मुलांच्या दांडगाईने वागण्याबाबत इतर मुले, इतर पालक आणि शाळा ह्यांनी काय करावे?

त्यामुळे कधीतरी होणारे गोळीबार वगैरे घटना आणि रोजच्या आयुष्यातले शिस्त याची सरमिसळ नको !

ह्म्म अ‍ॅग्री!

अ‍ॅसिड हल्ला वगैरे घटना जनरली १०-१२ वर्षांच्या वा त्याखालील अजाणत्या वयातल्या नसून १८-२० वा त्याच्या वरच्या नादान वयातल्या असतात.
गोळीबार घटना १०-१२ वर्षांचा मुलगा करत असेल तर नक्कीच चिंतेची गोष्ट आहे, पण येस्स कधीतरी घडणार्‍या गोष्टींना पकडून चर्चा करण्यात अर्थ नाही.

ईथे चाईल्ड सायकोलॉजीचा विचार करता त्यावर इन्फ्लुअन्स टाकणारे समाजमान, राहणीमान, पॅरेंटींग, कुटुंबसंस्था वगैरे वगैरे भारत आणि अमेरिकासारख्या देशात कमालीचे भिन्न असल्याने दोन्ही चर्चा वेगळ्याच ट्रॅकच्या आहेत.

त्यापेक्षा एक मुस्काडात देणं मला जास्त सोप्पं आणि योग्य वाटतं.>>>>>>> १००%. देऊ शकत नाही हा भाग वेगळा! माझ्यासमोरच्या घरातला ३.५ वर्षांच्या मुलाला त्याच्या आईने अर्धा-एक तास आमच्या घरी ठेवले.त्यांच्या घरी पेस्टकंट्रोल होते.हा मुलगा आणि आम्ही ,एकमेकांच्या बर्‍यापैकी ओळखीचे आहोत.घरी जायचय म्हाणून हट्ट धरला.गोडीगुलाबीने समजावले ,पण मानेना. कॅल्क्युलटर दोन हाताने दाबायला लागला.कॅल्सी काढून घेतला,तर ह्या मुलाने मोठ्यांदा ओरडायला सुरुवात केली ती १५-२० मिनिटे चालू होती.माझे हात शिवशिवत होते.पण एकदोनदा सांगितले की नको ओरडू.शेवटी म्हटले तुला ओरडायचं आहे ना ,ओरड .तुझ्या ममीचं काम झाल्यावर ती येईल त्यावेळी दार उघडणार.त्यानंतर ह्या बाळ्याने टीपॉयवरचे सगळे पेपर्स पायाने
लाथाडून हॉल भर केले.कधी कार्ट घरी जातेय असं झालेलं.

बेफिकिर, ११:२९ च्या पोस्टला अनुमोदन. परफेक्ट लिहिलय एकदम.

त्यापेक्षा एक मुस्काडात देणं मला जास्त सोप्पं वाटतं >> अगदी अगदी. पण अजिबात योग्य वाटत नाही, पण तो मुद्दा नाहीच्चे.
एकदा शेजाऱ्याने एक पोपटाचा पिंजरा दिला, त्या पोपटाला मी गेली १० वर्षे ओळखतो, तो पण माझ्या कडे बघून मिठू मिठू करतोय १० वर्षे. तो आला तर आमच्या घरी आरती चाललेली, छान झांजा टाळ्यांच्या गजरात, धूप दीप लावून. होमाच्या तुपाचा मंगल सुवास दरवळत होता. हा जोरजोरात पिंजऱ्यात फडफड करतोय आणि किंचाळतोय, नैवेद्याचा वरण भात दिला, नाही तर वडापाव मधली मिरची दिली पण काही नाही. ह्याचा आपला आक्रोश चालूच. म्हटलं डोळ्यात धूर जात असेल तर भूतदयेने याच्या डोळ्यावर एक ग्लास पाणी सुद्धा मारले. पण ढिम्म. भिरकावून द्यावसं वाटत होतं अगदी, पण काय करणार?

एकदा एका बाईनी माझं दार जोरात लावलं, म्हटलं इतकं जोरात लावतेय ना म्हणजे उघडायला नको असेल. मी बिलकुल उघडलं नाही दार. ही जीव वरखाली केल्यासारखी बटण दाबतेय, फोन लावतेय पण सिग्नल कसला यायला.. दारावर धक्के मारून झाले, आरडा ओरडा करून झाला, उड्या मारून झाल्या, वरच्या पंख्याला लोम्बकाळून त्यावरची जळमट खाऊन झाली. मला अस्सा राग आलाना.. एक मुस्कटात ठेवून द्यावी वाटत होती. हिने बटण दाबून दाबून ४ बटनं तोडली सुद्धा, मग म्हटलं बास झालं. उघडलं मी माझं (लिफ्टच) दार. कधी एकदा ही कार्टी घरी जातेय असं झालेलं.

इथे वाचलेल्या व्रात्य मुलांचे कटकटीची किस्से खरच तापदायक आहेत.
उपाय सुचवण्याची पात्रता आणि तिथला अनुभव दोन्ही नाहीत माझ्याकडे. आईबाबांचा धाक नाही, पोलिसांची/सिस्टिमची कसलीच भिती नाही असं चित्र मायनॉरिटीत असावं अशी सदिच्छा. नाहीतर सगळं फारच निराशाजनक वाटतय एकूण

अमितव, मुक्तपीठतला किस्सा वाटतोय.

रिया, दोन उपाय सांगते. एक इथे, अमेरिकन मैत्रीणीने केला आहे आणि परफेक्ट उपयोगी पडला आहे. --- ओळखीच्यात किंवा नात्यात कुणी पोलिस खात्यात असेल असेल तर त्यांना सगळी केस सांगून केवळ "समज" द्यायला यायला सांगायचं. ती त्रासदायक मुलगी, तिचे दोघेही पालक, आणि विटनेस असलेली मुलगी, तिचे पालक आणि सोसायटीतली इतर चिल्लीपिल्ली सगळ्यांसमोर हा प्रसंग घडवून आणायचा.

दुसरा उपाय ही माझी कल्पना आहे. एखादा वकील गाठून त्याच्याकडुन लीगल नोटीस लिहून घ्यायची की आत्ता ही वॉर्निंग समजा, पण परत असं केलं तर पोलीसात तक्रार नोंदवू वगैरे. कोर्टात अशी कामं करायला पायलीचे पन्नास वकील मिळतात थोड्याशा फी वर.

आई बापं नाही बधले तरी लहान मुलं पोलीसांच्या वॉर्निंगला नक्की घाबरतील. आणि दुसर्‍या उपायात आई-बापं चिंतेत पडतील.

गुड लक!

हाहाहा शुगोल तुला आणि तुझ्या अमेरिकन मैत्रिणीला लगे रहो मुन्नाभाई बघण्याची गरज आहे.

रिया, गांधीगिरी वापरायची हीच वेळ! रोज त्यांच्या दाराशी रांगोळी काढ आणि फेसबुकवर किंवा twitter अपडेटस टाक एखादा आरजे गाठ आणि तुझ्या आंदोलनाची माहिती त्याला रेडियोवर द्यायला सांग. सेलिब्रिटी होशील लवकरच. (विनोद सोडून दे, पण झालेल्या मनस्तापापायी स्वतःला एक आईसक्रीम दे )

सिरीयसली, रांगोळी पुसणारी मुले अजिबात आवडत नाहीत. मुलांनी इतरांना ओरडणे, मारणे इ मी समजून घेवू शकते पण रांगोळी पुसणे किंवा बेल वाजवून पळून जायचं इ. म्हणजे त्रिवार येडचापपणा आहे. खोड्या कशा कराव्या ह्याचा मी क्लास घ्यायला हवा.

सीमंतीनी, तुझ्या बोलण्याचा रोख समजला नाही. मला कसलीही गरज नाही. मी एक सुदैवी पालक आहे की माझ्या मुलांनी एकही तक्रार घरी आणली नाही की असा प्रसंग त्यांच्या बाबतीत घडला नाही. मी लिहीलेला प्रसंग प्रत्यक्ष घडलेला व मी पाहिलेला आहे.
तो आलेला पोलिसही इतका छान होता की पाल़कांना समज दिल्यावर तो मुलांशी पण त्यांना समजेल असं बोलून जाताना त्यांना एकएक कँडी देऊन गेला.

यावरुन सहज आठवलं म्हणुन सांगते. इथल्या मिड्लस्कूल मध्ये ( सहावीत), एक दिवस पोलिसाचं लेक्चर असतं. क्राईम म्हणजे काय, मुलांच्या संदर्भातल्या कुठल्या क्राईमला काय काय शिक्षा होऊ शकते, थ्रेट म्हणजे काय त्याच्या लेवल्स कोणत्या वगैरे. हे सगळं खूप खेळीमेळीत चालतं. मुलांनी मला घरी येऊन त्या पोलिसानी टाकलेले जोक्स वगैरे सांगितले होते.

शेवटी कुणाला कोणता उपाय सोपा वाटेल त्यानी तो करावा असंच माझं म्हणणं आहे. मला योग्य वाटतं ते इतरांनाही वाटावं असा माझा आग्रह अजिबात नाही.

तू जे लिहिले आहेस त्याला अनुमोदन म्हणून लगे रहो बघ असे लिहले आहे. त्यात चुकीचे वागणाऱ्याला एमबॅरॅस करा असे मुन्नाभाई सुचवतो. तू जे उपाय सुचवलेस त्यात भीतीपेक्षा जास्त एमबॅरॅसमेंट आहे म्हणून. (बाकी तुला कसलीही गरज नाही हे मान्य करते.)

अमेरीका आणी भारता बाहेरील देश यान्ची गोष्टच वेगळी आहे. या देशान्मध्ये एटिकेट्स व मॅनर्स नीट शिकवले जातात आणी अन्गी बाणवले जातात. त्याचीच भारतात कमतरता आहे. दुसर्याला काही मते असतात, अधिकार असतात, प्रायव्हसी असते हेच मूळात आमच्या भारतीयाना पटत नाही. दुसर्‍याच्या अधिकारावर, वै. आयुष्यावर आक्रमण करणे, त्याला सळो की पळो करुन ह्यातच मजा वाटते.

जर लहापणापासुनच मुलाना योग्य पद्धतीने सन्स्कार केले तर ही वेळ येणारच नाही. पण हे लोक घरातल्या ज्येष्ठाना आणी ज्येष्ठ ह्याना, असे एकमेकानाच टारगेट करत असतील तर मुलाना पण तेच वळण लागते.

खोट वाटेल पण आमच्या कॉलनीत वर आधीच्या पोस्टमध्ये उल्लेख केलेल्या मुलान्ची आई त्या मुलाना खाली पार्किन्गमध्ये शी-शू करता बसवायची. शेवटी माझे सासरे ओरडले आणी पार त्यानी त्यान्ची खरडपट्टी काढली तेव्हा त्यान्चे हे चाळे बन्द झाले. कुठेही थुन्कणे, सिगरेट न विझवता फेकणे. असे प्रकार त्या मुलान्च्या बापाने केले तेव्हा पण माझे सासरे सोडले तर कुणी बाकी सभासद बोलले नाही. पण त्या माणसाला त्याची लाज वाटली आणी त्याने माफी मागीतली. मुलान्समोर पालक असे वागत असतील तर मुलान्वर काय सन्स्कार होणार?

रिया शक्य झाल्यास मिटीन्गमध्ये हा मुद्दा मान्ड. त्या मुलीचे परत रान्गोळी पुसतानाचे फोटो काढुन मिटीन्गमध्ये सर्वाना दाखव. मुद्दा रान्गोळीचा नाहीये फक्त तर दुसर्‍याच्या अधिकारावर त्याच्या आवडी वर अतीक्रमणाचा आहे.

maitreyee | 27 October, 2014 - 19:18>> हा प्रतिसाद खूप आवडला आणि पटला. (स्वतःच्या/दुसर्‍याच्या) मुलाला मारण्यापेक्षा त्याला शाळेत/डे केअर मध्ये मुलांनी न बोलणे व वेगळे बसवणे त्याचे कारण तू नीट वागत नाहीस त्यामुळे कोणालाच तुझ्याशी बोलावेसे वाटत नाही तू नीट वाग तुझ्याशी सगळे छान वागतील असे त्याला समजेल असे समजून सांगणे, पालक, पाल्यांचे काऊन्सेलिंग सेशन्स पेरेंट मीटलाच घेणे याने नक्की फरक पडेल. शेजार्‍यांच्या त्रासासाठी साध्या वेशातील पोलीसकाकांनी समजून सांगितले तरी पुरेसे आहे, फक्त पालकांना वठणीवर आणायला मुलाला पुढे फूस देऊ नये म्हणून.

आणखी १ मुद्दा.... मलाही राहून राहून प्रश्न पडतो एकाच वयोगटाची मुले पण वागण्यात जमीन अस्मानाचा फरक असतो... एवढंच कशाला जर आपण म्हणत असू की आई वडील तसेच वागत असतील, नातेवाईक, आजूबाजूचे तसे वागत असतील तर एकाच घरातील भावंडांच्या स्वभावात खूप फरक असतो. एक भावंड खूप उपद्व्यापी आणि दुसरा शांत समंजस! हे नक्की कशामुळे असावं?

maitreyee | 27 October, 2014 - 19:18>> हा प्रतिसाद खूप आवडला आणि पटला.
>>
+१

शुगोल, पहिला उपाय करणार आहोत पण त्या आधी काही पायर्‍या आहेत.
काल आशूने सुचवल्याप्रमाणे सोसायटीबोर्डवर किस्सा टाकलेला आहे.
आता पुढे याचे रुपांतर नोटीसीमधे होईल
मनीला धीर दिलाय की आम्ही तिला आता पोलिसांमधे देणार आहोत तेंव्हा तू घाबरू नकोस फायनली मनी हसली
मिटींगमधे मुद्दा मांडला जाईल. हे कुटुंब आणखी विविध मार्गाने आम्हा सगळ्या सोसायटीवाल्यांना त्रास देतंच. कचरा खाली टाकणं, खरकटं बिल्डींग शेजारी टाकणे, पाणी नसताना नळ चालू ठेवून बाहेर फिरायला जाणं (पाणी आलं की पाण्याची नासडी) त्यामुळे या मुद्यांसोबत हा मुद्दाही उचलणार आहोत.
त्यानंतर पुढची स्टेप तुम्ही सुचवलेला उपाय १ आणि त्यानंतर उपाय २
बघुयात काय होतंय.

सीमंतीनी >> गांधीगिरी मला जमत नाही आणि आवडत त्याहुनही नाही
तसही हे लाथोंके भूत आहेत बातोंसे मानेंगे नही. खुपदा शांतपणे समजावून झालंय त्यांना

कोकणस्थ, रीया, बेफीकीर +१००

रिया, त्या मुलांचे व आयांचे वर्णन वाचून ते चुपचाप राहतील असे वाटत नाही. नोटीस फाडणे, खाडाखोड करणे, तुझ्याबद्दलही काहीबाही लिहायला कमी करणार नाहीत. तेव्हा सावध रहा, लक्ष ठेव आणि पुढे काय करशील तेही ठरवून ठेव. बेस्ट लक तुला.

.

आशू, ती मुलगी लहान आहे त्यामुळे असले प्रकार नाही करणार. तिच्या आईचं काही सांगता येत नाही.

सोसायटीबोर्डवर किस्सा निनावी म्हणून टाकलाय.
नोटीस मी नाही लावणार तर सोसायटीच्या कमिटीतर्फे लावले एजाईल.

प्रॉब्लेम हा आहे की आमच्या सोसायटी कमिटीला या 'बायकांच्या' प्रॉब्लेम्स मधे इंटरेस्ट नाहीये
पण आता मनीचे बाबा कमिटीमधे आहेत तेंव्हा आम्हाला साथ द्यायला तयार झालेत.

आणखी १ मुद्दा.... मलाही राहून राहून प्रश्न पडतो एकाच वयोगटाची मुले पण वागण्यात जमीन अस्मानाचा फरक असतो... एवढंच कशाला जर आपण म्हणत असू की आई वडील तसेच वागत असतील, नातेवाईक, आजूबाजूचे तसे वागत असतील तर एकाच घरातील भावंडांच्या स्वभावात खूप फरक असतो. एक भावंड खूप उपद्व्यापी आणि दुसरा शांत समंजस! हे नक्की कशामुळे असावं?>>>>>>>

जीन्स, ड्रीमगर्ल जीन्स. जीन्स मध्येच असतात हे सर्व गुण्/अवगुण. त्यातल्या अवगुणांना दाबुन ठेवणारी शीस्त नसली की मग उफाळुन येतात.
धाक असणे हाच एक उपाय आहे.

रीया नी सांगीतलेल्या मुलाने किंवा मुलीने मोठे होउन खूनासारखे गुन्हे केले तरी आश्चर्य वाटणार नाही.

आता बाल तुरुंगाची गरज निर्माण झाली आहे.

.

जगात सर्व प्रकारचे दाखले आणि उदाहरणे असतात, त्यामुळे सरसकटीकरण शक्य होत नाही. >> पटलंच!!

मुलांच्या दांडगाईने वागण्याबाबत इतर मुले, शाळा आणी इतर पालक ह्यांनी काय करावे? >>> काहीच करू नये , आपल्या मुलांना शिस्त लावाण्यात वेळ खर्ची घालावा, इतरांचे त्यांचे ते बघून घेतील, नाहीतर फुकटचा मनस्ताप हा एकूण निष्कर्ष निघतोय

काहीच करू नये , आपल्या मुलांना शिस्त लावाण्यात वेळ खर्ची घालावा, इतरांचे त्यांचे ते बघून घेतील, नाहीतर फुकटचा मनस्ताप हा एकूण निष्कर्ष निघतोय

>>>>>>>>>>
जर असा निष्कर्ष निघत असेल तर एक डाव अशीही चर्चा करून बघू..

जर आपला मुलगाच लोकांच्या दारातील रांगोळ्या पुसत असेल तर अश्यावेळी पालक म्हणून आपण काय भुमिका घ्यायची. नक्कीच लोकांच्या दारातल्या रांगोळ्या पुसून ये जा राजा असे आपण तर आपल्या पाल्याला सांगितले नसणार. पण मुलगा तर करतोय, आणि आपण करू नको असे प्रेमाने एकदा सांगूनही त्याने ऐकले नाहीच तर मग काय करायचे? ..... धपाटे, बाथरूममध्ये कोंडणे, उपाशी ठेवणे की आणखी काही?

ऋन्मेष तू धन्य आहेस रे बाबा. अरे वळण, सन्स्कार नावाची काही चीज असते की नाही? समजा माझ्या मुलीने असे काही केले तर मी नक्कीच तिला रागवेन, समोरच्याला सॉरी म्हणेन आणी मुलीला रान्गोळी कशी काढतात ते दाखवेन किन्वा काढायला लावेन. ( माझी मुलगी सुदैवाने तशी गुणी असल्याने ती दुसर्‍याचे नुकसान करण्याचे रिटे उद्योग करीत नाही, तिचे वय आता ७ आहे).

आपला तो बाब्या आणी दुसर्‍याचे ते कार्टे या उक्तीवर माझा विश्वास नाही. आपला पण बाब्याच असावा आणी दुसर्‍याचा पण बाब्याच. तसे गुण अन्गी बाळगावयाला शिकवणे काय वाईट आहे ? आपल्या चूकीने समोरच्याला त्रास होत असेल तर आपण स्वतः आणी आपल्या मुलाना सुधरायला नको का? की झान्जा वाजवुन एकच गात बसायचे? हम नही सुधरेन्गे? कमाल आहे!

मायबोलीचा अर्णब पुरस्कार द्यायचा आहे, कोणी आहे का?

मायबोलीचा अर्णब

धपाटे, बाथरूममध्ये कोंडणे, उपाशी ठेवणे की आणखी काही? >>>>>>>

मुलांचे विशेषाधिकार काढून घेणे हा एक शिक्षेचा चांगला प्रकार असू शकतो. जसे कि खेळणे काढून घेणे, TV वरचा त्याचा आवडता कार्यक्रम न पाहू देणे. आयीसक्रीम, चोकलेट न देणे, ई.
अमेरिकन TV शो मध्ये 'grounded' नावाचा प्रकार ऐकलाय. पण तो नेमका काय आहे व किती परिणामकारक आहे माहित नाही.