शब्दखेळ (२)

चांगली कोडी बनवायला वेळ लागतो. मी जेव्हा सुचले तेव्हा एक लिहून ठेवतो. सुरवातीला पुर्वीची आठवून दिली होती म्हणून लौकर लौकर दिली. गेल्या वेळेस ९ च दिली, दहावे चांगलेसे सुचत नव्हते.
सांगण्याचे तात्पर्य हे की चौकटीत द्यायची तर उभे आणि आडवे प्रत्येकी दहा हवेत किमान, म्हणजे एकूण २०.
फक्त १० कोडी चौकटीत नीट बसणार नाहीत.

तरी पुढल्या वेळेस बघतो वीस कोडी होत असतील तर चौकटीत देता येतील का ते.

पण चौकटीत इथे दिले तरी चौकटीचा उपयोग व्हायला सोडवणाऱ्यांना कागद पेन्सिल घेऊन ती चौकट कागदावर काढुन सोडवावे लागेल, तर त्याचा फायदा.
एवढं कोण करेल?

नाही, पण तशी सोय माबोवर देणे म्हणजे माबोचे सॉफ्टवेअर।बदलणे, ते सोपे नसावे.

>> गूढ कोडी सोपी जाण्यासाठी ती उभ्या आडव्या चौकटींत दिल्यास फायदा होतो. आता इथे तसे software नसावे.

खूपच चांगली कल्पना आहे. बसल्या बसल्या यावर थोडा शोध घेतला.

१. शब्दकोडी बनवायला मदत करणाऱ्या ऑनलाईन वेबसाइट्स आहेत. त्यांनी सोपे केले आहे. प्रत्येक ओळीत एक असे शब्द द्यायचे आणि प्रत्येक शब्दानंतर त्या ओळीत त्या शब्दासाठीची हिंट द्यायची. असे दहाबारा शब्द देऊन सबमिट केले कि कोडे बनवून मिळते ज्याची लिंक आपण शेअर करू शकतो. पण समस्या एकच आहे कि या साईट्स अद्याप इंग्लिश आणि इतर युरोपियन भाषांसाठीच मर्यादित आहेत. मराठी/हिंदी शब्द दिले तर काहीतरी विचित्र (म्हणजे अक्षर एका चौकटीत आणि काना/मात्रा/वेलांटी पुढच्या चौकटीत) प्रकार होतो. थोडक्यात, आपल्या भाषांसाठी अजून अशी साईट निदान मला तरी आढळली नाही. बनवावी लागेल.

२. गुगल शीट्स वापरून मराठी शब्दकोडी बनवता येऊ शकतात (आपण पेपर मध्ये पाहतो तशी). त्याची लिंक सर्वांशी शेअर करता येते व सोडवणाऱ्यांना ती आपापले गुगल लॉगीन वापरून किंवा न वापरता सुद्धा ती सोडवता येतील. इथे समस्या अशी आहे कि शब्दकोडी बनवणाऱ्याच्या दृष्टीने हे तसे खूप क्लिष्ट आहे. गुगल ने तसे टेम्पलेट दिलेले नाही. बनवता येते का माहिती नाही. टेक्नोसाव्ही किंवा सॉफ्टवेअर मध्ये काम करणाऱ्या व्यक्तीसाठी हे तुलनेने सोपे आहे पण वेळखाऊ आहे.

अजून काही सोपा मार्ग सापडला तर शेअर करतो.

गूढ कोडी सोपी जाण्यासाठी ती उभ्या आडव्या चौकटींत दिल्यास फायदा होतो. >>>> हे कसे काय? कळले नाही.

गूढकोड्यात दिलेल्या शोधसूत्रातील शब्द समूहांचा अर्थ लावणे (अपेक्षित शब्दाचा समानार्थी, अपेक्षित शब्दाचे वर्णन करणारे तुकडे, सरमिसळ / जोडतोड कृतीसाठी हिंट) याने उत्तर मिळते.

चौकटीतल्या कोड्यात शब्द + शोधसूत्र + छेदणार्‍या शब्दांतील सामायिक अक्षरे --- याची मदत होते.
चौकटी वापरल्या तर मग गूढकोड्यातील शब्दही असे निवडावे लागतील, ज्यात सामायिक अक्षरे असतील ?
कोडे रचायला वेळ लागेल. की मी चुकतेय समजण्यात ?

>> manogat.com वर चौकटींची मराठीत संगणकीय प्रणाली असून ती सुंदर आहे.

कुमार सर, आत्ताच मी पाहिली तिथे काही आधीच बनवलेली कोडी. खूपच छान. मला हे माहित माहित नव्हते. अशी सोय मायबोलीवर सुद्धा द्यायला हरकत नाही. पण नवीन कोडे बनवताना ते कसे बनवतात त्याबाबत मला तिथे कुठे सुविधा दिसली नाही.

>> कदाचित ते काम संपादक करत असावेत.

कदाचित हो. तसा उल्लेख आहे तिथल्या एका प्रश्नाच्या उत्तरात. अर्थात त्याला सुद्धा सात वर्षे झालीयेत.

योगायोगाने मी सुद्धा तेरा वर्षांनी आज लॉगीन झालो तिथे, ते सुद्धा या निमित्ताने

http://www.manogat.com/node/24466
नवसदस्यांना सोपे जाते. >>>>> आले लक्षात. नेहमीचे शब्दकोडे + गूढकोडे एकत्र.
पण त्याला सॉफ्टवेअर मधील जाणकार / बदल लागेल. वेमांना विचारावे लागेल हे किती सोपे / कठीण असेल तांत्रिकदृष्ट्या. सध्या आहे तेच चालू ठेवू.
व्यसनी लोकांना काय माल मिळाल्याशी मतलब.
मला (व्यक्तिशः) धडपडून उत्तर शोधायला जास्त आवडते. सोपे झाले, उत्तर हातात मिळाले की चार्म कमी होतो.

*****हिंदी गाणी गूढ कोडी******

सहा हिंदी गाणी ओळखायची आहेत.
त्या गाण्यांच्या मधल्याच कुठल्यातरी ओळींच्या शब्दांची भेळपुरी केली आहे. सगळे शब्द लागतील तितके दिलेत म्हणून कधी कधी एकापेक्षा जास्त आहेत. सगळी गाणी अत्यंत प्रसिद्ध आणि कर्णमधुर आहेत. कोडेबाज मित्रमंडळींना ध्रुव पद/गीताचे शीर्षक ओळखायचे आहे किंवा ज्या ओळीने हे गाणे प्रसिद्ध आहे ती ओळ.

उदाहरण ::

मिलनेका नहीं किसीसे उसपार इकरार
गायक मुकेश शीर्षक/ मुख्य शब्द दोन..

उसपार किसीसे मिलनेका इकरार नहीं

ही रचना आधी शोधून मगं गाण्याची मुख्य ओळख जसे ह्या "आवारा हूं" ह्या मुकेश यांच्या गाण्यातील ओळी आहेत, हे तुमचे उत्तर राहील. गायक व शीर्षकातील शब्दसंख्या दिलेली आहे.

काही हिंट व क्रमासाठी पण क्रम महत्त्वाचा नाही.
१. रफी तीनच शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे.
२. आशा पाच शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे.
३. लता तीन शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे.
४. किशोरदा चार शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे.
५. मुकेश चार शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे.
६. रफी तीन शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे.
******

यात मोहम्मद रफी यांची दोन , लताजींचे एक , आशाजींचे एक , मुकेश यांचे एक व किशोरदा यांचे एक ( रंगीत फक्त हेच ) अशी एकुण सहा गाणी आहेत. बऱ्याच जणांना गाणी पाठ असतात म्हणून हे गूढ कोडे केले आहे तर खाजवा डोके आणि करा सुरू मनात गुणगुणायला .

जीवन अनजाने हैं बाहें तू दिवाने हलचल नादान झबान किनारे जो मुस्कुराहे मची गलेमे रोले समझो जों राह में हर सायों जारजार वतन डेरा जगह पुछे का डालकर राहों बैठ समझो की समझो हम हैं में

*************

३. लता तीन शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे. -गलेमे रोले जारजार

बाहें गले में डाल के हम रो ले जारजार

लग जा गले के फिर यह हंसी रात हो न हो
शायद फिर इस जनम में मुलाकात हो न हो

लग जा गले

अस्मिता अजून थोडे सांगा कि काही..

बरोबर भरत .
लता तीन शब्द ज्याने गाणे प्रसिद्ध आहे. .. पण ते मी लग जा गले असे शीर्षक गृहीत धरले होते.

अजून मला नाही गं सांगता येणार , गाणंच येईल मगं

जार जार शब्द असलेलं दुसरं गाणं नसावं म्हणून आलं.

, तुम्हाला सगळीच कोडी चटकन सोडवता येतात.

प्रत्येक ओळीतले किती शब्द दिलेत? लग जा गलेतल्या त्या ओळीतले बाहें पण दिसले आता.
---------
कोई हमद म न रहा आहे का?
---------
एकाक्षरी शब्दांचा उपयोग नाही.

प्रत्येक ओळीतले किती शब्द दिलेत? लग जा गलेतल्या त्या ओळीतले बाहें पण दिसले आता.
---------
कोई हमद म न रहा आहे का?
---------
एकाक्षरी शब्दांचा उपयोग नाही.

भेळीतले शब्द रिपीट होणार का?
उदा -- भरतनी लतासाठी "गलेमे रोले जारजार" हे ३ उचलले.
पण भेळीत बाहे // डालकर पण आहेत ---- जे त्या गाण्यात आहेत.
मग सगळे ५ शब्द बाद झाले का?
की बाकीच्या गायकांसाठी ते ५ ही पुन्हा वापरता येतील?
की गलेमे रोले जारजार -- हे ३च बाद झाले, आता उरलेली भेळ वापरायची?

३. लग जा गले लता मंगेशकर

बाहें गलेमें डालकर हम रोले जारजार
हे बाद झाले आता उरलेले घ्या.
पुरेसे शब्द दिलेत कारवी....

1 जीवन ने मची हलचल हे शब्द
दिवाना हुआ बादल हे गाणं

चूक कुमारसर. ते नाही यात. पण कदाचित माझंच चुकले काय की.... पण तुम्ही इतर गाण्यांचे शब्द वापरले तर उरलेली गाणी नाही तयार होत.