गडावर आज धामधूम होती. पण नव्या राजाने ना नवा मुलुख जिंकला होता, ना कुणाची जयंती होती की मयंती. मग गावजेवण ठेवण्याचं कारण काय? नव्या राजाचं हल्लीच लग्न झालं होतं आणि हे त्यानंतरचं पहिलंच गावजेवण! म्हणजे आजचा स्वयंपाक रांधायची जबाबदारी नव्या सुनबाईंची हे मात्र चाणाक्ष गावकर्यांनी ओळखलं. 'नव्या सूनबाई काश्मिरच्या आहेत' राधाक्का म्हणाली. 'काश्मिरच्या नव्हे, स्पेनच्या आहेत' राधेचं बोलणं मध्येच तोडत बगूनाना म्हणाले. 'स्पेनला शिकायला होत्या, आणि काश्मिरला फिरायला टूर बरोबर गेलेल्या. आहेत आपल्या फुरसुंगी बुद्रुकच्याच, त्यांचं इन्स्टाहँडल फॉलो करणारा परश्या म्हणाला.
तो एक वाटाड्या होता. प्रवाशाला पुढचा रस्ता दाखवणं कामच होतं त्याचं. पुर्वी सठीसहामाशी हाताला काम मिळायचं, येतच कोण होतं मरायला इतक्या आडगावी.
आत्तापर्यंत ९९ जणांना त्याने वाट दाखवायचं काम केलं होतं. नियमाप्रमाणे शतक झाले की तो करार मुक्त होणार होता.
सद्गतीच्या वाटेवर नेणे हे कामच होते त्याचे. गोंधळलेल्या, घाबरलेल्या वाटसरूला या सुंदर शाश्वत वाटेची ओळख करुन द्यायला त्याला मनापासून आवडायचे. या वाटेवरचा तो एक वाटाड्याच तर होता. आणि आज तर मुक्तीचा दिवस होता. आज शतक पुर्ण होण्याचे संकेत त्याला कधीचे मिळाले होते.
२०२२ जुलैची एक सायंकाळ -
खंडाळ्याच्या घाटात मेघ मल्हारच्या नादात सरी झेलत अनिकेची विकांताची धम्माल सुरू होती. लाँग राईड वर एकट्यानेच जायला आवडायचं त्याला. मस्त धुवांधार पाऊस, पल्सर आणि एक निसर्गवेडा.
२०२२ जुलैची ती रात्र -
चिंताग्रस्त होऊन सर्वजण डॉक्टरांची प्रतीक्षा करत ओटीच्या बाहेर उभे. ऑपरेशन संपले आणि अनिकेत कोमात गेल्याचे कळल्यावर आई बाबा शून्यात हरवून बसलेले.
दोन दिवसांपूर्वी तो ममा-डॅडासोबत डोंगरामागच्या कुरणात खेळायला आला होता. त्याला इथेच थांब, असे सांगून ममा-डॅडा कुठेतरी गेले होते. दोन दिवसांपासून तो त्यांची वाट बघत होता. आताशा त्याला घराची खूप आठवण येऊ लागली होती. त्याचे छोटेसे घर, मऊ उशी, खेळणी, कपडे आठवत, त्याने आकाशाकडे बघत आवाज काढला. त्याला सपाटून भूकही लागलेली होती. पोटात खड्डा पडला होता.
रात्री काहीजण त्याच्यापुढे अन्न टाकून गेले होते.
"यक्, मी नाही शिळे खात!"
तेव्हढ्यात त्याला ओळखीचा वास आला.
उंच डोंगरावर काहीतरी हलताना दिसत होते. ममा-डॅडा आले असतील का? त्याने आनंदाने चारही पायांवर उडी मारली.
परतीला असह्य विलंब होत होता!
परत घरी जाऊ शकू यावरचा विश्वास डळमळीत होऊ लागला होता.
तांत्रिक बिघाड की मूळ डिझाईन मधला लोचा ..काही समजत नव्हते!
तऱ्हेतर्हेच्या मीमांसा आणि दोषारोप.
ती साकारत असलेलं पात्रच तसं होतं. 'रांधा वाढा उष्टी काढा...' या काळातली स्त्री तिने साकारली होती.
पोटात भुकेची आग. पण कामावरची अपार निष्ठा तिला जेवू देत नव्हती. कारण तिचीच प्रमुख भूमिका असलेला हा प्रयोग तिच्यासाठी फार महत्वाचा होता. तो यशस्वी होण्यासाठी तिने जीवापाड मेहनत घेतली होती. तिच्या अपेक्षेप्रमाणे तिला प्रेक्षागृहातून भरभरून प्रतिसादही मिळत होता.
स्वाहा
आक्रोशानं अवघा आसमंत झाकोळलेला. एक्या बाजूस ती..थिजल्या नजरेने सारं पाहत असलेली.. किती आठवत होतं. असाच आकांत पूर्वीही झालेला. तिचा सहचर होता तो..त्याच्याबरोबर निश्चयपूर्वक पावलं टाकणारी ती.. मात्र तिचा निर्धार ढ्ळला, तो सासर्याच्या आर्त विनवणीनं ! दूषणं सोसतच तिनं मळलेली वाट सोडलेली. सुभेदार आणि बाईजींच्या भक्कम पाठिंब्यानं !
आज पुन्हा मळलेल्या वाटेने चालणारी एवढी पावलं. काही तर अवघ्या सात- आठ वर्षांच्या चिमुरड्यांची ! का? इंदूरच्या सुभेदारांघरची रीत म्हणून ? मग आता आपणच पुढे व्हायला हवं ! सुभेदारांसारखं ..
नर्मदेने डोक्यावरचे लाल आलवण कानामागे खोचले, आणि बाहेर कुणी आहे का याची चाहूल घेतली.
रोजच्या कामाच्या धबडग्यात दुपार कधी सरून जाई तिला पत्ताच लागत नसे.
दोन थोरले दीर, त्यांचा परिवार, पाव्हणेरावळे ... सरदेसायांचा मोठा बारदाना होता!
या सगळ्यात तिला अगदी जवळचा वाटणारा एकच जण होता, चार वर्षांचा अनंता!
तो आजारी होता. काही खातच नव्हता. वैद्यांनी तिला बजावून सांगितलं होतं, की निदान दोन मोसंबी तरी त्याने खायलाच हवीत आज.
तिने निकराचा प्रयत्न चालवला होता आणि अनंता रडरडून खायला नकार देत होता.
"कडू तर नाही मोसंबी? का खाईना पोर..!"
अरे ए! शुंभासारखा तिला बघत काय उभा राहिलायस? असा पुढे ये आणि समोर नजरेला नजर देऊन बोल घडाघडा.
छे! पालथ्या घडावर पाणी आहे
आज दोन महिने झाले तालीम करतोय ना आपण? प्रयोग चार दिवसांवर आलाय आणि तरी एकेकाची ही तऱ्हा. तुम्हा पोरांची नाटकं बसवणं म्हणजे माझ्याच संयमाची परिक्षा आहे.
ओरडून ओरडून माझा घसा दुखला आणि प्रॉंप्टिंग करुन या वामन्याच नरडं सुजलं तरी सुधारणा नाही.
“माझा जरा छान फोटो काढून दे ना”
“जसा आहे तसाच येणार ना?”
“टोमणे मारण्यापेक्षा फोटो काढ”
“बरं! हा घे काढला”
“ईss किती जाड आलेय यात. परत काढ”
“बरं!”
“अरे हे काय? पोट विचित्र दिसतय यात.”
“आता बघ!”
“श्शी! बाई तुला नीट काढताच येत नाही फोटो. हा असा फोटो लावू मी डिपीला?”
“मग तुझा तू काढ ना सेल्फी”
“होsत्तर! सगळं मीच करते आता. घर आवरते, तुमची गिळायची सोय करते. नातेवाईकांनाही एंटरटेन मीच करते. तू फक्त मीम्स धाग्यावर पडीक रहा wfh च्या नावाखाली.”