वरणाचे प्रकार

Submitted by दिनेश. on 24 March, 2010 - 09:39
प्रत्यक्षात लागणारा वेळ: 
५ मिनिटे
लागणारे जिन्नस: 

तूरीची डाळ हा मुख्य घटक, बाकिचे पुढे दिल्याप्रमाणे

क्रमवार पाककृती: 

वरण
अगदी लहानपणापासून मला वरणभाताची आवड आहे. तसे बघितले तर तूरीच्या डाळीला अंगभूत चव नसते. पण मोजके चार घटक घालून, तिला जी अप्रतिम चव येते, त्याला तूलना नाहीच. इथे काहि वरणाचे प्रकार लिहितोय. बरेचसे आमच्या घरी होणारे.
पण म्हणतात ना, कि प्रत्येकाच्या (प्रत्येकीच्या म्हणू या हवं तर ) हातच्या आमटीची चव वेगवेगळी असते. तर मला आवडत असलेले प्रकार इथे देतोय. पण त्याचवेळी, सर्वाना आव्हान करतो, कि तूमच्या घरी होत असलेल्या, खास आमटीवरणाचे इथे संकलन करु या. (हे प्रकार इतरत्र लिहिलेले आहेत, असतीलही, पण एकत्र करु या. तसेच मी इथे फ़क्त तूरीच्या डाळिच्या वरणाचाच विचार केलाय.)

साधं वरण
हे वरण आमच्या घरी, वर्षातले ३०० दिवस तरी होतेच होते. यासाठी जी तूरीची डाळ वापरतो, ती उत्तम प्रतीची, पसरट अशी असते.( गोल नसते). तेल लावलेली डाळ, आमच्या घरी सहसा वापरत नाहीत. यात शक्यतो तुटकी, हिरवी, काळ्या पाठीची वगैरे डाळ नसते. ती साठवताना, आमच्या घरी त्यात सुक्या खोबयाच्या वाट्या ठेवतात. असे केल्याने, खोबरे खवट होत नाही,
पण त्याने डाळीला पण वेगळी चव लागते, असे आपले मला वाटते. तसेच या डाळिवर पांढरा थर फ़ारसा नसतो.
आमच्याकडे, साधारण कूकरमधेच डाळ शिजवतात. ती फ़ार धूत नाहीत.शिजवताना त्यात हळद आणि हिंग घालतात. हे हळद आणि हिंगही अगदी नेमके पडावे लागते. हिंग २०१० नंबरचा म्हणजे खड्या हिंगाची पावडर, जी करड्या रंगाची असते (पिवळ्या नाही ) ती वापरतात.
कूकरमधे शिजवून घेतली, कि ती फ़ारशी घोटत नाहीत. मग त्यात थोडे पाणी व मीठ घालून, ती उकळतात. पाणी घालायचे कारण की, आमच्या घरि दोन तट आहेत. एक तट फ़क्त वरचे पाणी घेतो, तर दुसरा फ़क्त घट्ट डाळ. तसेच तूपावर प्रेम करणारा आणि तूपाचा दुस्वास करणारा, असेही दोन तट आहेत. त्यामूळे थेट वरणात तूप घालत नाहीत. (पण कुणी बघत नाही, याची खात्री करुन, मी आणि वहिनी, यात थोडा गूळ घालतोच. )
हे वरण, आणि भात, वर आवडीप्रमाणे तूप आणि असेल तर लिंबू किंवा लिंबाचे लोणचे. किंवा ताजे गाजराचे, कैरीचे वा फ़्लॉवरचे लोणचे. याचे नाव तृप्ती. असे जेवण जेवल्यावर हात सुद्धा धुवावेसे वाटत नाहीत. हे वरण आमच्याकडे एवढे प्रिय आहे कि कटाची आमटी केली, तरि हे करावेच लागते. आणि मी हे दोन्ही प्रकार एकत्र करुन खातो. हे वरण, तूप घालून, चपातीबरोबर पण मस्त लागते.
आई असे वरण, मला वाटते मुंबईला येऊनच करू लागली, तिच्या माहेरी, म्हणजे मलकापूरला आणि सासरी म्हणजे मालवणला वेगळे वरण असते. (ते प्रकार लिहितोच )

श्रावणातले वरण
आईचे श्रावणात बरेच उपास असतात. आणि तिचे जे काही लॉजिक आहे, त्याप्रमाणे श्रावणाच्या जेवणासाठी, कूकर वापरणे निषिद्ध आहे. पण नेवैद्याच्या पानावर, वरण हवेच. तर ते वरण खास वेगळे असते.
हि डाळ, कूकरमधे न शिजवता, आई बाहेर शिजवते. प्रखर आचेवर डाळ शिजवली की, ती छान फ़ूलते. पण डाळ अशी शिजवताना, वर फ़ेस येत राहतो आणि तो झाऱ्याने काढत रहावा लागतो. तिच्या मनाप्रमाणे ती शिजली, कि त्यात हिंग व हळद घालते, त्यावेळी नुसता घरभर दरवळ असतो. नागपंचमीला आमच्या कडे वरण, भात, मोदक आणि अळू एवढेच प्रकार करतात. आणि त्या दिवशी तर या वरणाला अप्रतिम चव येते.
पूर्वी आमच्याकडे कोळश्याची शेगडी होती. शेगडीवर शिजवलेल्या डाळीला अप्रतिम चव येते. पुढे केनयात आल्यावर मी मुद्दाम डाळीसाठी, शेगडी लावत असे.

मूळ्याचे आंबट वरण
आमच्या शेजारी सी के पी, कुटंब रहायचे. त्यांच्या घरचे आंबट वरण, मला अतिप्रिय. त्या काकू नेहमीच आमच्याघरी हे पाठवायच्या. पुढे आम्ही जागा बदलल्यानंतर आमच्या घरी, त्यांची आठवण काढत हे आंबट वरण केले जाते.
त्याची कृति अशी. एक वाटी तूरडाळ धुउन घ्यायची, व त्यात हळद हिंग घालायचा. मग त्यात एका जून मूळ्याचे तूकडे घालायचे. (हा मूळा बहुदा अति जून असल्याने, भाजीसाठी न चालणारा असतो ) मग ते शिजवून घ्यायचे.
हे मूळ्याचे तूकडे वा चकत्या, अखंडच ठेवायच्या. हवे असेल तर शिजताना, यात एका टोमॅटोचे तूकडे घालयचे.
मग तेलाची जिऱ्याची फ़ोडणी करुन त्यात काळा मसाला घालायचा. तिखट घालायचे आणि त्यात पाणी घालून उकळू द्यायचे. काळा मसाला इथे अत्यावश्यक आहे. हा मसाला घातलेले पदार्थ, थोडा वेळ उकळावेच लागतात.
मग त्यात थोडा गुळ, मीठ आणि (टोमॅटोचे तूकडे घातलेले नसल्यास ) चिंच घालून परत एक उकळी आणायची.
मग त्यात शिजलेली डाळ घालायची. परत उकळले, की वरुन कोथिंबीर घालायची. त्या काकू, पहिले पाणी
उकळताना, थोडे ओले खोबरे घालायच्या. याला परत वरुन लसणाची फ़ोडणी दिली तरी चालते.

शेवग्याच्या शेंगांचे आंबट वरण
मूळा न मिळाल्यास, शेवग्याच्या शेंगा घालुन हे वरण करता येते. त्याचीही एक वेगळी चव असते. पण मला
या शेंगा फ़ार मऊगाळ शिजलेल्या आवडत नाहीत. त्यामूळे त्या मी डाळीबरोबर शिजवत नाही. तर पहिल्या
फ़ोडणीत त्या जरा परतून, मसाल्याबरोबर शिजवून घेतो. बाकि कृति वरिलप्रमाणेच.
काहि काहि शेंगाना, मुळचीच छान चव असते, त्या मिळाल्या तर या डाळीला मस्तच चव येते.

कोथिंबीरीचे वरण.
कधी कधी घरात जास्त कोथिंबीर येते. वड्या वगैरे करुन झाल्या, तरीही उरते. मग तिचे कोथिंबीरीचे वरण करायचे. यासाठी वाटीभर कोथिंबीर, देठासकट अगदी बारिक चिरुन घ्यायची. त्याबरोबर हिरव्या मिरच्या आणि लसूणही बारिक चिरायचा.
नेहमीप्रमाणे, हळद हिंग घालून डाळ शिजवून घ्यायची. शक्यतॊ तूपाची फ़ोडणी करुन त्यात जिरे टाकायचे, मग हिरव्या मिरच्या, लसूण परतून घ्यायचा, चिमुटभर हळद टाकून त्यात चिरल्यापैकी अर्धी कोथिंबीर टाकायची. मग त्यावर डाळ टाकायची. जरा उकळून अगदी शेवटी, उरलेली कोथिंबीर घालायची. आणि गॅसवरुन उतरले कि आवडीप्रमाणे लिंबू पिळायचे.

कारल्याचे वरण.
हा वरणाचा अगदी वेगळा प्रकार. १ वाटी तूरीची डाळ धूवून घ्यायची. एका मध्यम कारल्याचे, पातळ काप करुन घ्यायचे.
तेलाची हिंग हळद घालून फ़ोडणी करायची. त्यात हिरव्या मिरच्या चिरुन टाकायच्या.मग त्यात कारल्याचे काप टाकायचे,
पण ते फ़ार परतायचे नाहीत. त्यावर मीठ व डाळ आणि पुरेसे पाणी टाकायचे. भांडे जरा मोठेच घ्यायचे. हे वरण झाकण ठेवूनच शिजवायचे. डाळ शिजेपर्यंत अजिबात झाकण काढायचे नाही. (मंदाग्निवर शिजवायचे, म्हणजे उतू जात नाही)
शिजल्यावरही थोड्या वेळाने झाकण काढायचे.
हे वरण कडू होत नाही. हे असेच चांगले लागते, पण हवे तर यात शिजल्यावर थोडी साखर व लिंबूरस टाकावा.

शेवग्याच्या पानाचे वरण
शेवग्याची पाने हि एक चविष्ठ पालेभाजी आहे. कोकणात श्रावणातल्या जन्माष्टमीच्या दिवशी हि भाजी करतात. पण त्यानंतर मात्र हि भाजी खात नाहीत. हि पाने मग कडू होत जातात. या भाजीत तूरीची डाळ घालतात, पण त्यापेक्षा असे वरण केले तर जास्त चांगले लागते.
बाजारात हि पाने ताजी मिळतात, पण ती तशी नीट करणे त्रासाचे ठरते. त्यासाठी एक युक्ती म्हणजे, हि जूडी एका फ़डक्यात किंवा कागदात, घट्ट बांधून ठेवायची. दुसऱ्या दिवशी, ती सोडून सुपात झटकायची. मग हि पाने आपोआप काड्यांपासून वेगळी होतात. मग हि भाजी निवडून (त्यातल्या बारिक काड्या काढून ) घ्यायची. हि पाने अगदी बारीक असल्याने, कापायची गरज नसते. ती धुवून घ्यायची. डाळ नेहमीप्रमाणे हिंग हळद घालून शिजवून घ्यायची.
मग तेलाची फ़ोडणी करून त्यात मिरच्या व लसूण घालून परतायचे. त्यात ही पाने परतायची. त्यावर झाकण ठेवून ती शिजू द्यायची (हि पाने शिजायला जरा वेळ लागतो.) मग त्यात डाळ घालायची. मीठ घालायचे. या वरणात थोडे ओले खोबरे, वा नारळाचे दूध घातले तर छान चव येते.

आंबट चूक्याचे वरण.
आंबट चुका, म्हणजे गोलसर पानांची एक भाजी असते. सहसा अळूच्या भाजीत वगैरे ती घालतात. पण त्याचे वरण पण छान होते.
या पानांची एक जूडी नीट करुन घ्यावी. हि भाजी नावाप्रमाणे आंबट असते. खरे तर या भाजीत, मूळ सोडले तर टाकण्यासारखे काही नसते. देठ अगदीच जून असले तर टाकावेत, बाकिचे सगळे बारिक कापून घ्यावे. हि भाजी डाळीबरोबरच शिजवून घ्यावी. यात हवे तर थोडे दाणे व थोडी चण्याची डाळ पण शिजतानाच घालावी. मग ते घोटून फ़ोडणीला द्यावे. फ़ोडणीत, सांडगी मिरच्या चुरुन घालाव्यात. किंवा लाल सुक्या मिरच्या घालाव्यात. हे वरण आंबटच चांगले लागते. पण हवा तर गूळ घालता येतो. असेच पालकाचे वरण करता येते. पण त्या वरणात टोमॅटॊ व आल्याचे तूकडे घालावेत.

फ़्लॉवरचा पाला, मूळ्याचा पाला, अलकोलचा पाला इत्यादीचे वरण.
डॉ कमला सोहोनी, हा पाला आपण वाया घालवतो, म्हणून हळहळ व्यक्त करायच्या. या सगळ्या पाल्यांचे
छान वरण होते. कृति वरिलप्रमाणेच. या पाल्याना थोडा उग्र वास असतो, म्हणऊन, आले, लसुण व
लाल मिरची फ़ोडणीला वापरायची.

पापडाचे आंबट वरण
हा एक खमंग प्रकार. मला आमटीमधे नूसते वरुन टाकलेले टोमॅटोचे तूकडे आवडत नाहीत.
तर या आमटीसाठी, नेहमीप्रमाणेच डाळ, हळद हिंग घालून शिजवून घ्यायची. दोन तीन (उडदाच्या) पापडाचे तूकडे करुन घ्यायचे. तेल तापवून त्यात हे तूकडे तळून घ्यायचे व बाजूला ठेवायचे. मग त्या तेलात फ़ोडणीला थोडे मिरीदाणे ठेचून व मेथीदाणॆ घालायचे. लसूण ठेचून टाकायचा, आणि त्यात टोमॅटॊचे तूकडे टाकायचे.
ते तूकडे खमंग परतून घ्यायचे. मग त्यात हळद, तिखट, काळा मसाला व थोडी कोथिंबीर टाकून परतायचे.
त्यात पाणी घालून जरा उकळायचे. मग डाळ घालून परत उकळायचे. मीठ घालायचे, आणि मग वरुन पापडाचे तूकडे टाकायचे.

कुर्गी वरण
कर्नाटकातील कुर्ग प्रांतातले एक कुटुंब आमच्या शेजारी होते, त्यांच्या पद्धतीची डाळ पण फ़ार चवदार लागते.
(खरे तर मला यात एरवी न आवडणारा कच्चा कांदा असतो, तरिही हिला मस्त चव येते )
नेहमीप्रमाणेच डाळ हळद हिंग घालून शिजवायची, (ते लोक आपल्यापेक्षा हळद थोडी कमी घालतात ) पण
फ़ार मऊ शिजवायची नाही.
कढीपत्ता व मोहरीच्या फ़ोडणीवर हि डाळ ओतायची. यात पाणी जरा जास्तच असते. त्यात टोमॅटोचे तूकडे घालून जरा उकळायचे. मग यात मीठ व ताजी मिरीपूड घालायची. या आमटीला तिखटपणा फ़क्त मिरीचाच हवा. (त्यांच्याकडे मिरी, वेलची आणि कॉफ़िचे पिक येते ) जरा उकळून अगदी शेवटी यात उभा चिरलेला कांदा घालायचा (पांढरा असेल तर उत्तम) आणि गॅस बंद करून, वर झाकण ठेवायचे.
त्यांच्या कडे एक खास प्रकारचा तांदूळ पिकतो. अगदी बारिक दाणा असतो, व चवीला खासच असतो.
त्याच्या भाताबरोबर हे वरण मस्त लागते. आपल्या आंबेमोहोर तांदळाच्या भाताबरोबर पण हे वरण
छान लागते.

फ़णसाचा तळ
विजया राजाध्यक्ष, यानी हि कृति लिहिलॊ होती. मला फ़ार आवडतो हा प्रकार. यासाठॊ, पाडाला आलेल्या
काप्या फ़णसाचे गरे लागतात. (ज्या गऱ्यांची भाजी करता येते, असे ) वाटीभर डाळीला, आठ दहा गरे
पुरेत. ते सोलून, आठळ्या पण सोलून त्याचे तूकडे घ्यायचे. हे सगळे डाळीबरोबर शिजवून घ्यायचे. मग
लाल मिरच्यांचा फ़ोडणीवर ही डाळ टाकायची. मीठ टाकायचे. कढीपत्त्याची थोडी पाने, खोबरेल तेलात
बूडवून ती यात टाकायची. हौस असेल तर भाजलेले धणे, लाल मिरच्या व ओले खोबरे यांचे वाटणही
यात टाकता येते. तसे केले तर चार पाच तिरफ़ळे पण टाकावीत.

मालवणी वरण
यासाठी नेहमीप्रमाणेच डाळ शिजवून घ्यायची. अगदी थोड्या तेलावर मोहरीची फ़ोडणी करुन त्यावर हि
डाळ ओतायची. हि पण जरा पातळच असते. मग यात ओले खोबरे आणि थोडे जिरे वाटून टाकायचे.
आणि हिरव्या मिरच्या उभ्या चिरुन टाकायच्या. बस.

कोल्हापूरी आमटी.
माझ्या आजोळी होणारी आमटी, हा माझा प्रचंड आवडता प्रकार. यात अर्थातच कोल्हापुरी चटणी, म्हणजे कांदा खोबऱ्याचा मसाला वापरतात. हा मसाला, आजी असे पर्यंत आमच्या घरी व्हायचा. आता माम्या घरच्या व्यवसायात बिझी असल्याने, तो होत नाही. शिवाय सगळ्या माम्या कोकणातल्या (आजीच्या मते कामसू असतात, म्हणून मुद्दाम करुन आणलेल्या ) असल्याने, त्याना या मसाल्याची आवड नाही. आणि त्याना ओल्या खोबऱ्याशिवाय, चालत नाही.
पण आजीच्या हातची आमटीत फ़क्त हा मसाला, आमसूले घातलेली असत. ही डाळ करायला, डेचकं
अश्या नावाचे भांडे असे (साधारण हंडीसारखे, पण तोंड निमूळते ) ती आमटी उकळली कि लोखंडी
पळी तापवून, लसणाची चरचरीत फ़ोडणी. ताजी असताना तर ती उत्तम लागायचीच, पण दुसऱ्या
दिवशी सकाळी, अजून चवदार लागायची. मक्याची शिळी भाकरी आणि हि आमटी, मस्त.
हा मसाला आता बाजारात तयार मिळतो, पण त्याला घरच्या मसाल्याची चव येत नाही.

(याशिवाय, डाळवांग, मेथीदाणे घातलेले वरण, मेथीच्या पाल्याचे वरण, असे प्रकार आहेतच.
पंजाबी डाळ, गुजराथी ओसामण, दाक्षिणात्य सांबार व रसम, कारवारि तोय या सर्वांची इथे
चर्चा झालीच होती. माझ्या आवडीची शत्रुची डाळ, पण इथे असेलच कुठेतरी . इतर डाळींचे प्रकार
म्हणजे सातारी घुटं, कायस्थी मूगाचे बिरडे, वालाचे बिरडे, पारसी धनशाक - पण यापेक्षा वेगळे प्रकार,
तूमच्या घरी होत असतील, तर अवश्य लिहा इथे. )

पाककृती प्रकार: 
शब्दखुणा: 
Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

खरेच तुम्ही हे सर्व ज्ञान पुस्तकरूपाने प्रकाशित करा. आम्ही घेऊच. नुसते खाद्यपदार्थ नाहीत तर एका विसरत चाललेल्या संस्क्रुतीचेही वरणन असते तुमच्या पोस्टीत.<< मेरे मुह कि बात छीन ली मामी आपने...अगदी मी पण टाईप करून द्यायला तयार आहे मला तेवढेच अमेरिकेतला वेळ कारणी लागल्याचे समाधान ..
दिनेशदा तुम आगे बढो हम तुम्हारे साथ है!

अरे हे सगळे माझे थोडेच आहे. पुष्पा तोलोकेकर, फ्रेनी वर्मा ते डॉ. वर्षा जोशी, प्रा मोहसिना मुकादम, यानी जे वेळोवेळी लिहिले, त्यात माझ्या आठवणीची भर, एवढेच.
माझे सगळे पाककलेवरचे लिखाण, मी मायबोलीला अर्पण केले आहे. इथल्या माझ्याच नव्हे तर सर्वांच्याच लेखनाचे संकलन, मायबोली ने करावे. आणि ते प्रकाशित करावे.

दालितोयची माझ्या मैत्रिणीने सांगितलेली कृती :

पाऊण वाटी/कप तूरडाळ
अर्धा टीस्पू किसलेले आले
३/४ हिरव्या मिरच्या
दोन मोठे चमचे भरून नारळाचे जाडसर दूध
२ लाल मिरच्या
हिंग
मोहरी
कढीपत्ता - ५-६ पाने
तूप
मीठ
साखर (आवडत असल्यास)

तूरडाळ हिरव्या मिरच्या व आल्याबरोबर शिजवणे. मऊ शिजली पाहिजे. त्यानंतर ती डाळ गॅसवर गरम करणे, त्यात नारळदूध, मीठ, साखर घालणे. तुपाची फोडणी करणे. मोहरी तडतडली की हिंग, सुक्या लाल मिरच्या, कढीपत्ता घालणे. ही फोडणी वरणावर घालणे. गरम खाणे! Happy मस्त लागते!!

दिनेश, मस्त माहिती...आणि सोबत कृत्याही..:)

यातली एकेक एकेक दिवशी करुन बघणार... रोज रोज एकाच टाईपचे वरण आता हद्दपार....

कोकणात गावी माझी आजी शिजवलेल्या डाळीत पाट्यावर वाटलेले वाटण म्हणजे त्यात ओल किंवा सुक खोबर, जिर , हळद , थोडासा कांदा, लसूण घालून परत काहि मिनिटे उकळवायची. मस्तच लागते. तशी मी पण करते असे पण गावची आणि पाट्याची चव काहि वेगळिच.

आणि अगदी साध वरण म्हणजे डाळ शिजवून घ्यायची , हातात ठेचलेली लसूण , मीठ आणि तुप किंवा गोडेतेल घेऊन चुरडून त्यात टाकायच आणि एक उकळी काढायची ... छानच लागते.

दिनेश, कळण्याची भाकरी वर्‍हाडात करतात. खास करुन हिवाळ्यात. यात जितकी बाजरी तितकीच उडीद डाळ घालून ती दळून आणतात. ही भाकरी रुचकर लागते.

दिनेश, कळण्याची भाकरी वर्‍हाडात करतात. >> खानदेशात देखील!
५ किलो ज्वारी,
१ किलो उडिद
१०० ग्रॅम मेथ्या
चवीप्रमाणे मीठ असे एकत्र करुन दळुन आणतात. उडदामुळे पिठाची विरी टिकते.

माझी आइ पण मालवणची. तिची डाळ बनवायची पध्धत खालिल प्रमाणे.
तुरिची डाळ, टॉम्याटो, कांदा आणि मिरची एकत्र करुन शिजवुन घ्यायची.
खोबर, जिर आणि हळदीच वाटप बनवुन घ्यायच.
एका टोपात वरील दोन्ही मिश्रण करुन उकळी आणावि.
वरुन हिंग, मोहरी, भरपुर कडीपत्ता, लाल मिर्ची पावडर आणि थोडी साखर घालुन फोडणी करावी.
मिठ आणी भरपुर कोथिंबीर घालावी.
स्ट्रीकट्ली भुरका मारुन प्यावी ही डाळ.
ही डाळ, मटकीची उसळ, बटाट्याची पिवळी भाजी, लोणच, चपती / नाचणी - तांदळाची भाकरी, भात
काँबिनेशन करुनच पहा एकदा.
(माझी आइ आंब्याच्या दिवसात केरी घालते तसच यात शेवग्याच्या शेंगा, वांगी, मुळा, भोपळा काहीही घालता येतो.)

आणखी एक खास प्रकार : चिंगूराचे वरण
चिंगूर म्हणजे चिंचेचा मोहोर. चिंचा यायच्या आधी, झाडाला मस्त गुलाबी पिवळ्या रंगाचा मोहोर येतो. तो मोहोर झाडाखाली पडलेला असतो. तो वेचून साधारण कपभर घ्यायचा. (मुंबईत क्वचित मी हा बघितला आहे, भाजीवाल्यांकडे, पण आजूबाजूला झाड असेल तर सहज मिळवता येतो.)
हा मोहोर पाण्यात उकडून, पिळून घ्यायचा. हे पाणी फार आंबट असते. त्यापैकी आवडेल तितके वापरायचे. नेहमीप्रमाणे शिजवलेल्या तुरिच्या डाळीत हा फुलोरा आणि पाणी टाकायचे. त्यात चवीप्रमाणे गूळ घालून उकळायचे. वरुन लाल मिरच्यांची फोडणी द्यायची.

अरे वा, प्रिंट काढायला हवी. आमटी भात तसाही माझा फेवरेट, आता अजुन मजा येणार Happy

नारळ घालुन चिंच गुळाची आमटी पण मस्त लागते.

नंद्या व दिनेश हे घ्या ताकातलं/आंबट वरण. (मागच्या उन्हाळ्यात ही कृती मी टाकली होती. उन्हाळ्यात रात्रीसाठी मस्त तोंडीलावणे.)
लागणारा वेळ:
१५ मिनिटे
लागणारे जिन्नस:
तूर डाळ १ वाटी, ताक २/३ वाट्या, बारीक कापलेला १ मोठा कांदा, बारीक कापलेली थोडी कोथिंबीर, ७/८ लसूण पाकळ्या, मीठ चवीप्रमाणे.
फोडणीचे साहित्यः तेल १ चमचा, मोहोरी, हिंग, लाल तिखट १ चमचा.

क्रमवार पाककृती:
प्रथम डाळ कुकरमधून शिजवून घ्या. ती पूर्ण थंड झाली की मग त्यात फोडणी घाला. फोडणीत नेहेमीप्रमाणे मोहोरी, हिंग, घालून लसूण(आवडीप्रमाणे कापून/ठेचून/आख्खा कसाही) घालून तो चांगला कुरकुरीत करून घ्या. त्यावर लाल तिखट घालून गॅस बंद करा.
आता हे फोडणी घातलेले वरण पूर्ण थंड झाले की मग त्यात कच्चा कापलेला कांदा, ताक, मीठ व कोथिंबीर घालावी. ढवळावे. खूप घट्ट वाटले तर थोडे पाणी घालून ढवळावे. तयार आहे ताकातले वरण.

वाढणी/प्रमाण:
अंदाजे ४ लोकांन पुरते.
अधिक टिपा:
हाही स्पेशली उन्हाळ्यातला पदार्थ आहे. हे वरण भाकरीबरोबर फारच मस्त लागते. पण पोळी भाताबरोबरही छान लागते. यासाठी लागणारे ताक फार आंबट नसावे.

माहितीचा स्रोत:
पुन्हा नणंदच. कारण आमच्या सांगली(अर्थातच माहेरी) भागात हे वरण करायची पद्धत नाही. निदान आमच्या घरात तरी होत नव्हते. त्यामुळे लग्नानंतरच शिकले.

आभार मानुषी, मला लहानपणी, वरणभातात ताक घालून खायची सवय होती. पण असे वरण करतात, हे नंतर कळले. छान लागतो हा प्रकार.

वरण भात माझाही आवडता पदार्थ्..कंफर्ट फूड Happy
सगळे प्रकार करून बघणार आता..यातले अनेक तर मी कधी ऐकले पण नव्हते ...
धन्यवाद दिनेश दा अन इतर सर्व ज्यानी नवनवीन पध्तती सांगितल्यात..

मस्त लिहिले आहे खरेच यातील काहि प्रकार माहित नव्हते पण आता करुन बघीन.
> आणि वहिनी, यात थोडा गूळ घालतोच.
मी पण त्याशिवाय वरण भाताची चव पुर्ण होत नाहि आणि सोबत घरी विड्याचे पान घालुन कढवलेले साजुक तुप Happy

कोकणात चणाडाळीची गरम मसाल्याची आमटी करतात. कांदा, लसूण फोडणीत घालायचं आणि मग वरून गरम मसाल्याची पूडही त्याच तेलात परतून घ्यायची. मग शिजवून घेतलेली चण्याची डाळ. आंबटपणाला आमसूल. विशेषतः पावसाळ्यात वगैरे रात्री ही झणझणीत-गरम आमटी, सोबत लिंबू पिळलेला पांढरा कांदा, वाफेभरला भात आणि त्यावर तूप. आहाहा!

मस्त वरणांचे प्रकार आहेत..
मानुषी, मी ते ताकातलं वरण करुन पाहिलं, आवडलं. Happy

वरणात वरण 'मुळ्याचे आंबट वरण' दिनेशनी लिहिलेले आहेच. छोट्या कांद्याचे (पर्ल अनियन्स) वरणही छान लागते. कृती लिहीन नंतर.

वरणाचे बरेचसे नवे प्रकार कळले. आता त्याच त्या प्रकारचं वरण कंटाळा येईपर्यंत खायला लागायला नको. Happy

हिवाळ्यातलं एक वरण :
तूर किंवा मिश्र डाळी धुवून, निथळून तेल-हिंगावर परतून घेऊन शिजवायच्या. लसूण-मिरं आणि भाजकं खोबरं एकत्र वाटून तेलात/तुपात जिर्‍याची फोडणी करून परतून घ्यायचं. शिजलेली डाळ, आमसूल, मीठ आणि गूळ घालून उकळी आणायची.

इथले वरणाचे प्रकार मी माझ्या बहिणी, वहिन्या, मावशा वगैरेंना कळवले....इतक्या हुरळून गेल्या सगळ्याजणी वरणांचे एवढे प्रकार वाचून.... वरण-भाताला तर तोडच नाही, पण आता दर वेळेस वरण करायचे म्हटले की ह्या रेसिपीजमधली कोणती रेसिपी करावी ह्यावर घरात खलबते झडतात! Happy धन्यवाद हा धागा सुरु केल्याबद्दल!!

मानुषी, मी ते ताकातल वरण केलं काल! छान झाल होत! पुर्वी मी नुसत ताक घालुन खाल्लेल पण कांदयामुळे त्याला आणखिन मस्त चव येते!

वा ! सगळेच प्रकार मस्तं वाट्तायत ! एकेक करुन पहावा आता... धन्यवाद .

माझ्या एका मैत्रिणीची हि फेवरेट ' प्लेन दाल'...
पळिमधे तुप कडकडीत गरम करून त्यात हिंग व लाल तिखट घालणे आणि शिजवलेल्या तुर डाळीत मिक्स करायचे चवीनुसार मीठ.. (तिखट आवड्णार्‍यानी ते जास्त घालावे )
पहिल्या वाफेचा गरम भात किंवा पोळिबरोबर पण एकदम मस्तं लागते !

मसूर डाळीचे फोडणीचे वरणः

मसूर डाळ फार पटकन शिजते. अगदी मूगाच्या डाळीपेक्षाही. त्यामुळे कुकरमध्ये शिजवू नये. ही डाळ गुलाबी रंगाची असते पण शिजल्यावर पिवळी दिसते.

डाळ हिंग हळद घालून शिजवायची. आपल्याला ज्या कंसिस्टंसीची हवी असेल तेवढ पाणी घालायचं. त्यात मीठ, लिंबाचा रस आणि थोडं चुरडलेलं खोबरं घालून उकळायची. वरून बारीक कापलेला/ठेचलेला लसूण, तिखट आणि बारीक कापलेली कोथिंबीर घालून फोडणी टाकायची. कोथींबीर फोडणीत छान लागते. बाटाट्याच्या भाजीत वगैरेपण फोडणीत कोथींबीर घालावी मस्त स्वाद येतो.

वालाच्या डाळीच वरणः

वालाची डाळ शिजवून घ्यायची हळद घालून. शिजल्यावर त्यात नारळाच दूध, मीठ, गूळ घालून सारखी करून घ्यायची आणि उकळायची. वरून हिंग जीरे, आणि तिखटाची फोडणी द्यायची. मी टाकत नाही पण हवं तर एखाद अमसूल टाकायच.

मी पण करुन बघितले ताकातले वरण. खमंग चव आहे एकदम.
कच्चा कांदा, खरपुस लसुण, आणि आंबट चव, त्यामुळे आंबाडिच्या भाजी सावखी चव येते.

अमया लालू आरती....................किती गं उरका आहे तुम्हाला पोरींनो! (दिवे घ्या.) पण मस्त वाटलं तुम्ही लगोलग करून पाहिलं म्हणून!

Pages