निसर्गाच्या गप्पा (भाग - १५)

ह्या गज-यात दोन प्रकार असतात - हे मी ट्रेनमध्ये निरिक्षण करुन मिळवलेले ज्ञान आहे.

एका प्रकारात हातात दोरा घेतात आणि मग वर जागुने टाकलाय तसा गाठी मारत कदंबा बनवायला सुरवात करतात. हा गजरा अग्दी पातळ होतो. कागडा वगैरे फुलांचे कदंबे असतात. बायका विकायला गोल बॉल करुन ठेवतात आणि ब्लेडने दोरा कापत कापत विकतात.

दुस-या प्रकारात गजरा जेवढा लांब हवा तेवढा लांब दोरा दोन-चार गुंडाळ्या करुन जरासा जाडसर करुन घेतात. मग वरुन सुरवात करुन त्या दो-यावर एक फुल ठेवायचे आणि एक गुंडाळी मारायची, मग परत एक फुल, एक गुंडाळी .... असे दोरा संपेपर्यंत. हा गजरा अगदी भरगच्च होतो. मस्त वासवाल्या टपो-या मोग-याचे असे भरगच्च गजरे असतात.... (मग लांब वेणीवर तो माळायचा आणि मस्त सिल्कची साडी नेसायची आणि मग 'ह्यां'च्या सोबतीने मराठी संगीत नाटक बघायला जायचे, मध्यंतरात कॉफी प्यायची अशी जुन्या काळी पद्धत होती इती आईसाहेब )

मी दोन्ही प्रकारचे प्रयत्न अनंत वेळा केलेत (म्हणजे गजरे बनवायचे प्रयत्न हो..... लांब वेणीवर तो माळून... वगैरे पुराण वगळा, उगीच गैस नको. )

आणि ते अनंत वेळा फसलेत. जागु तु आता ऑनलाईन शिकव.

पहिल्या प्रकारचा गजरा अगदी झटपट उभ्या उभ्या करतात ह्या बायका. पण दुसरा करताना त्यांची जी तंद्री लागते आणि त्या तंद्रीत त्या कशा झुलत असतात ते अगदी बघण्यासारखे असते.

मला हवेत हे गजरे, एकदम ३००- ४०० घालीन म्हणते कसले भारी दिसताहेत, घमघमले,मस्त. पळाली माझी अर्धशिशी

जागु, सुगंध इथपर्यंत पोहोचला.

अशी जुन्या काळी पद्धत होती इती आईसाहेब >>>>>>>>>>>>हे कशाला सांगितलस. मी तुलाच पहात होते.

मला हवेत हे गजरे, एकदम ३००- ४०० घालीन म्हणते फिदीफिदी कसले भारी दिसताहेत, घमघमले,मस्त. >>>>>नृत्याच्या कार्यक्रम सादर करणार आहेस का?
पळाली माझी अर्धशिशी स्मित>>>>>>>>>आली होती कधी??????????

जागू, तो वेल मुंबईतच मिळेल. आल्यावर बघतो.

तूला वेण्या आठवताहेत का ? सोनचाफा, गुलाब, गुलाबी करवंदे, झिपरीची पाने, कलाबूत, पांढरी / पिवळी शेवंती... भरदार आंबाडे घालणार्‍या बायका दिसत नाहीत तशा या वेण्याही आता दिसत नाहीत. या वेण्या मजबूत विणलेल्या असत. अर्धगोलाकार सुकल्यावरही कायम असे.

जुन्या काळातल्या नट्यांचे असे फोटो असायचे.

सीतेची वेणी अशी एक ऑर्किड असते. तो तर निसर्गाने विणलेला गजराच असतो.

पळाली माझी अर्धशिशी स्मित>>>>>>>
हे दोन्ही दिल्याशिवाय तिची अर्धशिशी जाणार नाही बहुतेक हाहा>>>>>>>>>>जागु, गेली, गेली. म्हणजे तिची अर्धशिशी गेली. येवढा सुगंध घेतल्यावर राहिलच कशी?

ही पण वेणी छान दिसतेय.

झिपरीची पाने, कलाबूत, पांढरी / पिवळी शेवंती...>>>>>>>>>>आमची आई झेंडूच्या मोठ्या फुलांच्या थोड्या थोड्या पाकळ्या काढुन, पायाच्या अंगठ्या दोरा अडकवून, आणि त्यात झेंडूची पाने आणि कलाबुत घालून वेण्या करायची. आम्हालाही असा वेण्या करायला तिने शिकवल्या होत्या.

जागू, तो वेल मुंबईतच मिळेल. आल्यावर बघतो.>>>>>>>>>>कधी येताय???

१००० पोस्ट बद्दल अभिनंदन!

काय सुंदर दिसतायत ती गुलाबी करवंदे.

आता मला अवल सारखा फुले विणायचा ब्लॉग चालू करावा लागेल>>>>>>>>>>>जागु, दे टाळी! काल तुला " स्टेप बाय स्टेप फ़ोटो टाक ". असं आर्याने सांगितल तेव्हा तुला हेच सांगण्याच माझ्या मनात आलं होत.:स्मित:
अग ह्या पाच आता: १) मी २)अवल ३) आर्या, ४)साधना(तिला तर हवीच. सगळ आवरून संगित नाटकाला जायचय. :फिदी:) आणि एक कोणाला देऊ?

अरे व्वा! वेण्याच वेण्या!
मला पण शोभीसारखाच प्रश्न पडला होता.. कदंबा म्हणजे काय हा!
अच्छा, म्हणजे या वेण्या नुसत्या गाठींवरच असतात ना? सुईचा अजिबात वापर नाही?

जागु, ती अबोलीची वेणी काय सुर्रेख दिसतेय!
हम्म, आता तसे केसही राहिले नाहीत. अंबाडा येत नाही.
मी विचार करतेय माझ्या स्टेप विथ लेअर कटला ती वेणी कशी दिसेल.

हम्म, आता तसे केसही राहिले नाहीत. अंबाडा येत नाही.>>>>>>>>>तु.बा. मध्ये मिळतो की.

जागू, मी वेणीची आठवण काढली आणि लगेच वेणीचा फोटो टाकलास. उदंड आयूष्य लाभेल !

आता उचक्यांनी बेजार झालेय

आता उचक्यांनी बेजार झालेय >>>>>>>>>>अवले, हे वागणं बर नव्हे.

गजरा रे गजरा रे...
आमच्या कुटुंबातील बायकांची 'गजरा कॉन्फरन्स' झाली अनंत चतुर्दशीला...
मीपण लुड्बुडून घेतलं... इथे आता नवीन काही शिकायला मिळालं तर मला अजून शाईन मारता येईल पुढच्या वेळी...

मला अजून शाईन मारता येईल पुढच्या वेळी... स्मित>>>>>>>>>जागु आता क्लास सुरु करणार आहे. नाव घाल ग क्लासला.

पण दुसरा करताना त्यांची जी तंद्री लागते आणि त्या तंद्रीत त्या कशा झुलत असतात ते अगदी बघण्यासारखे असते.>>>>>>>>> हो चाटच्या गाडीवर गर्दी झाली की चाटवाला पण असाच झुलतो. हातातल्या प्लेटवर चाटचे वेगवेगळ्या भांडयातले वेगवेगळे इन्ग्रेडिअन्ट्स डावाने घालताना!
असो........वा छान आहे गजरापुराण!

दिनेशदा, जाने वारीत आलात तर मी पण भेटु शकेन. [प्रिसाइजली जाने. १४-१५]

मी असेन तेव्हा बहुतेक. पण या वेळेस पुण्याला यायला नाही जमणार. मी मुंबईतच ३ दिवस असणार आहे.

मी पण मुंबईत असणार तेव्हा. [ I have 16th early morning flight back to US.]
खरेच भेटुया ना आपण.

जागू, धन्य आहेस तू, किती किती प्रकारचे गजरे येतात तुला आणि कितीतरी छान गोष्टींची सखोल माहिती असते तुला, ग्रेट. तुला --^--.

गुलाबी करवंदाचे नुसते झुपकेही घालायच्य बायका. कित्येक वर्षांनी पाहिली ही करवंदे!

सुमंगल, नक्की भेटू. कदाचित एअरपोर्टवरच भेटावे लागेल. इथे मी लिहित राहीनच..

--

केसातील फुले यावरून मला बसंत बहार चित्रपटातला एक सुंदर प्रसंग आठवला.
भारत भूषण देवळात असताना तिथे निम्मी येते. देवीसाठी म्ह्णून ठेवलेली फुले तो तिला देतो. पण तेवढ्यात
पुजार्‍याची चाहूल लागल्याने, ती केसातील फुले घाईघाईने ताटात टाकते आणि निघून जाते.

पुजार्‍याला त्या फुलात एक केस दिसतो. तो कुणाचा आहे असे तो भारतभूषणला विचारतो. तर तो देवीचा आहे, असे उत्तर तो देतो. अर्थातच पुजारी शंका घेतो.

मग मन्ना डे च्या आवाजात, " भयभंजना वंदना सुन हमारी, दरस तेरे मांगे ये तेरा पुजारी " असे एक सुंदर गीत आहे. ते गीत संपता संपता, देवीच्या मूर्तीचे दगडात कोरलेले केस खरे होतात. गाणं, चाल ( राग : तोडी) गायन
सर्वच सुंदर आहे.

केसात झोकदार वेणी माळायची फ्याशन शहरात पुन्हा सुरू व्हायला हवी !

मी अबोलीची वेणी करायचा प्रयत्न केला. पण ती अगदीच पिळपिळीत विळविळीत झाली ! केविलवाणी
तेथे पाहिजे जागूचे| येरा गबाळ्याचे काम नोहे |

काय सुरेख चर्चा चाललीये. जागू, हार, कदंबा बद्दल किती छान लिहिलंयस. माहेरी आमच्याकडे घरची चमेली, मरवा आणि अबोली मिळून आम्ही करायचो कदंबा. आम्ही त्याला मद्रासी गजरा म्हणत असू.

जागू यावर एक सुरेखसा लेख नक्की लिही.

त्या गुलाबी करवंदाचं झाड शिवाजी पार्कला माझ्या बहिणीच्या शेजारच्या कंपाउंडमध्ये आहे. चिक्कार करवंद लागलेली असतात. पण वर असतात. बहिणीच्या कंपाउंडात लाल गुंजांचं आणि कैलाशपतीचं झाड आहे.

या कदंबा म्हणतात होय! हा प्रकार येतो मला (काहीतरी येतं म्हणून खूश होणारी बाहुली.
)

तो दोन नंबरचा, पिळून करायचा, मुंबईची खासियत असणारा शिकायचाय. कधी टाकणारे स्टेप-बाय-स्टेप?

अग ह्या पाच आता: १) मी २)अवल ३) आर्या, ४)साधना(तिला तर हवीच. सगळ आवरून संगित नाटकाला जायचय. फिदीफिदी) आणि एक कोणाला देऊ? >>> मला दे. मी साडी पण ठरवलीय कोणती नेसायची ते