''धर्म ''

धन्यवाद मंदार,
धन्यवाद मुटेजी,
धन्यवाद भ्रमर,
धन्यवाद अमित,
धन्यवाद हणमंतराव,
धन्यवाद राजेश्वर,
अनिल..., आपले विशेष धन्यवाद... विस्तृत प्रतिसादाबद्दल,
धन्यवाद गणेश,

धन्यवाद सायली,
मिल्या जी अन भूषणराव,
आपल्या मुद्द्यांशी एकदम सहमत....,
४ था शेर बदलून असा लिहितोय,

धर्म मार्तंडा पहावे झाकुनी तू
सांग तू केलेस वाइट कर्म नाही ?

भूषणजी,मिल्या.... मनःपूर्वक धन्यवाद.

डॉ.कैलास

धन्यवाद मून..

भूषणराव... आपला बदल ''भन्नाट'' आहे..... त्यानुसार बदल केला आहे.... मनःपूर्वक धन्यवाद.

कौतुकराव...... तुमची ''ही'' दाद आवडली. धन्यवाद.

डॉ.कैलास

डिलीटेड

मधुकरराव.....,
माबोकरांनी स्तुती करावी म्हणून मला न रुचणारं काव्य मी कसं प्रसवेन?जे मला रुचलं/रुचतय्,ते मी शब्दात मांडलं......... हेतु कोणता दडला? मी स्पष्टपणे लिहिलं आहे..... हेतु न दडवता....

संपले जीवन कळाला धर्म नाही
हेच तर माझ्या सुखाचे मर्म नाही ?> मुळिच नाही, धर्म कळायला प्रयत्न करावे लागणार ना सर!!!

कोणताहि धर्म न कळता मी सुखी असेन ... तर काय करायचं धर्म समजून.?.... धर्म हे जीवन जगणे सुकर करण्याचा एक मार्ग आहे असे माझे स्पष्ट मत आहे...... धर्म जर अनेक बंधने लादत असेल्,धर्म जगण्यात अवरोध निर्माण करत असेल्,तर धर्म न जाणणेच योग्य... ( हे मी प्रत्येक धर्माबाबत बोलतोय.... कोणत्याही विशिष्ट धर्माबाबत नाही ).आणि आपण म्हणता त्याप्रमाणे मी माझा धर्म जाणतो... प्रयत्नपूर्वक....

आरती अन वंदनाही सारखी मज
गर्व वाटे सांगताना , शर्म नाही>> नाहि सर, आरती आणि वंदना एकदा खरच अटेंड करा. दोघात जमिन आसमनचा फरक आहे. एक दगडाकडे नेते तर दुसरी दिव्यत्वाकडे नेते.

मधुकर जी,...... मूर्तिपूजा बौद्ध धम्मीयांस वर्ज्य आहे..... हे सत्य आहे..... आणि त्याहून मोठे सत्य हे आहे की जगात सर्वात जास्त मूर्त्या ह्या तथागताच्याच आहेत..... देवास दगड मानणारे आपण्,त्रिशरण पंचशील वंदना बुद्ध्मूर्तीसमोरच म्हणतो....दगडाच्या. त्यामुळे मी म्हणेन... कसलं दगडाकडे जाणे आणि कसलं दिव्यत्व..?

धर्मवेडा लोक म्हणती टोचुनी पण
घाव केले ज्या स्थळी ते वर्म नाही> धर्माने दिलेले घाव किती खोल आहेत ते बघण्यासाठी एका तरी पिडिताला भेटलात का ?

मधुकरजी.... आपणांस एवढंच म्हणेन...... मी स्वखर्चाने खैरलांजी येथे ''खैरलांजी हत्याकांडा नंतर '' महिनाभर वास्तव्यास होतो..... पी.एम. रिपोर्ट्स्,कायदेशीर बाबी.... आदि गोष्टींवर सखोल अभ्यास करुन माझेपरीचा ''हातभार '' पिडिताच्या अन्याय निर्मूलनासाठी लावला आहे..... हे उदाहरण वानगीदाखल दिलेय.... अन्यथा मी उजव्या हाताने केलेल्या सत्कृत्याचा डाव्या हातास पत्ता लागू देउ नये ह्या मताचा आहे.असो.

धर्म मार्तंडा पहावे झाकुनी तू
सांग तू केले कधी दुष्कर्म नाही ?> नक्किच नाही.

हा शेर मी आपणांस उद्देशून अजिबात लिहिला नाही... परंतु आपण नक्कीच नाही असे म्हणालात.... क्षणभर ''चोर की दाढी में....'' वगैरे म्हण आठवली....
तरी सुद्धा आपण नाही म्हणालात म्हणून विचारतो..... आपण बुद्धाच्या पंचशीलाचे पूर्ण पालन करता?
सुरामेरयमज्ज पमाद ठाणा वेरमणी'' पूर्णता: पाळता?

आपण मांसाहार करत नाही?
आपण कधीच खोटे बोलला नाहीत?
( कोण्त्याच धर्माचं १००% पालन ही अशक्यप्राय गोष्ट आहे.... मी फक्त काही गोष्टीच म्हणालोय मधुकर...... पण आपणच काय इतरही कुणी त्यांच्या धर्माचं पूर्णता: पालन करत नसणार हे निर्विवाद सत्य आहे. )

नागडा मी जाहलो धम्मा समोरी
का तरी ’ कैलास ’ तू बेशर्म नाही ?> या वर काय बोलु.............!

ह्यावर आपण म्हणू नका..... मीच विवेचन करतोय मित्रा..... माझ्या धम्माचं मी पालन करत नाही..... हे मी उघडं होउन सांगितलं तरीही मी बे शरम ठरत नाही.... कारण ... कारण मी मानव धर्माचं पालन करतोय...

आपलं मत आवडलं/नावडलं असं मुळीच नाही...... आपल्या मताचा पूर्ण आदर आहे..... पण आहे हे असं आहे.

प्रतिसादाबद्दल मनःपूर्वक धन्यवाद.

डॉ.कैलास गायकवाड.

धन्यवाद पेशवा,
धन्यवाद गिरीश..... शेवटचा शेर एकदम अंगावर येणारा झालाय.... मलाही त्यात बदल करावा वाटतोय.... बघू या.
नचिकेत... मनःपूर्वक आभार,
मनोजराव... धन्यवाद.

धर्मवेडा लोक म्हणती टोचुनी पण
घाव केले ज्या स्थळी ते वर्म नाही..

खरं तर हा जरा संदिग्धच शेर झालेला आहे..... त्यामुळे येथे त्याचा अर्थ देणे सयुक्तिक ठरेल.

मी निधर्मी आहे...त्यामुळे माझा धर्माभिमान जागृत करण्यासाठी काही लोकं मला '' धर्मवेडा'' म्हणतात.... आपण अमुक धर्माचे.... त्यांच्या अमुक सणाला तू जाउ नको.... त्यांनी आपल्या वर अनन्वित अत्याचार केलेयत...वगैरे,वगैरे......

पण हे सांगून माझा धर्माभिमान जागृत होणार नाही हे त्यांना कळत नाही...... कारण धर्माभिमान हे माझं वर्म नाही........ ''ते चुकीच्या ठिकाणी प्रहार करत आहेत '' हे मला सूचित करायचं आहे... असो.

अश्विनि,आपण मनःपूर्वक ही गझल वाचलीत आणि वेळ देउन इतका चांगला प्रतिसादही दिलात ,याबद्दल आपला खूप आभारी आहे.

धन्यवाद उदयजी