अवांतर

नमस्कार हा माझा लेखनाचा पहिला प्रयत्न आहे चूक भूल माफी असावी.

बिग बॉस कसे जिंकावे
हे मेघा धाडेकडून शिकावे !

ती जिंकायला आली होती,
आणि जिंकूनच गेली ..

तिने नेमके काय केले आणि कशी जिंकली हे आपण आता बघूया ..

२०१४ लोकसभा निवडणूकांपासून भक्त हा शब्द फार प्रचलित झाला आहे. प्रत्येक राजकीय नेत्याच्या समर्थकांना भक्त असे संबोधले जाते. अर्थात, त्यांचे वागणेही तसेच असते. का ही ही झाले तरी आपल्याच नेत्याची तळी उचलायची. स्वत:च्या मनाला पटो न पटो प्रत्येक राजकीय खेळीचे समर्थन एके समर्थनच करत राहायचे.

पण त्यामुळे एक गोची झाली आहे. ईतर कलाकार खेळाडू यांचे जे चाहते असतात, नव्हे कट्टर चाहते असतात, त्यांच्यावरही भक्ताचा शिक्का मारला जातो.

लहानपणी एक जिम कॅरीचा चित्रपट पाहिला होता. तो त्यात सिगारेट तोंडाने ओढून नाकातून बदामाकृती धूर काढायचा आणि पोरींना ईम्प्रेस करायचा.
तो झाला जिम कॅरी, तो काहीही करू शकतो. पण माझ्या कॉलेजातील मित्रही धूराची सर्कले बनवण्यात पटाईत होती. तोंडातून आत घेतलेला धूर नाकातून सोडण्यात माहीर होती.
प्रत्येकाचे सिगारेट फुंकायचे वेगवेगळे प्रकार. कोणाला सोबत चहा लागायचीच, तर कोणाला चकणा म्हणून मिंटॉसची गोळी.
काही जण सिगारेटमधील तंबाखू काढून त्यात काहीतरी मिक्स करायचे, आणि ते मिश्रण पुन्हा सिगारेटमध्ये भरून सिगारेट ओढायचे.

पांघरून वेड जगतो, तरी बुद्ध्यांक विचारतात माझा,
अकलेवरच त्यांच्या, माझा बिलकुल भरवसा नाही…

सराफकट्यावर उर्मटांच्या, मोजला विनय ज्यांनी,
तराजूवरच त्यांच्या, माझा बिलकुल भरवसा नाही…

फेडतो कधी न संपणारे, कर्ज मी घेतले ज्यांचे,
चक्रवाढपद्धती वर त्यांच्या, माझा बिलकुल भरवसा नाही…

झाकला कोंबडा ज्यांनी, माझा सूर्य न उगवण्या साठी,
आरवण्यावरती त्यांच्या, माझा बिलकुल भरवसा नाही…

चुकवली बेरीज माझी, स्वत:चा हातचा राखण्या साठी,
पाढयांवरती त्यांच्या, माझा बिलकुल भरवसा नाही…

मधे योग दिवस झाला तेव्हां मी कॉलेजमध्ये असतानाची एक मजेदार आठवण पुन्हा हजेरी लावून गेली.

आमच्या कॉलेजमध्ये मुलामुलींना व प्राध्यापकांना योगासानांची माहिती व्हावी म्हणून एक सत्र आयोजित केलं होतं. त्यासाठी एक योगशिक्षकआले होते. आमच्या कॉलेजचा बॅडमिंटन हॉल त्यांना त्यासाठी वापरायला दिला होता.

आमचे नेहमीचे विषय आपापल्या वर्गांमध्ये चालू होतेच. शिवाय योगाचे देखील. आमचा रसायनशास्त्राचा वर्ग चालू होता. आमच्यापैकी बरेच विद्यार्थी योगासनासाठी गेलेले होते. त्यामुळे आमचंही अभ्यासात फारसं लक्ष नव्हतं.

विनिता :- काय रे महेश? काय झाल!? असा उदास का झालास? आज तर आपला रीझल्ट आहे ना, मंग असा काॅलेज च्या बाहेर का बसलायस? घेतला का रीझल्ट?

महेश :-..................

विनिता :- अरे बोल ना काहीतरी... काय झाल? एखादा विषय राहिला का? राहिला असेल तर काय होईल... पुढच्या सेम ला परत एक्झाम दे, निघेल पुढच्या वेळी.

महेश :- तुला काय गं.... तु आहेस आॅल क्लियर......

वेळ संध्याकाळची. दिवे लागणीची. काहीशी एकाकी, काहीशी कातरवेळ वगैरे म्हणतात तसली. बाल्कनी मधे बसलो होतो, एकटाच. स्वत:च्याच अस्तित्वाचे फरसाण खात. किती वेळ ते माहिती नाही. पण बराच वेळ. एक डोंगर आहे पश्चिमेला बाल्कनी मधून दिसणारा. त्या डोंगरा पलीकडे होणारा सूर्यास्त आमच्या बाल्कनी मधून दिसतो. अगदी दररोज. विशेषत: उत्तरायणात नक्कीच. पुर्वी दक्षिणायनातही दिसायचा, साधारण आठेक वर्षांपूर्वी इथे राहायला आलो तेंव्हा. आता ह्या वर्षीच्या संपत आलेल्या उत्तरायणाचे थोडेच काही दिवस शिल्लक उरलेत. मोजायचेच झाले तर फक्त अकरा दिवस. मग मात्र हळू हळू हा सूर्यास्त दिसायचा बंद होईल.

आपल्याकडे मराठी बोलताना मध्ये हिंदी शब्द वापरले की ते कानांना खड्यासारखे टोचतात. काय तर आपल्याला त्याची सवय नसते. पण तेच ईंग्रजी या परकीय भाषेतील शब्द वापरले तर ते कानांना गोड वाटतात. काय तर सर्वांनाच आता त्या भाषेची सवय झाली आहे.

पण पिढी दर पिढी आपल्या मराठीतील ईंग्रजी शब्दांची टक्केवारी वाढू लागली आहे. येत्या पिढीत जी मुलेही ईंग्रजी माध्यमात शिकली आहेत आणि ज्यांच्या गेल्या तीन पिढ्याही ईंग्रजी माध्यमातच शिकल्या आहेत अश्यांच्या मराठी शब्दकोषावर ईंग्रजीचे अतिक्रमण वाढतच जाणार.

चार जुलै ! अमेरिकेचा स्वातंत्र्यदिन.

बरंय, इंग्रजांमुळे भारत, अमेरिका, पाकिस्तान सारख्या आपल्या देशांना मिळाला, स्वातंत्र्यदिन.

एक हक्काची सुट्टी.

स्वातंत्र्य, इतक्या सर्व लोकांना, एकदम, एकेदिवशी. कुणापासून? कशापासून?

म्हणजे भारतातल्या लाईट नसलेल्या एका खेड्यातल्या माणसाला त्या दिवशी कळलं असेल, आपण स्वतंत्र झालो म्हणून?

तर स्वातंत्र्यदिन नसेल तर काय? इंग्रज काय सेलिब्रेट करत असतील? त्यांच्या साठी तर हे सर्व दिवस म्हणजे एक हारच. असो. काहीतरी करतच असतील तेही.

बाय द वे, स्वातंत्र्य म्हणजे तरी काय?