निसर्गाच्या गप्पा (भाग ३४)

गव्हाणी घुबड कसलं भारी आहे. जबरदस्त

सुप्रसिद्ध पक्षीतज्ञ व निसर्ग लेखक श्री किरण पुरंदरे सरांच्या मार्गदर्शनाखाली अभिनव पक्षीनिरीक्षण कार्यशाळा आयोजित केली आहे. या कार्यशाळेत केवळ पक्षीच नव्हे तर जंगलातील इतर जैवविविधतेविषयी जाणून घेण्याची, अभ्यासण्याची संधी मिळेल. केवळ पक्षिनिरीक्षण हे उद्दिष्ट न ठेवता एक अभ्यासपूर्ण कार्यशाळा असे या कार्यक्रमाचे स्वरूप आहे.
पक्षिनिरीक्षण यातलं निरीक्षण म्हणजे नेमके काय? आपण शहरात राहून पक्षांविषयी काय करू शकतो? शहरात राहून आपल्याला निसर्गविषयक कोणते उपक्रम करता येतील? पक्षिनिरीक्षण करताना आपला दृष्टिकोन कसा असावा? या आणि अश्या अनेक गोष्टींबद्दल आपण सरांकडून जाणून घेणार आहोत. त्यांच्या चाळीस वर्षांच्या अनुभवाचा खजिना आपल्या समोर ते उघडणार आहेत. अशा प्रकारचा उपक्रम प्रथमच आयोजित करण्यात येत आहे. निसर्गप्रेमींनी याचा जरूर लाभ घ्यावा.
कुठे : पिटेझरी गावात. नागझिरा जवळ, भंडारा
कधी : ६ ते ९ फेब्रुवारी २०२०

अधिक माहितीसाठी मला विपु मध्ये लिहा

मार्गशीर्षातील भटकंती - विनया जंगले यांचा एक सुंदर लेख

http://epaper.lokprabha.com/2460321/Lokprabha/20-12-2019#dual/46/1

ओ माय गॉड मनिमाऊ घुबड भारीच. मला जाम क्रिपी वाटतात घुबडं.

त्या घुबडाला कावळे फार त्रास देत होते. सारखे येऊन टोचा मारत होते. मग आम्ही सहजच खिडकीतलं विंडचाईम वाजवलं तर पळून गेले. कावळे पळाले की घुबड झोपायचं. मग परत थोड्या वेळाने कावळे यायचे त्रास द्यायला. मग पुन्हा आम्ही विंडचाईम वाजवायचो आणि कावळे पळायचे. परत घुबड झोपायचं. बराच वेळ हा खेळ चालला.
शेवटी घुबड वैतागून विंडचाईमच्या खालीच येऊन झोपलं.

शेवटी घुबड वैतागून विंडचाईमच्या खालीच येऊन झोपलं.>>>>

मस्त आली आहे मेथी ,पण हि जास्त उंच वाढणार नाही ना?

मनिम्याऊ ते गव्हानी घुबड खरच गोड आहे. मी पाहिले नाही अजुन. वावे यांच्याकडेही हे आले होेते एकदा.
परवानगी असती तर मी खरच एक घुबड पाळले असते. मला आवडते त्यांचे मान हलवने, डोळे वगैरे.

शेवटी घुबड वैतागून विंडचाईमच्या खालीच येऊन झोपलं>>>> बिचारं
लालबुडे आणि कावळे फार त्रास देतात इतर पक्ष्यांना. त्यांची हद्द नसते, खाद्य नसते, जवळपास घरटे नसते तरीही उगाच एखाद्या नविन पक्ष्याला या फांदीवरुन त्या फांदीवर उडवत राहतात. मागे धनेशचे एक पिल्लू आले होते आमच्याकडे त्याला इतके छळले की ते शेवटी झाड सोडून उडून गेले. हे कावळे मायबोली वाचतात की काय आजकाल काय माहित.

जागूताई सगळ्यांना कशी पुरणार एवढीशी भाजी?
ही समुद्र किनारी अशीच उगवते का? याच्या गोजीरवाण्या जुड्या विकायला ठेवलेल्या पाहिल्यात कोकणात. कशी लागते ही भाजी. कडसर असते का नेहमीच्या मेथीसारखी?

१००० चा टप्पा पार झाला धाग्याचा.... अभिनंदन

लालबुडे आणि कावळे फार त्रास देतात इतर पक्ष्यांना.>>
कावळे आणि घुबडाचे हाडवैर खूप प्राचीन आहे. पंचतंत्रमधे एक पूर्ण पाठ काकोलूकीयम् नावाने आहे.

काकोलूकीयम् नाम तृतीयम् तंत्रम्। यस्यायम् आद्यः श्लोकः-

न विश्वसेत् पूर्व-विरोधितस्य
शत्रोश् च मित्रत्वम् उपागतस्य।
दग्धाम् गुहाम् पश्य उलूक-पूर्णाम्
काक-प्रणीतेन हुताशनेन॥पञ्च_३.१॥

कावळे आणि घुबडाचे हाडवैर खूप प्राचीन आहे.>>> हे नव्हते माहित. माणसांनी गैरसमजातून खुप घुबडे मारली हे माहित आहे. मागच्या आठवड्यात सासवडला घुबड महोत्सव झाला. त्यात अनेक मुलाखती पाहिल्या. त्यात एका धनगराने सांगितले की आम्ही खुप घुबडे मारली. दिसले की सोडत नाही आम्ही त्याला. नाहीतर आमची मेंढरे मरतात त्याच्या शापाने. आणि महत्वाचे म्हणजे शेवटी तो म्हणाला की आज इतकी लोकं पाहिली येथे. माझी चुक मला समजली. घुबड तर आमचे मित्र आहे. मी त्याला कधीच मारणार नाही आणि आमच्या लोकांनाही मारु देणार नाही. ते ऐकून मला तो महोत्सव यशस्वी झाल्यासारखे वाटले.

हस्तीशुंडी (नाव अर्थात ऋतुराजकडून)

ही खुप फुलली आहे. अतिशय सुंदर आणि नाजूक फुले आहेत. प्रथमच पाहीली व नावही प्रथमच ऐकले.

नावाप्रमाणेच अतिशय सुंदर दिसतय फूल. रानफूल वाटतय. डोंगरावर सहज उमलून डोलणारं.

केरळमधे उत्सवादरम्यान हत्तीच्या गंडस्थळापासून सोंडेवर सोनेरी झुल सोडतात तेंव्हा सेम असेच दिसते.

Polygonum glabrum
शेरळ

मला माहीत होते नाव. पण म्हटलं पाहूया ऋतूराजला माहित आहे का? बरोब्बर आहे.

इथे फुलं कितीही गोंडस दिसली तरी पॉलीगॉनम आमच्या इथे अतिशय इन्व्हेसिव वीड आहे . स्मार्टवीड हे कॉमन नाव . माझ्या घरी डॅफोडिल्स आणि आयरिसेस जिथे आहेत तिथे अगदी दिन दूनी रात चौगुनी या हिशोबाने पसरत असते !

Red+napped ibis
Aug 2019 (Pune)

काळी शराटी

मेधा ती फुले प्रथमच पाहिल्याने मला फारच भारी वाटली. एखादे रोप घरी आणून लावता येईल का याचा विचार करत होतो. पण कितीही सुंदर असले तरी अनोळखी झाड व किडा यांना मी हात लावत नाही म्हणून ते राहीलं.

चक्रवाक

वा! इथले सगळेच फोटो खूप सुंदर आहेत. माहीतीही छानच!

Pied Bushchat (Female)

शालीदा हस्तिशुंडी आणि शेरळ दोन्ही कित्ती छान दिसताहेत. बाकीचे सगळे फोटो पण सुरेख.
जागुतै खरंच ईतकुशी भाजी कशी पुरणार सगळ्यांना?
@शालिदा ही भाजी कांद्याची फोडणी देवून तिखट आणि गूळ घालून तव्यावर परतून मस्तच लागते. जागुतैची काही स्पेशल रेसिपी असेल ती सांगेलच.

जबरदस्त फोटो एकेक.

ही छोटी मेथी थायरॉईडवर औषधी असते असं मला कोणीतरी सांगितलं. रोज खायची थोडी मीठ घालून आणि लिंबु पिळून.

नमस्कार.
मला घरी कुंडीत हिरवी मिरची उगवायची आहे. थोडं मार्गदर्शन करा प्लीज.
कुंडी किती मोठी हवी? पाणी खत वैगेरे. घरगुती खत कुठलं मानवतं मिरचीला? आता प्लान्ट केलं तर चालेल का?

मला घरी कुंडीत हिरवी मिरची उगवायची आहे. ..........अगदी सोपे आहे.एखादी सुकी मिरची, मातीत पुरून ठेवायची किंवा की मिरची स्वयंपाकात वापरत असाल ती 2 दिवस बाहेर
ठेऊन मग कुंडीत पुरायची.रोज पाणी घालायचे.कुंडी मोठी असेल तर चांगलेच.पण मध्यम आकाराच्या कुं डीत ही मिरची येते.
मिरचीला ऊन हवे. डाळ तांदूळ धुतलेले पाणी, गोमूत्र()दायल्यूत करून) घाला.मिरचीची रोपे आल्यापासून 3.6 महिन्यांनी
मिरचीची फुले यायला सुरुवात होते.