पांथस्थांचा विसावा ...

यंदा ऊन जरा जास्त आहे तेंव्हा वाटेने पुढे जाताना आमच्या या पडवीत येऊन घडीभर बसा अन ताजेतवाने व्हा, शांतशीतल सावलीचा मनसोक्त आनंद घ्या.... वारयासोबत सांगावा धाडा अन सावलीला कान देऊन ऐकता ऐकता थोडी पाठ टेकवा..प्रेमाच्या दोन गुजगोष्टी करा अन मनातले मळभ निघून गेले की आमचा हळवा निरोप घ्या...आमच्याशी बोलायला तुम्हाला ओळखीची गरज नाही पडणार ! सगळे वाटसरू आमचे सोयरेच ! त्यासाठी नात्यागोत्याची गळ कशाला ? गावाकडच्या वाटेतल्या रस्त्यावरची आम्ही पिकली पाने, तरीही आमचे जिणे कसे बहारदार आहे हे डोळे भरून बघून जा !

आमची नावे काहीही असली तरी आम्हाला त्याचा फरक पडत नाही. आमच्या घरात एलसीडी, फ्रीज, एसी असलं काही नाही पण आमचे मन अशा वस्तू ज्यांच्या घरात असतात त्यांच्यापेक्षा निश्चितच मोठे आहे.

रांजणातले पाणी अन लिंबाखालची दाट सावली हीच इथली शीतलता आहे. पोटातली आग अन चुलीतला विस्तव इतकीच काय ती गर्मी आहे. गुळाचा खडा अन पितळी तांब्यातले थंड पाणी तुमची तहानभूक भागवेल...ओठावर अगदी रसाळ खडीसाखर नसली तरी कारल्याचा कडवटपणाही निश्चितच नाही. निवांत गप्पा मारताना मार्क्स - एरीस्टोटल यांच्या तत्वज्ञानाच्या गप्पा इथे कधी नसतात. भरपेट जेवल्यानंतर करपलेली ढेकर द्यावी तशी घनगंभीर चर्चादेखील इथे नसते.

वारयाच्या झुळुकेने गळून पडणारी पाने स्वतःभोवती गिरक्या घेत तुमच्या पुढयात येऊन पडतील, उन्हाचे कवडसे लपाछपीचा खेळ खेळतील अन परसात बांधलेल्या गाई हंबरून तुमचे स्वागतच करतील ! झाडाच्या बुंध्यावर संसार थाटून बसलेल्या खारुताई तुमच्याकडे डोळे भरून बघतील, झाडांच्या फांद्याआडून वारा पानापानातून तुमच्यासाठी वेणुनाद करेल ! तेंव्हा इथल्या मऊशार वाकळीवर बसा अन आळस घालवून टाका. काचांचे टवके उडालेल्या चष्म्याआडून आमचे विझत चाललेले डोळे तुम्हाला घडीभरच न्याहाळतील अन तुमच्या काळजात सुरु असलेली घालमेल ओळखतील....

इथे कुणीही येऊन कितीही वेळासाठी बसू शकतो, जमलंच तर सुखाचे दोन घास खाऊही शकतो. आपली सुखदुःखे आम्हाला सांगून मनातले मणामणाचे ओझे अलगदपणे हलके करू शकता. तुमच्या सुखाचे हसू आमच्या ओठी उमटेल अन तुमच्या दुःखात आमचे डोळे ओले होतील. घराच्या चार भिंतीतल्या संसाराच्या खरया आनंदाचे अस्सल रुपडे तुम्हाला या चंद्रमौळीत दिसेल. इथल्या जीर्ण दंड घातलेल्या धडूत्यात मखमलीची ऊब मिळेल !

आमच्या चेहरयावरच्या सुरकुत्यांत दिसतील तुम्हाला सुकून गेलेल्या आसवांचे झरे, बोथट झालेले अठरापगड दुनियादारीचे टोकदार सल, आयुष्याच्या गाथेतल्या कोरलेल्या ओव्या, सटवाईच्या दैन्य भाष्यास खोटे ठरवणारया सुखाच्या बदललेल्या व्याख्या अन कपाळावरच्या आठ्यात विरघळून गेलेला अबीर गोपीचंद !

जगायचे कशासाठी अन चिंता कशाची करायची नाही हे आमच्याकडून शिका. इथल्या मातीच्या गर्भातून उगवतो आम्ही माणुसकीचे कोवळे अंकुर. इथल्या गाईचे हंबरणे ऐकून भिंतीही कान टवकारतात, टाळ मृदंगाचे नाद ऐकून वृक्षवल्ली इथल्या डुलतात. इथे नांदतो पांडुरंग, इथे गातो तुकयाचा अभंग, इथे घुमते ज्ञानियाची विराणी, इथे मुक्ताईचे आख्यान अन निवृत्तीची विरक्ती, इथे जनीचा सेवाभाव, इथे नाम्याची आपुलकी, इथे सावत्याचे मळे, इथे गोरयाची मडकी, इथे एकनाथी भागवताचे गारुड, इथे सेनाचे कर्तन, इथे चोख्याचे कीर्तन. इथला एकएक जीव जणू मायबापाच्या चरणी लीन पुंडलिक.

या इथल्या मातीत तुम्हाला दिसेल तुमचे खरे प्रतिबिंब जे आईन्यातही दिसणार नाही अन पोथ्यापुराणातूनही उलगडणार नाही ! तेंव्हा इथे या अन स्वतःला ओळखून घ्या, थोडा विसावा घ्या अन पुढे मार्गस्थ व्हा....

- समीर गायकवाड.

http://sameerbapu.blogspot.in/2016/03/blog-post_12.html