतक्यातच हार फुलांनी मढलो असा कसा मी?

अंतरावरी हाकेच्या होता उभा किनारा;
अन् तोच विचारत आहे...बुडलो असा कसा मी?

काय तो सोसेल आताचा उन्हाळा आपला
बाधला त्या पावसाला पावसाळा आपला

त्याच त्या लोकांमधे हा खेळसुद्धा तोच तो
आपला झाला निराळा की निराळा आपला

सारखे वेधून घेती लक्ष त्या रस्त्याकडे
दोष झाका चाहुलींचा अन उगाळा आपला

तू नव्या कोर्‍या घरी आषाढ बरसवलास ना
हे इथे आभाळ आले की उमाळा आपला

टाकले जे नांव त्याला रोज नांवे ठेवणे
गाजतो आहे जगामध्ये जिव्हाळा आपला

आगप्रतिबंधक हवे ना यातले काहीतरी
मन जळाले पूर्ण की मग देह जाळा आपला

हे नको बाबा मला मन... वेगळे मन दे मला
जो न आहे आपला त्याचाच चाळा आपला

आजसुद्धा सूर्य गेला पश्चिमेला नेमका
मांडला मी एक साधा ठोकताळा आपला

कधीकाळचे भणंग येथे बघता बघता दिवाण बनले
देशाचा बाजार मांडला अन विकणारे अजाण ठरले

इतिहासाची पुनरावृत्ती होत असावी, कुणी जाणले ?
नव्या उद्याला आज-उद्याचे जुने कालचे निशाण उरले

माळ्यावरती नैतिकतेला गुंडाळुन बासनात ठेवा
माणुसकीचे विचारसुद्धा कलीयुगातिल पुराण ठरले

तिच्या प्रितीचा मनातला तो झरा आटला, असे वाटले
पुन्हा परत ही सागरभरती येउन डोळी उधाण भरले

आयुष्याने खेळवले मज पकडापकडी रोज स्वत:शी
पळून माझ्या मागे माझे नशीब जिप्सी-लमाण बनले

तिच्या गळ्याशी काळे सर अन हातामध्ये चुडा किणकिणे
जवळ जाउनी बघता "जीतू", डोळे केवळ विराण दिसले

....रसप....
१४ मार्च २०१२

फुलेल का मनामधील बाग पावसामुळे?
विझेल का मनामधील आग पावसामुळे?

जळामुळे सुसह्य शारिरीक दाह जाहला
निवेल का मनामधील राग पावसामुळे?

कितीक चोळलीत साबणे,कितीक अत्तरे
मिटेल काय ''शीलभ्रष्ट'' डाग पावसामुळे?

कधी न झोप भंगली पडून लाख शिंतडे
उरात माझिया सदैव जाग पावसामुळे

धुवून रंग काढतो बनावटी जगातला
शिवार्,फूल्,पाकळ्या..... पराग पावसामुळे

--डॉ.कैलास गायकवाड

मजकूर संपादीतः
येथे फक्त स्वत:च्या मराठीत लिहिलेल्या कलाकृती/ लेखन सादर कराव्यात.

पारख मला,भाळू नको
सोडून जा,टाळू नको

प्राणात शिशिराचा ऋतू
गजरा अता माळू नको

मी मोडल्या शपथा तुझ्या
तूही वचन पाळू नको

ना शक्य काही त्यातले
पत्रे जुनी चाळू नको

मी विझवले आहे मला
तूही जिवा जाळू नको

----------------------------- जयन्ता५२