शब्दवेध व शब्दरंग (५)

Submitted by कुमार१ on 12 June, 2025 - 23:20

भाग ४ इथे

मार्च 2021 पासून सलग चालू असलेल्या शब्दवेधच्या पाचव्या भागात आपणा सर्वांचे मनापासून स्वागत !

विषय: 
शब्दखुणा: 
Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

Lotus and Water Lily are different.

होय. पण सरसकट “कमळीकरण” झाले आहे बापड्या फुलांचे 😀

काही इंग्लिश शब्दांना विदर्भातील ग्रामीण बोलीत कसे चपखल मराठी शब्द काढले आहेत आणि ते रुळले देखील आहेत याची दोन उदाहरणे महेश एलकुंचवारांनी दिली. ते दोन शब्द आहेत :
कानशा
आणि
दमकोंडी

हे कोणत्या इंग्रजी शब्दांचे प्रतिशब्द आहेत ते ओळखण्यासाठी काही तास देतो. पाहूया कोण उत्तर देतेय . . .

(इंग्रजी शब्द परिचित आहेत) Happy

कमळीकरण>>>> Lol

कानशा म्हणजे काय? मराठीत.

* कानशा म्हणजे काय
>>> ते सांगितलं तर उत्तर लगेच येईल !
जरा त्या शब्दाकडे नीट बघा
मूळ इंग्लिश शब्द इतका परिचित आहे की आपण त्याला जणू मराठी शब्दच समजू लागलो आहोत Happy

एलकुंचवार यांचं भाषण ऐकल्यामुळे कानशा शब्द माहीत आहे. त्यांनी अशा आविर्भावात सांगितलं आहे की जणू संपूर्ण ग्रामीण विदर्भात हा शब्द वापरतात. असो. शब्द छान आहे.

धन्यवाद.
कालपासून उत्सुकता लागून राहिली होती.
मोबाईल एकदा मनात आलेलं. पण ग्रामीण वैदर्भीय शब्द त्यामुळे तो फार जुना असेल असं वाटलं.

Happy
कानशा !
खरे म्हणजे नजरशा किंवा आंखशा म्हणायला पाहिजे मोबाईलला!
कानाला लावून फार कमी वापरल्या जातो हल्ली...!!

बहुतेक फक्त छोटा नोकिया बाजारात असण्याच्या काळात तो प्रघात पडला असावा Happy
तेव्हा तो लोकांच्या कानाला चिकटून असायचा !

+१ आणि त्यानंतर
एखाद्याचा नोकिया होणे हा वाक्प्रचार मराठीत आला !

कमठ =
१. बांबू
२. कासव
* कमठ = बांबू >>>> तीरकमटा= धनुष्य (विशेषतः कळकाचे किंवा शिंगाचे).

समस्या, आपत्ती, कटकट, अडचण, अडथळा अडचण, आक्षेप, दोष, विकार, अपाय आणि दुखापत
या सर्व शब्दांमध्ये एक समान सूत्र आहे आणि ते म्हणजे . . .
. .
. .
. .
. .
या सर्वांसाठी इंग्लिशमध्ये प्रॉब्लेम असे म्हणता येते!

प्रॉब्लेम म्हणता येते 👍

हिमदुग्ध

आज एका लेखात आईसक्रीमला “हिमदुग्ध” लिहिलेले वाचले. फारच ओढूनताणून केलेले वाटले. हसू आले.

खाण्यापिण्याच्या पदार्थां साठी असे ठोकून कोंबून घडवलेले शब्द रसभंग करतात, पूर्णत: निष्प्रयोज्य कृती.

* हिमदुग्ध” ओढूनताणून
>>> +१
तरी हे बरे ! याहून एक ऐकलेला भारी टिंगलखोर शब्द म्हणजे :
हिमदुग्धशर्करावगुंठीतगोलगट्टू ! Proud

( जसे रेल्वे सिग्नल संदर्भात अग्नीरथगमनागमनलोहताम्रपट्टीका हा एकेकाळी बनवला होता त्याप्रमाणे).

Lol
"जा सिमरन जा, जी ले अपनी जिंदगी" - या दृष्यात ट्रेनसंदर्भात जर हा संवाद 'जा सिमरन जा, नाहीतर अग्नीरथगमनागमनलोहताम्रपट्टीका सुटेल' असा असता तर तो म्हणेपर्यंत पिक्चर संपला असता.

हिमदुग्ध >> शी! आइस्क्रीम खाण्यातली सगळी मजाच जाईल हा शब्द वापरला तर. दुसरा तो लांबलचक शब्द म्हणेपर्यंत आइस्क्रीम वितळेल आणि "तीर्थरूप आईस" खावे लागेल.

Pages