पीपली लाइव्ह आणि सिंपली सुसाईड.

हा बीबी बन्द कसा नाही झाला अजुन ?
मुट्यांनी 'पीपली' बघे पर्यंत चालु ठेवणार का हा विषयाशी संबंध नसणार्‍या निरर्थक पोस्ट्स चा बीबी ?

पीपली लाइव्ह वर बिझिनेस स्टँडर्ड वृत्तपत्रात आलेला लेख.
http://www.business-standard.com/india/news/peepli-like-us/405230/

पालथ्या घड्यावर पाणि घालणे बंद करा आता...

इथे लिहिणे किंवा लिन्क देणे, हे सगळ्यांसाठी आहे, कोणत्या का निमित्ताने आपल्याही ज्ञानात भर!

परवाच IBN-लोकमतवर याच विषयावर चर्चा झाली. चर्चेत चित्रपट समिक्षक हेमंत देसाई ('बाबूमोशाय' या नावाने लेख लिहतात), चित्रपट निर्माते-दिग्दर्शक-अभिनेते गिरिश कुलकर्णी, किशोर कदम व 'विदर्भ जन-आंदोलन समितीचे प्रणेता किशोर तिवारी यांचा सहभाग होता.

या बाफ वर झालेल्या चर्चेप्रमाणेच तिकडे पण चर्चा झाली. हेमंत देसाईंनी चित्रपटाचे समर्थन करित यात शेतकर्‍यांची थट्टा उडविली नाही हा मुद्दा मांडला. किशोर तिवारींनी सांगितले की त्यांचा या चित्रपटाला विरोध नाही तर चित्रपटातील सूत्राला विरोध आहे (अनुदान मिळवण्यासाठी शेतकरी आत्महत्या करण्याचे ठरवतो इ.) व जर यात शेतकरी आत्महत्या इतर कारणांमुळे करतोय असं दाखवलं असतं तर त्यांचा विरोध नसता. गिरिश कुलकर्णींनी चित्रपटाचा हेतू हा शेतकर्‍यांची खिल्ली उडवण्याचा नसून त्याला आत्महत्या करण्यास अथवा त्या विचारापर्यंत जाण्यास कारणीभूत असणार्‍या परिस्थितीची, शासकीय योजनांची, निबर राजकारण्यांची व परिस्थितीचे भान न राखता वखवखल्यासारखं वार्तांकन करणार्‍या पत्रकारांची खिल्ली उडवलीयं. हा ब्लॅक कॉमेडी/सटायर प्रकारातील चित्रपट आहे. त्यांनी ही 'जाने भी दो यारो' या चित्रपटाचे उदाहरण दिलं.

यात वागळेंनी 'आपण पत्रकारांवरील टिका मान्य करतो' असे सांगितले व किशोर तिवारींचे शांततामय पदध्दतीने आंदोलन केल्याबद्दल (दगड न मारता वगैरे) अभिनंदन करून त्यांना चित्रपट परत पाहण्याची विनंती केली.

विरोध करणारे पुन्हा पुन्हा "अनुदान मिळवण्यासाठी शेतकरी आत्महत्या करण्याचे ठरवतो " असे दाखवणे चूक आहे म्हणताहेत, पण शेतकरी आत्महत्या करतो हे जितके विदारक आहे तितकेच, किंबहुना त्यापेक्षा जास्त 'एखाद्या शेतकर्‍याला अनुदानादासाठी आत्महत्या करावीशी वाटली असे दाखवणे' आहे, असे नाही का वाटत? का नाही वाटत?

उद्योजकास वेळोवेळी नाड्ले जाते. फॅक्ट्री इन्स्पेक्टर, लेबर, पीएफ ईसाय वाले, एक्साइज वाले सेल्स्टॅक्स वाले, व्हॅट वाले, इतर सर्व टॅक्स जसे सर्विस, प्रोफेशनल व इन्कम टॅक्स. त्यात काही पैसा गाठीस लागला तर राजकीय पार्ट्या इलेक्षन च्या वेळेस पैसे मागून नेतात. उद्योजक कामातील ताणाने जाड झाला किंवा मेला तरीही कोणी त्यास साहानुभूती दाखवत नाही व त्यांची तशी अपेक्षा ही नसते. कोठूनही अनुदान मिळत नाही. सेटॉफ किंवा क्रेडिट घेण्याची प्रोसीजर इतकी किचकट करून ठेवली आहे कि ज्याचे नाव ते. तरीही ते धडपड्त राहतात कारण सकारात्मक मानसिकता. मी दिलखुलासपणे धड्पड्णारे इतके लोक पाहिलेत कि ते एक स्फूर्तीचा स्त्रोतच आहेत.

शेतकर्‍यांचे प्रश्न मला माहीत आहेत. माझी आजी एकटी पालक व शेतकरीणच होती. आपलेच शेत कसून तिने माझ्या वडिलांना व त्यांच्या भावांना पुण्यात सेट्ल होण्यात मदत केली. ( आजोबा औदुंबर येथे पुरात वाहून गेल्यावर) माझी आई पण शेतीच्या घरातलीच आहे.

ब्लॅक ह्युमर आत्मसात केल्यास जगातील कोणतेच आव्हान, आव्हान वाट्त नाही.

विरोध करणारे पुन्हा पुन्हा "अनुदान मिळवण्यासाठी शेतकरी आत्महत्या करण्याचे ठरवतो " असे दाखवणे चूक आहे म्हणताहेत, पण शेतकरी आत्महत्या करतो हे जितके विदारक आहे तितकेच, किंबहुना त्यापेक्षा जास्त 'एखाद्या शेतकर्‍याला अनुदानादासाठी आत्महत्या करावीशी वाटली असे दाखवणे' आहे, असे नाही का वाटत? का नाही वाटत?

>>> भरतजी , मला ही हा चित्रपट आवडला . पण वरचा मुद्दा नाही पटला .
'एखाद्या शेतकर्‍याला अनुदानादासाठी आत्महत्या करावीशी वाटली असे दाखवणे'हे चूकच आहे अस माझ मत .
जर बाहेर पडणार्या १% लोकानाही तुम्ही वर लिहिल्याप्रमाणे वाटत असेल तर तो या चित्रपटाचा पराभव आहे .

कारण हा शेतकर्याच्या लढाऊ व्रुत्तीचा अपमान आहे . जोवर परिस्थिती पूर्णपणे हाताबाहेर जात नाही तोवर तो अस करणे शक्य नाही .
प्रत्यक्षात कुणी शेतकरी अनुदानासाठी आत्महत्या करेल असे वाटत नाही .ज्याने सरकारच्या एवढ्या योजनाचे १२ वाजलेले जिवंतपणी पाहिलेत तो आपण मेल्यावर सरकार आपल्या पोराबाळांना मदत करेल यावर विश्वास कसा ठेवेल ?
वर बाकीचे आत्महत्या का करत नाहित , त्यानेच का केली , तोच भित्रा , कमकुवत (लोभी सुद्धा)असे म्हणणारे ही पुढे येतील .

परत , चित्रपट चांगलाच आहे पण wrong context मधे घेतला जाऊ नये एवढच ...

सुर्याची पिल्ले? सुर्याला पिल्ले असतात? >>>
मिन्वा, तुम्ही "सुर्याची पिल्ले" पाहीलाच असणार.
मग तुम्ही तुमच्या पदकमलांचे फोटो येथे अपलोड करता काय? >>>
अति झाले, नि हसू आले!

याच विषयावरचा गाभ्रीचा पाऊस बद्दल काय मत आहे मान्यवरांचे (अर्थातसगळ्यांचेच।:)

केदार जाधव्,कौतुकजी,अश्विनिमामी,रंगासेठ .......आणि मुटेजी यांना अनुमोदन !

या सिनेमा बनवणार्‍यांनी शेतकर्‍यासाठी,या बळीराजाच जीवनमान सुधारण्यासाठी ,लाखात झालेल्या,होत असलेल्या आत्महत्या थांबण्यासाठी काही चांगल करता येत नसेल तरी निदान (स्वतःच्या फायद्यासाठी) त्यांचा अपमान किंवा थट्टा (विनोद) तरी करु नये हिच अपेक्षा.

कुठेतरी उल्लेख झाल्याने हा बाफ वाचला.
प्रत्येक गोष्ट अनुभव घेऊन ठरवली जावी असं सहसा होत नाही. विषाची परिक्षा कुणी घेत नाही. भारतात इतक्या भिन्न सामाजिक परिस्थितीत लोक राहतात कि एक दुस-याच्या परिस्थितीबद्दलची संवेदनशीलता दुस-या घटकास असण्याची शक्यता नाही. सेतकरी सहसा आंदोलन करत नाही. तो संघटीतही नाही. सर्वांकडून नाडवला जाणारा तो एक घटक आहे.
सरकारी नोकर संघटीत आहे. व्यापारी संघटीत आहेत ते ही बंद वगैरे करतातच. शेतक-याच्या हाती काहीही नाही. आपल्या मालाचा भाव ठरवण्याचंही स्वातंत्र्य त्याला नाही. अशा परिस्थितीत शेतक-यांच्या आत्महत्येवर विनोद करणारा एखादा सिनेमा येतोय या भावनेनं कुणी अस्वस्थ होत असेल तर मी ते समजू शकतो. त्यात काय आहे हे पाहण्याचं धारिष्ट्य अशा वेळी संबंधितांमधे येईलच असं नाही. पण सिनेमा हे माध्यम ज्यांच्या हाती आहे त्यांनी खरंच अशी चेष्टा केली असेल तर आपल्याला उत्तर देण्यासाठी आपल्या हाती असे प्रभावी माध्यम नाही हा त्रागा त्या प्रतिक्रियांमागे असू शकतो हे लक्षात घ्यायला हवं गंगाधर मुटे यांची प्रतिक्रिया अशा समाजघटकाची प्रतिक्रिया म्हणून पाहीली जायला हवी.

पीपली लाईव्ह मी पाहिलाय. उत्तम सिनेमा आहे. त्यात अशा प्रकारची टिंगल केलेली नाही असं माझं मत आहे. पीपली लाईव्ह मधे सरकारी यंत्रणेची अनास्था आणि ती हलण्याचं सिक्रेट यावर प्रकाशझोत टाकला आहे. या सिनेमाचं कथानक फिक्क वाटावं असा खराखरा सिनेमा टेंभळि या गावात घडल्याचं आठवत असेलच. टेंभली लाईव्ह अशी वार्तांकनेही त्या काळी लोकप्रिय झाली होती. खूप दिवस नाही झाले.