कंपोस्टिंगचे एक वर्ष

ते काळे रेषा वाले किडे काही करत नाहीत. फक्त बाहेर येऊ नाही द्यायचे. (नाहीतर सरपटत जमिनीवर येऊन इतरांना किळस वाटते.) ते कंपोस्ट प्रोसेस फास्ट करतात.
पाणी कंटेंट शून्य होईल तसे हळूहळू मरुन जातात.
कंपोस्ट वाल्या माठाला खालून छोटे छिद्र असेल तर पाणी वाहून जाईल.(हे पाणी दहा भाग साध्या पाण्यात घालून कंपोस्ट टी म्हणून वापरता येईल.)
अधून मधून रद्दी पेपर आणि वापरलेले टिश्यू तुकडे करुन टाकत रहा. सॉ डस्ट मिळाल्यास उत्तम. लवकर कोरडे होईल कंपोस्ट.

Mi_anu छिद्र तर नाहीये..उद्या करून टाकावं अस वाटतं आहे. म्हणजे अधिकच पाणी बाहेर निघून जाईल. ते सरपटणारे किडे (अळ्या) नाहीत असे वळवळणारे किडे आहेत..
मला नीट सांगताच येत नाहीये..कदाचित..
उद्या फोटो टाकते..
अतिरिक्त पाण्याने खराब झालं असणार का आता ते कंपोस्ट?

या अश्या असतील
कुंडीच्या खालचे ताट माठाखाली ठेवून पाणी गोळा करता येईल आणि नंतर 1:10 साधे पाणी घालून झाडांना घालता येईल.
कडक ऊन असल्यास 2-3 दिवस उघडे ठेवले तर वाळेल(फक्त किडे कदाचित बाहेर येतील.एखादी उपयोगात नसलेली मेटल चाळणी झाकण म्हणून ठेवून माठ उन्हात ठेवता येईल.कोरडे करायची प्रोसेस फास्ट व्हायला रद्दी कागदाचे कपटे करून टाका.टीव्ही पाहताना घरातल्या सर्वाना हा उद्योग द्या.हे कपटे टाकून एकदा दांडी किंवा कोयत्याने वर खाली हलवून घ्या कंपोस्ट.
कंपोस्ट बाद होत नाही.फारतर quality थोडी कमी असेल इतकंच.

हो असलाच काहीतरी प्रकार आहे.. मी उद्या टाकते त्यात न्यूजपेपर..
आणि पाणी निघून जायला छिद्र पण पाडते. दुर्गंध अजूनतरी येत नाहीये उद्या ढवळून टाकेल तेव्हाच समजेल नक्की काय झालंय त्याच तर..
धन्यवाद..Mi_anu आणि वावे ..

इकडे अजिबात ऊन नाहीये सारखा पाऊस चालू आहे

हे अस झालंय..फोटो टाकू की नको असं वाटतं होत पण पहिल्यांदाच बनवलेलं कंपोस्ट फेकून द्यायच जीवावर आलंय म्हणून त्याला वाचवायचे उपाय शोधतेय.
काही आशा आहेत का?

वावे खरचं thank u..
तुम्ही आणि अनु ने सांगितलंय त्याप्रमाणे करून पाहते.
ते चकचकीत काय आहे मला पण माहीत नाही..मी टाकलेलं नव्हत.
काढून टाकलय ते आता..आणि ते ब्लॅक किडे उपयुक्त आहेत की खराब आहेत?

ते आपोआप त्यांचं काम झालं की मरतील.तोवर त्यांचा कंपोस्ट ला काही त्रास नाही.आपल्या डोळ्यांना आहे फक्त कंपोस्ट कोरडं कर फक्त.हळूहळू व्यवस्थित होईल ते.

तुमचे प्रतिसाद वाचून बरं वाटलं..करते आता चांगलं

तयार कंपोस्ट चाळलं नाही तर? आय मीन, चाळण्यामागे काही शास्त्रीय कारण असतं का? खत बनण्याचा अंतिम टप्पा वगैरे असं काही?
मी ३-४/३-४ किलोच्या दोन बॅचेस केल्या, पण चाळल्या नाहीत. घरच्या कुंड्यांमध्ये तेच खत वापरते आहे.

कश्याने चाळतेस वावे?
आपली अशी जाळीची थोडी विरळ चाळणी का?

वावे, ह्या नव्या प्ला डब्याचा एखादं दुसरा फोटो टाकाल का?
लेख वर आला की परत वाचते , पण जमत नाहीये मग नाद सोडून देते. जुने लेखातील फोटो मला दिसत नाहीयेत. खूप ओला कचरा वेस्ट होतोय खरं तर.

ओके ओके.मला वाटलं घरच्या गहू वगैरे चाळायच्या चाळणीने.
माझ्यात अजिबात इतका पेशन्स नाही.
शिवाय हल्ली 100% कंपोस्ट करत असल्याने त्यात खूप ऐवज साठला आहे.परवा स्टार बझार मधून आलेल्या भाजीच्या तपकिरी पिशव्या बारीक तुकडे करून टाकल्या. त्यावर अगदी बारीक प्लास्टिक लेयर असावा असा अंदाज आहे.कंपोस्ट टी तळाला असलेल्या नळातून काढून झाडांना टाकला.
2 बिन आलटून पालटून वापरतो.दुसऱ्यात तयार झालाय पण उघडलं तर आत एक झुरळ होतं.त्यामुळे घाबरून त्यात हिट फवारून बिन बंद करुन ठेवलाय झुरळ मरेल या आशेने. अर्थात यामुळे आता 'नैसर्गिक कंपोस्ट खत' या कल्पनेचा सरफेस 2 इंच खतासाठी तरी बँड वाजला असेल.वरचे वरचे लेयर काढून खालचे वापरावे लागेल.
खरं तर व्यवस्थित नियमित ब्राऊन्स टाकत राहिलं तर अस होत नाही.पण मध्ये मध्ये फार दुर्लक्ष झालं.

अगं ती ब्राऊन पेपर बॅग आहे.तशी फाटते.पण किंचित चमक आहे तर स्ट्रेंथ यावी म्हणून अगदी थोडे प्लास्टिक कण ऍड केले असणार.
आता कंपोस्ट मध्ये भिजलेत तुकडे.म्हणजे बराच कागद असणार.
दैवी ची पिशवी पोटॅटो स्टार्च चे पांढरे प्लास्टिक असेल.स्टार बझार मध्ये पूर्वी भाज्यांना पिशव्या असायच्या तशी.ते कंपोस्ट मध्ये अत्यंत कुरूप दिसतं.शिवाय खूप बारीक तुकडे लागतात नाहीतर सगळ्यात अडकतं.
एकंदर नो प्लास्टिक हा प्रकार लोकांनी प्लास्टिक चे पर्याय आणून आजारापेक्षा इलाज भयंकर असे बनवून ठेवले आहे.त्या कापड सदृश प्लास्टिक च्या पिशव्या तर भयंकर.धड भिजत नाहीत त्यामुळे फडके म्हणून वापरता येत नाहीत.दणकट नाहीत त्यामुळे वजन घेत नाहीत, फाटतात.आणि कंपोस्ट करता येत नाहीत.जळल्या तर अत्यंत घाण विषारी वास येतो.स्विगी बरोबर वगैरे मिळतात त्या नाकारता पण येत नाहीत.
सामाना बरोबर दणकट प्लास्टिक ची पिशवी दिली तर लोक न फेकता आपोआपच वापरतात.साडीच्या पिशव्या जपून ठेवायचे तसं.
पण या निमित्ताने आता बरेच लोक कापडी पिशवी गाडीत किंवा पर्स मध्ये ठेवायला लागले हेही बरेच आहे.

हो.ती सेलोटेप काढणे अजून व्याप होतो
सुपरडेली वाले तर फुल प्लॅस्टिक महोत्सव करतात.
वेगवेगळ्या विक्रेत्यांकडून वस्तू येतात, त्या एका पिशवीत. फळभाजी मोठी असेल तर त्या भाजीला स्वतंत्र लॅमीनेशन.त्यांना त्यांच्या वाहतुकीत टिकायला करावे लागत असेल.
सुपरडेलीतून 5 वस्तू घेतल्या की ते सर्व प्लास्टिक काढताना मन खायला लागतं.
मागे एक व्हिडिओ आला होता.मोठ्या प्लास्टिक बाटल्या आपण टाकत असू तर या छोट्या मोठ्या प्लास्टिक पिशव्या त्यात गुंडाळी करून पूर्ण पॅक करायच्या.पिशव्या उडत नाही, कचरा गोळा करणाऱ्या लोकांना सोपे जाते आणि रियुज वाले अश्या पॅक बाटल्या बेंच किंवा कट्टा बनवताना सिमेंट बांधकामात घालू शकतात पूर्ण घट्ट पिशव्या पॅक बाटली असेल तर.

धनवाद वावे, दिसले लिंकवर.

कंपोस्ट कल्चर नसेल तर प्रोसेस चालू करणारं काहीही चालतं.
शेण नसेल तरी पतंजली दुकानात मिळणारं रामदेव गोमूत्र, थोडा गूळ आंबट ताक आणि बेसन हे मिसळून कंपोस्ट म्हणून वापरता येईल(या मिश्रणात शेण घातल्यास अत्यंत घाण वास येतो.खूप वेळ हात लागल्यास तो वास स्वप्नात पण येतो ) जमल्यास मोजे वापरावे.

हे वापरण्यास योग्य झालंय का? या कंपोस्ट ला आता एक वर्ष झालंय..

वापरण्या योग्य आहे, पण चाळून घेतलं तर स्वतःला बघायला चांगलं वाटेल.
असं खूप वेगवेगळ्या पोताचं कंपोस्ट कुंडीत खालचा लेयर म्हणून बरं पडतं.वर कोकोपीट अधिक माती. म्हणजे कोकोपीट अधिक माती कमी लागते.

वरवर सुकलय पण खाली थोडस ओलसर वाटतं आहे..उन्हात वाळू देऊ का..?

फावडं किंवा खुरपं कोयता असेल तर वरपासून खालपर्यंत एकदा हलवून घे.म्हणजे ओला थर वर येऊन लवकर वाळेल.
थोडं हाताळण्यालायक कोरडं झालं की कुंडी भरताना तळाला वापरता येईल.

3,4 महिन्यात होतं ना कम्पोस्ट, फारच वेळ लागला एक माठ भर कम्पोस्ट तयार व्हायला. धागा शीर्षक तंतोतंत लागू पडले आहे अमृताक्षर च्या कम्पोस्ट ला. माझं मागे करायचा प्रयत्न फेल गेलाय. आता पुन्हा करून बघणार आहे.