भाषा (२) : शब्दवेध व शब्दरंग

>>> इतरांना खटकणारं काही दिसलं की विदर्भात असं असतं असं सांगायची एक पद्धत असावी

भुभुत्कार बरोबर की भु:भु:कार बरोबर?

बरोबर. पौरजन असा शब्द वाचनात आला आहे.

गजानन विजय ग्रंथामध्ये आहे हा शब्द

नगर - नागरीक
पुर - पौर /पौरजन

पुरुवंशीय राजा पोरस >> मला वाटतं पुरु या शब्दाचंच ग्रीक रूप पोरस असं झालं असावं. मूळ नाव पोरस नाही.

अलेक्झांडरचं सिकंदर किंवा अलक्षेंद्र करून आपण त्याचा वचपा काढला.

मूळ नाव पोरस नाही

+१

अलक्षेंद्र

अलक्षेंद्र करून आपण त्याचा वचपा काढला. >>>>
हर्पा+१
'सहा सोनेरी पाने' वाचलं आहे अनेक वर्षांपूर्वी. त्यात यावर विस्तृत लिहिले आहे.

तीन पुरु आहेत.
पहिला 'पुरुरवा व उर्वशी' कथेतील कुरुवंशीय सम्राट.

दुसरा त्याचाच शर्मिष्ठेपासून झालेला नातू, पुरु.
'ययाती- कांड' झाल्यावर याचा पराक्रम व त्याग बघून
यालाच हस्तिनापुराचा राजा करण्यात आले. यांचे वंशज 'पौरव' झाले आणि पौरवांचा अपभ्रंश 'कौरव' झाला. ही माहिती मात्र कुठं वाचली आठवत नाही.

तिसरा हा पोरस -पुरु.

'महापौर' हा शब्द सावरकरांनी मराठी भाषेला दिला आहे.

हो, तसंच कुमार सर.
पुरुचा कुरु आणि पौरवचे कौरव.

पुरुचा कुरु >> अच्छा! हे माहीत नव्हतं. त्याकाळीही कुठल्यातरी आनंदीबाई झाल्या असतील, ज्यांनी प चा क केला.

>>> पौरवांचा अपभ्रंश 'कौरव' झाला.
मी कुरू हा पुरूच्या वंशातला सम्राट होता असं वाचलंय. तो नोटेबल असल्यामुळे त्याचे वंशज कौरव नावाने ओळखले गेले. पुढे पंडूची मुलं कुरुवंशातलीच असूनही पांडव म्हणून ओळखली गेली तसंच.

इथे वंशावळ पाहता येईल.

अलक्षेंद्र >> हा शब्द माझा नाही. पहा - नव्वदच्या दशकात आलेली चाणक्य ही मालिका.

तो नोटेबल असल्यामुळे त्याचे वंशज >> हे शक्य आहे. कारण तशी पद्धत होती. इक्ष्वाकु कुल हे पुढे रघु कुल म्हणूनही ओळखले गेले. फक्त राम सोडून बाकी कुणाला राघव म्हटल्याचे ऐकिवात नाही. कुरू कुळातले सगळे कौरव तसे रघु कुळातले सगळे राघव असायला पाहिजेत.

वाचलं स्वाती.
मला खात्री होती कारण पुरुरवा आणि पुरुबद्द्ल वाचलं होतं आणि कुरुबद्दल वाचलं नव्हतं, पण दिसतोय कुरु.

देवयानीला दोन व शर्मिष्ठेला तीन पुत्र होते. देवयानीचा मोठा मुलगा 'यदू' त्याच्यापासून यदूवंश झाला व शर्मिष्ठेच्या 'पुरु' पासून पुरुवंश झाला.

अवांतर -
महाभारत फार गुंतागुंतीचे आहे. शेवटचा 'बायॉलॉजिकल कुरु' किंवा पूर्णपणे क्षत्रिय भीष्म होता आणि नंतर सगळे व्यासवंशीय होते, म्हणून 'स्वयंघोषित' युवराज असलेल्या दुर्योधनाने गडबडीने स्वतःला 'कौरव' आणि पंडू पुत्रांना 'पांडव' म्हणून प्रचलित केले हेही वाचले होते. आपणच खरे 'कौरव' दाखवण्यासाठी आणि हे वनात जन्मलेले कुंतीपुत्र औरस नाहीयेत हे जनमानसात बिंबावं म्हणून. राजनैतिक खेळी का काय..!

'कुरु' पुरु आपलं पुरे करते.

ते बाळाचं नाव ठेवून कानात कुरर्रर करायची प्रथा कुरूच्या नावापासूनच पडली असावी. कानात नाव सांगताना इतरांना वाटलं असेल की आत्याबाई कानात कुरर्रर करतायत.

त्या न्यायाने आपण सगळेच कौरव आहोत.

आपण सगळेच कौरव >>

आलं आलं.

त्याचं नाव रुद्रवेद असावे आणि आत्याबाई मायबोलीकर असाव्यात. त्यांनी कानात नाव सांगताना कुमार रुद्रवेदचे कुरु केले असावे.

कुमार सरांच्या धाग्यावर चक्क असले विनोद करता आहात तुम्ही, मानव
(सगळेच, ह घ्या)

एक कुऋ आहे मायबोलीवर बाकी सगळे कौरव.

वावे

वावे सॉलिड्ड!!

वावे

वावे