फौजा सिंह- Turbaned Tornado!

Submitted by मार्गी on 16 July, 2025 - 12:44

नमस्कार. फौजा सिंह! जेव्हा मला त्याचं नाव कळालं, तेव्हा वाटलं की, सोशल मीडीयावरची ही अफवा असावी. पण नाही! ते अविश्वसनीय असलं तरी खरं होतं. वयाच्या फक्त ८९ व्या वर्षी ते धावायला सुरूवात केली! आणि लवकरच ९० व्या वर्षी मॅरेथॉन पळायला सुरूवात केली- म्हणजे ४२ किलोमीटर! त्यांची पहिली मॅरेथॉन सव्वा सहा तासांमध्ये त्यांनी पूर्ण केली! नंतर त्यांनी मॅरेथॉनमध्ये व इतरही रनिंग स्पर्धांमध्ये त्यांच्या वयोगटामध्ये नवीन मापदंड स्थापन केला! अशा ह्या फौजा सिंहचा जन्म भारतात १९११ मध्ये झाला होता व १९९२ मध्ये ते ब्रिटनला राहायला गेले. कुटुंबातील सदस्यांच्या मृत्युनंतर ते रनिंगकडे वळाले. त्या वयात! पण त्यांच्यासाठी AGE फक्त एक STAGE होतं! विशेष म्हणजे लहानपणी त्यांना बारीक असल्याबद्दल चिडवलं जायचं!

फौजा सिंह आपल्याला परत परत हेच सांगतात की, शक्ती आहे उपलब्ध. दिलेलीच आहे. आपण ती बस वापरायची देर आहे. हाऊस ऑफ लॉर्डसमध्ये त्यांचा सन्मान गेला. त्यांच्या वाढदिवशी त्यांना ब्रिटनच्या राणींच्या शुभेच्छा मिळायच्या. जगातल्या अनेक रनिंग स्पर्धांमध्ये त्यांचा सन्मान केला गेला. गूगलवर माहिती आहे. त्यांनी त्यांचं आत्मचरित्रही लिहीलं होतं- टर्बन्ड टोर्नाडो.

परंतु अतिशय दु:खाची गोष्ट म्हणजे १४ जुलैला ते त्यांच्या जालंधरजवळच्या जन्मगावी सकाळी चालत होते. होय, त्यांचं वय ११४ होतं (त्यांच्या पासपोर्टवर जन्म वर्ष १९११ आहे)! ते चालत होते आणि कोणाच्या तरी कारने त्यांना उडवलं! त्यांच्या स्मृतीला वंदन म्हणून तरी आपण आपल्या फिटनेससाठी पुढे येऊया! त्यांनी त्या STAGE मध्ये इतकं केलं! आपण ह्या age मध्ये तरी थोडसं करूया!

वाचल्याबद्दल धन्यवाद. जवळच्यांसोबत शेअर करू शकता. -निरंजन वेलणकर 09422108376. आकाश दर्शन, ध्यान, फन- लर्न, फिटनेस सत्रे. लिहीण्याचा दिनांक: 16 जुलै 2025. माझे फिटनेसचे अपडेटस इथे बघता येतील.)

शब्दखुणा: 
Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

काल बातमी वाचून खूप हळहळ झाली. अशा मृत्यू येणे हे खरेच चटका लाऊन गेले. त्या कार चालकाला कळले पण नसेल की त्याने इतिहासाचे एक पान नष्ट केले.

Fauja-Singh-1 jpg.jpg
मिलिंद सोमण लिहितात: फौजा सिंग यांचे जीवन हे एक आठवण करून देते की आपण जीवनातून पळून जाण्यासाठी नाही तर ते स्वीकारण्यासाठी धावतो.
त्यांचे निधन व्यर्थ जाऊ नये - ते सुरक्षित रस्ते, कठोर कायदे आणि प्रत्येक व्यक्तीच्या जीवनाचा आदर यासाठी कृतीचे आवाहन बनले पाहिजे.

आज, जग फौजा सिंग, अदम्य "पगडी असलेला टॉर्पेडो" यांच्या निधनाने शोक करत आहे, जो १४ जुलै रोजी आपल्यापासून दुःखदपणे हिरावून घेण्यात आला. आपण एक आख्यायिका गमावली आहे, एक असा माणूस जो फक्त धावला नाही तर हालचालीचा अर्थ पुन्हा लिहिला. त्याचे वय, ११४ लिहिणे देखील अवास्तव वाटते. तो इतका काळ जगला म्हणून नाही - तर तो इतका चांगला जगला म्हणून.

फौजा सिंग यांच्या जीवनाने, विशेषतः त्यांच्या धावण्याच्या कहाण्यांनी मला खूप प्रेरणा मिळाली आहे. मला वर्षानुवर्षे मुंबई मॅरेथॉनमध्ये भेटण्याचा मान मिळाला होता. मला आठवते की हा असा माणूस होता ज्याने केवळ वयाला आव्हान दिले नाही, तर त्याने ते अप्रासंगिक बनवले. कोणतेही भव्य तत्वज्ञान नाही, कोणतेही उच्च तंत्रज्ञानाचे प्रशिक्षण साहित्य नाही. फक्त शिस्त, साधेपणा आणि उद्देशाने धडधडणारे हृदय.

सिंग यांचे निधन हृदयद्रावक आहे, केवळ आपण लवचिकतेचे प्रतीक गमावले म्हणून नाही तर ते टाळता येण्यासारखे होते. त्याच्या घराजवळील रस्ता ओलांडताना एका व्यक्तीने बेपर्वाईने गाडी चालवून त्याचा मृत्यू झाला. त्यांच्या मृत्यूने एका कटू सत्यावर प्रकाश टाकला आहे: भारतात, असंख्य पादचाऱ्यांना, विशेषतः वृद्धांना, असुरक्षित रस्ते, क्रॉसवॉकचा अभाव आणि मद्यधुंद अवस्थेत गाडी चालवणे आणि हिट-अँड-रनबद्दलची आपली बेफिकीर वृत्ती यामुळे दररोज धोका सहन करावा लागतो. फौजाने आयुष्यभर मर्यादांचे उल्लंघन केले, परंतु ज्या समाजाने त्यांचे संरक्षण केले नाही अशा समाजाने त्यांना अपयशी ठरले. त्यांचे निधन व्यर्थ ठरू नये - ते सुरक्षित रस्ते, कठोर कायदे आणि प्रत्येक व्यक्तीच्या जीवनाचा आदर यासाठी कृती करण्याचे आवाहन बनले पाहिजे.

माझा स्वतःचा धावण्याचा प्रवास दोन दशकांपूर्वी सुरू झाला असला तरी, फौज सिंग यांनी मला आठवण करून दिली की खेळ हा वेग किंवा पदकांबद्दल नाही - तो आत्म्याबद्दल आहे. त्यांनी ८९ व्या वर्षी मॅरेथॉन धावण्यास सुरुवात केली. तोपर्यंत बहुतेक लोक त्यांच्या शरीरावर हार मानत असत. त्यांनी त्यांच्यावर विश्वास ठेवण्याचा निर्णय घेतला. "धावण्याने मला दया दाखवली आणि मला पुन्हा जिवंत केले," असे त्यांनी नंतर सांगितले. फौजाबद्दल मला सर्वात जास्त कौतुक वाटले ते त्यांचे सहनशक्ती किंवा ताकद नव्हते, तर त्यांचे आत्मे होते. पत्नी आणि मुलगा गमावल्यानंतर त्यांनी दुःखाचा सामना करण्यासाठी धावण्यास सुरुवात केली. आपल्यापैकी बहुतेक जण त्या भाराखाली तुटून पडायचो. त्याने एका वेळी एक पाऊल पुढे टाकण्याचा निर्णय घेतला, जोपर्यंत ती हालचाल जगाने लक्षात घेतली नाही. त्याचा प्रवास २०११ च्या टोरंटो मॅरेथॉनमध्ये संपला, जिथे तो पूर्ण मॅरेथॉन पूर्ण करणारा पहिला शतकवीर बनला.

त्याचे जीवन केवळ शारीरिक सहनशक्तीचा पुरावा नव्हता. ते लवचिकतेबद्दल बोलले. त्याने मला आणि मार्गावर त्याच्या पगडीवरील बॉब पाहणाऱ्या प्रत्येकाला आठवण करून दिली की तुम्हाला आवडणाऱ्या कोणत्याही गोष्टीचा शोध घेण्यास आणि स्वतःचा दुसरा भाग लिहिण्यास कधीही उशीर झालेला नाही. त्याच्या अटळ शिस्तीने - दारू, तंबाखू आणि आनंददायी पदार्थांपासून दूर राहणे - त्याला केवळ दीर्घायुष्यच नाही तर चैतन्य मिळवून दिले.

फौजा सिंह यांच्या मृत्यूची बातमी हि अतिशय दुर्देवी घटना आहे.
त्रिवार सलाम, एका मूर्तिमंत सकारात्मक वृत्तीला !!
श्रद्धांजली !!

सर्वांना धन्यवाद! Happy

@ स्नेहा जी, छान दिलीय माहिती त्या लेखात. त्यांच्या जगण्यामध्ये ध्यानाचा भाग असलाच पाहिजे असं वाटत होतं. आणि ते बोललेही आहेत तसं. धन्यवाद ते शेअर केल्याबद्दल.

@रेव्यु जी, इंग्लिशच पोस्ट केलं असतं तरी चाललं‌ असतं. मिलिंद सोमण तुफान रनर व फिटनेसवाला आहे.

रेव्ह्यु मस्त अनुवाद आहे. इतकी मेहनत घेतल्याबद्दल आभार. मिलिंद सोमण फार फिटनेस - कॉन्शस आहेच पण त्याचा सामाजिक सजगता हा पैलू कळला. उत्तम आवाहन केलेले आहे.