कैरी-आंब्याच्या गुजगोष्टी / आम्रचर्चा

Submitted by अनिंद्य on 10 April, 2025 - 06:57

कैरी-आंब्याच्या गुजगोष्टी आणि आम्रचर्चा

भारतीयांचे आंबाप्रेम जगप्रसिद्धच आहे. त्यातही आंब्याचे प्रचंड कौतुक करण्यात आणि चवीने आस्वाद घेण्यात महाराष्ट्राचा नंबर पहिला. गुजरात आणि उत्तर प्रदेश नंतर येतात मागोमाग.

आंबा कोणताही आणि कसाही खाल्ला तरी आवडणारे कोट्यावधी लोक आपल्या देशात आहेत. आंब्याची फुले-आम्रमंजिरी, कैरी, पिकलेला आंबा तर आहेच, त्यातली कोय सुद्धा चवीने खाणारी लोकं आपण.

617389ef-2ed4-409d-9c77-679aaddec669.jpegपन्हे, नानाविध लोणची, चटण्या, सलाद, कैरीयुक्त भेळ, कैरी-कांद्या सारखी तोंडी लावण्याची सुखे, चैत्र स्पेशल वाटली डाळ, चित्रान्न, आमरस, आंबा बर्फ़ी - आम्रखंड सारख्या मिठाया, मँगो लस्सी- आईसक्रीम, मँगो मिल्कशेक, मँगो मस्तानी, आंबा पोळी/ आम पापड, मँगो कँडी, सॉस, अमचूर, टिटोरा, रॉ मँगो स्लाइस चूरणगोली … एक ना हजार प्रकारे आंबा आणि कैरी आपले खाद्यजगत समृद्ध आणि चवदार करत आहेत, पिढ्यानपिढ्या. अविरत.

e06f854a-ccc5-48f2-b10e-37ed0beafb74.jpeg

देशातल्या जवळपास सर्व प्रमुख भाषांमधे आपल्या आम्रप्रेमाची स्तवने आहेत, कालिदास आंब्याला कामवल्लभा म्हणतो तर वात्स्यायनाचा कामदेव आम्रमंजिरींच्या प्रेमात. आम्रवृक्ष-वाटिका-फल याबद्दलच्या गीत-कवितांची ओसंडून वाहणारी समृद्धी म्हणजे आपले सामायिक वैभव.

8557ffd6-bc55-4a19-bdb9-663450d5f197.jpeg

तर मंडळी, आता कैऱ्या आणि आंबे सीझन सुरु झालाय. कैरी- आंब्याच्या पाककृती, फोटो, तुमच्या आवडीचे आंबे, आठवणी, आंबा खादाडी, त्याचे केलेले विक्रम असे सर्व celebrate करण्यासाठी माबोकर भरत, ऋतुराज आणि सिमरन यांच्या सल्ल्यावरून हा “आम्रमहोत्सव” धागा.

भरभरून कैरी-आंबे खा, जुन्या- नवीन पाककृती करुन बघा, कैरी-आंब्याबद्दलच्या कथा - कविता -क़िस्से -फोटो आणि अनुभव इथे शेयर करा. सबकुछ मँगो असा हा धागा होऊ द्या !

a123d0e0-8fb6-408e-87e0-575c581b70b5.jpeg

चला तर मंडळी, सब्ज़ और सुर्ख आमों से आमनोशी करें …

Man, go, get a Mango !!

* * *

(वरील सर्व फोटो माझेच. जुन्या मोबाइलने काढलेले.. Picture quality अगदीच बेसिक असली तरी कैरी-आंबाप्रेम कमअस्सल नाहीए, तेव्हढे समजून घ्या)

विषय: 
Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

आता फोटोंनी सजला धागा ! बेस्ट. हौर आन्दो.

spicy mango salad थाय स्टाइल दिसतय 👌

… यावर्षी कैरीची डाळ, कैरी कांदा चटणी, कैरी पुदिना चटणी, कैरीचे ताजे आंबट गोड लोणचे, ताजा सखुबत्ता / सखुबद्दा करून झालाय.…

लई बेस्ट. अजून आंबा सीझन पूर्ण जोमात आलेला नाही हे खरे आहे. कैरीवरच भार आहे अजून आमचाही.

मेथांबा रंगतदार दिसतोय. समहौ आमच्याकडे याचा रंग गडद येतो. इकडच्या स्वारीकडे यालाच “लौंज / लुंजी” म्हणतात आणि त्यांचे सरकार याचा पुरवठा करतांना अजिबात कंजुषी करत नाही. 😀

IMG-20241207-WA0039.jpg

माहेरच्या अंगणातले एकुलते एक हापूस आंब्याचे कलम, रायवळ आंबे आहेत पण हापूस एकच, डेरेदार झालंय.

IMG-20241208-WA0048.jpg

हा दुसरा फोटो.

घर आधी कौलारू होतं, वांदरे येऊन नाचून कौले फोडायची म्हणून पत्रे घातले.

हो कोकण अजूनही निसर्गसंपन्न आहे, ही श्रीमंती अजूनतरी टिकवून आहे. एखादं तरी आंब्याचे झाड घर परिसरात बहुतेकदा असतं.

कैरी बाजारात दिसली रे दिसली की आणून प्रयोग सुरु होतात आमच्याकडे.

1db2c2e9-6744-4c46-93bb-8fe8fada36b0.jpeg

हे लोणचे कैरी + चणे असे केले आहे.

तिकडचा फोटो इथेही.

वाहवा जुन्या आठवणी जाग्या झाल्यात. लहानपणी मोठ्या तसराळ्यात पाणी घालून तीन चार डझन गावठी आंबे त्यात घातल्या जायचे. मग देठाजवळचा चीक पुरेसा धुतला गेला की आंब्यांच्या त्या स्विमिंग पूल मधून एक एक आंबा काढून माचवायचा आणि मग देठ खुडून तोंडाला लावायचा. हा कार्यक्रम तासन् तास चाले. विदर्भात असल्यामुळे हापूस, पायरी वगैरे ची पायरी तेव्हा गाठली नव्हती. आंबे खाऊन कंटाळा आला तर एका लहान ताटलीला साजूक तूप चोपडून आंब्याचा रस त्यात घातल्या जायचा. काही तासातच कडक उन्हात आंब्याची जराशी चिवट पोळी तयार होत असे. ती पूर्णपणे वाळेस्तोवर धीर निघत नसे. बाठ न धरलेल्या खोबरी कैऱ्यांची चवही औरच होती. हापूसचा रस खाण्यापेक्षा फोडी दातात धरून ओढण्यात जास्त रस होता. पण एका एक्सीडेंटने बरोब्बर समोरचे दात घशात घातले. नकली दात बसवल्यावर डेंटिस्टने नेमके आंब्याचेच उदाहरण देत, फोड कशी खाऊ नका याचा साभिनय खुलासा केला तेव्हा मनाला काय वेदना झाल्या असतील ते मी आणि आंबेच जाणो.

… डेंटिस्टने नेमके आंब्याचेच उदाहरण देत, फोड कशी खाऊ नका याचा साभिनय खुलासा केला…. अरे दैवा! Man(go) proposes dentist disposes झालं हे तर! 😐

आम्ही पण घंगाळं भरभरून लोकल आंबे भरपूर खाल्ले आहेत, इतके की उष्णतेनी पुरळ उठत, पण नो पर्वा.

तुमच्यासारखेच हापूस पायरी दशहरा वगैरे माझ्याही आयुष्यात थोडे उशिरा आले. No regrets though.

दातांमधे नैसर्गिक फटी जरा मोठ्या असल्याने जास्त तंतुमय / रेशेदार / fibrous texture वाल्या आंब्याचे “धागे” नेहेमीच अटकतात. म्हणून कापून खाण्याच्या आंब्यांना जास्त पसंती असते. पण एकूणच काय की स्वाद के लिए कुछ भी करेगा अप्पुन. 😁

@ छल्ला मेथांबा/ लुंजी tempting दिसते आहे. वर मनीमोहोर यांचा धरून दोन फोटो झालेत याचे.👏

पाचवा मी डकवणार

@ शुभदा, देवगड हापूस - श्रीमंती सदैव वाढती राहो 👍

अंजू घर छान दिसतय ग.. चिरेबंदी , माडीच आणि दारात कलम ...
किल्लेदार मस्त आठवणी...
शुभदा छान धरलं आहे कलम.
छल्ला, मेथांबा मस्त दिसतोय.
अनिंद्य, लोणचं मस्तच ... वेगळंच आहे.
कलमं खूप असल्याने कधी कधी असे चमत्कार दाखवतो निसर्ग... फोटो काढताना जाणवलं नव्हत पण आता एखाद्या पक्ष्याचा आकार वाटतोय.

तोंपासु धागा.

मला आमरस पुरी अत्यंत म्हणजे अत्यंत प्रिय. हापूस आणि पायरी म्हणजे लता आणि आशा. हापूस म्हणजे लताच पण पायरीही काही कमी नाही. त्याची गोडी, चव वेगळीच. आणि लता आशा एकत्र येऊन गायल्या तर जी गाण्यात जी अवीट माधुरी येते तशा हापूस पायरीचा एकत्र रस लागतो.

आंबा-अंडं-पपई ?

थोडे unusual कॉंबो. थाय लोकांना अंड्याऐवजी shredded chicken वापरून असे सॅलड करता-खातांना बघितलंय.

.. छोट्या पक्ष्या च्या आकाराचा आंबा … हो. तसाच दिसतोय.

.. किमान दोन फोटो…
हो छल्ला, मेथांबा सध्या खूपजण करत असतील तर किमान दोन तरी फोटो अजून यावेत.

आमरस पुरी …. कित्येकांचा आवडता मेन्यू. 👍

आमच्याकडे रस+ भात खाणारेही आहेत. मी पुरी-भात दोन्ही पक्षात नाही. नुसताच आमरस खाणारे - अलिप्त राष्ट्र 😋

न मोजता रायवळ आंबे खाल्लेले लोकं इथेही आहेत हे बघून आनंद झाला.
उन्हाळ्याच्या सुट्ट्या विहिरीत पोहणे, विना अभ्यासाचे दिवसभर हुंदडणे, मावसभावंडासोबत खेळ आणि टाइम पास, आंबे, करवंद, जांभळं, काजू , फणस हे खाणे ह्यामुळे आनंदाचा ठेवा झाल्यात.

>>> रस+ भात >>
मी रस+शेव‌ई ( हातानं वळलेली) खाल्लीय गावी असताना.

.. रस+शेव‌ई …

तो तर जावईबापूंसाठी खास बेत असायचा उन्हाळ्यात

सोबत कुरडई

एकेक फोटो कसले सही आहेत.

हेमाताई यांनी शेअर केलेला आंबा जुळे असावेत, खरोखर पक्षी वाटतोय.

रोज आमरस चाललाय आमच्याकडे. मेथांबा पहिली बॅच करून संपला. दुसरी छोटीशीच बरणी आज काढली, तिसरा हप्ता पुढच्या आठवड्यात करणार.
मिल्कशेक काल झाला. नुसते आंंबे खाणं चालूच आहे. फोटो निघायच्या आत बात खतम, त्यामुळे इथे द्यायलाच काही नाही सध्या. शिवाय हे सगळं मी सोडून बाकीचे लोक करतायत घरी. मी मेथांबा घालणे, मिक्सर वर शेक फिरवून देणे, चांगला आंबा निवडून देणे हे करते आणि 1 वाटी किंवा शेकचा ग्लास घेणे इतकीच माझी झेप Wink
मी खरं म्हणजे कोकणातली, पण इतका उठताबसता हापूस सोसत नाही मला. रायवळ चिक्कार खाल्ले लहानपणापासून..

अनिंद्य यांच्या "पाचव्या" साठी प्रतीक्षा यादी कमी व्हावी म्हणून खाऊ गल्लीत दिलेला फोटो इथे.

kairi.jpeg

मेथांबा आणि आंबा डाळ. दोन्ही आदल्या दिवशी केल्यानंतर उरलेले फ्रीजमधून बाहेत आले होते. आता पुन्हा करायची वेळ आली.

मस्त फोटो भरत.

मेथांबालाच आम्ही आम म्हणतो बहुतेक.

अंजू घर छान दिसतय ग.. चिरेबंदी , माडीच आणि दारात कलम ... >>> सासरीही चिरेबंदीच आहे पण माडी नाही. सार्थक लहान असताना सासरी चिरेबंदी बांधलं. दोन्ही घरांची आपापली वैशिष्ठ आहेत. माहेरी जास्त काळ घालवलाय आणि झोपाळा आणि माडीवर जास्त. आजीला वाचनाची आवड असल्याने असंख्य पुस्तकं माडीवर असायची आणि मिठाच्या पाण्यातले आवळे असायचे चिनी मातीच्या बरणीत, ते खात पुस्तकाचा फडशा पाडायचा. मुलामुळे कुठेच जाता येत नाही जास्त, तो रमत नाही. त्यामुळे दोन्हीकडचं निसर्ग संपन्न वैभव उपभोग घेणं नशिबात नाही. असो खंत नाही काहीही.

पुर्वी नेमाने करत असलेल्या गोष्टी म्हणजे गुळांबा, मुरांबा तो हल्ली केला जात नाही. ह्या गोष्टी नालासोपारा येथे रहात असताना, स्टोव्ह असताना आणि मुलगा लहान असताना हौसेने करायचे. तिथल्या शेजारच्या वहीनीही माझ्याकडून करुन घ्यायच्या. आता नाही होत पण यंदा गुळांबा करेन म्हणतेय तोही गराचा (एरवी कच्च्या फोडी वापरते) आमसाठी कैऱ्या शिजवेन त्यात दोन्ही पदार्थ करेन. हापुस आंबे यंदा नाहीत जास्त गावाला, कधी जास्त आले तर त्याचा मुरांबा करते मात्र. यंदा होणार नाही.

एवढी बडबड इथे केल्यावर एक फोटो पोस्ट करायलाच हवा. सासरी हापूस कलमे आहेत पण आता ती बाहेर करायला दिली आहेत, दिरांना फार झेपत नाही आणि नवऱ्याला मदतीला जायला जमत नाही. हा फोटो २०१२ साली गेलो होतो तेव्हाचा.

IMAG0118.jpg

अजून एक फोटो पोस्ट करते कलमाच्या बागेतला हाही जुना तेव्हाचा.

दोन्ही फोटो एकाच बागेतले आहेत.

IMAG0114.jpg

अंजू छान दिसतेय बाग..
भरत मस्त मेथांबा आणि आंबा डाळ, मला डाळ एवढी नाही आवडत पण चैत्रात केली जातेच.
प्र, आमच्याकडे ही वाटीच्या वर आमरस विशेष कोणी घेत नाही दुपारी जेवताना.. त्यापेक्षा जास्त डिमांड तर नाचणीच्या आंबीलीला असते. असो.
आंब्याच्या एवढ्या गप्पा चालल्या आहेत आणि फोटो नाही रसाचा.. शोनाहो Happy
हा घ्या. साग्रसंगीत आमरस , पुऱ्या, बटाटा भाजी, आंबा डाळ मसालेभात, पापड वगैरे नव्हता मेन्यू आज म्हणून सगळ्या सगळ्या ताटाचा नाही दाखवत आहे.
IMG-20250409-WA0006~2_0.jpg

Pages