काव्यलेखन

गझल
ही कुणाची सावली माझ्याबरोबर चालते?
मी न एकाकी, अशी खात्री मनाला वाटते!

श्रान्तल्या पायात येतो जोम हा कोणामुळे?
कोण तेथे पैलतीरी वाट माझी पाहते?

मी तुझ्यापासून आहे दूर, दुनियेच्या मते.....
हरघडी श्वासात माझ्या तूच तू झंकारते!

वाजवी हळुवार, वारा बासरी पानातुनी;
यायच्या आधीच तू, चाहूल येवू लागते!

स्वागतासाठी कुणाच्या थाटली आरास ही?
कोण रांगोळी दवाची जागजागी काढते?

लागती बोलायला जेव्हा फुले कानामधे;
घेत कानोसा हवाही सळसळाया लागते!

आपल्या व्यापात व्यक्ती व्यस्त इतकी राहते;
कोण आताशा दिलेली वेळ सांगा पाळते?

काल कोसळला असा पाऊस धोधो चौकडे;

अजून ही तुझ्यामध्ये माझा, जीव का अडकतो कळेना
तुझे रंग घेऊन स्वप्नी, अजूनही का तुज स्मरते कळेना

मी अखंड झुरत्या क्षणांत तुझिया, तुला शोधूनी बघते
का तुझ्या भेटीचा ऋतू हवासा, न येई फिरुनी कळेना

आकाश तुझे अन तुझ्या चांदण्या, न माझे काही उरले
वाट तुझी-माझी सरली, अन गाव तुझा का सुटला कळेना

जरी मी जपले माझ्यात तुला, लपवूनी जगापासून
परी तुझ्यात ना मी उरले जराशी, का नाहीस जपले कळेना

सई समोर तू..

मेघश्याम चेहरा उदयमोकळी नजर
मनी अथाह ओठावर स्मितसदाफुली बहर
सई समोर तू बघ हा क्षण दिगंत जाहला
पुनः अनंत वाटांतून परतुनी स्थिरावला

हा प्रहर उन्हातला प्रचंड या इमारती
माणसेच माणसे .. रहदारी वाहती
असेच इथून जायचे कुठूनसे कुठेतरी
खुळेच वागवीत भार देहावर,अंतरी

विसरू सारेच हेही -.पडू दे गतीचा विस्मर
मुक्तछंद भरकटूया रस्त्यांच्या ओळींवर
मनामध्ये कितीतरी सुडौल शब्द साठले
तुझ्याही वृत्ती सहकंपित स्नेहभार दाटले

प्रीत साहिली किती वंचनाही पाहिली
जन्माची झोळी बघ पूर्ण भरून वाहिली
वाहू दे तसेच नेत्र ओठी गीत येऊ दे

निळी निळाई
निळ्या आकाशी_
तशीच आहे
लालस लाली
लाल तुझ्या ग
ओठावरची...!

किती चुंबावी
लालस लाली
लाल तुझ्या ग
ओठावरची...!

वाढत जाते
आणखी आणखी
लालस लाली
लाल तुझ्या ग
ओठावरची...!

व्यक्त थोडेसे तरी अव्यक्त थोडे राहते..
दु:ख प्रत्येकास असते कोणते ना कोणते!

वर्ष, महिने, तारखा येतात अन जातातही...
काय कोणावाचुनी येथे कुणाचे आडते ?

हे धमाके, खून-दंगे, जाळ-पोळी रोजच्या...
आज स्वातंत्र्यातही भीती उद्याची ग्रासते

'पूर्ण नव्हते व्हायचे तर का मनी डोकावती?'
भूतकाळातील स्वप्नांना जरा खडसावते

ऊन, वारा, पावसाची ना तमा काही हिला...
बारमाही चंचला मदमस्त फांदी डोलते

( देवपूरकर सरांच्या मिस-याने प्रभावित होऊन गझलेतील पहिला प्रयत्न,
कृपया जाणकारांनी मार्गदर्शन करावॅ.)

तुझे बरोबरच होते सारे...
मीच धरला होता हट्ट!
निसटुन गेले मन कधीतरी...
धरले होते जरी घट्ट...

तू म्हणाला होतास, "इतके रंग नको पसरवु.."
माझ्याच पोटी फुलपाखरे होती सतत!
उगाच पाहिले दिवसा तारे...तुझे बरोबरच होते सारे...

काचेचा तुकडा दिला होतास तू मला,
मीच जपलं त्याला उराशी, रत्न म्हणुन
त्याच टोकाने रक्ताळले मन बिचारे...तुझे बरोबरच होते सारे...

तू म्हणाला होतास,"इतका जीव नको लावुस, त्रास होईल!"
मी मारे म्हणाले," त्रास नसला तर ते प्रेम कसले?"
खरंच वेडी होते ना रे? तुझे बरोबरच होते सारे...

तुला आठवणींची अडचण होत होती...
मला मन आवरताना अजुनही त्या हाती लागतात.

मना मनात आहे धुके दाटलेले
ओठांत एक गाणे मुके गोठलेले.

कळपामध्ये जे ही मला भेटलेले
न्हवते कुणीच वेडे, वेड घेतलेले.

दिसतात जरी हे.. चेहरे हसलेले
प्रत्यकाच्या उरात युध्द पेटलेले.

आसक्तते पोटी.. प्रेम बाटलेले
चंदा पायी एका सुर्य झाकलेले.

विश्वासाने सांग सत्य भेटलेले
अविश्वासाचे का मेघ दाटलेले?

दिसवयास सारे वरून नटलेले
हिरवे झाड परी आतून वटलेले.

गझल
चालण्याची हौस होती, चालणे नशिबात आले!
लाभाला नाही किनारा, वाहणे नशिबात आले!!

एवढे पायात काटे घेवुनी मी जन्मलो की;
चालणेही शक्य नव्हते, धावणे नशिबात आले!

ताठ मानेने जगावे वाटले मजही परंतू....
जिंदगी बोजड अशी की, वाकणे नशिबात आले!

काय डोळेझाक केली! काय नमते घेतले मी!
बंद डोळ्यांनी जगाला पाहणे नशिबात आले!!

वेळ ऎकाया कुणाला? आपल्या नादात जो तो!
बंद ओठांनी जगाशी बोलणे नशिबात आले!!

दार, खिडक्या, छप्पराची वानवा होती घराला;
या अशा घरट्यात सुद्धा राहणे नशिबात आले!

जन्म गेला एकट्याने एक घरटे बांधताना!
शेवटी उध्वस्त घरटे पाहणे नशिबात आले!

दिवसाला मिळे समाधी
संध्येच्या काजळडोही
दरवळतो उदास वारा
कानाशी गुणगुणतोही

डोळ्यांना येते धुंदी
पण डोळा लागत नाही
वेळेचे विचारचक्र
पळभरही थांबत नाही

नजरेस सोडतो माझ्या
डोळ्यातुन मुक्त जरासे
ओघळता अश्रू देतो
सुटकेचे श्रांत उसासे

मग दूर टेकडीवरती
धूसर नजरेला दिसते
एका वृक्षाला कुठली
सोबतही उरली नसते

"मी एक एकटा नाही"
दु:खात दिलासा मिळतो
गोंजारुन मीच स्वत:ला
ओल्या डोळ्यांनी हसतो

ती संध्या हलकी हलकी
उतरून मनाच्या काठी
दृष्टांत आगळा देते
सुटती गुंत्याच्या गाठी

झेलाया वादळवारे
कमजोर कुणीही नसतो
अपुल्या शक्तीचा साठा
अपुल्याच मनाशी असतो

आताशा संध्याकाळी

दार कलते झुलते

दार कलते झुलते झाड सळसळे बाहेर
येती कुठूनसे सूर आणि आठवे माहेर..

असे कोवळाले सूर यावी मैत्रिणींची सय
बाळदेशीची झुळूक यावी विसरावे वय

पानजाळीमध्ये ऊन जावी मध्यान्ह कलून
नक्षीदार कवडसे सारे अंगण भरून

उडे वार्‍यात पाचोळा आणि गलबले मन
जोखमीने राखलेले कुणी नेले माझे धन

आर्त संध्यारंगी शोक झगमगले क्षितीज
दु:ख रूपवंत मागे वैभवाचा स्वरसाज

सूर पाण्यातून यावे निळा शृंगार करून
निळ्या चालीने चालावे माझ्या तहानेवरून..

भारती बिर्जे डिग्गीकर