शब्दवेध व शब्दरंग (३)

@ हपा, हळेबिडू सुंदर !

@ अस्मिता, अंधकापर्यंत आलाच होतात, त्याचाच मित्र गजासुर उर्फ़ नील तमिळ “गजासुरसंहार” / “शिव-गजसंहार” कथांचा नायक आहे. शिवानेच मारला त्याला. नीट आठवली कथा की योग्य जागी लिहितो. तसाच कुणी पांडीयन सम्राट इन्द्रज्ञुम्न आहे, (नांव नीट लिहिता येत नाही आहे ) त्याच्या हत्ती जन्माची पण काहीतरी स्टोरी आहे.

गजलक्ष्मी आणि गजांतलक्ष्मी एकच की वेगवेगळी याबद्दल कनफ्यूजन आहे, आता नीट वाचावेच लागेल

कुमार१, या अधिकच्या अवांतराबद्दल दिलगीरी !

महिमाच्या विरुद्धार्थी शब्द आहे हा

'गजांतलक्ष्मी'बद्दल विचार करत होते. पुढे लिहीत आहे ती 'माहिती' नाही, तर माझा 'एज्युकेटेड गेस' आहे.
या शब्दात 'अंत' हा शेवट या अर्थी आलेला नसून चरमसीमा या अर्थी आला असावा. हत्ती विकत घेण्याइतकी संपत्ती आणि बाळगण्याइतकं स्थैर्य त्यात अभिप्रेत आहे. ती (आज असलेली) संपत्ती आणि (भविष्यकालीन) स्थैर्याची हमी ही संपन्नतेची सीमा झाली.

(पेट पेरेन्ट्स्ना त्या 'बाळगू शकण्या'चा अर्थ नेमका कळेल. त्यांचं अन्न, औषधपाणी, लशी, राहण्याची, व्यायामाची इत्यादी सोय, स्वच्छता, देखभाल अशा बर्‍याच बाबी त्यात येतात. हे सगळं करू शकणं, किंवा त्यासाठी लागल्यास हेल्प हायर करू शकणं ही मोठी कमिटमेन्ट असते.)

स्वाती, मेक्स सेन्स. छान पोस्ट.
सध्या फक्त 'कुत्रांतलक्ष्मी' बाळगून आहे.

अनिंद्य, तुमची पोस्टही वाचली. आवडली.
त्या अनुषंगाने धागा काढलात तर वाचायला आवडेल.

लाघिमा सिद्धी आणि महिमा सिद्धी -
'अणू पासोनी ब्रह्मांडाएवढा जात असे' अशा आहेत.

लाघिमा - भौतिक दृष्टीने हलकं नाही बहुतेक, सूक्ष्म रूपात वावरता येणं असं आहे.

महिमा सिद्धी म्हणजे मनाने चराचर व्यापून उरणं. 'हे विश्वची माझे घर ऐसी मती जयांची स्थिर' या अर्थाने.

बंगालच्या लाहिरी महाशयांना लाघिमा सिद्धी प्राप्त होती असं Autobiography of a Yogi मधे वाचलेलं आठवतंय.

कुत्रांतलक्ष्मी

'अणू पासोनी ब्रह्मांडाएवढा होत जात असे' अशा आहेत.
>>> ह्यात 'होत जात असे' हवं. ते 'होत' लाघिमा सिद्धी प्राप्त होऊन सूक्ष्म रूपात गेलं समजा.

तुम्ही 'लघिमा' लिहिले आहे आणि मी 'लाघिमा', ह्याची नोंद घेतली. बहुतेक मी इंग्रजी/ हिंदी उच्चार लिहितेय.

कुत्रांतलक्ष्मी

खुद- खाविंद = खुतखावणी. छान.

खाविंद सारखाच एक उर्दू शब्द आहे ख़र-ख़ाविंद ! अर्थ म्हणाल तर विद्वान परंतु “दीडशहाणा” सारखा उपरोधिक वापरतात नेहेमी

खाविंद आणि मख़्दूम असे जोडीने येतात. मखदूम/ मख़्दूम म्हणजे सेव्य / मालक/ धनी.

आडनाव मकदूम/ मखदूम असलेले मराठीजन माहितीत आहेत. मख़दूम / मगदूम चा मराठी अर्थ मात्र “चाकरी केलेला” / चाकर असा आहे.

@ स्वाती, तुमचा गजांत लक्ष्मी चा 'एज्युकेटेड गेस' पटेबल आहे

हो, "जेवलीस का" ही सध्या तरुणांमध्ये बरीच लोकप्रिय पिकप लाईन आहे. त्यावर मिम्स् पण आहेत.

आणि ते 'जे1 झालं का?' असं पद्धतशीरपणे विचारायचं असतं.

अरे बापरे, मला हे माहीत नव्हतं.‌ इतकी बोअर 'मदरली' 'पिकप लाईन' आहे की लक्षातही आलं नसतं.

जेवलीस का मॅसेज केला तुला रिप्लाय नाही आला मला असं एक गाणं आहे!
एवढंच ना एकटे जगू या गाण्याचं विडंबन जेवलीस का हे पण एक आहे.

काय गाणं आहे, माहिती नव्हतं तेच बरं होतं बहुधा.

एवढंच ना एकटे जगू या गाण्याचं विडंबन जेवलीस का हे पण एक आहे. >>> हॉरर सिनेमे माहित होते. हॉरर गाणं पहिल्यांदाच ऐकलं.

गचपण - पहिल्यांदा वाचला तो संभाजी महाराजांच्या संदर्भात.
जावळी येथे झाडा - वेलींचे गचपण झाले होते, निसटण्याचे सर्व मार्ग एकात एक गुंतल्यागत वाटत होते.

"गचपन ढवळ्या" अशी एक शिवी ऐकली आहे.

गचपन ढवळ्या" अशी एक शिवी ऐकली आहे.

+१

समानार्थी शब्द “ऐचण” ऐकला आहे.

गचपण हा शब्द बरेचदा वाचलाय.

मला वाटतं धारपांच्या कथांमधे असतो.