रेल्वेमंत्र्यांकडून महाराष्ट्राच्या अपेक्षा: आपल्या सूचना व सल्ले. "विनंती स्वीकरली आहे"

Shri Suresh Prabhu,
Honourable Railway Minister,
Government of India,
New Delhi.

Sir,

Congratulations on being appointed the Railway Minister, Sir!
I had opened a page on a Marathi social networking site about what changes will people like to see in the operations of Indian Railways. Many netizens have contributed and submitted their ideas, suggestions and demands too.
if you permit, I will send this suggestions and demand to you by email.

Wishing you all the success in your new endeavor,

Thanking you,
Yours faithfully,

x
-----------------------------------------------------------------------------------

माननीय श्री. सुरेश प्रभू,
केंद्रीय रेल्वे मंत्री,
भारत सरकार,
नवी दिल्ली.

महोदय,

भारताचे रेल्वेमंत्री म्हणून आपली नियुक्ती झाल्याबद्दल हार्दिक अभिनंदन!

एका मराठी संकेतस्थळावर भारतीय रेल्वेच्या कारभारात आपल्याला कोणकोणते बदल पाहायला आवडतील असा विषय आम्ही चर्चेला घेतला होता. त्यात अनेक सदस्यांनी भाग घेऊन आपल्या कल्पना, सूचना व मागण्याही नोंदवल्या आहेत.

त्या सर्व सुचना आणि मागण्या आपल्या अवलोकनार्थ व विचारार्थ पाठवल्यास चालतील काय ?

आपल्या या नव्या कार्यात आपणास यश मिळो या शुभेच्छा!

आपला विश्वासू

x

माननीय श्री. सुरेश प्रभू,
केंद्रीय रेल्वे मंत्री,
भारत सरकार,
नवी दिल्ली.

महोदय,

दिनांक 6 डिसेंबर 2014 चे माझे इमेल व त्याला आपण 13 डिसेंबर 2014 रोजी दिलेले उत्तर यांना अनुसरून www.maayboli.com या संकेतस्थळावर झालेल्या चर्चेतील निवडक मुद्दे आपल्या विचारार्थ पाठवीत आहे.

आपल्या सोयीसाठी हे इ-पत्र मराठी व इंग्रजीतून word documents च्या रूपात संलग्न केले आहे.

आपणास आपल्या कार्यातील यशासाठी तसेच नवीन वर्षासाठी शुभेच्छा!

आपला विश्वासू

या सर्व सूचना मायबोली www.maayboli.com या संकेतस्थळावर झालेल्या चर्चेतून एकत्र केल्या आहेत. या संकेतस्थळाचे सभासद जगभर विखुरलेले आहेत.

सर्वसाधारण सूचना :

ऋग्वेद :

१. तिकिट आरक्षण :- लांब पल्ल्याच्या गाड्यांची तिकिटे current counter वरून गाडी सुटण्याच्या वेळेच्या अर्धा तास आधीपर्यंत विकत घेण्याची सोय अलीकडेच रद्द केली गेली आहे, ती पुन्हा सुरू करून तशी माहिती प्रवाशांपर्यंत पोचवावी. यात प्रवाशांची सुविधा साधली जाईल व तिकिटांच्या काळाबाजारासही आळा बसेल.

२. आयआरसीटीसीमध्ये रेल्वे रिझर्वेशन पेमेंटच्यावेळी नेट बँकिंग, डेबिटकार्ड या ठिकाणी ’भारतीय स्टेट बँक’ , ’देना बँक’ इत्यादींसारख्या राष्ट्रीकृत बँकांचा पर्याय उपलब्ध नसतो. त्याऐवजी ‘आयसीआयसीआय’, ’ कोटक महिंद्रा बँक’ यांसारख्या खासगी क्षेत्रातील बँकांचे पर्याय जास्त असतात. त्यामुळे लोकांना खाजगी बँकांतूनच व्यवहार करावा लागतो. ऑनलाईन रिझर्वेशनकरिता सगळ्या राष्ट्रीकृत बँकांचा समावेश करावा.

भरत मयेकर

३. नवीन प्रकल्पांचा सपाट लावण्याऐवजी वर्षानुवर्षे प्रलंबित असलेले प्रकल्प प्राधान्याने मार्गी लावावेत.

४. रेल्वे स्थानकांवरील जागेचा व्यवासायिक उपयोग करून रेल्वेचे उत्पन्न वाढवण्याचे सूतोवाच पूर्वीच्या एका अर्थसंकल्पांमध्ये झाले होते. त्याची अंमलबजावणी व्हावी.

५. रेल्वे स्थानकांवरील स्वच्छतागृहांची स्थिती सुधारायची निकडीची गरज आहे.

कुमार१

६. सर्व गाड्यांमध्ये मध्ये जैविक शौचालये हवीत.

७ . गाडीतले जेवण चांगल्या प्रतीचे असावे सध्या 'शताब्दी' मधले देखील जेवण खराब प्रतीचे आहे.

८. फलाटावरील (येणार्‍या गाडीचे डबे थांबण्याचे स्थान दाखवणारे) इंडिकेटर्सवर अचूक माहिती दिसायला हवी.

९. पूर्वी बिगर-वातानुकूलित प्रथम वर्गाचे डबे असायचे. तसा एखादा तरी पुन्हा सुरू करावा. आपल्याकडे बारा महिने 'एसी' ची गरज नसते.

जयंत फाटक -

१०. प्रत्येक राज्यात, अगदी स्टेशन मास्तर पर्यंत, त्या-त्या राज्याचे रहिवासीच कर्मचारी असावेत; स्थानिक समस्यांची जाण त्यांना अधिक असल्याने त्यांच्याकडून योग्य ती माहिती मिळेल.

११. शक्य तिथे रेल्वेला समांतर रस्ते बांधणी (अर्थात बंदिस्त : समाजकंटकांचा उपद्रव होऊ नये म्हणून ) करावी. रेल्वे-अपघात झाला, तर रस्ते नसल्याने , अपघात स्थळी पोहोचण्याचा वेळ वाढतो आणि त्यामुळे अपघातातील मृत्यूदर वाढण्याची शक्यता असते.

१२. रेल्वे परिसरातील फेरीवाल्यांना हटवावे.

१३. तिकीट-तपासनीसांची संख्या वाढवावी आणि मुख्यतः चालत्या गाडीत तिकीट तपासनीस, सुरक्षा अधिकार्‍यांसह ठेवावे . (फिरते तपासनीस असल्याने, मुद्दाम डूख ठेवून हल्ला करणार्‍यांचा त्रास कमी होऊ शकतो.)

मनीष

१४. प्रत्येक स्टेशनवर प्रत्येक फलाटावर येणार्‍या गाड्यांचे वेळापत्रक दाखविणार्‍या स्क्रीन्स असाव्यात.

१५. फ़लाटांची संख्या जागेअभावी वाढवणे शक्य नसेल तर बहुमजली स्टेशन करून प्रवाशांची सोय करावी.

१६. सर्व आंतरराष्ट्रीय विमानतळांपासून (कमीतकमी मुंबई, चेन्नई, दिल्ली, कोलकाता, हैदराबाद, बेंगळूरू) जवळच्या शहरांना आणि सिटी सेंटरला जायला ट्रेन्स चालू कराव्यात.

१७. सर्व मोठ्या रेल्वेस्टेशन्सवर योग्य दरात बहुमजली आणि सुरक्षित कार तसेच दुचाकी वाहनांच्या पार्किंगची वेगवेगळी सोय. यात लाँग टर्म आणि शॉर्ट टर्म पार्किंग असले पाहिजेत.

हीरा

१८ भारतातल्या प्रत्येक स्टेशनला वृद्ध-महिला-बालके यांना सोयीचे असे पुरेसे उंच आणि पुरेसे लांब फलाट असलेच पाहिजेत. फलाटांची उंची हा जीवघेणा विषय झाला आहे.

मुंबई उपनगरी रेल्वेसंबंधी सूचना :

ऋग्वेद :

१. मुंबईतील उपनगरी गाड्यांमधील गर्दी विभागणे:-

मुंबईच्या उपनगरी गाड्यांचे डबे आतून लांब पल्ल्याच्या गाड्यांप्रमाणेच आतून जोडले जावेत. यामुळे टोकाला असलेल्या डब्यांमधली अधिक गर्दी गाडी सुरू झाल्यावर विभागली जाऊ शकेल. महिलांसाठीचे व प्रथमवर्गाचे डबे दोन टोकांना ठेवून उरलेले साधारण डबे मध्ये घेऊन आतून जोडावेत. सगळे नऊ डबे जोडता येत नसतील तर तीन-तीनच्या गटांत ते जोडता येतील.

२. इंटरनेटद्वारे मासिक पासेस आणि तिकिटः-

मुंबई उपनगरी सेवेसाठी स्वतंत्र संकेतस्थळ निर्माण करून त्यावरून तिकिटे/पास काढायची व ती स्वत:च प्रिंट करायची सोय द्यावी. यामुळे प्रवाशांचा तिकिटांच्या रांगेतला वेळ वाचेल, तिकिटघरांसमोरच्या रांगा कमी होतील, रेल्वेचा छपाईचा खर्च कमी होईल. सध्याची पाससाठीची सुविधा किचकट आहे. कारण पास घरी आल्यानंतरच तो वापरला जाऊ शकतो. त्याऐवजी जर प्रिंट काढुन अथवा मोबाईल स्क्रिन वर घेउन वापरण्यास सुविधा द्यावी. यासाठी बारकोडचा वापर करता येईल. बारकोडसोबत निओकोडचाही वापर करता येईल, ज्यात पास काढल्याची तारीख व सुरुवातीच्या व शेवटच्या स्थानकाची माहिती नोंदवली जाईल. तिकीट तपासनीस मोबाईलचा वापर करून हे बारकोड/निओकोड तपासू शकतील. हीच पद्धत तिकिटांसाठीही वापरता येईल. (हे लिहून होईतो मोबाईल ऍप सुरू केलेत, त्याबद्दल आभार आणि अभिनंदन) (हे लिहून होईतो मोबाईल ऍप सुरू झाल्याचे वाचले. त्याबद्दल आभार आणि अभिनंदन) )

३. कल्याण स्थानकावर लोकल गाड्यांची योजना बरेचदा चुकीची होते. उदा. १-२-३ फलाटावर कर्जत मार्गाची लोकल आली तर ती जाताना कसारावरून येणार्‍या लोकलला मधे थांबवावे लागते. तसेच ४-५-७ फलाटावर कसारा मार्गाची लोकल आली तर ती जाताना कर्जतवरून येणार्‍या लोकलला थांबवावे लागते. यात वेळेचा अपव्यय तर होतोच, वर प्रवाशांनाही फलाट बदलून जाताना त्रास होतो. त्याऐवजी फ़लाट क्रमांक १-२-३ केवळ कसारा (अप आणि डाउन दोन्ही) लोकलसाठी तर ४-५-६ हे फ़क्त कर्जत (अप आणि डाउन) लोकलसाठी ठेवता येतील. असेच प्रकार अन्य काही स्थानकांवरही होत असण्याची शक्यता आहे.

४. मध्य रेल्वेवर गाड्या येण्याच्या वेळापत्रकानुसारच्या वेळा, तसेच गाडी लागण्याचा ठरलेला किंवा घोषणा केलेला प्लाटफ़ॉर्म नियमितपणे पाळला जात नाही. यामुळे प्रवाशांना अनेकदा फ़लाटावर थांबण्याऐवजी नाइलाजाने पुलावर थांबणे भाग पडते. गाड्या वेळेवर येणे किंवा ठरलेल्या फ़लाटावर लागणे यात तांत्रिक अडचणी येत असल्या, तरी किमान त्यासंबंधीची माहिती इन्डिकेटर्स व उद्घोषणांद्वारे प्रवाशांपर्यंत पोचवल्यास पुलांवरची अनावश्यक व धोकादायक गर्दी कमी होईल. प्रवाशांना शेवटच्या क्षणी धावाधाव करावी लागणार नाही. तसेच पुलांची संख्या वाढवून फ़लाटांच्या टोकाला असलेल्या पुलांच्या जोडीने मधोमधही पूल व जिने असावेत.

भरत मयेकर

५. रेल्वे स्थानकांना जोडून केलेले आकाशमार्ग (स्काय वॉक्स) , भुयारी मार्ग (सबवेज) यांचा वापर बहुसंख्य प्रवासी करत नाहीत , त्यामुळे ते भलत्याच कामांसाठी वापरले जातात, तिथे घाणीचे साम्राज्य होते तसेच मेंटेनन्सही नीट होत नाही. या गोष्टी बजेटशी संबंधित नाहीत. पण रेल्वे, मनपा आणि प्रवासी यांनी एकत्र येऊन यावर उपाय शोधणे गरजेचे आहे.

हीरा

६. मुंबईतील रेल्वेच्या फलाटांची उंची, लांबी वाढवण्याचे काम प्राधान्याने करायला हवे.

७. दक्षिण मुंबईतून पश्चिम रेल्वेवर कोणताही नवा रेलमार्ग सुरू करू नये. कुलाबा-सीप्झ मेट्रो तसेच विरार-चर्चगेट एलेवेटेड मार्गाचा पुनर्विचार करावा. कारण आता दक्षिण मुंबईतील लोकसंख्या आणि उद्योग झपाट्याने कमी होत आहेत. चर्चगेटहून सुटलेल्या लोकलगाड्यांना दादरनंतरच खरी गर्दी होते. त्यामुळे कुलाबा-दादर पट्ट्यासाठी नव्या कॉरिडॉरची; तेही अत्यंत खर्चिक अशा एसी उन्नत आणि भुयारी मार्गाची भविष्यात आवश्यकता राहाणार नाही. त्याऐवजी पूर्व-पश्चिम जोडमार्ग बांधावे.

८. ठाणे- बोरिवली/अंधेरी लोकल हवीच हवी. सध्याच अंधेरी-घाटकोपर मेट्रो रेलला खूप गर्दी असते. अंधेरी स्टेशनवर गर्दीच्यावेळी ट्रेन सोडून द्यावी लागते. हा मार्ग लवकरच अपुरा ठरणार हे नक्की. तेव्हा आतापासूनच ठाणे-बोरिवली मार्ग विचारात घ्यावा. ह्या मार्गावर (घोडबंदर रोड मार्गे) भरपूर प्रवासी वाहतूक चालते. शिवाय बोरिवली-विरार मार्गावरचा ताणही ठाणे-बोरिवली मार्गामुळे थोडाफार कमी होईल.

नवीन रेल्वे मार्गांसाठीच्या मागण्या

हीरा

१. मुंबई-पुणे आणि मुंबई-नासिक मार्ग चौपदरी करावा.

२. पुणे-नासिक थेट रेल्वे असावी. पुण्यात लोकल रेल्वे हवीच.

३. उत्तर महाराष्ट्र रेल्वेजाळ्याच्या बाबतीत फारच कमनशिबी आहे. मुंबई-नागपूर एक आडवा महारेलमार्ग अपुरा आहे.

४. खेडोपाडी लोकांना दळणवळणाची स्वस्त आणि जलद साधने हवी आहेत. नवे रेल मार्ग आणि विद्यमान मार्गांवर अधिक वारंवारिता हवी आहे.. आज कोंकण मार्गावर इतकी गर्दी असते की आरंभबिंदूवरच गाडीत शिरताना अपघात झालेले आहेत. वर्धा-नागपूर मार्गावर सकाळी लोकांना कामधंद्यासाठी नागपूर गाठायचे असते तेव्हा आरक्षित डब्यांत लोक मेंढरांसारखे घुसतात. बसलेल्या लोकांना जबरदस्तीने सरकायला लावून एका बाकावर चारचार पाचपाच लोक दाटीवाटीने बसतात.

५. मराठवाड्यातले एक थोर पत्रकार, समाजसुधारक आणि स्वातंत्र्यसैनिक कै. सुधाकरराव डोईफोडे यांच्या रेल्वेसंघर्षसमितीने बर्‍याच सूचना आणि त्यांचा पाठपुरावा केला होता. त्यांच्या नांदेड विभाग दक्षिणमध्य रेल्वेतून काढून मध्य रेल्वेला जोडावा या आणि इतर अनेक सूचनांवर कार्यवाही व्हावी. या समितीवर मराठवाड्यातील नामवंतांनी मौलिक काम केले आहे. नुसत्या सूचनाच नव्हेत तर कार्यवाहीतल्या अडचणी, फायदेतोटे, प्रोजेक्ट-रिपोर्ट यांसकट अनेक बारीकसारीक गोष्टी- ज्याला ग्राउंडवर्क म्हणता येईल अशा, आधीच अस्तित्वात आहेत. या आयत्या अभ्यासाचा आतातरी वापर व्हावा.

मनीष

६. पुणे ते कोल्हापूर दुपदरीकरण आणी विद्युतीकरण.

७. पुणे - कोल्हापूर इंटरसिटी एक्सप्रेस (चेअरकारवाली, दिवसाला कमीत कमी एक)

८. सांगली - कोल्हापूर इंटरसिटी ट्रेन्स (चेअर कार्सवाल्या)

नितीनचंद्र

९. लोणावळा ते पुणे चौपदरी रेल्वे मार्ग मंजुर झालेला असल्यास लवकरात लवकर प्रत्यक्षात आणावे आणि त्याच्यावर लोकलची वारंवारता वाढवावी जेणेकरुन रस्त्यांवरचा ताण कमी होईल

-सुशांत-

१० बीड - नगर - कल्याण रेल्वे.

Srd

११. कल्याण-डोंबिवली-दिवा -ऐरोली-तुर्भे असा रेल्वेमार्ग फास्ट लाईनकडून कित्येकवर्षे असूनदेखील तो सुरू केला गेलेला नाही . कृपया तो लवकरात लवकर सुरू करावा.

१२. नाशिक मनमाडला जाण्यायेण्याकरिता तपोवन पंचवटीव्यक्तिरिक्त आणखी गाड्या असाव्यात. सगळे डबे जनरल असतील तरी हरकत नाही. युपीबिहारच्या गाड्यांना ठाण्याच्या अलिकडूनच प्रचंड गर्दी होत असते. त्यामुळे त्यापुढच्या स्थानकांवरून लोकांना बराच त्रास सहन करावा लागतो.

इब्लिस

१३. उत्तर महाराष्ट्र अर्थात धुळे व नंदुरबार जिल्हा, तसेच जळगावचे अमळनेर, चोपडा हे तालुके येथून दररोज किमान १००-१२५ लक्झरी बसेस भरून मुंबई व तितक्याच पुण्याला जात असतात. धुळ्याहून मुंबईसाठी फक्त दोन बोग्या आहेत, ज्या चाळीसगावहून अमृतसर एक्स्प्रेसला लागतात व पहाटे साडेतीन-चारला कुर्ल्याला पोहोचतात. तेथून निघणारी गाडी रात्री साडेबाराला निघते. असे असूनही या बोगीत गच्च गर्दी असते. तेथून गाडी सुरू केली तर किमान एक रेल्वेभरून प्रवासी रोज मिळतील व त्यातले निम्मे एसीचे तिकिट काढणारे असतील. तसेच मनमाड - धुळे - इंदूर रेल्वेलाईन देखील लवकर सुरू करावी

बेफीकिर

१४ सिकंदराबाद सुपरफास्ट एक्स्प्रेसला पुणे - हैदराबाद प्रवास करण्यास पुणे-हैदराबाद व्होल्वोपेक्षा अधिक वेळ का लागतो याची कारणे कृपया तपासावीत आणि योग्य कारवाई करावी

पिल्या

१५ मराठवाड्यात रेल्वेचे जाळे विस्तारावे.

निवांत पाटील

१६ कोल्हापूर - मिरज दुपदरी मार्ग.

१७ बेळ्गाव - कोल्हापूर - कराड नवीन मार्ग.

१८ कोल्हापूर - रत्नागिरी नवीन मार्ग.

या तीन मार्गांवर प्रवासी संख्या लक्षात घेऊन मार्ग काढण्यात यावा.

प्रथम म्हात्रे

१९ खूप वर्षे रखडलेला पनवेल -अलिबाग मार्ग सुरू व्हावा आणि पनवेल - रोहा दुपदरी करावा

भाऊ नमसकर

२० सध्या, दक्षिण विदर्भ हा पश्चिम महाराष्ट्राशी रेल्वेने थेट जोडलेला नाही ( नागपूर मार्गेच वाहतूक होते). या प्रस्तावानुसार महाराष्ट्रात पूर्व- पश्चिम अशी थेट रेल्वे सेवा उपलब्ध होईल व चंद्रपूर, गडचिरोली या अविकसित जिल्ह्यांचा विकासाचा मार्ग बर्‍याच प्रमाणात खुला होईल. रेल्वेमंत्र्यानी या सर्व प्रस्तावांवर व त्यावरील कार्यवाहीवर नजर टाकणं हितावह होईल.

नंदिनी

२१ मंगलोर- बंगलोर आणि बंगलोर चेन्नै असा रेल्वेमार्ग उपलब्ध असताना मंगलोरवरून ट्रेन अख्खा केरळ आणि अर्धा तमिळनाडू फिरत दक्षिण भारतभ्रमण का करते हा अनाकलनीय प्रश्न आहे. तीच गोष्ट गोवा चेन्नै ट्रेन रूट. ही ट्रेन चेन्नै-तमिळनाडू- केरळ-कोस्टल कर्नाटका करत गोव्याला जाते त्यापेक्षा चेन्नै बंगलोर-कर्नाटक-बेळगांव असा रूट का घेत नाही?

डॉ. मंदार देशमुख

२२. मनमाड-मुदखेड विद्युतीकरण आणि दुहेरीकरण.

२३ वर्धा-यवतमाळ-नांदेड-लातूर-पंढरपूर हा नवा लोहमार्ग.

मायबोलीकरांच्या आलेल्या मागण्या आणि सल्ले यांचे विस्तृतीकरण आणि संकलन करुन श्री. सुरेश प्रभु यांना ईमेल केला आहे. तसेच रजिस्टर पत्र देखील पाठवण्यात आलेले आहे.

सर्व प्रतिसादकर्त्यांनी केलेल्या सहकार्याबद्दल आभार मानतो.

धन्यवाद

सर्वांचे मागण्या सल्ले समाविष्ट करण्याचा प्रयत्न केलेला आहे.
कुणाचे काही राहिले असल्यास क्षमस्व.

धन्यवाद

अ‍ॅडमिन यांना धागा बंद केला तरी चालेल.