लेकुरवाळे

आम्ही जेव्हा रत्नागिरीत हा बंगला विकत घेतला तेव्हा तो आम्हाला फारच स्वस्तात पडला. कित्येकानी तर शहरापासून इतक्या लांब घर का घेताय. त्यापेक्षा इथेच फ्लॅट घ्या, याहून स्वस्त पडेल. असे सल्ले दिले होते. पण माझ्या मम्मीला झाडमाड असलेलेच घर हवे होते.

जेव्हा घर घेतले तेव्हा मूळ मालकाने तीन माड लावलेले होते. माड म्हणजे काय इवलाली रोपेच होती ती. बरीच फुलझाड होती. दारात एक फणस होता, सीताफळ, रामफळ आणि चिकू होते. पप्पाना झाडाची भरपूर आवड. घर घेतल्यावर मुद्दाम मलकापूरवरून मातीचा ट्रक आणवून त्यानी सर्व बाग सारखी करवून घेतली. मारूती नावाचा एक गडी खास झाडासाठी म्हणून ठेवला. त्याचबरोबर मम्मीने पण झाडावर भरपूर लक्ष दिलं. तर्‍हेतर्‍हेची फुलझाडं, पालेभाज्या, मिरच्या, भेडी, गवार अशी तिची "शेती" चालूच असते. जेव्हा तिने लावलेल्या केळीला "दिवस गेले" तेव्हा आईने पाच सवाष्णी वगैरे बोलावून केळबाईचे डोहाळजेवण केले. (आमची आई पण एक मॅडच आहे ना???)

तीन माड बघता बघता आकाशापर्यंत जाऊन पोचले. एकावेळेला १०० नारळ उतरवता याय्ला लागलेत. या घरात आम्हाला येऊन १० वर्षे झाली असं वाटतच नाही. आज्जीने लावलेल्या आंब्याला दरदरून मोहोर फुटला. कोकीळेच्या गाण्याच पार्श्वसंगीत सकाळ संध्याकाळ चालू झालं. जास्वंद, अबोली, मोगरा, ब्रह्मकमळ अशी परसातली झाडं शांत डोलायला लागली. घरतल्या सर्वाच्या वाढदिवसाचे एक एक झाड अंगणात आले. वाढत्या वर्षाला तेपण वाढायला लागले.

पण मनाला एक रूख रूख अजून लागून होती.

आमच्या दारच्या अंगणावर स्वतःची भली मोठी सावली धरणारा फणस मात्र अजून कधी फळला नव्हता. दरवर्षी या वेळेला येइल फणस असेच वाटायचे.

एकदा मम्मी गावाला गेली होती तेव्हा शेजारच्या काकूनी त्याच्या अंगणात कचरा पडतो म्हणून आमचा हा फणस परस्पर वेडावाकडा कापून टाकला होता. मम्मी आल्यावर अंगण बघताक्षणीच ती हबकली. सर्वानी पोलिस केस करा असे सांगितले. पण पोलिस केस करून तरी फणस पुन्हा होणार आहे का? असा तिचा प्रश्न असायचा.

त्यानंतर दोन तीन वर्षे गेली. कुणीकुणी काय काय सल्ले दिले. चप्पल बांधा, गिराणात झाडाची फांदी तोडा, नजर उतरवून घ्या. सगळे काही मनापासून केले. फणस काही धरेनात.

एकदा माझे सासरे आले होते ते म्हणाले. "कसली वाट बघताय? फणसाच्या लाकडाला किंमत आहे. झाड काढून टाका. तिथे दुसरे झाड लावा,"

माझा भाऊ (सासरे निघून गेल्यावर) म्हणाला "उद्या वडील अंथरूणाला खिळले तर "मारून टाका किमान विम्याचे पैसे मिळतील" असं म्हणायची की काय???"

दारच्या झाडाची इतकी काळजी करणारा लेक बघून आईवडिल सुखावले. उद्या आपल्यानंतर या सर्वझाडाचे काय असा प्रश्न माझ्या आईला कॅथ लॅबमधे सुद्धा पडला होता!!

पण २०१० साल आमच्यासाठी लेकुरवाळं ठरलं. पोफळीला सुपार्‍या आल्या. आंब्याला कैर्‍या आल्या. आणि फणसाला कुयर्‍या आले.

छोटे छोटे इवलाले फणस पानापानामागून डोकवायला लागले. एक दोन तीन चार.... आईला तो एक छंदच लागला.

एखाद दुसरा फणस कधीतरी गळून पडायचा. पण अजून चार फणस झाडावर दिसायचे...

आणि यावर्षी आमचा दारचा फणस तब्बल चौदा फणसानी भरून गेला.

इतके दिवस "या झाडाला फळच नाहिये का? वांझोटं दिसतय" असे कुजकट टोमणे ऐकणार्‍या फणसाला दारातून येणार प्रत्येक माणूस थाबून बघायला लागला.

आईची अंगणातली बाग एखाद्या नांदत्या घराप्रमाणे लेकीसुनाजावई आणि नातवंडानी गजबजून गेली.