निसर्गाच्या गप्पा (भाग २३)

हो हो देते. सकाळी वर्षू(नील) चा फोन आला होता. तीही हेच म्हणाली. देते थोड्या वेळात.
ठांकू शांकली.

हॅपी बड्डे मानुषी तै
डोक्यावरचे केस कापसासारखे होऊ देत
(आमची आजी ह आशिर्वाद द्यायची. त्यामागे म्हणे ३ आशिर्वाद लपलेत.
१) सगळे केस पांढरे शुभ्र होईपर्यंत जग.
२) नॉर्मली अजारपणातच डोक्याचे केस जातात. टक्कल पडतं. तेंव्हा कापसासारखे म्हणजे दाट रहोत म्हातारपणापर्यंत म्हणजे ते कधीच न गळोत. म्हणजे निरोगी म्हातारपण येवो.
साआणि तिसरा आठवत नाही पण काहीतरी मऊसूत रहाण्याबद्दल होतं)

अरे वा मानुषी... वाढदिवसाच्या हार्दिक शुभेच्छा... आणि मॅडमनी प्रेझेंटेशनही केले?? मज्जाय..

हल्ली मी फेबुवर फिरकत नाही त्यामुळे हे असले महत्वाचे अपडेट्स्स मिस होतात.

जागु, तु गोव्याला जातेय्स?? मज्जा कर गं.. अंजली चितळेला फोन कर. ती आली नाही इथे बरेच दिवस

सर्वांना धन्यवाद.
जागू ...अगं काल झाला गोव्याचा विषय मीटिंगमधे. पण नाही जाणार आहोत आम्ही. गोवा खूप वेळा झालंय एक तर आणि नवरोबांची सी.ए. कॉनफरन्सही गोव्यातच असते आणि त्यातही काही दुसर्‍या कमिटमेन्ट्स आहेत. नाहीतर झाली असती गं आपली भेट.

हो गं जागू ...नक्की भेटू!
हे दिनेशने मला मेल करून पाठवलेले स्पष्टीकरण

"हिवाळ्यात सुर्यप्रकाश कमी मिळणार हे झाडांना माहित असते. त्यामूळे मेपलसारखी झाडे पानातील साखर
खोडात परत घेतात. म्हणून खोडात गोड रस तयार होतो व आपल्याला मेपल सिरप मिळते.
तशीही पाने झाडावर राहिली तर त्यावर बर्फ पडणार तो साचून राहणार. तो पेलायची क्षमता त्या झाडांच्या
पानात नाही. पानांना श्वासोच्छवास करता येणार नाही, म्हणून पानांचा उपयोग नाही. त्यापेक्षा तोवर
तयार झालेली साखर साठवून ठेवलेली बरी, असे झाड विचार करते.

स्प्रिंगमधे तपमान हळू हळू वाढायला सुरवात होते, तशी झाडाला जाग येते. पण त्यावेळी उन्हाळा थोडा वेळ्च
असणार आहे याची झाडाला कल्पना असते. शिवाय आधी तयार केलेली साखर झाडाच्या खोडात असतेच.
त्यामूळे फुले येण्यासाठी जी साखर एरवी पाने तयार करतात, त्याची वाट बघायची गरज नसते.

त्यामूळे असलेली साखर वापरून थेट फुलेच तयार होतात. फुलांपैकी जे महत्वाचे अवयव असतात, म्हणजे
स्त्रीकेसर, पुंकेसर, बीजकोष ते महत्वाचे. पाकळ्या म्हणजे रुप बदललेली पानेच असतात. अशी फुले तयार करून
झाड पुढच्या पिढीची आधी सोय करून ठेवते. तेच झाडाचे महत्वाचे काम असते. ते एकदा झाले कि पाने तयार
करून पुढच्या मोसमाची तयारी करता येते.

हा खरे तर मोठा विषय आहे. तूम्हाला पत्रकार निळू दामले याचे माणूस आणि झाड हे पुस्तक मिळाले तर
अवश्य बघा. त्यात हे सर्व छान विस्ताराने आणि सोप्या भाषेत लिहिलेले आहे."

मानुषी, वाढ्दिवसाच्या शुभेच्छा !! आणि प्रेझेंटेशन बद्दल अभिनंदन.

वरचे स्पष्टीकरण ही आवडले.

हा मेपल सिरप लैच भारी लागतो. मी वॉलमार्टच्या साईटवर शोधला. वरिजीनल ऑर्गॅनिक मेपल सिरप २२० डोलर्सला असल्याने मग आम्ही २० डॉलर्सच्या एका मेपल सिरप फ्लेवर्ड साखरेच्या पाण्याची निवड केली आणि पंकजला तो आणायला सांगितला. आता अधुनमधुन केक, लोफ वगैरे प्रकार करुन त्यावर हे फ्लेवर्ड पाणी ओततो आणि फ्लेवर्ड पाणी इतके झक्कास तर वरिजीनल सिरप कित्ती झक्कास असेल याच्या कल्पनेत विहार करायला लागतो.

साधना, या मेपलची झाडे आपल्याकडे उत्तरेकडे असणार. तिथे मिळायला हवा होता.
या झाडाच्या खोडाला भोक पाडले कि साखरपाणी पाझरते ते आटवले कि मेपल सिरप मिळतो. अर्थात त्याला
छान स्वाद असतो.

आपल्याकडे उंबराच्या झाडातूनही असे गोड पाणी पाझरते कधी कधी.. त्यावर प्रयोग करायला हवा. हे उंबराचे पाणी पुर्वी गौर ( ताप ) आल्यावर देत असत.

आता सांगायला हरकत नाही.. मानुषी भेटल्यावर मला नलिनी म्हणाली होती, अरे दादा माझ्याएवढी मुलगी आहे त्यांना.. मी अवाक.. तिला म्हणालो, तूझ्याएवढी कशी असेल ? त्या तर लहान आहेत.

विहीर खोदताना, उंबराचे झाड जवळपास असावे, असा एक निकष असतोच.

दिनेश, उत्तरेत आहेत मेपलची झाडे. मी श्रीनगरला पाहिलेले एक झाड. आणि बहुतेक कारगीललाही पाहिलेले. मेपलची झाडे पाहिली नसली तरी यश चोप्रांच्या चित्रपटांमध्ये मेपलची पाने पाहिलीत ना.. त्यावरुनच झाडे ओळखली. पण आपल्याकडे त्याचा रस काढण्याची कल्पना अजुन तरी बहुतेक नाहीय.

उंबराच्या झाडात पाणी असते. खरेतर उंबर हा स्वतःच बरेचदा पाण्याच्या शेजारी असतो. जिथे उंबर तिथे आजुबाजुला पाणी असतेच असते.

माझ्या गावी घराच्या बाजुला एक उंबराचे झाड आहे जे मी अगदी बालपणापासुन पाहतेय. एकदा गावी गेलेले तर कोणीतरी त्या झाडाची एक मोठी फांदी तोडलेली. त्या तोडलेल्या जागेतुन ८-१० दिवस अर्धवट नळ चालु राहावा तसे पाणी गळत होते.

मानुषीताई happy birthday. खूप खूप शुभेच्छा. एन्जॉय.

एकदम सह्ही स्पष्टीकरण दा! खूप आवडलं!! आता ते 'माणूस आणि झाड' पुस्तक वाचणं मस्ट आहे!
मी अवाक.. तिला म्हणालो, तूझ्याएवढी कशी असेल ? त्या तर लहान आहेत.>>>

'पाय टाकुनी जळात बसला असला औदुंबर!!'................ ही कविता पण!!

दिनेश माझ्या कोणत्या (दुर)गुणावरून मी लहान वाटले होते?

मानुषी, वाढदिवसाच्या हार्दिक शुभेच्छा व अभिनंदन! दिनेशदांनी दिलेली नेहमीप्रमाणे इंटरेस्टिंग! परवा सायलीची भेट झाली... यम्मी पुडाची/सांबार वडी घेऊन आली होती. मि. च्या तब्येतीत खूप छान सुधारणा आहे. ती निगकर्सना खूप मिस करतेय...
२ जा. ला बापू महाजन -अनिल अवचट गप्पा असा सेतू - अ काॅन्शस पॅरेंट फोरमतर्फ घेतोय. माझा प्रश्न विचारण्या इतका अभ्यास नाही पण तुमच्या प्रश्नांचे स्वागत...

हो साधना, तेच पाणी औषधी म्हणून वापरतात.
एक मजा म्हणजे उंबरातला मध ( खरे तर साखरपाणी ) मधमाश्यंना मिळत नाही. कारण लौकिक अर्थाने त्याला फुले नसतात. पण काही किटकांचा प्रतिकार करण्यासाठी उंबराचे झाड एक चिक तयार करते. तो झाडावरच रबरासारखा सुकतो. ( रबराचे झाडही याच कूळातले ) त्यासाठी मात्र मधमाश्या येतात.

कधी कधी उंबराच्या खोडावरूनच पाणी वहात गेल्याच्या खुणा असतात. ते पाणी त्या झाडातूनच पाझरते. ते गोड असते. माकडे मजेने चाटतात ते.

उंबराच्या झाडाची आणखी ( किंवा त्या वर्गातल्या सगळ्याच ) एक खासियत म्हणजे त्यांच्या फळण्याचा निश्चित असा ऋतू नसतो. ज्या काळात जंगलातील कुठल्याच झाडावर फळे नसतात त्या काळात पक्ष्या प्राण्यांच्या पोटाची काळजी हे झाड घेते. या झाडांना वर्षातून दोन तीनदादेखील बहर येऊ शकतो. कारण त्यांचे फलन घडवून आणणार्‍या किटकांचा आयूष्यकाल कमी असतो.

खरं तर उंबराच्या झाडाबाबत लिहिण्यासारखे खुप आहे, माझ्या त्या लेखातही सगळे देता आले नाही.

मानुषी, मला आपले सगळे माझ्यापेक्षा लहानच वाटतात. घरात मी सगळ्यात लहान. मला कुणीही दादा म्हणत नाही. ते सुख फक्त मायबोलीवर मिळते.

सायलीची वाट बघतोय आम्ही मंजू.. आणि अवचटांना प्रश्न विचारावे लागत नाहीत, ते बोलतात तेच ऐकत रहावेसे वाटते.

बापू - अवचट यांचा प्रोग्रॅम कुठे आहे? पुण्यात असेल तर वेळ, तारीख, ठिकाण सांगणार का?
दा म्हणजे एन्सायक्लोपिडीयाच आहेत!!

मी नीट वाचलंच नाही... २ जाने लिहिलंय हं तुम्ही! बापूंना प्लँट्स अँड इंजिनियरिंग बद्दल विचारा... थक्क होऊन दहाही बोटं तोंडात घातली जातील अशा खूप विलक्षण माहितीचा खजिना आपल्याला ऐकायला मिळेल. शक्य झालं तर हा प्रोग्रॅम रेकॉर्ड करून यू ट्यूब वर टाकून लिंक देता आली तर बघा प्लीज......

नाही शांकली पुण्यात नाही नागपूरात बुटी हाॅल रामदासपेठ

रेकाॅर्ड नेहमीच करतो, शब्दांकनही करतो.. युट्युब टाकता येईल ..

मानुषी, मला आपले सगळे माझ्यापेक्षा लहानच वाटतात.>>>>>>. ओक्के!
सर्वांना धन्यवाद!

मानुषी, वाढदिवसाच्या अनेकानेक आणि हार्दिक शुभेच्छा !!
आणि प्रेझेंटेशनबद्दल मनापासून अभिनंदन.