पारोमा
मन मनास उमगत नाही आधार कसा शोधावा, स्वप्नातील पदर धुक्याचा हातास कसा लागावा?..
पारोमा १९८५ सालचा बंगाली भाषेतील national film award विजेता चित्रपट. या चित्रपटाच्या कथा आणि दिग्दर्शना ( कथा आणि दिग्दर्शन अपर्णा सेन ) इतकीच प्रभावी आहे यातील “पारोमा” या स्त्रीची व्यक्तिरेखा . “पारोमा” हि केवळ एक कर्तव्यदक्ष सून, प्रेमळ आई किंवा आपल्या पतीची साथ देणारी सहचारिणी नाही तर या घरंदाज स्त्रीत असणारे अनेक पैलू उलगडून दाखवणाऱ्या स्त्रीत्वाचे ते मानसिक आंदोलन आहे.
आज (दि. 14 ऑगस्ट 2020) "शकुंतला देवी" हा अतिशय छान चित्रपट पहिला. गिनीज बुक ऑफ वर्ड रेकॉर्ड्स मध्ये शकुंतला देवींची नोंद आहे आणि त्यांना ह्यूमन कॉम्प्युटर म्हणून ओळखले जायचे. (मृत्यू: 2013).
शकुंतला देवींचे कठीण गणिती आकडेमोड सोपे करून सांगणारी आणि सुपर मेमरी संदर्भातली पुस्तके मी लहानपणी वाचली होती पण त्यांचे आयुष्य खूपच वादळी आणि गुंतागुंतीचे होते हे चित्रपट बघितल्यावर कळते.
मला ह्या हिंदी चित्रपटांतील हिरोंचं काही कळतच नाही. एरवी चारचौघांसारखं आयुष्य न जगता हिरोगिरी करत असतात (अमोल पालेकर प्रभृती काही सन्मान्य अपवाद वगळता), तेव्हा 'चार लोक काय म्हणतील' ह्याचा विचार करणं ह्याला ते अजिबात म्हणजे अजिबात तुच्छ लेखतात. पण नंतर त्यांना ते चार लोक आठवतात. बरं, हिरोच्या वागण्यावर काहीतरी शेरेबाजी करण्याचा जन्मसिद्ध अधिकार असलेल्या त्या लोकांना एक सामूहिक नाव आपल्या चित्रपटसृष्टीने दिले आहे, ते म्हणजे 'दुनियावाले'. काही वेळा त्यांना 'जगवाले' असंही म्हणतात. तर हे दुनियावाले किंवा जगवाले जे कुणी असतील, ते कायम आपल्याला जज करत असतात असं जजमेंट हिरो लोक पास करतात.
परीक्षण - Scam 1992: The Harshad Mehta Story
अलीकडच्या काळात वेब सिरिज म्हणजे अतिरंजित कथा, अति भडक मारामारी, आणि अति भडक दृश्ये असे समीकरण बनले होते. पण या सगळ्यांना छेद देणारी नवीन वेब सिरिज म्हणजे SCAM 1992 आली आहे. IMdB या संकेतस्थळा वर ९.५ मानांकन असलेली एकमेव भारतीय वेब सिरिज आहे. त्यामुळे ही सिरिज बघायचीच असे ठरवले.
खेळावर आधारित चित्रपटात रोमांच पूर्ण, खेळातील चढ उतार, भावनिकदृष्ट्या पणाला लागलेली शक्ती आणि युक्ती, दोन खेळाडू मधील संघर्ष आणि खेळ प्रशिक्षण यावर असल्याने चित्रपट आपल्याला अतिशय भावतात आणि कथा जवळची वाटते. खेळावर आधारित चित्रपटात सांघिक भावना कशी निर्माण होते. एखादा खेळाडू महान बनण्यासाठी किती कष्ट करतो किंवा संघर्ष करतो असे दाखवतात. विविध खेळावर आज पर्यंत भरपूर चित्रपट आले आहेत. खेळावर आधारित माझे आवडते दोन चित्रपट ‘Mircle’ आणि ‘चक दे इंडिया’ आहेत. हे दोन्ही चित्रपट परत-परत जरी बघितले तरी प्रेरणा मिळते.
Marley & Me मुव्ही पाहिलाय? २००८ साली रिलीज झालेला हा मुव्ही पाहिला नसाल तर जरूर पहा. ज्यांच्या घरी कुत्रा आहे किंवा ज्यांना तो घरी असावा असे वाटते अशा सर्वांनी तर हा चित्रपट नक्की पहिला पाहिजे.
इतिहासातील राजे वा राण्या यांच्यावरचे सगळे चित्रपट एकत्र केले तर हे सिद्ध होते की पुढच्या २००-३०० वर्षांत भारतावर जी परकीय आक्रमणे झाली त्याबद्दल त्या त्या चरित्रनायकाला सगळी कल्पना होती. मुघलांची रणनीती, ब्रिटिशांचे कारस्थान, भारतातील सगळे राजे एक झाले तर वगैरे वगैरे. पण प्रत्येक वेळेस "इतर" राजांना ते समजले नाही. म्हणून देश पारतंत्र्यात गेला.
आर्टिकल १५ चित्रपट आणि हाथरस
आर्टिकल १५ चा रिव्यू माबो वर वाचला
त्यातले एक वाक्य परत टाकावेसे वाटते "यापुढे सिक्स पॅक वाले , 10 गुंडांना लोळवणारे , कुत्तों का झुंड कितना भी बड़ा हो उनके लिए एक शेर ही काफी होता है , आता माझी सटकली - असले नाटकी संवाद असलेले पोलीस पडद्यावर कधीही बघवणार नाहीत
यात मुख्य नायकाने कोणाला चापट पण मारलेली नाहीये..."
प्रसिद्ध अमेरिकी नियतकालिक ई-स्क्वायरच्या १९९८ सालच्या एका अंकात आलेल्या ‘Can You Say … Hero?’ या मुखपृष्ठकथेवर आधारलेला गेल्या वर्षी आलेला हा चित्रपट. सत्य घटनांवर आधारित. फ्रेड रॉजर्स या अमेरिकी टीव्ही सेलिब्रेटीभोवती केन्द्रित.
अनेकांसाठी त्या अवाजाच्या आठवणी वेगवेगळ्या असतील पण माझी त्या आवाजाशी पहिली ओळख म्हणजे...
आsssजा शाम होने आयी...
आपल्याकडे एक जीप असावी, एक लेदर जॅकेट असावे, आपली एक 'सुमन' असावी, ती आपल्याच कॉलनीत रहात असावी, ईंग्लिश बोलून आपल्याला तिला ईंप्रेस करता यावे, आणि संध्याकाळी फिरायला घेऊन जाण्यासाठी आपण तिच्या घराखाली आपल्या जीपचा हॉर्न वाजवत साद घालावी तिच्या विनवण्या कराव्यात ...अहाहा काय ते सुखस्वप्न...