एक पुरुष म्हणून तुमची सामाजिक जबाबदारी काय असावी?

माझा एक अनुभव मी शेअर करतिय.सांताक्रुझहुन बेलापुरला जाणार्‍या बसचा प्रवास होता स्त्रीयांच्या सिटवर जागा न मिळाल्या मुळे मागे एका सिटवर मी बसले शेजारी एक मुलगा येऊन बसला शेजारीच असल्यामुळे दंडाला पायाना थोडाफार स्पर्ष होणार हे गृहित धरुन होते.पण पोरग जरा जास्तच रेलायला लागल.हात पाय जास्तच खेटायला लागला हे हेतुपुरस्सर आहे हे लक्षात आल्यावर त्याचे मनगट मी माझ्या हातात पकडुन म्हटले बाळा तुझ्या वयाचा घरात मुलगा आहे मला निट बसजरा तुझ्या आईला पण असाच करतोस का? तो बिच्चारा एवढा वरमला की पुढच्या थांब्याला उतरुनच गेला.

इथे जर सगळेच आदर्श लोक आहेत तर या सगळ्या मुल्यशिक्षणाचा नक्की उपयोग कुणाला आहे?
सगळे लोक आरुनफिरुन तेच बोलतायात

आरुनफिरुन >> तुम्ही "बी" तिकडचे का?

मी नाही पण आमचे बरेच नातेवाइक त्या भागात आहेत, पण हे अवांतर.
माझा मुद्दा हा आहे की नक्की कोण कुणाला कसे वागायला शिकवतय?

बुमरँग, इथे आपल्याला माहिती असलेले मुद्दे घासून पुसून लखलखित करतोय.
आपल्याला हे माहिती असेल , आपण आचरणात आणतही असाल तरी आपल्या मुलांपुढे, आपल्या सहकार्‍यांपुढे ,आपल्या वरिष्ठ किंवा कनिष्ठांकडे, आपल्या मित्रमंडळात हा विषय कसा मांडावा, मुद्दे कसे स्पष्ट करावे याबद्दल इथून प्रेरणा किंवा मार्गदर्शन घेऊ शकता.
लैंगिक अपराध किंवा उघडउघड स्त्री पुरुष भेदभाव न करणारे ९० टक्केहून अधिक भारतीय पुरुष घरात तरी स्वतःला घरातल्या स्त्रीयांपेक्षा उच्च समजतात, अपमान करतात हे भारतीय समाजातले चित्र आहेच. त्यामुळे मायबोलीवरचे पुरुषही याला अपवाद असतील असे वाटत नाही.

>>> आपल्या मुलांपुढे, आपल्या सहकार्‍यांपुढे ,आपल्या वरिष्ठ किंवा कनिष्ठांकडे, आपल्या मित्रमंडळात हा विषय कसा मांडावा, मुद्दे कसे स्पष्ट करावे याबद्दल इथून प्रेरणा किंवा मार्गदर्शन घेऊ शकता.<<<

प्रतिसादातील हा भाग आवडला.

इथे जर सगळेच आदर्श लोक आहेत तर या सगळ्या मुल्यशिक्षणाचा नक्की उपयोग कुणाला आहे?
>>>>>

सगळेच आदर्श आहेत हे तुम्ही उपरोधिकपणे लिहिले असावे, पण ते योग्यच आहे.
कारण सगळेच आदर्श असणे पुढची गोष्ट, मुळात कुठलीही एखादी व्यक्तीही पुर्णपणे आदर्श नसतेच.

पण आपला आदर्शपणाकडचा प्रवास आयुष्याच्या प्रत्येक टप्प्यावर चालूच राहावा यासाठी अश्या चर्चा कामी येतात.

आता ईथे जरी एखादी व्यक्ती, चला उदाहरण म्हणून मी स्वतःलाच घेतो. जरी मी प्रत्यक्ष आयुष्यात एक वाह्यात व्यक्ती असेल पण इथे मुद्दाम पब्लिक फोरम वर आदर्शवादी पोस्ट टाकत असेल, तर याचा अर्थ मला जनाची लाज आहे. मी जसा आहे ते मी लोकांपासून लपवू पाहतोय. याचा अर्थ किमान मला मी काहीतरी चुकीचे वागतोय जे चारचौघांत कबूल करू शकत नाही ईतके तरी समजलेय. मग ही तुमची आदर्शवादाकडे प्रवास करायची सुरुवात झाली. स्वत:ची चूक समजणे. साहजिकच मग ईतरांच्या पोस्ट वाचून काय करावे हे देखील समजत जाते. काय फरक पडतो जर मी इथे प्रामाणिकपणे मी वाह्यात आहे हे कबूल करत नाही, पण यापुढे वाह्यातच बनून नाही राहिलो, थोडाजरी सुधारलो, तर ते धाग्याचे यश आहे.

धाग्याचा हेतू इथे कोणाला आरोपीच्या पिंजर्‍यात उभे करणे नसून सुधारणा करणे, बदल घडवणे असा हवा आणि तो हेतू अश्या चर्चांमधून कमी अधिक प्रमाणात साध्य होतो. मला स्वताला चार नवीन गोष्टी समजल्या. आणि साती यांनी वर म्हटल्याप्रमाणे येथील चर्चा आणि मुद्दे मी आणखी कुठेतरी मांडून त्याचा प्रसार करू शकतो.

ऋन्मेष,तुझ्या सगळ्या पोस्ट वाचन्यासारख्या आहेत.

माझ्यामते सर्वच पुरुष हे स्त्रीयांना भोगवस्तू समजतात,फारच कमी पुरुष े संवेदनशील असतात स्त्रीयांच्या बाबतीत.जगभरात हीच परीस्थीती आहे, प्रगत देशात स्त्रीयांच्या सेफ्टीचा प्रश्न जास्त गंभीर नाही ,याचे मला खालील कारण वाटते.
प्रगत देशांमध्ये जातीव्यवस्था अजिबात नाही व त्यायोगे येणारा अरेंज मॅरेजसारखा गाढव प्रकार तर अजिबातच नाही.त्यामुळे लग्नायोग्य झालेल्या तरुण तरूणींना व कुठल्याही विवाहोत्सुक व्यक्तीला आपला जोडीदार स्वतः शोधावा लागतो.त्यामुळे स्त्री पुरुषांनी एकत्र वेळ घालवने हे तीथे वाईट समजले जात नाही.स्त्रीपुरुष अपरीहार्यपणे एकत्र येतात, एकमेकांना समजून घेतात,बर्याचदा लैगिक संबंध ठेवतात.पटले जमले तर् लग्न करतात,अगदी बहूतांश प्राणी प्रजातीत प्रचलीत 'मेट सिलेक्शनची' हीच प्रक्रिया आहे,ती तिकडे फॉलो केली जाते,याऊलट.....
भारतात जातीव्यवस्था व त्यामुळे येणारा अरेंज मॅरेजसारखा गाढवप्रकार बोकाळला आहे.त्यात धर्मामुळे योनीशुचीतेचा व कौमार्याचा अतीप्रमाणात बाउ केला जातो.त्यामुळे स्त्री पुरुष एकत्र येत नाहीत,त्यांच्यात कसलीच जवळीक निर्माण होत् नाही.लग्न झालेल्या बहुतांश जणांना आपला जोडीदार पसंत नसतो.त्यामुळे खासकरुन पुरुषांना स्त्री म्हणजे अप्राप्य वस्तू वाटते.पुरुषांचा sex drive स्त्रीयांपेक्षा कीतीतरी पटीने अधीक असल्याने लैंगिकतेचे दमन झालेले असे पुरुष मग लैंगिक गुन्हे करतात.
यासाठी खालील पर्याय आहेत
१एकजिनसी समाज निर्माण करणे

२अरेंज मॅरेज हा गाढव प्रकार बंद करणे

३योनीशूचीतेच्या खुळचट कल्पनेतून समाजाने बाहेर येणे

४ स्वैराचार नव्हे पण काही प्रमाणात मुक्त लैंगिकता स्विकाराने

आहे तयारी हे करायची??नसेल तर मग अवघड आहे.

ऋन्मेष, छान लिहिले आहेस. चांगला विषय आहे धाग्याचा. काहिकाहि पोस्टस फेबु वर टाकाव्याश्या वाटताहेत. अकु यांच्याही.

ऋन्मेष, सुंदर पोस्ट ही देखील!! छान, स्पष्ट विचार आहेत तुझे!!

sarcosuchus imp... ह्यांची पोस्ट काही अंशी पटली.
पाश्चात्य देशात, तुम्ही कोणते काम करता त्यानुसार सामाजिक दर्जा ठरत नाही. आणि स्त्री-पुरूष संबंधांमधे, सामाजिक दर्जा हा factor तितकासा आड येत नाही.
उदा. एखादी उच्चशिक्षित बाई, एखाद्या हॉटेल मधील भांडी घासणार्या पुरूषाबरोबर लैंगिक संबध ठेवू शकते, लग्न न करता त्याच्या बरोबर राहू शकते. त्यामुळे त्या पुरूषाला ती अप्राप्य वाटत नाही. आणि तिला एकटीला गाठून तिचा गैरफयदा घेण्याची निकड भासत नाही. (ह्याला अपवाद असतातच. ) पण सर्वसाधारण समाज व्यवस्था खुली आहे. अशी खुली समाज व्यवस्था जेव्हा भारतीय समाजात दिसू लागेल, तेव्हा स्त्रीयांवरील अत्याचार कमी होतील असं वाटतं. तोवर कठोर कायदे आणि त्यांची कडक अंमलबजावणी ह्यावरच भिस्त ठेवायला लागणार.
पण जगात, कोणत्याही गोष्टीचे फक्त फायदे उपभोगता येत नाहीत. अशी खुली समाज व्यवस्था स्वीकारली तर त्याचे तोटेही सहन करायला लागणार. छोट्या छोट्या कारणांनी होणारे घटस्फोट, single parents चं वाढतं प्रमाण, कुटुंबाची बदलेली व्याख्या ह्या त्या समाज व्यवस्थेसोबत येणार्‍या गोष्टी पण स्वीकारायला लागतील.

sarcosuchus imp... ह्यांची पोस्ट पटली.
कौमार्याचा अतीप्रमाणात बाउ केला जातो.>>>>>>>>>

या कारणामुळे आमची आई मला व बहिणीला सायकल पण शिकु द्यायची नाही खेळात भाग घेऊ द्यायची नाही अर्थात हे त्या वेळेस कळायचे पण नाही.

si,
तुमची पोस्ट थोडीच बरोबर आहे.
पण पूर्ण नाही.
अगदी प्रेमविवाह करणारेपण , निवडीबाबत पूर्ण अधिकार मिळालेलेपण दुसर्‍या स्त्रियांबद्दल वाईट दृष्टी दाखवत नाहीत असे नाही.
एकाच जातीत्/सामाजिक उतरंडीवर असलेले पुरुष त्याच पायरीवरच्या स्त्रीवर शारिरीक्/मानसिक अत्याचार करत नाहीत असे नाही. (उलट असे अत्याचार जास्त आहेत)
कौमार्याचा बाऊ उलट भारतापेक्षा कितीतरी अधिक प्रमाणात इस्लामी देशांत केला जातो.
स्वखुशीने, लिव इन रहाणारे पुरुष देखिल स्त्रीजोडीदारावर शारिरीक्/मानसिक अत्याचार करतात.

याचे कारण आपल्या पुरुषांना पहिल्यापासूनच 'बायका' हा इन्फेरियर रेस असल्याचे शिकवलेले असते.
'बायकांसारखे रडू नकोस' 'पोरींसारखा भावूक होऊ नकोस' ' बायकांची अक्कल माहित्येय' असे उदगार वेळोवेळी ऐकलेले असतात.
त्यामुळे घरात/ जगात आपण सुपेरियर आहोत हा भाव ९९ टक्के तरी भारतीय पुरुषांच्या डोक्यात असतो.
तोही लैंगिकता/ दांभिकता यांचा मनाला स्पर्शही व्हायच्या अगोदरच्या वयात.
म्हणजे पुरुषाने बायकांपेक्षा श्रेष्ठ असणं ही 'बट नॅचरल' गोष्ट आहे असेच इथे मुलांच्या मनात ठसवले जाते.

माझ्या मते समस्त मानवजातीत बाईचं नाव सुद्धा पुरुषाचं नाव मधे असल्याशिवाय पुर्ण होऊ शकत नाही.. ते वडील असु दे किंवा नवरा...इथुनच त्या टिपीकल संस्कारांची सुरवात होते का ... की तिला जगण्यासाठी एका पुरुषाची नितांत गरज आहे.. किंवा ही गोष्ट सुद्धा हेच सांगते का... की तो महत्वाचा आहे.. आईचं नाव कुठेच येण्याची गरज नाही..

मला घर घ्यायचं होतं, एकटीने. ४ लाखांचं कर्जं होतं. पण बँकेने को-अ‍ॅप्लिकंट असल्याशिवाय देणार नाही सांगितलं. पती किंवा पिताच पाहिजे होता. आई पण नोकरीला होती पण ती ही नाही चालली. HDFC home finance चे नियम !

लोकहो,

हरतर्‍हेचे प्रयत्न करूनही हा धागा 'समानता' ह्याच विषयाकडे वळवला जात आहे ह्याकडे संबंधितांनी लक्ष द्यावे अशी विनंती! तसा तो वळवला जाताना एकांगी ताशेरे येऊ लागतात व त्यातून तमाम पुरुषजात खलनायक ठरवण्याची घाई केली जाते असा पूर्वानुभव! खूप अवघड आहे का विषयाला धरून लिहिणे?

वरच्या काही प्रतिसादांमध्ये 'पुरुषी मानसिकतेत सुधारणा झाल्यास स्त्रियांवरील लैंगीक अत्याचार कमी होतील' ह्या अर्थाचे काहीतरी आहे काय?

>>>> मला घर घ्यायचं होतं, एकटीने. ४ लाखांचं कर्जं होतं. पण बँकेने को-अ‍ॅप्लिकंट असल्याशिवाय देणार नाही सांगितलं. पती किंवा पिताच पाहिजे होता. आई पण नोकरीला होती पण ती ही नाही चालली. HDFC home finance चे नियम !<<<<<
माझ्या मते (विचारतो कोण तुझ्या मताला लिम्ब्या? ) इथे "स्त्रीमुक्ति/बंधन / पुरुषी वर्चस्व" वगैरेचा संबंध नाही.
मलाही लोन घ्यायचे होते, बॅन्केने लिम्बीलाही को अ‍ॅप्लिकाण्ट बनवायला सांगितले जेव्हा तिची कमाई "शून्य" होती, तर स्पाऊस किंवा लग्न झालेले नसल्यास पालकांपैकी कोणी असे को अ‍ॅप्लिकाण्ट म्हणून लागते.
याचे कारण निव्वळ व्यावहारिक असुन, कर्ज घेणार्‍या व्यक्तीच्या (वरील उदाहरणात मी) जर एकट्याच्याच नावाने कर्ज असेल, व ती व्यक्ति गचकली तर कर्जाची परतफेड कोण करणार, तसेच हायपोथिकेटेड प्रॉपर्टीवर नंतरचा हक्क कुणाचा असेल, जेणेकरुन कर्जफेड न झाल्यास बँकेस प्रॉपर्टीच्या ताब्या व विक्रीबाबत अधिक अडचणी येऊ नयेत इत्यादी बाबत बँकेचे इंटरेस्ट्स सुरक्षित करण्यासाठी (हीत जपण्यासाठी) वरील अटी घातल्या जातात.
उगाच याबाबतही "नवरा बायको" नात्यातील पुरुषी वर्चस्व वगैरे बाबींची शन्का घेऊ नका.
हां, आता कर्ज घेणार्‍या समलिंगी जोडप्यातील स्पाऊस(?) व्यक्तिंबाबत बँक काय करते, किंवा काय करावे, किंवा काय करेल, याबाबत मी भाश्य करू शकत नाही.

>>> त्यातून तमाम पुरुषजात खलनायक ठरवण्याची घाई केली जाते असा पूर्वानुभव! <<<<<
ते जाऊद्याहो बेफिकीरसाहेब. मुळात स्त्रीपुरुष या शब्दांऐवजी, नर मादी हे शब्द वापरले तर व जोडीने "मानव" हा देखिल मुळात एक पशूच आहे हे मान्य केल्यास बृयाच प्रश्नांची उकल होण्यास मदत होऊ शकते.
अर्थात पशू असलेला प्राणी "मानव' म्हणुन बनण्याकरता कालौघात प्राप्त परिस्थितीप्रमाणे "नरमादी" बाबतचे जे जे संकेत म्हणा वा नियम म्हणा वा ते त्या त्या काळच्या वास्तवास धरुन होत गेले हे किमानपक्षी मान्य असेल, तर सर्वस्वी "पुरुषास" दुषणे देण्याचे कारण उरणार नाही. असो. खूप गहन विषय आहे हा माझ्या मते. मला खूप विचार करावा लागेल त्यावर. तोवर तुमचे चालुद्यात.

अहो लिंबुकाका, वर त्यांनी लिहिलंय ना की पालकांपैकीही आई नोकरदार असूनही चालणार नव्हती.
पिता किंवा पतीच हवे होते म्हणून.

बघा, झाली की नाही वेगळीच चर्चा सुरू आता एच डी एफ सी कशी चूक हे ठरेल. मग पुढचे सगळे आलेच. हा विषय स्त्री व पुरुषांना सर्वांनी समान मानण्या न मानण्याबाबतचा आहे.

पती किंवा पिताच पाहिजे होता. आई पण नोकरीला होती पण ती ही नाही चालली. HDFC home finance चे नियम !>>>

एक पुरुष म्हणून तुमची सामाजिक जबाबदारी काय असावी? हा प्रश्न वरिल अनुभवास गैरलागू होतो का?

>>>>> अहो लिंबुकाका, वर त्यांनी लिहिलंय ना की पालकांपैकीही आई नोकरदार असूनही चालणार नव्हती.
पिता किंवा पतीच हवे होते म्हणून. <<<<<
बरोबर आहे तुमचे सातीताई, पण, पूर्वापार जेव्हा नियम घडले तेव्हा सहसा स्त्री कमावती नसायचि, व पालक म्हणून त्या त्या घरच्या "कर्त्या" पुरुषास जबाबदार धरले जायचे. आजही संस्कार वगैरे बाबत "बापाच्याही " नावाने शिव्या असतातच त्यातलाच प्रकार हा झाल.
मूळ कारण असे की कुठुनही का होईना, बॅन्केने दिलेल्या कर्जाबाबत कर्जदार मेल्यास कर्जफेडीची हमी "कोणती व्यक्ती' हमखास घेऊ शकेल याबाबत आहे. व हिंदु विवाह कायद्याप्रमाणे (नेमके कायदे चु.भु.द्या.घ्या.) विवाहित स्त्री नवर्‍यावर अवलंबुन असते असे गृहित धरतो, सबब बायकोने दिलेली हमी नवर्‍यास मान्य असल्याबद्दल परत आईच्या शिवाय वडिलांचीही हमी /शपथपत्र वगैरे घ्यावे लागेल, असा द्रविडि प्राणायाम करण्या ऐवजी डायरेक्ट पिताच हमीदार म्हणून मागत असतील.
वरील पोस्टकर्ती कर्जे घेण्याचे वेळेस विवाहित असेल, तर खात्रीने नवर्‍यास (स्पाऊस) हमीदार म्हणून कोअ‍ॅप्स्लिकाण्ट करुन घेतले असेल, व तिथे आईवडिलांचा संबंधच बँकेने विचारात घेतला नसेल.
पण त्याव्यतिरिक्त यास कायदेशीर पळवाटा असू शकतात जसे की नवरा असतानाही पिता व मुलगी यांचे एमोयू किंवा अ‍ॅग्रीमेंट चालुन गेले असते. अर्थात तसा सल्ला देणारा व बँकेच्या खनपटीस बसुन करवुन घेणारा वकिल मात्र हवा. असो. अधिक विषयांतर नको.

>>>> हा विषय स्त्री व पुरुषांना सर्वांनी समान मानण्या न मानण्याबाबतचा आहे. <<<<
बेफिकीरसाहेब, अहो माझ्या स्क्रिनप्रमाणे मी बरोब्बर "17 August, 2015 - 15:09" या वेळेस टाकलेली पोस्ट विषयाला धरुन व विषयास नेमक्या रुळावर आणायचा प्रयत्न करणारीच आहे, असे नै का वाटत तुम्हालाही? (ब्रुट्स यू टू च्या चालीवर वाच्ले तरी हरकत नाही)

धन्यवाद

आत्माराम इथे गल्लत होते आहे असे नाही वाटत तुम्हाला? तुम्ही बेफिकीरान्चे विधान तिथुन इथ कॉपी पेस्ट केले. पण दुसर्‍या धाग्यावर पण बेफीनी त्याचा ( नेमाडेन्च्या वाक्याचा) इन्डायरेक्टली निषेध केलेला तुम्हाला दिसला नाही का?
http://www.maayboli.com/node/44509

मी बेफीन्ची बाजू घेत नाहीये, पण निदान एक बाजू छापुन त्याचे विचीत्र अर्थ दुसर्‍याना लावता येतील आणी त्या सदस्याविषयी लोकान्चे गैरसमज होतील असे तरी निदान लिहु नका.

आणी कोणाचे दुसर्याशी वै. वाद असतील तर या धाग्यावर कृपया ते काढु नका. आपले मत मान्डा. आम्हाला वाचायला आवडेल.

>>जरी मी प्रत्यक्ष आयुष्यात एक वाह्यात व्यक्ती असेल पण इथे मुद्दाम पब्लिक फोरम वर आदर्शवादी पोस्ट टाकत असेल, तर याचा अर्थ मला जनाची लाज आहे. मी जसा आहे ते मी लोकांपासून लपवू पाहतोय. याचा अर्थ किमान मला मी काहीतरी चुकीचे वागतोय जे चारचौघांत कबूल करू शकत नाही ईतके तरी समजलेय>>

ओक्के ओक्के.... म्हणजे इथे लोकांना उपदेश देताना आपण तसेच वागतोय वगैरे नैतिक बंधन नाही का अपेक्षित? मग चालू द्या!

डबल पोस्ट