निसर्गाच्या गप्पा (भाग - ८)

हे सगळ लहानपणी अनुभवल.>>>>>> + १
पण आता करु शकत नाही याच वाईट नाही वाटत, कारण आजही आईकडे गेल्यावर हे सगळं करता येत आणि पुण्यात त्या रम्य आठवणींमधे रमता येत.

शांकली,
तो साप बाटलीत भरण्याच्या किस्यावरुन मलाही एक किस्सा आठवला. वसईला आमच्या शेजार्‍यांची मुलगी साधारण २ - २.५ वर्षांची असतांनाची गोष्ट, तिची आई घरात काम करत होती आणि ती समोर अंगणात खेळत होती. तिची आजी येता जाता तिच्याकडे लक्ष ठेऊन होती. खेळता खेळता ताईंनी सापाचं पिल्लू हातात पकडलं (अर्थात तिच्यामानाने ते मोठचं होत) आणि हात हलवून हलवून सगळ्यांना दाखवत सुटली 'मी बघ काय सॉलीड पकडलं'. तिच्या आई आजीची बोबडी वळायची पाळी आली. शेवटी तिच्या काकाने 'आपण अजुन गंमत करु' अस म्हणत म्हणत तिच्या हातातला साप हळुच एका बाटलीत भरला आणि लांबवर शेतात नेऊन सोडला.

सर्पमित्र, किंवा साप शेतकर्‍याचा मित्र वगैरे जाण आता आली.

माझ्या आजोळी आणि मालवणला देखील, दिसला साप कि मारा, असेच असायचे.
कोकणात, गडग्यात (दगडाचे कुंपण) सापाची शेपटी दिसायची, मग कुणीतरी काका ती शेपटी ओढून त्याला
गोफणीप्रमाणे फिरवायचे आणि जमिनीवर आपटायचे, खेळ खल्लास.

आजोळी, शेतात साप दिसला कि लोक काठ्या घेऊन धावलेच. मग त्याला मारण्यासाठी एक छोट्या त्रिशूळासारखे हत्यार असायचे (त्याला बर्चा म्हणतात ) त्याने सापाची मान धरायची.
एवढे सगळे करुन झाल्यावर, त्याच्यावर आवर्जून "अग्निसंस्कार" करायचे.
कसलं लाबंड जनावर न्हव का त्ये... म्हणत गापगप्पा पण रंगायच्या

भातलागवडीची जपानी पद्धत आहे. तिथे त्याला सायोटामा (का असेच काहीतरी) नाव आहे. या पद्धतीने
रोपांची वाढ जोमदार होते >>> हो तेव्हाच विचारायचा होता तो प्रश्ण. राहुन गेलेला. आजच्या जागूच्या पोस्टने परत आठवले

हा जो पहिला ताण दिला जातो ना त्याने रोपाची वाढ जोमदार होते. आणि धान्यही जास्त मिळते. एकंदरच गवत जातीची खासियत आहे ती. जरा उपटले तर आणखी जोमाने वाढते.
जंगलात किंवा तळ्याकाठी कधी कधी आपोआप उगवलेली भाताची रोपे दिसतात. पण ती उंचीला कमी असतात
आणि त्यात दाणेही कमी दिसतात.

जागूला, स्वप्नं पडायला लागली. पावसाची !

<<<<कसलं लाबंड जनावर न्हव का त्ये... म्हणत गापगप्पा पण रंगायच्या>>>>> दिनेशदा,

जंगलात किंवा तळ्याकाठी कधी कधी आपोआप उगवलेली भाताची रोपे दिसतात. >> हेच ऋषीचे भात ना दिनेश? का ते वेगळे असते?

मागच्या पानावरच्या गोगलगायी आणि गुंफा बघून हे लक्षात आले का, कि ही दोन्ही चुनखडी म्हणजेच चुन्याची रुपे आहेत.
मानवाला चुना आदीम काळापासून माहीत आहे. चुनखडीचे खडक किंवा शिंपले यापासून तो मिळवतात.
मुंबईच्या चुनाभट्टीला एकेकाळी खरेच चुन्याच्या भट्ट्या होत्या. शिवडी बंदरातून, शंख शिंपले भरलेली
जहाजे तिथपर्यंत येत असत (आता तो मार्ग नाही राहिला) पानाला चुना लावून खाण्याची परंपरा जुनी आहे
तसेच औषधोपचार आणि पाणी शुद्ध करायलाही चुना वापरत असत. पण बांधकाम करताना दोन दगडांच्या
मधे मात्र चुना वापरायची पद्धत नव्हती. ती बहुदा गडकिल्ले बांधताना झाली. म्हणून अनेक गडांवर चुन्याच्या
घाणी दिसतात.
देवळे वगैरे बांधताना, दगड नीट तासून त्याला असा काही आकार दिला जात असे कि तो शेजारच्या दगडात
अगदी चपखल बसायचा. अशी सांधेजोड, बघणार्‍याच्या लक्षातही येत नाही. वेरुळ प्रमाणे, सर्वच देवालये काही
अखंड पाषाणातून कोरलेली नाहीत.

पण चुन्याचा वापर खुप होत असे तो लेप देण्यासाठी. रंगसफेदी करणे हा शब्दप्रयोग तर आपण आजही करतो.
कोल्हापूरच्या अंबाबाईच्या देवळावर वर्षानुवर्षे असा थर दिल्याने, त्यावरचे कोरीवकाम पार नजरेआड झाले होते. इजिप्तमधल्या पिरॅमिडच्या मोठमोठ्या शिळा, अशाच रचल्या आहेत, त्या बांधकामात चुना वापरलेला
नाही, पण पुर्वी सर्व पिरॅमिडवर चुन्याचा लेप मात्र होता. काळाच्या ओघात त्यातला थोडासाच भाग उरलाय.

इथिओपियात एक पादचारी पूल अजूनही वापरात आहे. तो बांधण्यासाठी मात्र अंडी आणि मध वापरले होते.
अनेक शतके त्यांच्या यात्रा त्या पूलावरुन जात आहेत.

माधव, ते वेगळे असते. त्याला देवभात किंवा काळा भात म्हणतात. बेळगावला अजून तो मिळतो.

<<<चल आपण करू आता शेती. पण पुढच्या वर्षी. डोळा मारा>>>> शोभा, शेतजमिन खरेदी केलेय की काय कुठे ?
जागू, छान लिहिलंस. मन कितीतरी वर्षे मागे जाते.
जिप्सी, मस्त फोटो !
दिनेशदा, Nature Sound 17 ही माझ्या ऑफीसमधे मी रोज शांत, हळू आवाजात ऐकताना खूप रम्य वाटते.
त्याबद्द्ल तुमचे धन्यवाद!

आजचे सांगा पाहू हे पण रा.बा. मधलेच आहे.

आजोळी, शेतात साप दिसला कि लोक काठ्या घेऊन धावलेच. मग त्याला मारण्यासाठी एक छोट्या त्रिशूळासारखे हत्यार असायचे (त्याला बर्चा म्हणतात ) त्याने सापाची मान धरायची.
एवढे सगळे करुन झाल्यावर, त्याच्यावर आवर्जून "अग्निसंस्कार" करायचे.
कसलं लाबंड जनावर न्हव का त्ये... म्हणत गापगप्पा पण रंगायच्या>>>>>>>दिनेशदा, अगदी बरोबर.

आजोळी, शेतात साप दिसला कि लोक काठ्या घेऊन धावलेच. मग त्याला मारण्यासाठी एक छोट्या त्रिशूळासारखे हत्यार असायचे (त्याला बर्चा म्हणतात ) त्याने सापाची मान धरायची.
एवढे सगळे करुन झाल्यावर, त्याच्यावर आवर्जून "अग्निसंस्कार" करायचे.
कसलं लाबंड जनावर न्हव का त्ये... म्हणत गापगप्पा पण रंगायच्या -- दा कोकणात हे असेच असते. रत्नागिरीत त्या त्रिशूळाला गच्याळ म्हणतात तेच गच्याळ नदीत रात्रीच्यावेळी मासेमारी करायलाही वापरतात.

जागुताई - लेख प्रचि मस्तच गावची आठवण आली
शेतात नांगरणीच्या वेळी रिपरिप पावसात खाल्लेले सुक्या बोंबलाची चट्णी,भाकरी,कैरीची फोड आणि तो हवाहवासा मातीचा सुगंध आठवला.

माधव -आजचे सांगा पाहू माहीत नाही पण प्रचि मस्त आहे.

शेतीकरताना पावसापासुन वाचण्यासाठी वापरावयाचे हे इरले आता दुर्मीळ होत चाललेय.

माधव, आजच्या सांगा पाहूचे उत्तर 'भीमाची वेल' असे आहे ना?

मानुषी.. मत्स्यनृत्य!!

जिप्सी.............काय चाल्लंय काय?

हापिसात ओल्या कपड्यांवर बसावं लागतं.......:फिदी:

आजोळी, शेतात साप दिसला कि लोक काठ्या घेऊन धावलेच. मग त्याला मारण्यासाठी एक छोट्या त्रिशूळासारखे हत्यार असायचे (त्याला बर्चा म्हणतात ) त्याने सापाची मान धरायची.
एवढे सगळे करुन झाल्यावर, त्याच्यावर आवर्जून "अग्निसंस्कार" करायचे.
कसलं लाबंड जनावर न्हव का त्ये... म्हणत गापगप्पा पण रंगायच्या>>>>>>>>>>:हाहा:

गच्याळ!

जागूले, फोटू भारीयेत... इकडं आम्ही पण पावसाची वाट बघतोय.

पाउस कोसळत असताना हातात चहाचा कप पाहिजे, बाजुला गरमागरम खेकडाभज्यांची डिश पाहिजे आणि त्याच्या बाजुला मनातली सोबत पाहिजे.>>> साधना... हे मात्र अगदी मनातलं बोललीस बाई!

सगळ्या कॉमेंट्स वाचून धमाल करमणूक होतीये.

प्राणीचर्चा छान. मांजरीच्या पिल्लांची नावं मस्त आहेत. जागू, पांढरे फूल मस्त. इकडेही पाऊस सुरु झालाय. खरं तर एप्रिलमध्ये पडतो पण एप्रिल कोरडा गेला. मी वाट बघून नेहमीच्या भाज्या इ. लावल्या आणि पाऊस सुरु झाला ते बरं झालं.

धाकटी बरीच फळे खाते. आंबा, सफरचन्द, केळं. कलिंगड तर फार आवडीचे.
ही मोठी, लहानपणीचे उद्योग-

कस्ली गोड दिस्तिये........... आणि मस्त पोझ दिलीये फोटो साठी!!

आला का पाऊस ही सगळी चर्चा वाचून....

जागु, गवतफुलांचे फोटो पाहुन मस्त वाटलं....

महेश. तो अल्बम पिकासावर पब्लिक आहे...लिंकवर जाऊन क्लिक केलं तरी साईज छोटी दिसते का तुम्हाला? बघते आणखी काय चेंज कराय्ला हवं ते....

कस्ली गोड दिस्तिये........... आणि मस्त पोझ दिलीये फोटो साठी!!>>+१
डॅनी मस्त रुबाबदार दिसतो आहे.
जागु, माधव, जिप्सी मस्त फोटो आहेत.
शांकली भॉक नाव आवडले.

डॅनी एकदम उमदा आहे, रंग मस्त आहे काळाभोर.
जागू, त्याला मासे देत नाहीत तू?

लोला..कसली गोड दिसतीये..लहान मुलांना माती उकरताना जशी मजा येते ,नेमके तसेच हाव दिस्तायेत हिच्या डोळ्यात..
जागू... वॉव.. डॉबरमन... ?? टॉल अँड हँडसम..देखणाये फा>>र!!!!
ओह!! श्याम ची आई या पुस्तकात इरले शब्द वाचला होता.. असं दिसतं तर प्रत्यक्षात!!!

इनमीन...........इरलं मस्तय.
जागू डॅनी कसला हँडसम आहे..आणि लोला तुझा थोरली ग्वाड है. लैच उद्योगी दिस्तिया!

किती भरभरून बोलताय सगळे. दरवेळी येते तर बर्‍याच पोस्टी असतात. सगळ्याच वाचून होत नाहीत तरी बर्‍यापैकी वाचते पण तरीही वर्गाच्या मागेच आहे. आता एक्स्ट्रॉ तास लावून अभ्यास करायला हवा.

आमचं पात्र!!!!!!!!