चित्रपटातील अप्रतिम पण खटकलेली गाणी

मी त्यांचा अलिकडचा अजिबात मेकअप नसलेला आणि क्रीम कलरच्या साडीतला फोटो पाहिलाय. त्यांचे फीचर्स सोबर आणि सुंदर आहेत. वयाचा आबही सांभाळलेला आहे. देव जाणे एवढा भयाण मेकअप आणि विचीत्र केशभुषा त्या काळी का केली असेल?

त्याच काळातील हा नाच बघा
नटी बी सरोजादेवी, चित्रपट ऑपेरा हाऊस.

नर्तकीपेक्षा कॅमेर्‍याच्या मुव्हमेंट्स जास्त आहेत.

सरोजा नाचकामात थोडी कमीच दिसतेय. हिच्या जागी वैजयंती असती तर एक मिनिट पाय जमिनीवर टिकले नसते तिचे.

वैजयंती व र
पद्मिनीचा हा एक अतिशय प्रसिद्ध आविष्कार बघा.
मुख्य हिरोईन पद्मिनी आहे, वैजयंतीची थोडी निगेटिव्ह भूमिका आहे. मूळ तामिळ चित्रपट, हिंदीत परत चित्रीकरण केलेय पण कमाल म्हणजे दोघीनीही अगदी तशाच स्टेप्स केल्यात. जाणकार आणि उत्साही लोकांनी दोन्हीही नृत्ये तुकड्यातुकड्यात तुलना करून हा निष्कर्ष काढलाय.

सुन्दर नृत्याविष्कार आहे तो साधना.
_____

१९४४ मधली कोरिओग्राफी

संध्या ह्या अभिनेत्रीबद्दल जरा जास्तच हाईप आहे असे वाटते. अगदी ५०-६० वर्षाचा काळ होता हे मान्य केले तरी तो "अभिनय" अत्यंत खोटा, बटबटीत होता. अनेक उत्तम, श्रवणीय गाण्यांची पडद्यावर पार वाट लावण्यात संध्याताईंचा सिंहाचा वाटा आहे.
व
त्याच काळातील अन्य सिनेमे पाहिले आणि त्यातील नट्यांचा अभिनय पाहिला तर इतका वाईट, बटबटीत, खोटा अभिनय दिसणार नाही. भयावह वेषभूषा दिसणार नाही. सीमा देव, उषा किरण, जयश्री गडकर, उमा, शोभना समर्थ ह्यांचे जुने सिनेमे पहा. हिंदीतही तेच. एकंदरीत शांताराम ह्यांचे दिग्दर्शन आणि संध्या ह्यांचा तथाकथित अभिनय हे एक डेडली समीकरण होते असेच दिसते.

अत्यन्त हिडीस हावभाव , त्या काळात तरी कोण असले भम्पक नाच करत ?

मुख्य हिरोईन रागिणी आहे, वैजयंतीची थोडी निगेटिव्ह भूमिका आहे. मूळ तामिळ चित्रपट, हिंदीत परत चित्रीकरण केलेय पण कमाल म्हणजे दोघीनीही अगदी तशाच स्टेप्स केल्यात. जाणकार आणि उत्साही लोकांनी दोन्हीही नृत्ये तुकड्यातुकड्यात तुलना करून हा निष्कर्ष काढलाय.>>

ही पद्मिनी आहे का?

चिकू, बरोवर. पद्मिनीच आहे ती.

एकसे एक आहेत विडीओज

ते गालावर काढलेले खोटे आकडे पण विनोदी दिसत कधीकधी दोन पण पाहिलेले आठवतात बहुतेक वैजयंतीमालाच्या कोणत्यातरी गाण्यात

"संध्या ह्या अभिनेत्रीबद्दल जरा जास्तच हाईप आहे असे वाटते. ...... एकंदरीत शांताराम ह्यांचे दिग्दर्शन आणि संध्या ह्यांचा तथाकथित अभिनय हे एक डेडली समीकरण होते असेच दिसते." - +१ . टोटली सहमत आहे.

१९५९ साली आलेल्या नवरंग च्या बरोबरीनं आलेले, अनाडी, कागज के फूल, पैगाम, गूंज उंठी शहनाई, सुजाता, दिल देके देखो वगैरे सिनेमे काळानुरूप आता जुने किंवा अगदी कालबाह्य सुद्धा वाटतात. राजेंद्र कुमार वगैरे मंडळी बेगडी वाटू शकतात. पण नवरंग च्या आणी संध्याच्या बटबटीतपणाची लेव्हलच निराळी आहे.

संध्याबाई आता म्हातार्‍या झाल्यावर किती अप्रतिम देखण्या दिसत आहेत.

तेव्हाही सुंदर असतीलच पण अति मेकप मुळे ते सौंदर्य बटबटीत वाटत असेल. शिवाय अतिशय ऑकवर्ड हालचाली आणि चेहर्‍यावर भावनांची अतिशयोक्ती यात गंडल्या. त्यांना म्हणे कोरिओग्राफर नसे, त्या स्वतःच आपल्या स्टेप्स ठरवत - बहुतेक अगदी आयत्यावेळी. मग दुसरं काय होणार?

मराठी सिनेमावर, नटनट्या, दिग्दर्शकांवर नाटकांचा प्रभाव असेल कदाचित त्यामुळे मराठी सिनेमातल्या हालचाली, हावभाव बरेचदा लाउड वाटतात मलातरी. अनेकदा आताच्या सिनेमातही वाटतात. सटल काही नसतं बरेचदा.

सीमा देव, उषा किरण, जयश्री गडकर, उमा, शोभना समर्थ ह्यांचे जुने सिनेमे पहा. >>> सुलोचनाही घ्या यात. हे असे अनेक सन्माननीय अपवाद आहेत याची नम्र जाणीव आहे.

त्यांना म्हणे कोरिओग्राफर नसे, त्या स्वतःच आपल्या स्टेप्स ठरवत - बहुतेक अगदी आयत्यावेळी. मग दुसरं काय होणार?>>>

राजकमलमध्ये सबकुछ शांताराम असे होते तेव्हा आणि संध्या शरणभक्त होती.

तो मेकप बाजूला काढला असता आणि नैसर्गिक अभिनय करायला लावला असता तर संध्या चांगली अभिनेत्री म्हणून नाव मिळवू शकली असती. पण तिने भक्ती स्वीकारली आणि तिच्या देवाच्या डोक्यात ज्या कल्पना होत्या त्या जशाच्या तश्या पडद्यावर चितारल्या.

काल संध्याबद्दल सहज शोधले, मधुरा जसराजचा हा एक लेख वाचायला मिळाला.

नाच बीच पण चांगला आहे.मेकअप भडक्क आहे.तोही काही पिरियड फिल्म चा पार्ट असावा.म्हणजे पिक्चर नृत्यावर म्हणून वगैरे
पण मजेशीर आहे खरोखरच. आधा है चंद्रमा मध्ये लहान मुलींच्या गॅदरिंग मेकअप सारखे गालावर लाल ठिपके आहेत(हा संध्या ताईंबद्दल डिसरिस्पेक्ट नाही.त्याकाळी ब्लॅक अँड व्हाइट च्या जमान्यातून नुकतं बाहेर आल्याने भडक मेकअप चा ट्रेंड चालू राहिला असेल.)
मुख्य म्हणजे हिरो नुसता उभा राहून बघून सौंदर्य रिपोर्ट करत असतो क्रिकेट कमेंटरी सारखे.थोडे जवळ जाऊन बोलावे,डोळ्यात प्रेम दाखवावे, मागे फिरावे ते नाही.बातमी वार्ताहरा सारखा स्थिर उभा राहून 'आता आपल्याला मागे हे हॉस्पिटल दिसते आहे.तुम्ही बघू शकता की त्यातून लोक स्वतः लंगडत चालत बाहेर येत आहेत.स्ट्रेचर नाहीत.शेजारी कुत्रे भुंकते आहे..' वगैरे वगैरे.

मुख्य म्हणजे हिरो नुसता उभा राहून बघून सौंदर्य रिपोर्ट करत असतो क्रिकेट कमेंटरी सारखे.थोडे जवळ जाऊन बोलावे,डोळ्यात प्रेम दाखवावे, मागे फिरावे ते नाही.बातमी वार्ताहरा सारखा स्थिर उभा राहून 'आता आपल्याला मागे हे हॉस्पिटल दिसते आहे.तुम्ही बघू शकता की त्यातून लोक स्वतः लंगडत चालत बाहेर येत आहेत.स्ट्रेचर नाहीत.शेजारी कुत्रे भुंकते आहे..' वगैरे वगैरे.

>>>>> अनु अगं ......

मुख्य म्हणजे हिरो नुसता उभा राहून बघून सौंदर्य रिपोर्ट करत असतो क्रिकेट कमेंटरी सारखे.थोडे जवळ जाऊन बोलावे,डोळ्यात प्रेम दाखवावे, मागे फिरावे ते नाही>>

हाहा....

ह्या चित्रपटात त्याची भूमिका थेट प्रियकराची नाही, त्याच्या कल्पनेत त्याच्या बायकोने असे दिसावे/वागावे असे त्याला वाटत असते. पण मेकपची नवी तंत्रे माहीत नसतात. त्यामुळे त्याच्या कल्पनेतील मेकप तिला फासून तो सुरक्षित अंतरावरून तिला बघत असावा. आपली कल्पना अगदीच हाताबाहेर जातेय असे वाटले तर झपकन यु टर्न मारून चुलीपाशी येऊन मसाले कुटत बसलेल्या बायकोला बघत बसावे ....

नवरंगची कथा अगदी छोटी पण गोड आहे. बायकोवर प्रेम करणारा कवी, सामान्य लोकांपेक्षा थोड्या वेगळ्या अपेक्षा असतात पण त्या बायकोला नीट सांगता येत नाहीत आणि तिलाही कळत नाहीत. म्हणून तो स्वप्नरंजनात बायकोबरोबर रमतो.

ओह म्हणजे याला हाय फाय बायको हवीय आणि ही एकदमच साधी आहे.
पण स्वप्नात तरी जरा मोकळं वागून अश्या मेकअप, चंदेरी ब्लाऊज, गालावर ब्लशर,हेअर स्टाइल केलेल्या नाचत बागडत गिरक्या घेत उद्या मारत स्वयंपाक करणाऱ्या बायकोचा हात हातात घ्यावा की नाही ☺️☺️स्वतःच्या स्वप्नात आपण सर्वात कॉन्फिडन्स वाले आणि यो असतोय.

हँ, असला हिरो म्हणजेच खरं स्वप्न! नायतर जळ्ळं हे अमोल पालेकर छाप हिरो लोक स्वप्नात हेमामालिनी जरी 'जानेमन जानेमन' करत आली तरी तिची पार विद्या सिन्हा करून टाकतात.

किस्मत नामक एका बकवास सिनेमात "कजरा मुहब्बतवाला अखियोंमे ऐसा डाला" ही कव्वाली आहे. मला हे गाणे आवडायचे. पण पडद्यावर अत्यंत भयंकर आहे. विश्वजित स्त्रीच्या वेषात आणि बबिता पुरुषाच्या वेषात. बापरे! विसरू म्हटले तरी विसरता येत नाही.
ओ पी नय्यर कसा तयार झाला ह्या सिचुएशन्ला देवास ठाऊक!

स्वप्नात हेमामालिनी जरी 'जानेमन जानेमन' करत आली तरी तिची पार विद्या सिन्हा करून टाकतात. >>>

हेमाची विद्या झाली चला मान्य आहे... पण डायरेक्ट धर्मेंद्र चा अमोल पालेकर??? ये बात कुछ हजम नही हुई...

विश्वजित स्त्रीच्या वेषात आणि बबिता पुरुषाच्या वेषात. बापरे! विसरू म्हटले तरी विसरता येत नाही.>>>>>

काय भयंकर आढळले हो तुम्हाला यात?? विश्वजित बबितापेक्षा गोड दिसतो/लाजतो/ठुमके मारतो/आणि बरेच काही... बबिता फिकी पडते की त्याच्यासमोर. त्यानंतर वि. ने कायम स्त्रीभूमिका केल्या असत्या तरी चालले असते. मी तसेही त्याला दैवाने मिळालेल्या सुंदर गाण्यांमुळे सहन करत होते. रफीच्या जागी आशाच्या आवाजात गायला असता इतकेच.

मी लहानपणी जेव्हा हा चित्रपट पाहिलाय किंवा छायागीत, चित्रहारमध्ये गाणी पाहिलीत तेव्हा त्या नाचाचे खूप कौतुक वाटायचे. होळीला न चुकता "जारे हट नटखट" लागायचं आणि ते आवडायचं.
>>
++ मस्त आहे ते गाण अजुनही मला आवडतं. आताच्या पिढीला कदाचित नाही आवडणार.

त्याच काळातील अन्य सिनेमे पाहिले आणि त्यातील नट्यांचा अभिनय पाहिला तर इतका वाईट, बटबटीत, खोटा अभिनय दिसणार नाही. भयावह वेषभूषा दिसणार नाही. >>>>>
हे मात्र मान्य आहे. संध्याताई थोड्या जास्तच भाउक होउन आणि अति मेकप करुन भुमिका सादर करत.

श्वजित स्त्रीच्या वेषात आणि बबिता पुरुषाच्या वेषात. बापरे! विसरू म्हटले तरी विसरता येत नाही.>>>
दोघेही चांगले नाचलेत. मला हे पण गाणं आवडतं पहायला आणि ऐकायला ही. बबिता करिष्माची आई थोडासा
नॉटी आणि पुरुषी पणा मला त्या दोघींत नेहेमी जाणवला.बबिताच किस्मत मधल 'आओ हुजुर तुमको' पण सही आहे (कालसापेक्ष)
विश्वजितही सुंदर नाचलाय की.

>>काय भयंकर आढळले हो तुम्हाला यात?? विश्वजित बबितापेक्षा गोड दिसतो/लाजतो/ठुमके मारतो/आणि बरेच काही
नाही आवडले आजिबात. निव्वळ गाणे ऐकून असल्या प्रकारचे असेल असे वाटले नव्हते.
बहुधा बाकीचा किस्मत सिनेमा पाहिल्यामुळे (जो अत्यंत फालतू होता) आधीच मत कलुषित झाले असेल. असो.

( हाफ टिकट मधले साधारण तसेच गाणे मला आवडते पण हे नाही.)

जाऊ द्या, तनू वेड्स मनू मधलं कजरा मुहब्बतवाला बघा आणि मूळ विसरून जा... (रिमिक्स नाही, मूळ गाणेच आहे. पण दारू प्यायलेली कंगना, स्वरा, माधवन, दिपक डोब्रियाल आहेत. )

त्याच किस्मत मधले आंखों मे कयामत के काजल गाण्यात बबिता कातिल दिसली आहे....

संध्याबद्दल चर्चा वाचुन हसू आले. मजेशीर चर्चा होती.
का माहिती नाही पण मला ती व तिचे नाच दोन्ही आवडायचे. काहीतरी असं वेगळं होतं तिच्या नाचात व दिसण्यात की जे मला आवडायचं. मातोश्रींनी पुर्वी पाहिले होते संध्याला कोणत्यातरी शुटिंगमधे. अक्षरशः साम्राज्ञी सारखी दिसत होती म्हणे.

ऐ मालिक तेरे बंदे हम किती जग प्रसिद्ध वर्ल्ड बेस्त साँग आहे. पन त्यात एक शांतारामीय टच आहे. जसे कि सर्व खोलीत बसून प्रार्थना करतात वारे येते व खिडकीचे दार एका खिडकीतच ठेवलेल्या तांब्याला आपटून टिंग टिन टिंग असा नाद येतो. जो गाण्याच्या साउंड इफेक्ट मध्ये घेतला आहे.
आता वारे किती रँडम येते व दर वेळी तसाच कसा येइल हे मला लहान पणा पासून पडलेले कोडे आहे. बघा ते गाणे. इट जस्ट कीप्स मी अवेक अ‍ॅट नाइट.

खूप मस्त गाणं आहे ते.

जलेबी मधले पल हे गाणं,