मायबोलीसाठी तुम्ही काय करू शकता?

वर्षाविहार(२४ जुलै २०११)- फार्मलाईफ इथे वविकरांसमोर व्यक्त केलेलं मनोगत

***

नमस्कार मित्रांनो.

इंटरनेटवर कधीतरी काहीतरी शोधता शोधता अचानक आपल्याला मायबोली.कॉम हा फोरम सापडतो. मग इथलं हितगुज, गुलमोहर, गप्पा आणि भांडणं वाचता वाचता आपणही इथं कधी लिहायला लागतो, तेच कळत नाही. आणखी थोडा काळ गेला, की एक दिवस कळतं- ही जागा आता आपल्या आयुष्यातली अविभाज्य घटक झाली आहे. मग इथे आल्याशिवाय आपला दिवस उगवला, मावळला- असं क्वचितच होतं. इथेच कधीतरी हरवलेलं मैत्र सापडतं, कधीतरी सोडून दिलेलं लिखाण पुन्हा आपलं बोट धरतं, जगण्याच्या रहाटगाडग्यात 'आपण भले की आपले भले' हा शिरस्ता स्वीकारलेल्या आपल्याला मुद्देसूद किंवा मुद्द्यांविनाच भांडण्याची ऊर्मी देते. रोजच्या कामातून वेळ काढून गणेशोत्सव, दिवाळी अंक आणि अनेक सामाजिक उपक्रमांत हिरीरीने भाग घेतला जातो. मते जुळलेल्या मायबोलीकरांना भेटण्यासाठी आवर्जून गेट-टुगेदर आयोजित केले जातात. वविसारख्या ठिकाणी गळाभेटी होतात.

हे सारं वातावरण आपल्याला आपल्या वाईट मनस्थितीत बळ देतं, आपल्या अनेक मानसिक गरजा भागवतं. पण आपल्याला नवे भान देणारा आणि रात्रंदिवस अव्याहत चालणारा हा मायबोलीचा गाडा कोण कसा कुणाच्या पैशाने चालवतो, याचा विचार आपण फारच क्वचित करतो. कुणीतरी अ‍ॅडमिन आहेत, कुणीतरी वेबमास्तर आहेत. शिवाय मदत समिती आहे, निरनिराळ्या कार्यक्रमांच्या उपक्रमांच्या संयोजन समित्या आहेत- एवढंच बहुधा आपल्याला माहिती असतं.

मायबोलीच्या प्रेमापोटी अनेक संयोजक मायबोलीसाठी स्वेच्छेने काम करत असले, तरी अनंत विषयांवरची हजारो पेजेस असलेल्या या फोरमच्या सर्व्हरचा, साईट मॅनेजमेंटचा खर्च असतो. तो खर्च मुख्यत्वे इथल्या खरेदी विभाग- ईकॉमर्स (ज्यात पुस्तके, सीडीज इत्यादी विकायला ठेवली जातात) आणि जाहिरातींतून भरून काढावा लागतो.
या विषयावर वविच्या निमित्ताने आपल्याशी हितगुज साधण्याची सूचना मायबोली प्रशासनाकडून आली, म्हणून हा प्रपंच. वविसंयोजकांनी मला ही संधी इथे दिली, त्याबद्दल आभार.

मायबोली सुरू झाली, त्यानंतर अनेक वर्षे संस्थापकांनी खिशातून पैसे टाकून तिला जगवली, वाढवली. गेल्या काही वर्षांपासून मायबोली स्वतःच्या पायांवर उभी असली, तरी इथले सभासद वाढत आहेत, त्याच प्रमाणात कंटेंटही वाढत आहे, शिवाय अनेक नव्या पद्धती-तंत्रज्ञान आत्मसात करून त्यांचा उपयोग, अवलंब इथे करावा लागतो आहे. काळासोबत जायचे असेल, तर 'कसातरी चरितार्थ चालवणे' याच्यापलीकडे जावे लागणार आहे, आणि ऑनलाईन जाहिरातींचे जगभरात वाढते प्रस्थ पाहिल्यावर यापुढे 'जाहिराती' हेच मायबोलीसाठी उत्पन्नाचे (आणि म्हणूनच प्रगतीचे) साधन बनणार आहे यात शंका नाही.

जाहिरातींसाठी स्वतःचे असे नेटवर्क मायबोलीने तयार केले आहे, त्यावर सतत कामही चालू आहे. ज्या मायबोलीने आपल्याला काहीतरी दिलेय, तिचे सभासद म्हणून आपणही याबाबतीत थोडेसे काहीतरी करू शकलो तर?

सर्वात आधी- 'छोट्या जाहिराती' विभाग. या वर्षापासूनच हा विभाग नव्या स्वरूपात मायबोलीवर आला आहे. खरे तर हा विभाग सध्या तरी मायबोलीसाठी उत्पन्नाचे साधन नाही. छोट्या जाहिरातींचेही दरपत्रक अर्थात आहेच, पण ते बाजूला ठेऊन यावर्षी तरी ही सेवा मायबोलीकरांसाठी मोफत देण्याचे मायबोलीने ठरवले आहे. मायबोलीचाच लॉगिन आयडी वापरून तुम्ही इथे स्वतःच्या जाहिराती टाकू शकता. त्यासाठी विषयानुसार इथे मालमत्ता, नोकरी, विवाह, आरोग्य, विज्ञान-तंत्रज्ञान-मशिनरी असे अनेक विभाग आहेत. एकाच वेळी अनेक विषयांवरच्या अनेक जाहिराती तुम्ही इथे एकाच वेळी टाकू शकता. या छोट्या जाहिराती वाचण्यातून, टाकण्यातून अर्थातच फायदा झाल्याचा अनेक मायबोलीकरांचा अनुभव आहे.

जाहिरातींचा दुसरा प्रकार म्हणजे- 'बॅनर अ‍ॅडव्हर्टाईझमेंट्स'. म्हणजे सर्वात वरती मायबोली लोगोच्या उजव्या बाजूला दिसणारे रूंद आयताकृती किंवा पानावरच्या मुख्य कंटेंटच्या उजव्या बाजूला, (उजव्या पेनमध्ये) साधारण चौकोनी आकारात दिसणारे अ‍ॅनिमेटेड किंवा स्थिर चित्र.

याठिकाणी आतापर्यंत गुगल अ‍ॅड्स कडून रूट होणार्‍या विविध ब्रँड्सच्या जाहिराती दिसत होत्या, त्यात भर म्हणून आता अनेक क्षेत्रांतल्या रिटेल आणि लोकल कंपन्यांच्या, छोट्या मोठ्या उद्योगांच्या जाहिराती दिसत आहेत. आपण अनेक बाफ जितक्या उत्सुकतेने चाळतो, तितक्या गांभीर्याने या जाहिराती बघितल्या, तर लक्षात येईल की एका क्लिकसरशी आपल्या अनेक गरजा भागण्याची इथे शक्यता आहे. नीट विचार केला, तर पुण्यामुंबईतल्या किंवा महाराष्ट्रातल्या छोट्या मोठ्या उद्योजकांच्या जाहिराती जितक्या जास्त वाढतील, तितकी त्या जाहिरातींची आपल्या दृष्टीने उपयोगिता वाढेल, मग त्या बघणार्‍यांची संख्या वाढेल, आणि ही संख्या वाढली- त्याच प्रमाणात हे जाहिरातदारही पुन्हा वाढतील- असे हे चक्र आहे. आपण, म्हणजे इथले सारे सभासद वाचक 'एक ग्राहक' या नात्याने सदैव चांगल्या वस्तू किंवा सेवांच्या शोधात असतो- हे लक्षात घेतले, तर समजायला सोपे होईल.

एक ग्राहक म्हणून या जाहिराती सजगपणे बघणे आहेच, पण त्याहीपुढे या सार्‍या चक्राला गती देण्यासाठी एक मायबोलीकर म्हणून आपण काय करू शकतो? आपल्या आजूबाजूला अनेक छोटे मोठे उद्योजक असतात, आणि एंड युजरपर्यंत पोचवणार्‍या परिणामकारक जाहिरात माध्यमाच्याही ते शोधात असतात. अशांना आपण मायबोलीची सर्वसाधारण माहिती देऊन इथल्या जाहिरातींचा पर्याय सुचवू शकतो. त्यांनी प्राथमिक तयारी दाखवली, तर त्यांची माहिती प्रशासनाला दिली तर इथला जाहिरात विभाग पुढचे काम करेल. एखाद्या उद्योजकाला अपील होईल, असे मायबोलीबद्दल नक्की काय सांगायचे आणि जाहिरातींचे रेट्स आणि इतर गोष्टींबद्दल काही माहिती हवी असेल, तर कृपया आम्हाला कळवा / विचारा.

उद्योजक मुलाखतीही आपण गेल्या काही दिवसांपासून सुरू केल्या आहेत (उद्योजक आपल्या भेटीला). मराठी उद्योजक या ग्रुपात असूनही त्या सार्वजनिक आहेत. आपल्याला त्या त्या उद्योजकाकडून जास्तीत जास्त आणि उपयुक्त माहिती मिळावी यासाठी 'जास्त इंटरअ‍ॅक्टिव्ह' असे त्यांचे स्वरूप ठेवले आहे. त्यांना प्रतिसादही चांगला मिळतो आहे. मायबोलीकरांनी उत्सुकतेने त्यांना पडणारे प्रश्न विचारले, आणि त्यांची उत्तरेही त्या त्या उद्योजकांनी दिली, हे आपण पाहिलेच आहे. आता अर्थातच यांतून मायबोलीला उत्पन्न मिळत नाही, या मुलाखतींचा आणि जाहिरातींचा थेट संबंधही नाही. कारण ज्यांची मुलाखत आहे, त्यांनी अजून जाहिराती दिल्या नाहीत, आणि ज्यांच्या जाहिराती आहेत/होत्या, त्यांनी मुलाखती दिल्या नाहीत, किंवा आपण घेतल्या नाहीत- अशीही उदाहरणे आहेत. पण इथे उद्योजकांना या फोरमबद्दल विश्वास वाटेल तसेच उद्योजक आणि आपण एंडयुजर मायबोलीकर- म्हणजे ग्राहक- या दोघांनाही 'विन-विन सिच्युएशन' वाटेल- असे वातावरण या मुलाखतींमधून निर्माण करण्याचा प्रयत्न आहे. तुमच्याही आजूबाजूला एखाद्या मराठी उद्योजकाने कष्टाने उभ्या केलेल्या व्यवसायाची सक्सेसस्टोरी दिसत असेल, तर जरूर आम्हाला सांगा.

अपॉईंटमेंट्स, म्हणजे नोकरीविषयक जाहिरातींना इथे चांगला प्रतिसाद असतो. मायबोलीकरांपैकी अनेक जण आयटी आणि इतर सेक्टरमध्ये काम करतात. आपापल्या कंपनीतल्या एचआर विभागाला मायबोलीवरच्या जाहिरातींचा पर्याय तुम्ही सुचवू शकता.

जाहिरातींव्यतिरिक्त विचार केला, तर ई-कॉमर्सचाही अत्यंत परिणामकारक पद्धतीने उपयोग आपल्याला करून घेता येईल, आणि त्याद्वारे मायबोलीला मदतही करता येईल. तुम्ही आपापल्या एचआर सेक्शनला 'मायबोली गिफ्टकार्ड्स'बद्दलही सुचवू शकता. प्रत्येक कंपनीत जी एक 'इन्सेन्टिव्ह' सिस्टिम असते, त्याला इथल्या गिफ्टकार्ड्स किंवा गिफ्ट व्हौचर्स हा एक छान पर्याय ठरू शकतो, असे वाटते. यातून खरेदी विभागातल्या पुस्तके-सीडी व इतर काही गोष्टी आपल्याला देता, घेता येतील. व्यक्तिगतरीत्या भेटवस्तू देण्यासाठीही याचा छान उपयोग आपण करू शकतो.

मायबोलीने देणगी स्वरूपातली मदत मिळूनही आजवर घेतलेली नाही. उलट वेळोवेळी सामाजिक उपक्रमांना जागा आणि महत्व देऊन, तसेच मायबोली पुरस्कृत उपक्रमांतून अनेक सामाजिक संस्थांना आणि आर्थकदृष्ट्या दुर्बलांना मायबोलीकरांकडून मदत होईल, असे बघितले आहे. हे असेच चालू राहायचे असेल, तर मुळात मायबोली टिकायला हवी, वाढायला हवी, इतकेच नव्हे तर आर्थिक दृष्ट्या सक्षम व्हायला हवी- इतकी जाणीव मायबोलीवर वावरताना सतत आपण ठेवली, तरी या प्रपंच चालवण्यातला खारीचा वाटा आपण स्वतः उचलण्यातले मोठे समाधान मिळेल, असं मला वाटतं.

धन्यवाद.