चिरतरुण आजोबा

Submitted by झंप्या दामले on 27 August, 2013 - 16:17

कुकुल्या वयात असताना काही वाटा आपोआप सुरूच होतात ... म्हणजे त्या न कळत्या वयामध्ये "या वाटेवरून चालायला सुरुवात करायची की नाही" वगैरे प्रश्न पडतच नसतात आपल्याला ! चालणे असो, बोलणे, वाचणे असो - स्वतःहून या वाटांवरून पुढे जायला सुरुवात करतो. वाचन वगळता बाकीच्या मुलभूत गोष्टी आपल्या आपोआप चालूच राहतात. (मी 'वाचणे' असे न लिहिता मुद्दामून 'वाचन' लिहिले आहे.अगदीच नाईलाज म्हणून काही गोष्टी डोळ्याखालून घालणे - यात वाणसामानाच्या यादीपासून अभ्यासाच्या पुस्तकापर्यंत बऱ्याच अपरिहार्य गोष्टी आल्या - म्हणजे 'वाचणे' झाले, आणि मनापासून एखाद्या गोष्टीत रस वाटून ती वाचून संपवणे म्हणजे "वाचन" ). लहानपणी एखादी गोष्ट म्हणजे 'गोष्ट'च असते - 'कथा' वगैरे नसते. लहानपणी प्रत्येकजण हटकून 'गोष्टीची पुस्तकं' वाचत असतो तशी मी पण खूप वाचली आणि सुदैवाने पुढे इतकी छान छान पुस्तकं वाचायला मिळाली, की नकळत चालू लागलेल्या वाटेवर ती सावल्या देणारी झाडंच बनून गेली ..

भा. रा. भागवत असेच केव्हातरी फास्टर फेणेच्या मागून दबकत दबकत आले आणि अक्षरशः गारुड केले. वयाच्या प्रत्येक टप्प्यावर आपला कोणीतरी हिरो असतो - खरा किंवा काल्पनिक - आणि बऱ्याचदा आपला हिरो काल्पनिक आहे हे मानायला मन तयारच नसते ! पाचवीत असताना पहिल्यांदा फास्टर फेणेचे पुस्तक नजरेला पडले. त्याआधी कधीतरी एका दादाने फा.फे. बद्दल पुरेशी उत्सुकता पेरून ठेवली होतीच. आईकडे हट्ट करून समोर दिसणाऱ्या सहा पुस्तकांपैकी कशीबशी दोन झोळीत पडून घेतली 'फास्टर फेणे डिटेक्टीव' आणि 'प्रतापगडावर 'फास्टर फेणे' . बास्स ! मला माझा हिरो मिळाला .... मग तो खरा आहे की काल्पनिक याच्याशी मला घेणे देणे नव्हते. तो खूप जवळचा वाटत होता. तो जे बोलत होता ते कुठेच पुस्तकी वाटत नव्हते. तो जे धावरे धाडस करत होता ते त्या वयातल्या कोणत्याही मुलाला मनापासून करावेसे वाटते तसलेच होते. आणि मुख्य म्हणजे माझं पुणं त्याची 'कर्मभूमी' होती. मला आठवतंय जसा जसा फास्टर फेणेच्या गोष्टी वाचत गेलो तसा तसा त्यात वर्णन केली गेलेली पुण्यातली ठिकाणं डोळ्यासमोर उभी राहू लागली. .. मग कसब्यात गेलो की फा. फे. च्या मामांचा वाडा अमुक एका ठिकाणी असेल असे चित्र रंगवू लागलो. रेसकोर्सपाशी गेलो की डोळे विद्याभवन शाळा शोधायला लागले, बंडगार्डनपाशी गेलो की फा. फे. ने पर्णकुटीपाशी वेड्याशी केलेला सामना दिसायला लागला ... जेव्हा मी पहिल्यांदा पाताळेश्वर पाहायला गेलो तेव्हा माझे डोळे मागची अंधारी गुहा आणि त्यातल्या चीनी हेरासाठी भिरभिरत होते .... एक ना दोन ..... आणि हे वेड पुण्यापुरतेच मर्यादित राहिले नाही .... ट्रेनने खंडाळ्याचा घाट ओलांडताना 'नक्की कोणत्या बोगद्यापाशी फा. फे. ने ढाण्या वाघाला मालगाडीत अडकवले असेल' याचीसुद्धा मनाशी खूणगाठ बांधली होती मी ! 'डोळ्यांची निरांजने करून ओवाळणे' म्हणजे काय हे मला फा. फे ची पुस्तकं वाचत असतानाच्या भावना आठवल्या की कळते ( मला माहित आहे की मी लिहिलेले हे शब्द फार पुस्तकी किंवा नाटकी आहेत, पण या घडीला मला दुसरे शब्द आठवत नाहीयेत .. खरंच !).

आणि हा फास्टर फेणे जसा शब्दात आहे तसा तंतोतंत उभा केला तो राम वाईरकरांच्या अफलातून चित्रांनी. सुरुवातीच्या पुस्तकांमध्ये फा.फे. हा एका काटकुळ्या sketches च्या स्वरुपात होता. जसजशी पुस्तकं येत गेली तसतसा तो अधिक सुस्पष्ट आणि ठाशीव होत गेला.... एकुणात काय तर फास्टर फेणेचा प्रभाव फार जबरदस्त होता... इतका, की त्याची बरीच वर्षे 'out of print' पुस्तके मी कॉलेज मध्ये असताना जेव्हा नव्याने प्रकाशित झाली , तेव्हा माझ्याकडे नसणारी उरलेली सगळी पुस्तकं घेऊन अक्खा २० पुस्तकांचा सेट पूर्ण केला !!

अर्थात 'फास्टर फेणे' चे गारुड हे भा.रा. भागवतांच्या झपाट-लेखणीचे आहे हे लक्षात यायला फार वेळ लागला नाही. मुख्यत्वेकरून मराठी मुलांसाठी लिहिलेला असला तरी त्यात हलके फुलके इंग्लिश शब्द चपखलपणे पेरलेले आहेत. त्यामुले आजही ही पुस्तकं कालबाह्य वाटत नाहीत. शिवाय सगळ्या गोष्टी अक्षरशः खिळवून ठेवणाऱ्या आहेत. या सगळ्यामुळे भा. रां. चे पुस्तक दिसले की वाचायला लागलो. त्यांची अनुवादित आणि रुपांतरीत पुस्तकं सुद्धा तितकीच मंत्रमुग्ध करणारी आहेत. आपण ती वाचतो तेव्हा ती मूळची मराठीत नाहीत यावर विश्वास बसत नाही. Alice in Wonderland चे 'नवलनगरीत जाई' हे त्याचे उत्कृष्ट उदाहरण. जगातल्या तमाम बंडखोरांचा 'हिरो' असणारा शरवूडच्या जंगलातला Robin Hood अणि त्याचे यारदोस्त त्यांनी अश्या चटकदार मराठीत रंगवलेत की Robin Hood आपल्याच गावातला कोणीतरी वाटतो ("शिंग वाजता Robin करिता शरवूड जंगल भंगेल - गडी लोटतील रंगेल" अश्या ओळीनेच पुस्तक सुरु होते ते संपेपर्यंत खली ठेववत नहीं). सर्वात अविस्मरणीय रुपांतरीत पुस्तक म्हणजे Charles Dickens च्या The Christmas Carol चा मराठी अवतार - 'भटांच्या वाड्यातील भुतावळ'. मूळच्या पुस्तकातल्या Christmas ची यात दिवाळी होते. कंजूष चिटको शेठजी आणि नरकचतुर्दशीच्या आदल्या एका रात्रीत त्याला वठणीवर आणणारी धमाल भुते .... भा. रा. एका मराठमोळ्या खेड्याचे वातावरण असे काही उभे करतात की गोष्ट एकदम या मातीतली होऊन जाते ! हे पुस्तक मिळाले तर कधीही सोडू नका.

भा.रा.भागवतांनी अक्षरशः शेकड्याने पुस्तकं लिहिली आणि इंग्लिश मधून भाषांतरित, रुपांतरीत, अनुवादित केली. ज्यूल्स व्हर्न ची जवळपास २५ -३० , H G Wales ची काही, Arthur Conan Doyle चा Sherlock Holmes अशी कितीतरी. खऱ्या अर्थाने ते बालसाहित्यातले भीष्माचार्य होते. परदेशात बालसाहित्यालासुद्धा एक वलय असतं. तसं दुर्दैवाने आपल्याकडे नसल्यामुळे एवढे मोठे भा.रा. आज फारसे माहित असावेत असे वाटत नाही. नेटवर शोधल्यावर काही तुरळक forums वगळता फारसे हाती लागत नाही Harry Potter च्या चित्तथरारक कादंबऱ्या वाचताना प्रकर्षाने जाणवते की आज भा. रा. भागवत असायला पाहिजे होते. या अफलातून कादंबऱ्या तितक्याच ताकदीने मराठी मध्ये आणायला भा. रा. भागवत यांच्या इतका समर्थ (आणि मुख्य म्हणजे मुलांचे विश्व जाणून घेऊन लिहिणारा) दुसरा अनुवादक आहे असं वाटत नाही.

खरेतर भा.रा. भागवतांनी मोठ्यांसाठीचे साहित्यसुद्धा लिहिले. विज्ञानकथा लिहिल्या. 'हाजीबाबाच्या गोष्टी' सारखे इराणच्या सुल्तानशाहीच्या पार्श्वभूमीवरचे पुस्तक लिहिले. पेरू देशातली इनका संस्कृति नष्ट करणार्या पिझारो या Spanish आक्रमकावरचे 'पिझारोचे थैमान' लिहिले. भरपूर विनोदी कथा लिहिल्या. छगन नावाचे गमतीदार पात्रसुद्धा निर्माण केले (राम कोलारकर संपादित 'निवडक मराठी विनोद कथां'चे २० खंड प्रकाशित झालेत त्यातल्या जवळपास प्रत्येक खंडात भा.रा. भागवतांची एक ना एक कथा आहेच). एवढे असले तरी ते मनापासून रमले लहान मुलांमध्येच.

मुलांसाठी छान छान साहित्य सादर करावे यासाठी भा.रां.ची कायम धडपड चालायची. १९४० च्या दशकात सुमारास त्यांनी 'बालमित्र' नावाचे मासिक सुरु केले. मुलांनी केवळ जादूच्या गोष्टीमध्ये रमून न जाता चटपटीत,प्रसंगावधानी आणि आजच्या भाषेत 'dashing' बनावे अशी त्यांची खूप इच्छा असायची. त्यासाठी त्यांनी वेगवेगळ्या बाजाच्या गोष्टी, वैज्ञानिक कुतूहल शमवणाऱ्या गोष्टी, साहसकथा, संस्कारक्षम कथा अशा अनेक प्रकारांनी अंक सजवला. त्यावेळच्या मोठ्या लेखकांकडून लिखाण करून घेतले. बऱ्याचदा स्वतः वेगवेगळ्या टोपणनावांनी एकाच अंकात गोष्टी, लेख लिहिले. परवडत नसूनही पदराला खार लावून , नाना खटपटी करत मासिक चालू ठेवले.(सुदैवाने अलीकडेच 'निवडक बालमित्र' नावाचे ७ भाग प्रकाशित झाले आहेत. ते पाहून हे अंक किती सुंदर असायचे याची कल्पना येते.) बाल - कुमार गटातल्या मुलांची नस त्यांना बरोब्बर सापडली होती.... त्यामुळेच तुडतुडीत फास्टर फेणे, पुस्तकातला किडा असूनही वेळप्रसंगी विजू-मोना या छोट्या दोस्तांना घेऊन साहसात उडी घेणारा बिपीन बुकलवार, थापाड्या तरीही निरागस असणारा नंदू नवाथे अशी वेगवेगळ्या जातकुळीची (आणि तरीही सारखीच वाचनीय असणारी) पात्रे कायमच जवळची वाटत राहतात. भा.रा.भागवतांच्या पुस्तकांमधे साहस हे समान सूत्र असले तरी पार्श्वभूमी वेगळी असते.त्यामुळे वाचताना दरवेळेस आपण वेगळ्या विश्वात जातो. मग 'भुताळी जहाज' मध्ये आपण एका गूढ धुक्यात गुंतत जातो तर 'ब्रह्मदेशातला खजिना' मध्ये १८५० च्या आसपास च्या काळातली अनोखी शोधकथा अनुभवता येते. 'जयदीपची जंगलयात्रा' मध्ये जयदीप बरोबरच आपणसुद्धा ब्राझीलच्या जंगलात हरवतो तर 'तैमूरलंगचा भाला' मध्ये १९४२ च्या लढ्यामध्ये भगतराम या क्रांतिकारकासोबत लता आणि किरण या भावंडांनी बेभान होऊन केलेलं साहस अनुभवतो.... भा.रा.भागवतांची पुस्तके जितकी वाचावी तितकी कमीच आहेत !!! प्रत्येकाबद्दल लिहायला लागलो तर वेळ पुरायचा नाही. सुदैवाने माझ्या संग्रहात त्यांची पन्नासेक पुस्तके आहेत . अजूनही प्रदर्शनात त्यांचे पुस्तक दिसले की मी ते घेतोच. अगदी अलीकडे मला एका प्रदर्शनात त्यांची 'काशाची काशीयात्रा' नावाचे ८-९ वर्षापर्यंतच्या मुलांनी वाचावे असे पुस्तक मिळाले तेही मी घेतले Happy

३१ मे १९१० ला इंदोरला भा.रा.भागवतांचा जन्म झाला. त्यांच्या लिखाणाचा काळ लक्षात घेतला तर त्यांचे बरेचसे लिखाण १९६० नंतर म्हणजे वयाच्या पन्नाशी - साठी नंतर झालेलं आहे. एवढे असूनही ते अगदी ताजे आणि चटकदार आहे. त्यांच्या मृत्यूची तारीख मला आठवत नाही. आणि मला त्याची गरज पण वाटत नाही. माझ्यासाठी ते चिरतरुण असणारे आणि आजसुद्धा पुस्तकांच्या पानापानातून मिश्किलपणे भेटत राहणारे जानी दोस्त आहेत.

मी काही पुस्तकांची नावे देतोय जी मी केव्हाची शोधतोय. सध्या यातली बरीचशी आउट ऑफ प्रिंट आहेत. ही ब्लॉग पोस्ट वाचणाऱ्या कोणाच्या पुस्तकाच्या कपाटात यातले एखादे पुस्तक असेल तर मला नक्की कळवा
१) भाराभर गवत - भा.रां.चे आत्मचरित्र
२) दीपमाळेचे रहस्य
३) जयदीपची जंगलयात्रा
४) समुद्र सैतान

ता.क. : इकडे तिकडे भटकताना आजूबाजूच्या लोकांच्या सतराशे साठ प्रकारच्या T - Shirts वर नेहमी परदेशी characters (Dennis, मिकी - डोनाल्ड इत्यादी ) आणि व्यक्तिमत्वं (Che Guevara, Kurt Cobain इत्यादी ) दिसत असतात. म्हटले - एवढे सगळेजण T -Shirt वर झळकत आहेत मग आपला मराठमोळा फास्टर फेणे का नाही !! त्यामुळे मी लवकरच फास्टर फेणेचे चित्र असणारा T -Shirt प्रिंट करून घेणारे - Sweat Shirt प्रिंट करून घेतो तसा....

विषय: 
Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

मस्त मस्त! काय धमाल आठवणी जाग्या केल्यात! खरं आहे भा. रां. नी "भारा"वलेलं बालपण होतं खरं (ही फ्रेज माझ्या दादाची)! मला शाळेत असताना एका कथा लेखन स्पर्धेत बक्षीस मिळालं होतं (एकमेव!) त्याच्या बक्षिससमारंभाला भा. रा. भागवत आणि त्यांच्या पत्नी प्रमुख पाहुणे म्हणून आले होते. तेव्हा फार भारी वाटलं होतं बक्षीस घेताना!
त्यांनी अनुवादित केलेल्या Joules Verne च्या विज्ञान कादंबऱ्या देखील फार सुरेख आहेत! मला देखील समग्र भा. रा. माझ्या कपाटात हवे आहेत!
फा.फे. वर एखादा सिनेमा वा मालिका निघू शकेल! अस्सल मराठी बालनायक आहे तो!

मस्त मस्त! काय धमाल आठवणी जाग्या केल्यात! खरं आहे भा. रां. नी "भारा"वलेलं बालपण होतं खरं >> +१.

जयदीपची जंगलयात्रा, रह्मदेशातला खजिना, तैमूरलंगचा भाला', भुताळी जहाज, नवलनगरीत जाई हे आठवून खूष झालो. 'खजिन्याच्या बेटावर संजू आणि राजू' हे पण भारांचेच ना ?
लिलावती भागवतांनी पण काही तरी सिरीज लिहिली होती, नीट आठवत नाही. Hans Anderson ची का ?

आमच्या वाचनालयात २-३ च पुस्तकं होती फाफेची. बहुदा कोण्या आकाशवाणीवर (मुंबई?) बालदरबार नावाची दर पहिल्या रविवारी श्रुतीका असायची, तेव्हा ऐकलं असावं. आता आठवत नाही नक्की. Joules Verne च्या कादंबर्‍या आहेत का ऑनलाईन उपलब्ध?

आकाशवाणीवर (मुंबई?) बालदरबार नावाची दर पहिल्या रविवारी श्रुतीका असायची,>>>> हो आकाशवाणी मुंबईवर प्रत्येक रविवारी सकाळी सव्वानऊ वाजता! मलाही लेख वाचून त्या श्रुतीकेची आठवण झाली. बहुदा दिलीप प्रभावळकरांचा सहभाग होता त्यात.

लेख आवडला! लहानपणीच्या आठवणी जाग्या झाल्या.

मस्त मस्त! काय धमाल आठवणी जाग्या केल्यात! खरं आहे भा. रां. नी "भारा"वलेलं बालपण होतं खरं >> +१.

जयदीपची जंगलयात्रा, रह्मदेशातला खजिना, तैमूरलंगचा भाला', भुताळी जहाज, नवलनगरीत जाई हे आठवून खूष झालो. >> +१००००

विजय देशमुख : मला नाही वाटत नेटवर भा. रां. चे काही उपलब्ध आहे ज्यूल्स व्हर्नचा अनुवादित सेट मुंबईच्या राजा प्रकाशन ने प्रकाशित केला अहे. तिथे चौकशी करावी. मूळ इंग्रजी हवी असतील तर मात्र नेटवर सुकाळ असेल

मस्त मस्त! काय धमाल आठवणी जाग्या केल्यात! खरं आहे भा. रां. नी "भारा"वलेलं बालपण होतं खरं >> +१.

लीलावती भागवतांचाही उल्लेख यायला हवा होता असं वाटतंय. त्यांनीही रानातली रात्र, मचव्यातले साहस अशासारखी गुंगवून टाकणारी पुस्तकं लिहिली आहेत.
या दोघांनी फार जाणतेपणाने 'कुमारसाहित्य' लिहिलं आहे. त्यांनी लिहिलेलं हे (त्यांच्याच मते) बाल नव्हे तर कुमारवयीन वाचकांसाठी आहे. जादू, पर्‍या, राक्षस, राजपुत्र-राजकन्या अशा विश्वातून बाहेर पडलेल्या पण अजून मोठ्यांच्या विश्वात दाखल न झालेल्या टीनेजर्ससाठी. इतक्या जाणतेपणाने अशी साहित्यनिर्मिती इये देशी लहानांसाठी फार क्वचित झाली आहे.

पुलेशु! Happy

श्री.दामले....

एका झटक्यात तुम्ही माझ्या वयातील ४०-४५ वर्षे गाळून टाकली आणि पुन्हा एकदा मला तुम्ही कोल्हापूरातल्या 'करवीर नगर वाचन मंदिर' आणि "साधना लायब्ररी" कडे सायकल घेऊन पिटाळले. कारण मला निव्वल फा.फे. नव्हे तर इंद्रू इनामदार, गपा गिरमे, नंदू नवाथे, बिपीन बुकलवार यांचीही गाठ घ्यावीशी वाटत आहे.

काय करामत आहे "भाराभा" या नावात.... होय, आमच्या साधनाचे ग्रंथपाल भागवतांचे नाव 'भाराभा" सेक्शनकडे जावा अशीच ऑर्डर सोडायचे. त्यानी त्या दशकात लेखकाची लोकप्रियता लक्षात घेऊन एक वेगळा विभागच निर्माण केला होता. इनामदार गिरमे नवाथे ही आडनावे वेगळी वाटत नव्हती पण 'बुकलवार' चा संदर्भ लागत नसे. तो आमच्या शिक्षकांनी शोधून दिला होता. मूळात ते आडनाव Book Lover असे होते त्याचे मराठीतील रुपडे बुकलवार असे छानच झाले.

खूप काही लिहिले आहे तुम्ही आणि जर हा एखाद्या स्पर्धेचा विषय असता तर परीक्षकांनी अन्य काही न वाचता ह्यालाच प्रथम क्रमांक दिला असता याबद्दल मनी शंका नाही. "चिरतरुण आजोबा" हे शीर्षकच इतके मोहक आहे की कोणत्याही दशकात 'आजोबां'चे {आणि भागवतआजींचेही} पुस्तक हाती घेतले तर मन प्रसन्न करणार्‍या हिरवळीवरून आपली वाटचाल चालू आहे असेच वाटत राहील.

बाकी तुम्ही उल्लेख केलेली पुस्तके मी "अक्षरधारा" च्या प्रदर्शनात पाहिली होती....पिंपरी-चिंचवड आणि कोल्हापूर इथेही. गणपतीच्या दिवसात जर अक्षरधारा कोल्हापूरात आले तर मी जरूर पाहणी करतो.

एक जादाची माहिती : श्री.भा.रा.भागवत जन्म ३१ मे, १९१०; मृत्यू - २७ ऑक्टोबर, २००१

अशोक पाटील

काय मस्त लेख आहे. लेख वाचता वाचता ती पुस्तकं डोळ्यासमोरून सरकत होती. फास्टर फेणे तर अल्टीमेट हीरो वाटायचा तेव्हा.....

लेखाचं शीर्षकपण एकदम चपखल आहे. खरंच आजोबाच नव्हे, तर ही सगळी मंडळीच चिरतरूण आहेत!!

मस्त मस्त! काय धमाल आठवणी जाग्या केल्यात! खरं आहे भा. रां. नी "भारा"वलेलं बालपण होतं खरं >> +१. ट्टॉक् Happy

लेख खूपच आवडला! लहानपणीच्या आठवणी जाग्या झाल्या. >> ++

फाफे सारखा ट्टॉक आवाजही अनेक जणांनी काढुन बघितला असेल तेव्हा Happy
समुद्रसैतान हे पुस्तक कोणाच्यातरी घरी अडगळीत वरची काही पाने, कव्हर फाटलेल्या अवस्थेत सापडले होते. ते वाचायला सुरु केल्यावर संपेपर्यंत खाली ठेवले नाहीच पण नंतरचे काही दिवस सतत त्याची पारायणे चालु होती. ही आठवण जागी झाली.

छान लेख! Happy

भारांची अनेक पुस्तके मी पुणे मराठी ग्रंथालय किंवा शाळेच्या लायब्ररीतून आणून वाचली असतील! पुणे मराठी ग्रंथालयात बर्‍याच पुस्तकांना गुलाबी रंगाच्या पुठ्ठ्याचे बाईंडिंग असायचे. हाताळून पुस्तके, पाने काहीशी जीर्ण झालेली असायची. आणि त्या पुस्तकांना एक टिपिकल वास असायचा. तिथे लायब्ररीत फास्टर फेणेचे पुस्तक हाती गवसले की अतोनात आनंद व्हायचा! वाचायच्या अगोदरच उत्सुकता ताणली गेलेली असायची. प्रत्येक पान उलटताना गोष्टीत पुढे काय झाले असेल याबद्दल कमालीची उत्कंठा असायची. आजूबाजूचे भान हरपून पुस्तकाचे वाचन चालायचे. कोणी किती हाका मारल्या तरी त्या ऐकू यायच्या नाहीत. दिवस सरून अंधार पडला तरी लाईटचा स्विच ऑन करायलाही उठवायचे नाही. तस्सेच दाटणार्‍या अंधारात बसून डोळे ताणून पुस्तक वाचायचा आटापिटा चालायचा. रात्री खोलीतला दिवा कोणी मालवला तर हळूच टॉर्चच्या प्रकाशात पांघरुणाआड पुस्तक वाचले जायचे. ते पुस्तक वाचून हातावेगळे करेपर्यंत जीवाला चैन नसायची! लायब्ररीत ते पुस्तक परत करेपर्यंत (बहुतेक आठ दिवसांची मुदत असायची तेव्हा!) त्याची पारायणे झालेली असायची!

'माझिया जातीचे' कोणी मिळाल्यावर किती आनंद होतोय म्हणून सांगू.
प्रत्येकाचे लहानपण भागवतांनी सोनेरी केले आहे याची पुन्हा खात्री पटली.

@वरदा : लीलावती भागवतांचाही उल्लेख यायला हवा होता असं वाटतंय >>> १०० % सहमत. भा. रां. च्या खटपटीमध्ये लीलावतीबाईंनी खांद्याला खांदा लावून साथ दिली. बालमित्रचा अंक आणि त्यामागचे कष्ट पाहिले म्हणजे याची प्रचीती येते'. त्यांनी स्वतः देखील भरपूर बालसाहित्य निर्माण केले. माझ्या आठ्वणीप्रमाणे फेमस फ़ाइव्ह सारखा त्यांचा 'चौफुली कंपू' होता , फाफे सारख्याच धाडसी मुलींचा…
लीलावतीबाईंचे आत्मचरित्र 'वाट वळणा वळणाची' सध्या out of print आहे. कुणी वाचले आहे का ? कुठे मिळेल माहित आहे का ?

फाफे सारखा ट्टॉक आवाजही अनेक जणांनी काढुन बघितला असेल तेव्हा :)>>> सावली, मी तर आजही काढून बघितला Happy

'माझिया जातीचे' कोणी मिळाल्यावर किती आनंद होतोय म्हणून सांगू.
प्रत्येकाचे लहानपण भागवतांनी सोनेरी केले आहे याची पुन्हा खात्री पटली.
>>> अगदी अगदी

मस्त लिहिलं आहे. खूप आवडलं.
फास्टर फेणेची बहुतेक सगळी पुस्तकं लहानपणी वाचलेली आहेत.
(तो सायकलवरून शाळेत जातो याचं तेव्हा फार म्हणजे फार अप्रूप वाटायचं मला :हाहा:)

अरुंधती कुलकर्णी : पुस्तक वाचून हातावेगळे करेपर्यंत जीवाला चैन नसायची >>> सेम पिंच
सविस्तर अभिप्राय वाचून बरे वाटले
@अशोक पाटील : इतके मनापासून आणि सविस्तर लेहीलेत , भरून पावलो .
मी शेअर केले आहे ते लोकांनीही तितकेच उत्कटपणे अनुभवलेले असते हे कळते तेव्हा 'आपण एकटे नाही' ही भावना फार सुखावून जाते

आजूबाजूचे भान हरपून पुस्तकाचे वाचन चालायचे. कोणी किती हाका मारल्या तरी त्या ऐकू यायच्या नाहीत. दिवस सरून अंधार पडला तरी लाईटचा स्विच ऑन करायलाही उठवायचे नाही. तस्सेच दाटणार्‍या अंधारात बसून डोळे ताणून पुस्तक वाचायचा आटापिटा चालायचा. रात्री खोलीतला दिवा कोणी मालवला तर हळूच टॉर्चच्या प्रकाशात पांघरुणाआड पुस्तक वाचले जायचे. ते पुस्तक वाचून हातावेगळे करेपर्यंत जीवाला चैन नसायची! लायब्ररीत ते पुस्तक परत करेपर्यंत (बहुतेक आठ दिवसांची मुदत असायची तेव्हा!) त्याची पारायणे झालेली असायची!>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

अगदी अगदी.....

आउट ऑफ प्रिंट पुस्तके कशी मिळवता येतील. डिजिटलायजेशन साठी प्रकाशकांची परवानगी लागते का?

कोणी असं काम केलय का यापुर्वी ?

मस्त आठवणी जाग्या केल्यात! फा.फे. हा नेहमीच लहान मुलांच्या आयुष्यातला अत्यावश्यक घटक होता.

फा फे... कस्लं नॉस्टाल्जिक केलत झंप्याभाऊ.
गुलमर्गंचे गूढ, प्रतापगडावर.... बालबहाद्दर ...
सगळीच विकत घेता आली नाहीत. लायब्ररीतून आणून .. परत परत आणून वाचलीयेत. निव्वळ आठवणींसाठी असेल कुठे मिळत तर संच विकत घ्यावासा वाटतोय.
खूप मनापासून धन्यवाद, झंप्या. छान जमलाय लेख.

Pages