निसर्गाच्या गप्पा (भाग १९)

प्रज्ञा, वाढदिवसाच्या हार्दिक शुभेच्छा.
फुलपाखराचि माहिति छान.
पुरंदरे शशांक : खुप दिवसांनि माहिति दिलित.

वर्षू, दिनेशदा, अन्जु, शशांक, शांकली, धन्यवाद.

कामिनि८, धन्यवाद.:)

फुलपाखरे एकदम मस्त
छान किती दिसते फुलपाखरू !!

प्रज्ञा , वाढदिवसाच्या शुभेच्छा.
शशांकजी, फुलपाखराची माहिती मस्त.

जिप्सी : तुझ्या फोटोचि येथेहि सगळे पहात आहेत.

प्रज्ञा, वादीच्या उशीराने शुभेच्छा.
सर्व माहिती आणि फोटो मस्त. जिप्सि, खूप तरल काव्यपंक्ती.
कालच्या लोकरंगमध्ये बहाव्यावर आलेला लेख -- ऊन हळदीचे ओले
खरच फुललेला बहाव्याला अगदी समर्पक उपमा.
लेख वाचल्यावर बहूदा तरी श्रीकांत ईंगळहळीकरांच्या आसमंत पुस्तकातील बहाव्याचे झाड आणि त्यावर आधारित अन्न्साखळीबद्द्ल वाचलेले आठवले. बहाव्याला जेव्हा पावसाळ्याच्या आसपास नवीन पालवी येते तेव्हा त्या कोवळ्या हिरव्या पालवीवर (बहूदातरी) लेमन इमिग्रंट जातीचे फुलपाखरु शेकड्यांच्या संख्येने अंडी घालते.त्या अंड्यांतील अळ्या( त्या अगदीच खादाड बोक्या असाव्यात) बहाव्याला अगदी निष्पर्ण करतात, त्याची सगळी पान फस्त करतात.खा-खा खादाडी करून त्या हिरव्या अळ्यांचे जाडजूड सुरवंट झाले की ते सुरवंट खोडावर सुरक्षित जागा शोधून स्वतःभोवती रेशीम कोष गुंफतात आणि त्या कोषात मस्तपैकी काही दिवसांसाठी ताणून देतात.झकास आराम झाला की जाग आल्यावर आळोखेपिळोखे देता देता निसर्गाने जादूची कांडी फिरवल्याप्रमाणे त्या सुस्त सुरवंटाचे कोषातून बाहेर येतायेता चक्क सुदंर रंगीबेरंगी फुलपाखरू बनते.फक्त लक्षात घेण्यासारखी गोष्ट म्हणजे अळ्या जरी शेकडोंच्या संख्येने असल्या तरी कोष- फुलपाखर मात्र दोन-तीनच दिसतात. कारण बहाव्याच्या कोवळ्या पानांआड रसरशीत अळ्यांची मेजवानी आपल्यासाठी आणि आपल्या कुटूंबासाठी आहे हे शिंपी वा ईतर पक्षांना निसर्गाने शिकवूनच ठेवल असत. त्यामुळे त्या पक्षांच्या तावडीतून चार-दोनच अळ्या जिवंत राहतात. त्याचे घरटेही बहाव्याच्या आसपासच असते, पण त्याच्या विणीची कहाणीही फुलपाखरासारखीच. सरडे, कावळे, साप ह्यांच्या तावडीतून त्याचही एखादंच पिल्लू वाढून मोठ होत.
आता ह्या पावसाळ्यात मी लेकीसोबत नक्की बाजूच्या गार्डनमधील बहाव्यावर लक्ष ठेवणार आहे. पुस्तक जेव्हा वाचनात आले तेव्हाच हे ठरवले होते पण जमले नव्हते. ह्यावेळी नक्की जमवेल.
निसर्गाची किमया खरच फार मोठी आहे. एखाद्याची संख्या वाढली तर ती थांबवायला किंवा कंट्रोल करायला निसर्गातले इतर घटक लगेच तयार असतात पण आपणच त्यात नको तसा हस्तक्षेप करून निसर्गाचा आपल्यावर रोष ओढवुन घेत असतो.

सुप्र निगकर्स! आमच्या ऑफीसच्या आवारात कावळ्यांनी दाट पर्णसंभार असलेल्या झाडांवर मध्यावर घरटी बांधली आहेत. जोरदार पाऊस येणार बहुतेक.

मी लावलेल्या टोमॅटो, कारले,मिरची याला साध फुल पण आल नाही ६ महीने झाले लावुन . मेथी, मुळा, पालक कबुतरांनी येउच दीली नाही. टोमॅटो, कारले,मिरची काय करु आता?????

उजू, एखादा कोष फांदीसकट अलगद तोडून घरातही ठेवता येईल. या कोषातून पाखरू अगदी भल्या पहाटे बाहेर येते. त्यावेळी पंख ओले असतात. त्यामूळे ते लगेच उडू शकत नाही. ते हळू हळू चालत वरची जागा पकडते. सूर्याची पहीली किरणे त्यावर पडल्यावर पंख हळू हळू सूकतात आणि उलगडतात. आणि मग ते उडते.
हे नेमके कधी होईल सांगता येत नाही पण आदल्या संध्याकाळी कोषाचा रंग थोडासा बदललेला असतो.

पलक, झाडे जोमदार आहेत का ? थोडे जैविक खत देऊन बघा. शेंडे खुडल्यासही फायदा होईल.

<<सूर्याची पहीली किरणे त्यावर पडल्यावर पंख हळू हळू सूकतात आणि उलगडतात. आणि मग ते उडते.<< व्वाह...किती सुंदर! कोषातुन बाहेर येण्याची क्रिया बघणं हे ही किती सुखद असेल ना!!

<<सूर्याची पहीली किरणे त्यावर पडल्यावर पंख हळू हळू सूकतात आणि उलगडतात. आणि मग ते उडते.<< व्वाह...किती सुंदर! कोषातुन बाहेर येण्याची क्रिया बघणं हे ही किती सुखद असेल ना!! स्मित>>>>>>>+ १

हो, एकदा अनुभवायलाच हवे हे. चतूराचे पंख तर आपल्या डोळ्यासमोरच मोठे होतात.

मायकल पालिनची ती सिरीज मी काल संपवली.
पृथ्वीच्या त्या बाजूने बघितले तर न्यू झीलंडचा अपवाद सोडला तर फारशी जमीनच नाही, त्यामूळे पॅसिफिक महासागराच्या कडेने केलेली ती सफर आहे.

अलास्का, रशिया, कोरीया, जपान, चायना, फिलिपीन्स, व्हीएतनाम, इंडोनेशिया, ऑस्ट्रेलिया, न्यूझीलंड, चिली,
बोलिव्हीया, मेक्सिको, अमेरिका, कॅनडा आणि बरेच अधलेमधले देश असा प्रवास आहे तो.. जरा जूनी आहे ती सिरीज पण जबरदस्त आहे. यातले काही भाग न बघितलेले आहेत. अवश्य बघा.

काल मी ज्योत्स्ना भोळे यांनी गायलेली जुनी गाणी ऐकत होतो. भूमिकन्या सीता नाटकातले हे पद.
माडगूळकरांचे आहे आणि संगीत स्नेहल भाटकरांचे. मुद्दाम इथे देतोय कारण यातल्या निसर्गप्रतिमा किती सुंदर आहेत त्या बघा. ( गाणे ऐकायला मिळाले तर ऐकाच. )

मी पुन्हा वनांतरी फिरेन हरिणीवाणी
ओठात घोळविन रामप्रीतिची गाणी

पुसतील कुशल मज लता, कर्दळी, केळी
मोगरा, मालती फुलतिल भलत्या वेळी
देईल साद मज दुरून श्यामाराणी

देतील ओंजळी भरून जांभळी, बोरी
येतील पाडसे दबत हळू शेजारी
मी चुंबीन त्यास मी भरविन चारापाणी

पाहीन दुरुन मी यज्ञधुमाची रेखा
जाईन तपोवनि अवचित कोण्या एका
तरुतळी बसुनिया ऐकिन मुनीची वाणी

तसेच हे एक गाणे, याचे संगीत पुलंचे आहे.
यातला पारिजातकाचा उल्लेख आणि त्यावर ज्योत्स्नाबाईंनी केलेली कारागिरी.. अप्रतिम.

माझिया माहेरा जा, रे पाखरा
माझिया माहेरा जा

देते तुझ्या सोबतीला आतुरले माझे मन
वाट दाखवाया नीट माझी वेडी आठवण
मायेची माउली, सांजेची साउली
माझा ग भाईराजा

माझ्या रे भावाची उंच हवेली
वहिनी माझी नवी-नवेली
भोळ्या रे सांबाची, भोळी गिरिजा

अंगणात पारिजात, तिथे घ्या हो, घ्या विसावा
दरवळे बाई गंध, चोहीकडे गावोगावा

हळूच उतरा खाली, फुलं नाजुक मोलाची
माझ्या मायमाऊलीच्या, काळजाच्या की तोलाची
'तूझी ग साळुंकी, आहे बाई सुखी'
सांगा पाखरांनो, तिचिये कानी
एवढा निरोप माझा

दिनेशदा, खरच खुपच सुंदर आहेत ही दोन्ही गाणी.

खरच निसर्ग किती महान आहे याची वेळोवेळी जाणीव होते.

दिनेशदा, सर्व माहिती आणि दोन्ही गाणी छान. दुसरं माहितेय, पाहिलं गाणं नाही माहिती.

दोन्ही गाणी गोडच आहेत, दिनेशदा...

२-४ दिवस झाले - आमच्या इथे पावशा पक्षी (ब्रेन फिव्हर बर्ड) ओरडू लागलाय ---- पेर्ते व्हा, पेर्ते व्हा ....
पाऊस येणार आता.... नव्हे आलाच ...

व्वा मस्त गप्पा, फोटो, माहिती, गाणी......

व्वा मस्त गप्पा, फोटो, माहिती, गाणी...... +१

व्वा , सगळच मस्त आणि माहितीपूर्ण .

मनिमोहोर, उजु धन्यवाद!
जोत्स्ना भोळेंचा आवाज खूप मस्त! मला आवडतो.

अजिंठ्या च्या लेण्यांकडे दिवस रात्र पाहात बसणारी ही वनराई..

सुदुपार

ऐ जागुले आलीस का परत???

जागू, तू काश्मिरला गेली होतीस. मला आत्ताच समजतय. लवकर फ़ोटो दाखव बाई.
वर्षू, आहाहा! काय सुंदर आहेत ते गुलाब!
दोन्ही फ़ोटो मस्त.!

अरे वा, जागू फोटोंची वाट बघतोय.

वर्षू, दोन्ही फोटो मस्त. त्या डोंगरांवर बोगनवेल मुद्दाम कुणीतरी लावली असणार. तिचा नैसर्गिक प्रसार सहसा होत नाही. गुलाब पण मस्तच.

परवाच एक छान वाक्य वाचलं.... गुलाबांना काटे असतात असे म्हणण्यापेक्षा काट्यातही गुलाब फुलतात, असे म्हणणे चांगले !