काव्यधारा

भय इथले संपत नाही, मज तुझी आठवण येते
मी संध्याकाळी गातो, तू मला शिकवली गीते
ते झरे चंद्र सजणाचे, ती धरती भगवी…....

एखाद्या दिवशी कुठलं गाणं आठवावं याला काही नियम आहे का? आज मला वरिल गाणं आठवलं.
खरच याचा अर्थ नाही समजला कधी.....कुणी सान्गू शकाल या बाबत ?

थेंब टपोरे नचता
वार्‍यासंगे ओला गंध
व्हावी नव्याने ओळख
तस्म मनं झल धुंद.

माझे अंगण हासले
हिरव्या पाचूच्या पानांत
उन्ह पिवळे लाजले
रूप बिलोरी ऐन्यात

थेंबासंगे गाऊ गाणी
आणि वेचू आठवणी
वारा खट्याळ बोलतो
पानाच्या कनोकानी.

मतीचा गंध ओला
श्वासातून देहांतरी
मोहरून मन गेल
शोधू कश्यास कस्तूरी.

सौ. विनित ल. पाटिल.

आमच्या शेजारच्या गणपतीला म्हटली जाणारी नवीन आरती,(म्हणजे मी तरी पहिल्यांदाच ऐकलीय)ही आरती मी स्वत: रचलेली नाही,पण मला ही आरती फार आवडली आणी नवीनही आहे म्हणुन मी इथे टाकत आहे.:)
(चाल-गोरी गोरी पान फुलासारखी छान)
गोरा गोरा पान सुपाएवढे कान
गौरी माते तुझा गणपती छान.
भाद्रपद महिन्याच्या शुद्ध चतुर्थी
घरोघरी आणती गणेशाच्या मुर्ती
गणेशाच्या पुढे आरती गाऊ या छान
गौरी माते तुझा गणपती छान.
गणपती आणायला किल्लारी गाडी
किल्लारी गाडीला उंदराची जोडी
उंदराच्या जोडीचे चिमुकले कान
गौरी माते तुझा गणपती छान.
गणपतीला बसायला सोन्याचा पाट
सोन्याच्या पाटापुढे चांदीचे ताट

माहा बाप काउन म्हणॆ--
’दुनियेमंधी दोन जाती।
गरीबी न श्रीमंती ॥
नीती वा अनिती ॥
खेळ संचीताचा ॥
------- ©गिरीधर मारोतराव गोंधळी

पाऊस आणि तु ...
खरंच .... तुम्हा दोघांचं सुरेख गणित जुळलंय...
पावसाबरोबर तु ... अन तुझ्याबरोबर पाऊस...
येण्याचं मला समीकरण कळलंय...

कवि अनिल यांनी मुक्तछंद हा प्रकार लोकप्रिय केला असं म्हणतात. डॉ मीरदेव गायकवाड यांचं काव्यबंध हे पुस्तक वाचनात आलं होतं त्यात दिलेल्या माहीतीप्रमाणे मुक्तछंद म्हणजे सैलसर बंध. वृत्त(छंद) बद्ध रचनेतून मिळालेली थोडीशी सूट असं म्हणता येईल.

उदा. अष्टाक्षरी या अक्षरगणवृत्तामधे एखादी रचना सादर करतांना एखाद्या ओळीमधे एक अक्षर कमी पडत असेल तर तिथे घेतलेली सूट हा सैलबंध झाला. मुक्तछंदाला पूर्वी सहजकाव्य असं नावं होतं हे ऐकलय. तसच मुक्तछंदाचे वेगवेगळे प्रकार होते.

या प्रकारांची माहीती कुणाकडे आहे का ?

दादा बाबा आबा l तुम्ही का थंडोबा l
हा खेळ खंडोबा l कुठवरी ll
बांधली आघाडी l तरी टोळधाडी l
कातडी हो जाडी l सत्तेमुळे ll
सत्तेमध्ये खोट l म्हणून हे स्फोट l
अंगावरी कोट l मळेचिना ll
खाकी वर्दी मिळे l लाख लाख गिळे l
रक्त भळभळे l निष्पापांचे ll
खुली मुंबापुरी l वडा पाणीपुरी l
कांदापोहे वरी l खाऊ घाला ll
तुरुंगी कसाब l चापतो कबाब l
किरकोळ बाब l बॉम्बस्फोट ll
दादा आवरेना l आबा सावरेना l
बाबा बावरेना l कशानेही ll
कसे जगायाचे l कसे तगायाचे l
आता बघायाचे l कुणाकडे ll
तुम्ही केली पूजा l परी भाव दुजा l
आमचीही सजा l संपे कधी ll
नासली ही गंगा l तुझी पांडुरंगा l

दारात उभी ती झेलीत पाऊसधारा
तळण्यास भजी तू हाती घे गं झारा ll

तू येशील म्हणूनी गाऊन झाली गाणी
चिरताना कांदा डोळा आले पाणी
बापाचा तिकडे नक्की चढला असेल पारा
तळण्यास भजी तू हाती घे गं झारा ll१ll

केसांत रुपेरी थेंब पदराने टीपून घेता
ती उभी पाठ करुनी मी बेसन चाळून देता
कढईत ओतले तेल कानात पेटला वारा
तळण्यास भजी तू हाती घे गं झारा ll२ll

बाहेर कडाडे वीज खुळ्या आकाशी
ही धांदल माझी ती गेली ओट्यापाशी
तो गंध भज्याचा घरात भरला सारा
तळण्यास भजी तू हाती घे गं झारा ll३ll

ती भरवीत होती घास सुखाचे मजला
तो बाप तिथेचा दारामधूनी घुसला
संपली कहाणी येथे हातात भज्यांचा गारा

या देशात वाट्टेल ते खपते
साले, आमचेच डोके तापते
किती सांगायचे तुम्हाला
काय आणि कुठे कुठे खुपते..

हाताला झालय घड्याळ जड
निळ्याने घेतली भगव्याची कड
आत्ताच कसे सा-यांना आठवले
आमचेच डोके का तापते
आम्हालाच का खुपते..

हा पुतळा फोडून टाका
त्याचे नाव बदलून टाका
नदी वळवून बांधा बंगले
लोकशाही माळ जपते
आमचेच डोके तापते
आम्हालाच का खुपते..

अण्णा बिचारा साधाभोळा
झूल चढवून करतील पोळा
त्यांचाच मोरु करतील नेते
आमचेच डोके का तापते
आम्हालाच हे खुपते..

बारामतीचा आगळा तोरा
तोंड गोड मागे सुरा
हळूच टाकतील नवे पत्ते
आमचेच डोके का तापते
आम्हालाच हे का खुपते..

.. शुभ्रकळ्या... जगती सार्‍या...