शिक्षण

प्रतिभा म्हणजे मराठीत ज्याला क्रिएटिव्हिटी म्हणतात त्याला भारतात सध्या किती महत्व आहे? पुढे किती असेल?

प्रतिभा नक्की कशाला म्हणावं? मीम्स बनवणं,व्हिडिओ एक नि त्यावर गाणे भलतेच चढवून खसखस पिकवणे यांना प्रतिभा म्हणता येईल का?

क्रिएटिव्हिटी आणि फालतूपणा यांना अोळखण्याच्या खूणा कोणत्या? त्या कालपरत्वे,वयोपरत्वे बदलतात का?

अॅनिमेशन बनवणे किंवा फोटोग्राफी ही प्रतिभा आहे का? की ते तंत्र आहे?

घाबरलेली मुलं एकमेकांना बिलंगुनच उभी होती. आजूबाजूला बघून कानोसा घेत होती. भिंतीवरची अक्षरं दिसत होती पण कोणी वाचत नव्हते...

*************************
गोष्टीचा आधीचा भाग ... इथे टिचकी मारा
*************************

१) मी २००८ - २००९ ला मुलीसाठी नवी मुंबईत शाळा शोधत होतो
एक ठरले होते कि मराठी माध्यमात घालायचे नाही - त्याचे प्रॉब्लेम मी आणि बायकोने पूर्ण अनुभवले होते आणि त्यामुळे हे तर नक्की होते .
आता इंग्लिश माध्यम हे बाकी ठिकाणी नवीन असले तरी मी मुंबईत ते पण पश्चिम उपनगरात राहिलो होतो आणि त्यामुळे आसपासचे सर्व इंग्लिश माध्यमात होते त्यामुळे त्याचा फायदा पाहिला होता

रात्री कुणालाच नीट झोप लागली नाही. सायलीला नक्की काय करावे समजत नव्हतं. आई बाबांना सांगावे का?
****************************************************************************
गोष्टीची सुरवात ... मागची पोस्टसाठी इथे टिचकी मारा.
****************************************************************************

पाणी घेऊ का विचारायला म्हणून सायली बंगल्याचे गेट उघडून आत गेली. दरवाज्यावर बेल होती, पण ती वाजली नाही, म्हणून सायलीने दरवाज्यावर थाप मारली. थाप हलकीच होती पण दरवाजा थोडा उघडला, बहुतेक तो लॉक केला नव्हता. कुणी आहे का घरी म्हणत तिने दरवाजा अजून थोडा उघडून विचारलं, पण काही उत्तर आले नाही. सायलीने आता दरवाजा पूर्ण उघडला आणि आत डोकावलं...

माझी मुलगी आता दहावीत जाईल त्यामुळे हा विचार करायला घेतला आहे

तिचा जन्म अमेरिकेत झालाय अमेरिकन पासपोर्ट आणि OCI कार्ड आहे. ती सहा महिन्याची असल्यापासून आम्ही भारतात (मुंबईत) आहोत, लेकीचं आधार कार्ड, डोमेसाइल सर्टिफिकेट आहे

भारतात पुढील शिक्षण घेण्यासाठी काय नियम आहेत? कुणाला माहिती किंवा अनुभव आहे का?

तिला वैद्यकीय शिक्षणात रस आहे

लॉकडाऊन सुरू झाले आणि घरून काम करणे सुरू झाल्यावर एरवी प्रवासात वाया जाणारे दिवसाचे चक्क चार तास पदरात पडले! इतके दिवस करू करू म्हणून राहून गेलेल्या कित्येक गोष्टी करण्याचा हीच एक चांगली वेळ होती. अगदी पहिल्या दिवसातून ऑनलाईन शिकवणे सुरू असल्यामुळे याच बाबतीत मी बरेच काही प्रयोग केले, विविध अँप्लिकेशन्स वापरून पाहिली. त्या सर्व प्रयोगांपैकीच एक प्रयोग म्हणजे लाईट बोर्ड.

आजोबांचे डोळे चकाकले. "द गेम इज अफूट माय डीअर वॉटसन. लेट अस कँच द चॉकलेट चोर!"

घडले असे:
चिंटू, चिऊ आणि त्यांची चुलत भावंडे मिनी आणि मोंटू पहिल्या मजल्यावर शेजारी राहतात. आजी आजोबा तळ मजल्यावर रहातात. दुसऱ्या मजल्यावर आजोबांचे भाऊ आणि त्यांची मुलं रहात होती, पण गेली काही वर्षे ते इंग्लंड-अमेरिकेत आहेत. बिल्डिंग मध्ये अजून तिसरे कुणी नाही. त्यामुळे एकत्र कुटुंबाचे घर असल्यासारखे आहे. सहाजिकच, चौघेही मुलं बहुतेक एकत्रच असतात. सगळे दरवाजे सताड उघडेच असतात, मुलं सर्व घरात मुक्तपणे वावरतात.

मित्रहो!
आमच्या एका WhatsApp समुहात झालेल्या चर्चेवर हा प्रश्न आहे.

मागच्या लेखात Teaching to the test किंवा परीक्षार्थी शिक्षणाचे दोष बघण्याचा प्रयत्न केला. पण शास्रोक्त (scientific) आणि न्याय (logical) विचार करून निर्णयाकडे यायला हवे आणि त्या निर्णयाला सारासार (practical and pragmatic) विवेक बुद्धीची जोड हवी. शिक्षणाचा हाच तर अंतस्थ हेतू आहे ना? (Critical thinking).

परीक्षा पद्धतीवर जास्त लिहिले आहे, पण परीक्षार्थी शिक्षणावर माझे विचार कुठून येतात हे सांगण्याचा प्रयत्न आहे.