इंटरमिटन्ट फास्टिंग/ अनुसूचित लंघन

>>पोटातून व्यायाम करता येणे आवश्यक आहे. आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे व्यायाम करताना धाप लागल्यावर आपण हॉलो ब्रिद करतो, ते न करता फोकस फक्त पोट मागे नेऊन उच्छवासावर लक्ष केंद्रीत करायचे. श्वास आपोआप येतो. कारण युज्ड ब्रिद मुळे ऑक्सिजन कमी मिळत राहतो. आणि आपण पर्यायाने जास्त लॅक्टेट बिल्ड करत राहतो. पण लक्ष जर बाहेर फेकण्याकडे दिले तर नविन ऑक्सिजन मिळतो.>>
धन्यवाद केदार. याकडे लक्ष देईन.

फक्त तिथे पोटातून व्यायाम असे वाचण्यापेक्षा, पोटातून श्वास घेणे आवश्यक आहे, असे वाच. ओघात व्यायाम लिहिले.

मे बी पुण्यात येत्या आठवड्यात एक व्यायमा कम श्वास कम प्राणायाम प्लस फास्टिंग गटग करावे.

माझ्या प्यूनचे वजन मस्त कमी झाले.तिच्या मुलीसाठी रात्री रोज डाळ करायला लागते.त्या नॉशियातून तिची जेवणावरची इच्छा गेली. त्याऐवजी ती २-३ टोमेटो कधी काकडी,बीट हे वाडगाभर खायला लागली.कधी त्यात दही इ.जेवल्यावर फळे.थोड्या वेळाने १ वाटी दूध.अगदीच भूक लागली तर २ ग्लास पाणी.फक्त मासे,इ.असेल त्यावेळी मात्र व्यवस्थित जेवते.आता तर ती म्हणते की तिला रात्री डाळभात नकोच वाटतो.अपवाद माशांचा.गोड तिला आवडतच नाही.१-१.५ महिना हा सिल्सिला चालू आहे.मात्र ऑफिसमधे असताना तिचे खाणे व्यवस्थित आहे.

गेले काही दिवस जी भेटेल ती व्यक्ती मला "अगं तू बारीक झाली आहेस" असं म्हणत होती. पण मला वजन करायची हिंमत होत नव्हती! शेवटी आज काट्यावर उभी राहीले! साडे तीन किलो वजन कमी झालंय! फक्त १२ तास उपासाचं पथ्य पाळून! सई, मनापासून धन्यवाद! आता माझा उत्साह दुप्पट झाला आहे! This can be done and this will be done

अरे वा. अभिनंदन जिज्ञासा.
मी पण फेब्रुवारी पासून सुरवात करतोय.
खरं ते मागेच केलेली, पण एका आजारचं निमित्त झालं जो अजून चाललाच आहे आणि व्यायाम पूर्ण गंडला.

मी ऋजुता दिवेकर इत्यादी लोकांची पुस्तकं वाचू लागले आणि माझा मुलगा झाल्यावर सहा महिन्यांनी ते सगळे सल्ले अमलात आणू लागले. पण बाळ असल्यामुळे मला पूर्वीसारखा दोन दोन तास व्यायाम करता यायचा नाही आणि घरातून बाहेरदेखील पडता यायचं नाही. ऋजुता दिवेकरचं 'ज्ञान' वाचून एक तर तिच्या अभ्यासाबद्दल शंका आली, आणि तिचं डाएट फक्त २४ तास हातात प्लेट आणून द्यायला नोकर (नाहीतर खानसामे) असणारे लोकच पाळू शकतात याची खात्री पटली.

>> असे उपहासात्मक लिहिणे आवश्यक आहे का? पुण्याच्या आहात का? वजन नियण्त्रणाच्या अनेक थिअरीज आहेत. त्यात ही इन्सुलिन सायकलचीही आहे. ही मी श्रीकान्त जिचकाराण्कडून ऐकली होती. दिवेकरांची थिअरी बोगस आहे आणि तिचा कोणालाही फायदा झालेला नाही अथवा तोटाच झाला आहे असे आहे का? तुमचेही ' ज्ञान ' वाचून तुमच्याही इण्टरनेट वरून कट पेस्ट केलेल्या ' अभ्यासाबद्दल ' शंका का घेऊ नये? दिवेकरांच्या मांडणीत सस्टेनेबल डाएट अथवा व्यायाम यावर भर असतो. म्हणजे जे तुम्ही आयुष्यभर कंटिन्यू करू शकता असा व्यायाम अथवा आहार घेण्यानेकायमस्वरूपी फायदा होतो. अन्यथा कृत्रिम अथवा क्रॅश डायट अथवा अवास्तव व्यायाम घेतल्यास त्याचा कंटाळा येऊन ते सोडून दिली जाण्याची शक्यता जास्त होऊन गाडी पुन्हा मूळ पदावर येते असेच आहे.. माझ्या फिजिशियननने ही मला १८०० कॅलरीज सकाळे ६ पासून रात्री ११ पर्यन्त विभागून दिल्यात . त्याना हे इन्सुलिन सायकल माहीत नसेल काय? ( व्यायाम अलाहिदा आहे तो ही फार इंटेन्स नाही.) त्याचा परिणाम दिसला आहे. तुमचा बोधीवृक्ष तुम्हाला सापडला असेल आणि तो तुमच्यापुरता खराही असेल म्हणू बाकीच्यांच्या सगळ्या बाभळीच आहेत हा अट्टहास कशासाठी...?

मला सई चे पटले. ते मत आहें उपहासात्मक काय आहे?

साई तुझे लेख खूप उपयुक्त आहेत .
पण << ऋजुता दिवेकरचं 'ज्ञान' वाचून एक तर तिच्या अभ्यासाबद्दल शंका आली, आणि तिचं डाएट फक्त २४ तास हातात प्लेट आणून द्यायला नोकर (नाहीतर खानसामे) असणारे लोकच पाळू शकतात याची खात्री पटली.>>
हे वाक्य आधीही खटकले होतेच . मी पण ऋजुता ची २,३ पुस्तके वाचली आहेत .आणि यु ट्यूब वर व्हिडीओ पण पहिले आहेत . ती जे सांगते त्यात तथ्य आहे. दार दोन तासाने खायला सोपे पर्याय पण सुचवले आहेत ,जसे मूठ भर दाणे , फळ . आणि ती ज्येष्ठ नागरिकांसोबत एक प्रोजेक्ट पण करते आहे. मला वाटते लॉन्ग टर्म साठी मला ऋजुता चे म्हणणे पटते . ती सांगते तूप , भात, रेगुलर नाश्ता खा जसे पराठा , इडली ते पटते .
IF हि पण वेगळी थिअरी आहे वजन कमी करण्यासाठी .पण त्यामुळे ऋजुता चुकीची ठरत नाही .

सई, चांगली माहिती.
ऋजुताच्या पुस्तकां पेक्षा तिचा टिव्ही शो जास्त गाजला असे मला वाटते. मध्यंतरी तिचा शो पाहुन कुणीतरी केलेले एक व्हॉट्सॅप फॉर्वर्ड पण फिरत होते: ऋजुता काय सांगते यावर. त्यात इट लोकल सोबत, भारतीय मिठाया चांगल्या, खायला घाबरु नका वगैरे. हे फॉर्वर्ड लिहीणार्‍याने कदाचित तिची पुस्तके वाचली नसावीत. तिच्या पुस्तकात जेव्हा ती हे पदार्थ केव्हा अन किती खायचे सांगते हे वाचले तर कदाचित त्याने आपले फॉर्वर्ड मागे घेतले असते.
ऋजुताच्या पुस्तकात बरीच चांगली माहिती आहे. तिची थिअरी चुकीची की नाही याबद्दल बोलण्याएवढे माझे ज्ञान्/अभ्यास नाही, पण मला ती सुरवातीला आकर्षक पण फॉलो करायला बरीच कठीण अशी वाटली. मी तिचे पुस्तक वाचून प्रयत्न केला होता, कन्सल्टेशन घेउन नाही.

१ ग्लास ताक (१००) हे एक जेवण मानले आहे. मूठभर दाणे (१६०) हेही एक जेवण आहे. >>>>>>>>>> हे कळलं नाही. म्हणजे जेवण स्किप करुन हे एवढंच खायचं का?

मला वाटतं ऋजुता बाहेरचे म्हणजे देशाबाहेरचे विकत घेऊन, तेच कसे चांगले ह्या फॅडच्या विरोधात बोलत होती. त्यामुळे तिने सिरल्स खाण्यापेक्षा पोहे खा, ते जास्त चांगले आहेत असे सांगण्यास सुरू केली. जे की बर्‍याच अंशी बरोबर आहे. म्हणजे उगाच ऑलिव्ह ऑईल आणून त्यात भजी तळण्यापेक्षा शेंगदाना, करडई, सनफ्लॉवर तेल घ्या. ( तसेही ऑलिव्ह ऑईल तळण्यासाठी योग्य नाहीच.) आणि प्रोसेस्ड केलॉग्स खाण्यापेक्षा पोहे, उपमा बरा.

८०० कॅलरी दिवसाला खाणे काय किंवा ५ दिवसाच्या रोज २००० अन दोन दिवस काहीच नाही ( २४, २४ तास उपास), ह्यात रोजच्या ८०० मध्ये एकुण कॅलरीज कमी जातील. आणि जास्त फास्टिंग होते. ह्या मेथड मुळे मनाला फसवणे होते, म्हणजे अरेच्चा मी आत्ताच तर थोडे खाल्ले, भूक कशी लागेल? असे वाटते, जे की सलग २० तास उपास करताना वाटणार नाही.

इंटरमिटटं फास्टिंग मध्येही अनेक उपग्रूप आहेत. ११ टू ७, लिनमसल, १६ डे रोज, ५ डेज रेग्युलर, २ दिवस उपास वगैरे वगैरे.
तसेही आपण आपल्या आयांना काय मंगळवार / शनिवार करते म्हणून नाव ठेवायचो. इनफॅक्ट असे उपास करणे हे आपले वाडवडिल नेहमीच करायचे. आपणच ते देवाचे कर्मकांड म्हणून सोडून दिले.

आता मला वाटते की कडकडीत उपास करणे त्यांना जर जमले ( भले देवाच्या नावाखाली) तर आपल्याला का जमू नये. ( सायन्सच्या नावाखाली )

मी इट, स्टॉप, इट हे पुस्तक वाचले. मला आवडले. सध्या जानेवारी ऑफर म्हणून १० डॉलर मध्ये मिळतेय. बरीच सायन्टिफिक माहिती आहे.

थोडक्यात, ज्याला जे सहन होते ते त्याने करावे. कुणी ऋजुताला फॉलो करावे, कुणी इंटरनेटला, साध्य तर दोघांचेही एकच.

सई, I commend your patience in responding to criticisms without getting offended or taking it personally.

अजय अ अ, सई नी वर दिलय तसं ऋजुता दिवेकरचे बरेच सल्ले बरोबर असतात सुद्धा पण शि हॅज गॉटन कॅरिड अवे क्वाईट अ फ्यु टाईम्स. माणसानी आपल्या ज्ञानाचा परिघ किती आहे हे ओळखून असावं आणि तो ओलांडू नये.

अजूनही सर्रास, खाल्लं नाही तर तुम्ही अजून जाड व्हाल असा सल्ला दिला जातो, जो आता खूप वेळा चुकीचा ठरवला गेलेला आहे>>>>>> ह्या मागे शरिर स्टार्व (उपाशी) व्हायला लागले की अजून धिम्या गतीनी कॅलरी सोडतं हा मुद्दा आहे. जे बरोबर आहे पण शरिर स्टार्वेशन मोड मध्ये नक्की किती अवधी नंतर जातं हे लक्षत घेणं गरजेचं आहे. फास्टिंगच्या १६ तासाच्या विंडो मध्ये लगेच शरिर स्टार्वेशन मोड मध्ये जात नाही.
आणि अजून एक महत्वाचा मुद्दा, जो अ अ अ ं नी लिहिलय, तो म्हणजे कॅलरी विभागून खाण्याचा. इंटरमिटंट फास्टिंग मध्ये ८ तासाच्या खाण्याच्या विंडो मध्ये सुद्धा कॅलरी व्यवस्थित विभागूनच खालल्या तर जास्त मदत होईल. एका बैठकीत खुप जास्त खाणं योग्य नाहीच. १८०० कॅलरीची रिक्वायरमेंट असेल तर अगदी सहज ६०० कॅलरी २-२.५ तासांनी खाता येतात.

इँटरेस्टिंग प्रतिसाद वैद्यबुवा!

सई, ऋजुताची पुस्तके वाचताना मला जाणवलं की ती मुख्यत: जे लोक वजन घटवण्यास "सो कॉल्ड डायटिंग" वगैरे करुन थकलेत, खाण्यासही घाबरतात वगैरे, थोडक्यात सुखवस्तु लोक आहेत. तेव्हा तिने जे खाल्लं नाही तर जाड व्हाल हे त्यांना उद्देशून असावे.

खाललं नाही तर जाड व्हाल हा सल्ला मला वाटतं थोडं फॅड टाईप डायट करणार्‍या व्यक्तींचं कॉमन बिहेवियर बघून तयार झाला आहे. नीट विचार करुन डायट नाही केलं की माणूस बर्‍याच वेळा स्वतःची उपासमार करतो. ती झाली, १) की एकदा कधीतरी संयम संपतो आणि मग जास्त खाललं जातं आणि २) वर दिलय तसं, जास्त स्टार्व केल्या मुळे थोडं मेटॅबोलिजम पण स्लो होत असावं ज्यामुळे म्हणावं तसं वजन कमी होत नाही. इथे एक लक्षात घ्या, नीट विचार करुन डायट न केल्यामुळे २-३ दिवस अगदी खुप कमी खाललं गेलं तर अर्थातच बॉडी स्टार्वेशन मोड मध्ये जाऊन मेटॅबोलिजम स्लो होत असावं. फास्टिंग मध्ये १६ तासानंतर पुढच्या ८ तासात तुमच्या कॅलरी रिक्वायरमेंट च्या हिशोबानी खायची मुभा असतेच.
डायट पेक्षाही मला वाटतं ह्या सगळ्या नवीन पद्धती जर लाईफस्टाईल चेंज म्हणून केल्या तर काही परमननंट बेसिस वर हा प्रश्न मिटेल. डायट म्हणलं की आपोआप "थोडा काळ करायची गोष्ट" असं गृहितक मनात तयार होतं.
डायट करायला खरं फार प्लॅनिंग लागते असंही काही नाही. फक्त आपण काय खातो आहोत आणि किती खात आहोत ह्याबद्दल "अवेअर" असणं महत्वाचं आहे. वरकरणी बघता हे डायट ट्रॅकर वगैरे कटकटीचं काम वाटेल पण ते आपल्या करता खुप महत्वाचं काम करतं, ते म्हणजे आपण सकाळी उठल्यापासून नेमकं किती (किती कॅलरीज) खालल्या आहेत ह्याचं प्रामाणिक उत्तर ते देतं. माणूस मग "अरे काही फार नाही खाललय, चालतय" असं म्हणून स्वतःची दिशाभूल करायला धजत नाही. वर सई नी लिंक दिली आहे त्यातला प्रयोग बघा. आपण भरपूर खाललं आहे असं एकदा आपल्या मनानी नोंद केली की लगेच बॉडी घ्रेलिन कमी प्रमणात सोडते. थोडक्यात बराच वेळ भूक "लागतच" नाही.
एकदा हे सगळे बदल तुमच्या अंगवळणी पडले की मग काही ट्रॅक करायची सुद्धा गरज नाही.

सोळा तासाच्या उपासात सकाळचा चहा कसा बसवावा? की नाश्ता नको पण चहा चालेल?

ग्रीन टी (यक!!)_______सवय जालि की ग्रीन टी मस्त लागतो.,१ चमचा दूध घा लून चहा पिण्यापेक्ष kora chaha par vadLA.
Mobile varun type kartana tras hotoy.

पित्त प्रकृती असेल तर असा चहा उपासाच्या पहिल्या ६ तासा पर्यंत ठीक.
सकाळी घेतल्यास पित्ताचा त्रास होउ शकतो.

ओके! कमी दुधाचा, बिनसाखरेचा चहा घेता येईल!
ग्रीन टी (यक!!) >> +१११
पित्त प्रकृती नाही त्यामुळे त्रास होणार नाही बहुतेक.

चहा, बिना साखरेची पेये, कॉफी वगैरे सगळे अलाउड आहे.

झिरोस्टिफ नावाचा एक सॅशे मेडिकल मध्ये मिळेल. बेसिकली एनर्जी साठी ती पावडर उपयोगी आहे. त्यात ३६ कॅलरीज , ९ ग्रॅम प्रोटिन आणि शून्य साखर. मी कधीकधी अल्ट्रा एन्डुरंस साठी म्हणजे १२ तास ते २४ तास सलग सायकल चालविण्यासाठी वापरले आहे. अगदीच उत्साही वाटत नसेल तर प्यायला हरकत नाही.

BTW मला वजन कमी करायची अजिबात गरज नाही. पण माझा IF चा अनुभव लिहितो.

IF फक्त वजन कमी करण्यासाठीच नाही, तर ते मेंटेन ठेवण्यासाठी पण आहे. मी तसे गेले दोन तीन महिने IF करत आहे. पूर्वी मी शंका घेत होतो. पण आता अजिबात नाही. ब्रेकफास्ट ऑलमोस्ट बंद आणि दोनच जेवणं. मध्ये काहीच नाही. माझा व्यायाम देखील ५ ( धावणे आणि सायकल) दिवस असतो. आणि इतके करूनही माझे वजन अजिबात कमी झालेले नाही. आणि अश्या IF मुळे मला एन्डुरंस कमी झाला आणि ती अ‍ॅक्टिव्हिटी करता येत नाही असेही झालेले नाही.

सईच्या लेखानंतर मी ह्यावर शोध घेतला, कारण इथे मीच लिहिले होते की ज्यांना वजन कमी करायचे आहे, त्यांनीच असे करावे, पण आता लिहितो आहे की, ही एक जर्नी आहे. ( अर्थात मी लिहिलेल्या इतर पोस्टही - एन्डुरंस आणि न्युट्रिशन, तितक्याच महत्त्वाच्या आहेत. पण IF चा आपल्या लाईफस्टाईल मध्ये तिचा समावेश असावाच असावा. आणि इट स्टॉप इट ह्या पुस्तकामुळे मला व्यायाम करतानाही हे सर्व करता येते हे कळाले.

पुस्तकाची वेबसाईट eatstopeat.com - मार्केटिंग आहे, पण ह्याचा फायदा अनेकांना झाला आहे.
www.leangains.com ही आणखी एक वेबसाईट, ज्यात अ‍ॅक्टिव्ह माणसांना उपयोगी माहिती आहे.

-
IF ही एक प्रोसेस आहे. मला स्वतःला वेट गेनचा त्रास कधीच नव्हता. पण उपाशी राहणेही जमत नव्हते. आताश्या हळूहळू जमायला लागले आहे. मे बी आपण आपल्या सर्वांचा एक सपोर्ट ग्रूप करावा, आणि एकमेकांना उत्साहित करावे.

अर्थात! तिचे डाएट चार्ट मला पाठ आहे. त्यात ७-८ वेळा खायचं हा पहिला रूल. मान्य. आणि स्तुत्य.
पण पुस्तकात दिलेल्या डाएट चार्ट मध्ये १ ग्लास ताक (१००) हे एक जेवण मानले आहे. मूठभर दाणे (१६०) हेही एक जेवण आहे. एक स्लाइस चीज (६२).
ती पोहे खायला सांगते अर्धी वाटी (१५०), दुपारी १ ब्राउन ब्रेड सॅण्डविच ( १००), एक फळ (८०) रात्री एक फुलका आणि भाजी (१२०).
याची एगझॅक्ट बेरीज ७७२ कॅलरीज इतकी होते.
>>>> हा माझा सकाळचा नाश्ता होईल सर्वच्या सर्व.

आता हेच आपण नॉर्मल डाएटिशियन किंवा डॉक्टर जे हाच सल्ला देतात ते काय खायला सांगतात ते बघू
ब्रे. फा. २ अंडी आणि चहा (शुगर नसलेला) --- २००
स्नॅक: १ बोल फळ आणि ताक -- २००
लन्च: २ फुलके, भाजी, कोशिंबीर, डाळ, --३३०-४००
स्नॅक: १ कप चहा आणि शेंगदाणे/खाकरा -- १६०
डिनर (७:३० च्या आत) : १ फुलका, भाजी, कोशिंबीर -- २००
>> हे माझ्या दुपारच्या जेवणासाठीही कमी आहे.

मी दोन्ही वेळेला मजबूत जेवतो. चार पोळ्या, भाजी, भात, वरण. आता गव्हाच्या पोळ्या बंद करुन ज्वारी व बाजरीच्या भाकरी सुरु केल्यात. फरक जाणवतोय. उपाशी राहायचे डायट परवडत नाही.

१६ तास उपाशी राहायचा प्रयोग मागे एकदा केला होता. दिवसातून एकदाच जेवायचो. रात्री नाही. महिनाभरात चक्कर येण्याचे प्रमाण वाढले. डोके बधिर होऊन जायचे. एकदा कलंडलो. उठायला जमत नव्हते. मग डॉक्टरला गाठले, तो बोलला, शुगर कमी झालीये. फालतू फॅड सोड. आणि पाहिजे तेवढं पोटाला खात जा. आणि खरंच दोन दिवसात नॉर्मल ला आलो. शुगर कमी झाल्याने मेंदूला पुरेसा खुराक मिळत नसावा त्यामुळे मेंदूची काम करण्याची क्षमता कमी झाली असावी. असो.

तर लेखात उल्लेखलेले किंवा इतर कुठलेही डायट करण्याआधी स्वतःच्या प्रकृतीवर आधारित डॉक्टरी सल्ला अतिशय आवश्यक आहे असे माझे मत आहे. इथल्या प्रतिसादांमधे व लेखामध्ये असे डिस्क्लेमर आहे काय?