निसर्गाच्या गप्पा (भाग -२४)

मामी,
सर्व फोटो मस्तच.फुलपाखरू + हार्ट एकदम सही.

दापोली मुरूड बीच

मस्त फोटो. ते फुलपाखरु, स्ट्रॉबेरी हार्ट लय भारी होतं.
मीपण जाऊन आले काल.
आता जिजामाता उद्यानात असावं कधीतरी.

मामी........छान सफर घडवलीस हो प्रदर्शनाची! सुंदर फोटो!

मामी फोटो मस्त,

मानुषी सुर्यस्त एकदम छान...

कांद्याचा रोपाला आलेले फुल

तुती

म नु षी ताई .. स सा मst फो टु...
तुती क स ल्या र साळ दिस्ताय्.....
या चा वेलकुन्डीत ला गु शkeल का?

आहा... तुती पिकल्यात की छान!

व्हीजेटीआय प्रदर्शनातली मनमोहक गुलाबी जास्वंद. माझ्यासारखाच एका माशीलाही तिचा मोह पडला होता

तुती जरा डेंजर दिसतायत. पण मला फार फारच आवडतात. कधी सीझन असतो त्याचा ? त्याचं आईस्क्रीम पण फार सुरेख लागतं !

स_सा, तुतींचा रंग कसला मस्त आलाय, अगदी वाईन रेड ! कांद्याची कळी मोठी होईल आणि तिचे सुंदर फुल देखील होईल. ( अर्थात त्याचे पण्फोटोहवेतच. )

मस्त फोटो सगळेच

पुर्वी मालवणला, दूध मिळायचेच नाही. ४०/४५ वर्षांपुर्वी माझ्या काकांनी मेढ्यात काही म्हशी पाळायला सुरवात केली. ते आणि काकी कायम त्या व्यापात असत. त्यांचे घर आमच्या घराच्या समोरच होते. घरात अनेकदा त्यांच्या म्हशींचा विषय निघायचा.. म्हणजे भाताची पेज काढली कि ठेवा भाईंच्या म्हयशींना, फणस कापला कि चारखंड ठेवा... असा.

भाईकाकांनी फारसा व्याप वाढवला नाही पण कमीही केला नाही. आता त्यांचे वय आहे ८८ आणि काकी ८२. मुलांना हे काम करायचे नाही. अगदी शेवटचा उपाय म्हणून काकांनी हल्लीच सगळ्या म्हशी कुणाकुणाला देऊन टाकल्या. एक गाय मात्र दिली नाही. ती हटूनच बसली. मारली तर गोठ्यातून बाहेर जाईना. शेवटी ती चक्क रडू लागली, चारा खाईनाशी झाली. मग काकाकाकींनी तिला घरातच ठेवायचे ठरवले.

आणि आता ते तिच्या वासराची वाट बघताहेत.

दिनेश आमच्याकडे पण असं घडलं आहे काही गुरांच्या बाबतीत. विश्वास बसत नाही गुरांना एवढ्या भावना असतात म्हणून पण आहे हे खरं .

आमची एक म्हैस आम्ही गावातल्याच एका ला दिली होती तर ती लागोपाठ सात दिवस तिकडून आमच्या गोठ्यात परत आली होती, मग आम्ही तिला नाही परत पाठवली.

व र्शा जा. खrच मोहक आहे.. पn मध माशी मst टिपलीयेस .. आगदी कानात भुणभुणते आहे..

दा आNi हेमा ताई अगदी ह्रुदय स्पर्शी किस्से आहेत...

सर्वांचे फोटो मस्तच.

दिनेशदा, हेमाताई वेरी टचिंग.

वा काय सुंदर फोटो आहेत सगळे
स_सा कांद्याचं फूल पहिल्यांदीच पाहिलं

वर्षा - फुलाचा फोटो नेहेमीप्रमाणे सुंदरच पण ती मधमाशी (मधमाशीच आहे ना ??) येतानाचे जे टायमिंग आहे त्यासाठी अगदी मनापासून अभिनंदन ..... केवळ ग्रेऽट स्नॅप .... कीप इट अप ....

दिनेशदा आणि मनीमोहोर - खरोखर ह्रदयस्पर्शी किस्से.
माझ्या एका शेतकरी मित्रानेही सांगितले की त्यांच्या मालकीचा बैल एका नातेवाईकाकडे शेतीच्या कामासाठी काही दिवसाकरता दिला होता. काम झाल्यावर रात्री दावे (जनावरे बांधायचा भरभक्कम दोर) तोडून सुमारे ५०-६० कि मी अंतर पार करून तो बैल सकाळी सकाळी आपल्या मालकाच्या अंगणात हजर होता. या माझ्या मित्राकडून मी गाय-म्हैस-बैल यांच्या ज्या काही गोष्टी ऐकल्या आहेत त्या केवळ आश्चर्यकारक आहेत. (काही खूप गंमतीशीरही... )

इथे अंगोलात कापसाची झाडे आपोआप उगवलेली दिसतात. आणि त्यांना दर सहा महिन्यांनी कापसाची बोंडे लागतात. आपल्याकडे शेतात मात्र कापसाचे पिक एकाच सिझनपुरते येते. म्हणून मला शंका होती. लोकसत्ता मधल्या या लेखाने ती दूर झाली.

http://www.loksatta.com/navneet-news/wild-cotton-production-1069971/

जंगली कापसाच्या जातींमध्ये तंतू पूर्णपणे भरीव वृत्तचितीसारखे असतात. त्यांच्या मध्यभागी पोकळ नलिका नसते. यामुळे या तंतूंचा पृष्ठभाग गुळगुळीत असतो.
सूतकताईच्या वेळी तंतू एकत्र व जवळजवळ राहणे कठीण जाते. याशिवाय या तंतूंचा लवचीकपणाही कमी असतो. या सर्वामुळे जंगली कापसाच्या तंतूंपासून सूत काढणे कठीण असते व काढलेल्या सुताचा दर्जाही समाधानकारक नसतो.
जंगली कापसाची झाडे ही बहुवार्षकि म्हणजेच अनेक वष्रे टिकणारी असतात. त्यांची लागवड दर वर्षी करावी लागत नाही. झुडूप किंवा लहान वृक्ष असे त्यांचे स्वरूप असते. सुरुवातीला मशागती कापूस हा जंगली कापसापासूनच विकसित केला गेला असल्यामुळे सुरुवातीच्या मशागती कापसाची झाडे ही बहुवार्षकि होती; पण चांगली मशागत केल्यामुळे झाडाला अधिक बोंडे लागू लागली व बोंडावरील तंतूंची संख्याही वाढली. याशिवाय मशागती कापसाच्या तंतूंच्या लांबीमध्येही विलक्षण सुधारणा झाली. याप्रमाणे मशागोती कापसाचे उत्पादन व दर्जा जंगली कापसापेक्षा किती तरी पटीने वाढला. सुरुवातीचा मशागती कापूस हा जंगली कापसापासून विकसित केल्यामुळे त्या वेळी मशागती कापसाची झाडेही बहुवार्षकि होती. शेतामध्ये ही झाडे अनेक वष्रे टिकत असत; परंतु नंतर हे लक्षात आले की, पहिल्या लागवडीनंतर जसजशी वष्रे जातात तसतशी प्रत्येक वर्षी तंतूंचे उत्पादन व गुणवत्ता दोन्ही कमी कमी होत जातात. अशा प्रकारची कापूस लागवड किफायतशीर होत नाही. म्हणून वार्षकि किंवा हंगामी जाती विकसित केल्या गेल्या. हंगामी कापसाची लागवड दरवर्षी करावी लागते. एकदा कापसाचे पूर्ण पीक घेतल्यावर जुनी झाडे काढून टाकावी लागतात. जुनी झाडे काढून टाकून पुढील लागवडीपूर्वी जमिनीची मशागत केली जात असल्यामुळे झाडावर वाढणारे तसेच जमिनीतील रोग व जंतू नाहीसे होतात व ते पुढील हंगामातील पिकाला बाधक ठरण्याचा धोका नसतो. ही बाब थोडीशी खर्चीक असली तरी हंगामी कापसापासून मिळणारे उत्पादन हे बहुवार्षकि कापसापेक्षा किती तरी पटीने अधिक असते. कापसाच्या तंतूंची गुणवत्ता वर्षोनुवष्रे समान राहते. यामुळे हंगामी जातीच्या कापसाच्या जाती अधिक लोकप्रिय झाल्या. आज जगभर उत्पादित केला जाणारा कापूस हा हंगामी पद्धतीचाच आहे.
- चं. द. काणे (इचलकरंजी)मराठी विज्ञान परिषद, वि. ना. पुरव मार्ग, चुनाभट्टी, मुंबई २२ office@mavipamumbai.org

वा दिनेशदा - कापसाची माहिती मस्तए ....

कापसाची माहिती मस्तच पण त्या बरोबर खालील लेखातील फतेपुर ची सुद्धा इंटरेस्टींग

सगळ्यांचे फोटो अगदी मस्त. मामी फोटो झकास. बोन्साय खुप पाहिलेत पण हे बोन्साय अगदीच हटके. तु फक्त सक्युलेंट का घेतलेस? इतर काहीच खरेदी नाही?

तुतीचा वेल नसतो तर मध्यम उंचीचे झाड असते. साधारण ८-१० फुट उंच असते. तुत्या मलाही खुप आवडतात. आंबोलीला माझ्या अंगणात आहे तुती.

बाकी प्राणीही मैत्री व. करुन असतात हो मंडळी. माझ्या काकाने आणि गावातील एका दुस-या गृहस्थाने एकत्रच एका शेतक-याकडुन म्हैशी घेतलेल्या. दोन्ही बाया जोडीनेच सगळीकडे फिरायच्या. आमच्या घरुन चरायला निघायला प्लॅन असायचा. त्यामुळे आमची जर लौकर गोठ्यातुन बाहेर आली तर ती बाहेर येऊन दुसरी येईतो वाट पाहत थांबायची. दुसरी आधी आली तर ती गोठ्याबाहेर उभी राहुन आवाज द्यायची. मग आमच्या मॅडम 'आले आले हो, मेला कंगवा कुठे ठेवला सापडत नाहीय, सक्काळपासुन शोधतेय' असा आवाज द्यायची.

साधना, म्हैशी कंगव्याने शेपटीचा झुबका विंचरतायत असं डोळ्यासमोर आलं.

साधना काय गं तुझी पोस्ट. पण मस्त मैत्री हा

केनयातले तीन चित्ते पण असेच मित्र आहेत ( ते भाऊ भाऊ आहेत बहुतेक ) एका चित्त्याला जमणार नाही, अशी शहामृगाची शिकारही ते सहज करतात. एकजुटीचे मैत्रीचे मोल त्यांना कळू लागले, तर आपले काय होणार

वा दिनेश
कापसाची माहिती सुंदरच

व्वा जंगली आणि हंगामी कापसा बद्द्ल छानच माहिती मिळाली..
तुती चे झाड असते होय!
साधना, हाहा म्हैशी कंगव्याने शेपटीचा झुबका विंचरतायत असं डोळ्यासमोर आलं.+++ १
जागु गोव्याचे फोटो टाक बघु,,

जागु मेल चेक कर..

घरच्या घरी भाजीबाग.. हे नवीन सदर लोकसत्ताच्या चतुरंग पुरवणीत सुरु झालेय.