कविता

संधीप्रकाश

हा कुसुंबी संधीप्रकाश
उतरत जातो
गर्द गहिर्‍या
काळजातल्या डोहात

गडद होत जातो
सभोवार साकळलेला
संदीग्ध अंधार...

एखादा जांभुळी निळा
आकाशी तुकडा
बुडून जातो...
निश्चल झाल्या जळात!

कधीकाळी प्रेम केलेली
दुर निघून गेलेली
वंचित झालेली
जी कधी नव्हतीच आपली
अशी सगळी माणसे
विद्ध हृदयात दाटी करतात!

इतक्यात जमून येत
चांदण मस्त आकाशात
उमलतो चंद्र गव्हाळसा
गंधाळतो साकव वेलीचा
स्पर्शून जातो क्षण सुखाचा!

वेगवेगळ्या डब्यांची विल्हेवाट लावताना
मला तुझी साध्या जीवनाची व्याख्या उमजते!

इथे सिंगापुरमधे कधी
चॉक्लेट्स-आईसक्रीमचे डबे
तर कधी दह्या-जॅम्सचे डबे,
वेगवेगळ्या प्रकारच्या आणि
विविध रंगाढंगाच्या
सुबक मेणकापडी पिशव्या
घरभर थैमान घालतात!
त्यांना आवरता-आवरता
वेळेचा अपव्यय होतो!

कधीकाळी अशाच गोष्टींचा
तू संग्रह करायचीसं!
मंजनाच्या बाटल्या
दुधाच्या पिशव्या
कागदी पुळक्यातला
कागद आणि दोरा
हाताला लागेल ते ते
नीट जपून ठेवायचीसं!

मग घरात आलेले

हातून सुटले सारे काही असे वाटते
आयुष्याला अर्थच नाही असे वाटते

सगळे विसरून पुढेच जावे असे ठरवले
शल्य तरीही उरात राही, असे वाटते

अशक्य स्वप्नांचे मनातील ओंगळ बोजे
फेकून द्यावे दिशांस दाही, असे वाटते

नकोत गुंते आठवणींचे, नको अडकणे
जगणे व्हावे पुन्हा प्रवाही, असे वाटते...!

मला चौकटीत बसवणारा तू
आणि माझी चौकट उसवणाराही तूच
लक्ष्मणरेषेची भलामण करणारा
पण आतून कीचकासारखा असणारा तू...
नावं वेगळी पण जात तीच...
बाईच्या जातीने कसं असावं हे टाहो फोडून सांगणारी
आणि त्याच वेळी तिला ओरबाडायला टपलेली

कौतुक आहे ते याच गोष्टीचं
स्वतःला देवत्वाच्या पायरीवर बसवून
राजरोसपणे असं अर्वाच्च्य जिणं
कसं जमतं तुला?

मी या भरलेल्या आभाळाचा कुणीच नाही
तेव्हाच मोर होतो मी जेव्हा बरसतेस तू

सारेच सारखे ऋतू मला ना कौतुक त्यांचे
मी वसंत आला म्हणतो जेव्हा बहरतेस तू

मी दगड मानतो देवळांमधल्या मूर्तींना
पण आस्तिक होतो त्यांना जेव्हा विनवतेस तू

ना नाती मानत पण नकळत मी तुझाच होतो
वाळूत आपली नावे जेव्हा गिरवतेस तू

ऑफिसच्या खिडकी बाहेर पिंपळाचे मोठ्ठे झाड होते. रोज दुपारी जेवण झाल्यावर खिडकीतून बाहेर बघत बसले कि, पिंपळाची पानं पडताना दिसायची. पिंपळाचे पानं कधीच झाडावरून 'टपकन' खाली पडत नाही. ते फांदीपासून विलग झाले कि हवेत किमान २-३ गिरक्या घेउन मगच जमिनीवर टेकते. मला तो छंदच जडला होता, सुटलेले पानं कुठे जाऊन पडते ते बघण्याच्या. असेच कधीतरी बघता बघता हि कविता सुचली.

रोजच बघतो पक्षी नवे
उंच उडणारे थवेच थवे
मनात असते नभी झेपावे
घेउन भरारी, मजेत गावे

त्याच फांद्या, तीच पाने
तेच तेच ते नकोच जिणे
तोडून सारे पाश जावे
रोज नव्या वल्लरी वसावे

आज अचानक काय हे घडले
वाऱ्याने मज अलगद खुडले

माझं मन एक dangling pointer
ह्र्दयातल्या रिकाम्या जागेकडे डोळे लावून बसलेलं
ती जागा रिकामी आहे हे मान्य न करणारं...
एक dangling pointer!
location free झालंय...
पण memory free नाही झाली अजून
मी आपली उगाचच मनाची समजूत घालते
आणि memory reallocation ची वाट पाहते
मलाही माहीत्ये
जेव्हा त्या location ला असलेल्या memory वर
दुसर्‍या कोणाचा data लिहायला जाईन मी
तेव्हा येईल एक जोरदार error!
आणि मग न सापडणारे bugs आयुष्यभर!
memory बरोबर सगळ्या भावनाही होतील corrupt
आणि मग प्रत्येक टप्प्यावर येतील segmentation faults...
किंवा system instabilities!

काही वर्षापूर्वी बार्न्सच्या पुस्तकभांडारात
आवडतीच्या सिंगलशॉट मोका सकट मी.
दिशाहीनतेचे डर्टी हॅरी पोईंट फोर्टी फोर मॅग्नम खेळवत...
आजूबाजूची टेबले एकटेपणाच्या गर्दीने व्यापलेली
तेव्हा भेटले होते पहिल्यांदा दहा तोंडाचे ते मूल
लॅगरांज बिंदूचा रोग झालेले...
लहानपणी आईने सांगितलेली धृवाची कथा...
अढळपदातला अध्याहृत बंदिवास...

भेटशील का पुन्हा... एकदाच... आत्ता?

या नि:शब्द पावसात होऊदेत अनावर आपल्या मनातली वादळं
इतकी वर्षं मनात दबून राहीलेली
कधी अस्फुट कधी न उमजलेली

थोडा वेळ तरी गुंफुदे मला तुझ्या हातात हात
कंगोरे आपल्या बदललेल्या नात्याचे
तुझ्या तळहातावर आहेत शोधायचे

तुझ्या मिश्कील डोळ्यांमधे पाहूदे मला खोलवर
त्यात कदाचित तुझं प्रेम डोकावेल
पापणीची कोर जरा जरा ओलावेल

व्यक्त होऊदेत न बोललेल्या मनातल्या सार्‍या गोष्टी
शोधूया आपल्या प्रश्नांची उत्तरं
आता तरी सांगूया एकमेकांना खरं...

भेटशील का पुन्हा... एकदाच... आत्ता?

दिवस ज्याला समजले ती कुट्ट काळी रात आहे
शह दिला मी वाटताना मीच खाल्ली मात आहे

वादळांना कोंडले नेहमीच मी माझ्या उरी
जग समजले मात्र माझी कोडग्याची जात आहे

डाव नियतीचाच झाला, खेळले जेव्हाही मी
आपले ज्यांना समजले त्यांनी केला घात आहे

तोडूनी बेड्या पळाले, वाटले सुटले आता
मान पण माझी अडकली अजुनही फासात आहे